Parti Keadilan Nasional - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas

Parti Keadilan Nasional
KeADILan
Parti Keadilan Nasional; KeADILan
Singkatan	keADILan atau PKN
Pengasas	Wan Azizah Wan Ismail
Ditubuhkan	4 April 1999; 25 tahun yang lalu
Dibubarkan	3 Ogos 2003; 21 tahun yang lalu
Gabungan	Pergerakan Keadilan Sosial (ADIL) & Ikatan Masyarakat Islam Malaysia (Ikatan)
Pecahan	Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO)
Bergabung	dengan Parti Rakyat Malaysia membentuk Parti Keadilan Rakyat
Digantikan oleh	Parti Keadilan Rakyat
Ibu pejabat	Petaling Jaya, Selangor
Keanggotaan	218,950 (Julai 2003)
Ideologi	Keadilan Sosial, Progresif, Demokrasi Liberal, Multirasialisme
Warna	Biru muda
Slogan	Reformasi

Parti Keadilan Nasional (Bahasa Inggeris: National Justice Party juga singkatan: KeADILan atau kerap juga ditulis dan dipanggil sebagai PKN) merupakan sebuah parti politik di Malaysia. Ia lahir daripada gelombang Reformasi yang melanda Malaysia selepas pemecatan Timbalan Perdana Menteri Malaysia, Dato' Seri Anwar Ibrahim daripada UMNO pada 2 September 1998. PKN kini telah dijenamakan sebagai Parti Keadilan Rakyat (PKR) selepas melakukan penggabungan pada 2003.

Penubuhan

KeADILan diasaskan daripada daripada gelombang Reformasi yang melanda Malaysia selepas pemecatan Timbalan Perdana Menteri Malaysia, Dato' Seri Anwar Ibrahim daripada UMNO pada 2 September 1998. Pada waktu itu, terdapat dua gerakan rakyat ditubuhkan:

Parti Islam Se-Malaysia (PAS) di bawah pimpinan Presiden, Dato' Fadzil Mohd Noor bersama parti politik seperti Parti Tindakan Demokratik (DAP), Parti Rakyat Malaysia (PRM), dan NGO Islam seperti Angkatan Belia Islam Malaysia (ABIM) telah menubuhkan Majlis Gerakan Keadilan Rakyat Malaysia (GERAK).
Suara Rakyat Malaysia (SUARAM) dengan kerjasama parti politik PAS, PRM, dan DAP, serta organisasi hak asasi manusia yang lain telah menubuhkan juga sebuah gerakan pelbagai kaum diberi nama Gagasan Demokrasi Rakyat (GAGASAN).

Penubuhan GERAK dan GAGASAN bukanlah untuk menyokong Anwar Ibrahim semata-mata, tetapi memberi perhatian kepada ketidakadilan yang dilakukan oleh pemerintah Malaysia ketika itu yang dipimpin Dr Mahathir Mohamad^[1].

Pada awal Disember 1998, pendukung reformasi kemudiannya menubuhkan Pergerakan Keadilan Sosial (ADIL) untuk memberi platform kepada perjuangan mereka.^[2] Selepas itu, usaha menubuhkan parti politik menghadapi jalan buntu disebabkan oleh Pendaftar Pertubuhan (RoS).^[3] Maka gerakan Reformasi mengambil keputusan untuk mengambil alih sebuah parti kecil yang sedia ada iaitu Ikatan Masyarakat Islam Malaysia yang ditubuhkan pada 1990. Parti KeADILan Nasional telah dilancarkan pada 4 April 1999.^[4]

Ahli Jawatankuasa pertama

Jawatankuasa Pertama Parti pada April 1999
Jawatan	Nama	Jawatan	Nama	Nama
Presiden	Datin Seri Dr Wan Azizah Wan Ismail	Ahli Jawatankuasa	Dr Mohd Nor Nawawi	Dr Halili Rahmat
Timbalan Presiden	Prof Dr Chandra Muzaffar		Dr Ng Lum Yong	Irene Fernandez
Naib Presiden	Dato' Syeikh Azmi Ahmad		Goh Keat Peng	Saifuddin Nasution Ismail
	Marina Mohd Yusof		Sahri Bahari	Dr Ismail Hamid
	Chua Tian Chang		Johari Abdul	Dr Mansor Othman
Setiausaha Agung	Mohd Anuar Mohd Tahir		Khalil Shah Jamaluddin	Dr Ghazali Basri
Bendahari	Ustaz Ramli Ibrahim		Zainur Zakaria	Mohamad Rafie Abd Malek
Ketua Penerangan	Ruslan Kassim		Omar Jaafar	Kahar Ahmad
Ketua Pemuda	Mohamad Ezam Mohd Nor		Dr Abdul Wahid Ahmad Suhaime	Nik Aziz Nik Hassan
Ketua Wanita	Nell Onn^[5]		Yusuf Abdul Rahman	Abdul Rahman Yusof
Naib Ketua Pemuda	Mustaffa Kamil Ayub
Naib Ketua Wanita	Fuziah Salleh

Sejarah

Tahun terawal

Tahun 1997 menyaksikan ekonomi Malaysia terjejas oleh krisis kewangan Asia. Menteri Kewangan pada masa itu, Datuk Seri Anwar Ibrahim (juga Timbalan Perdana Menteri), telah melaksanakan beberapa langkah pembaharuan ekonomi dan langkah penjimatan sebagai tindak balas. Tindakan ini diperburuk apabila dia membentangkan pindaan kontroversi kepada Akta Pencegahan Rasuah yang cuba meningkatkan kuasa Badan Pencegah Rasuah.^[6] Perdana Menteri Mahathir Mohamad tidak bersetuju dengan langkah-langkah ini dan akhirnya memecat Anwar dari semua jawatannya.^[7] Insiden ini dan keadaan di mana ia berlaku membawa bantahan awam dalam apa yang dikenali sebagai pergerakan Reformasi, tetapi ia juga mengakibatkan penangkapan dan penangkapan Anwar seterusnya terhadap apa yang dipercayai sebagai dakwaan politik bermotivasi seksual dan rasuah.^[8] Membina momentum Reformasi, sebuah gerakan politik yang dinamakan Gerakan Keadilan Sosial (Adil) telah dibentuk. Ia diketuai oleh Dr Wan Azizah Wan Ismail, isteri Anwar. Namun, menghadapi kesulitan dalam mendaftarkan Adil sebagai parti politik, gerakan reformasi mengambil alih parti kecil, Ikatan Masyarakat Islam Malaysia (IKATAN), dan dilancarkan semula sebagai Parti Keadilan Nasional pada 4 April 1999, tepat pada masanya untuk mengambil bahagian dalam pilihan raya umum 1999.^[9] Parti itu telah diperhatikan sebagai mempunyai persamaan yang kasar dengan demokrasi sosial berbilang kaum Parti Keadilan Masyarakat Malaysia (Pekemas).^[10] Parti itu disertai oleh Parti Tindakan Demokratik (DAP), Parti Rakyat Malaysia (PRM) dan Parti Islam Se-Malaysia (PAS) dalam pakatan pilihan raya yang dikenali sebagai Barisan Alternatif untuk mengambil kuasa BN dalam pilihan raya umum 1999.

Penahanan

Antara 27 dan 30 September 1999, tujuh aktivis, termasuk pemimpin Keadilan; Naib Presiden Tian Chua, N. Gobalakrishnan, Ketua Pemuda Mohamad Ezam Mohd Nor, Mohamed Azmin Ali, Fairus Izuddin dan Dr Badrul Amin Baharun; telah ditangkap dan hasilnya dihalang daripada bertanding dalam pilihan raya.^[11] Penangkapan lanjut dibuat pada 10 April 2001 dan mereka yang ditangkap kemudiannya dituduh dan dipenjarakan di bawah Akta Keselamatan Dalam Negeri.^[12] Mereka dikenali sebagai Reformasi 10.^[13]

Penglibatan dalam pilihan raya

KeADILan telah menyertai dua pilihan raya umum sebelum RoS meluluskan pertukaran nama kepada PKR, iaitu Pilihan raya umum Malaysia 1999 dan Pilihan raya umum Malaysia 2004. Pada Pilihan raya umum Malaysia 2004, calon-calon PRM turut bertanding di atas platform KeADILan.

Pilihan raya umum Malaysia 1999

Dalam PRU 1999, Keadilan menghantar seramai 59 orang calon bagi kerusi Parlimen dan 94 orang calon di kerusi Dewan Undangan Negeri. Daripada jumlah tersebut, hanya 5 orang calon telah berjaya dipilih sebagai Ahli Parlimen dan 4 orang berjaya dipilih sebagai ADUN.

Keputusan calon ahli Parlimen (Keadilan) dalam PRU 1999

No.	Parlimen	Negeri	Calon	Keputusan
P001	Padang Besar	Perlis	Mohd Anuar Mohd Tahir	Kalah
P014	Merbok	Kedah	Mokhtar Mansor	Kalah
P015	Sungai Petani	Kedah	Johari Abdul	Kalah
P017	Padang Serai	Kedah	Saifuddin Nasution Ismail	Kalah
P018	Kulim-Bandar Baharu	Kedah	Dato' Syeikh Azmi Ahmad	Kalah
P021	Kota Bharu	Kelantan	Ustaz Ramli Ibrahim	Menang
P026	Peringat	Kelantan	Ustaz Muhammad Mustafa	Menang
P027	Tanah Merah	Kelantan	Haji Saupi Daud	Menang
P040	Kemaman	Terengganu	Abdul Rahman Yusof	Menang
P042	Tasek Gelugor	Pulau Pinang	Ahmad Rosli Ayub	Kalah
P044	Permatang Pauh	Pulau Pinang	Wan Azizah Wan Ismail	Menang
P051	Balik Pulau	Pulau	Dr Mansor Othman	Kalah
P053	Larut	Perak	Muhammad Nor Manuty	Kalah
P058	Chenderoh	Perak	Hamzah Mohd Zain	Kalah
P069	Tapah	Perak	Kamaruddin Awang Teh	Kalah
P070	Pasir Salak	Perak	Osman Abdul Rahman	Kalah
P071	Lumut	Perak	Zamanhuri Samsudin	Kalah
P072	Bagan Datoh	Perak	Mohamad Dahalan Arshad	Kalah
P074	Tanjung Malim	Perak	Ng Nam Yeong	Kalah
P078	Kuantan	Pahang	Fuziah Salleh	Kalah
P079	Paya Besar	Pahang	Wan Jusoh Wan Kolok	Kalah
P083	Bentung	Pahang	Abd Wahab Sudin	Kalah
P086	Sabak Bernam	Selangor	Dr Ghazali Basri	Kalah
P088	Hulu Selangor	Selangor	Dr Halili Rahmat	Kalah
P092	Ampang Jaya	Selangor	Sivarasa K. Rasiah	Kalah
P093	Hulu Langat	Selangor	Dr Mohd Nor Nawawi	Kalah
P097	Subang	Selangor	Irene Fernandez	Kalah
P098	Shah Alam	Selangor	Mohamad Ezam Mohd Nor	Kalah
P101	Kuala Langat	Selangor	Saari Sungib	Kalah
P105	Wangsa Maju	Wilayah Persekutuan	Marina Mohd Yusof	Kalah
P109	Lembah Pantai	Wilayah Persekutuan	Zainur Zakaria	Kalah
P112	Bandar Tun Razak	Wilayah Persekutuan	Prof Dr Chandra Muzaffar	Kalah
P113	Jelebu	Negeri Sembilan	Jaafar Muhammad	Kalah
P116	Kuala Pilah	Negeri Sembilan	Ruslan Kassim	Kalah
P121	Selandar	Melaka	Chua Tian Chang	Kalah
P122	Batu Berendam	Melaka	Khalid Jaafar	Kalah
P126	Ledang	Johor	Jamaluddin Khalid	Kalah
P127	Pagoh	Johor	Elias Shamsir	Kalah
P133	Muar	Johor	Abdul Rahman Othman	Kalah
P136	Tenggara	Johor	Lokman Noor Adam	Kalah
P139	Kota Tinggi	Johor	Rosdin Taha Abdul Rahman	Kalah
P142	Pulai	Johor	Ismail Awab	Kalah
P144	Pontian	Johor	Diong Chi Tzon	Kalah
P155	Sipitang	Sabah	Abdul Rahman Md Yakub	Kalah
P160	Libaran	Sabah	Mudry Nasir	Kalah
P163	Silam	Sabah	Dr Badrul Amin Bahron	Kalah
P167	Santubong	Sarawak	Husaini Hamdan	Kalah
P168	Petra Jaya	Sarawak	Wan Zainal Wan Senusi	Kalah
P171	Kota Samarahan	Sarawak	Zulrusdi Mohd Hol	Kalah
P174	Batang Sadong	Sarawak	Sahari Pet	Kalah
P176	Sri Aman	Sarawak	Maxwell Rojis	Kalah
P177	Lubok Antu	Sarawak	David Jemut	Kalah
P179	Saratok	Sarawak	Idris Bohari	Kalah
P180	Kuala Rejang	Sarawak	Dr Udie Salleh	Kalah
P183	Kanowit	Sarawak	Tadong Tambi	Kalah
P186	Mukah	Sarawak	Yusuf Abdul Rahman	Kalah
P187	Selangau	Sarawak	Ricky Bernard Betti	Kalah
P188	Kapit	Sarawak	Nor Azman Abdullah Baginda	Kalah
P193	Bukit Mas	Sarawak	Charlee Soh Cheng Hiong	Kalah

Keputusan calon ahli Dewan Undangan Negeri (Keadilan) dalam PRU 1999

No.	DUN	Negeri	Calon	Keputusan
N12	Penanti	Pulau Pinang	Abdul Rahman Abdul Kadir	Menang
N34	Bota	Perak	Usaili Alias	Menang
N20	Cini	Pahang	Mohd Jafri Ab Rashid	Menang
N18	Hulu Kelang	Selangor	Mohamed Azmin Ali	Menang

Pilihan raya umum Malaysia 2004

Dalam PRU 2004, Keadilan menghantar seramai 57 orang calon bagi kerusi Parlimen dan 146 orang calon di kerusi Dewan Undangan Negeri. Daripada jumlah tersebut, hanya seorang calon telah berjaya dipilih sebagai Ahli Parlimen dan tiada yang berjaya dipilih sebagai ADUN.

No.	Parlimen	Calon
P044	Permatang Pauh	Wan Azizah Wan Ismail

Penggabungan

Selepas Pilihan raya umum Malaysia 1999, kesedaran timbul tentang keperluan Parti Keadilan Nasional dan PRM bergabung, berdasarkan komitmen mereka yang sama terhadap Reformasi, menentang ketidakadilan dan penyalahgunaan kuasa. Maka, pada 3 Ogos 2003, Keadilan dan PRM telah melancarkan penggabungan dengan nama Parti Keadilan Rakyat di Kuala Lumpur.^[14] Walau bagaimanapun, penubuhan parti selepas penggabungan ini hanya diluluskan pada 2004, selepas pilihan raya umum

Rujukan

^ In-wŏn Hwang (2003). Personalized Politics: The Malaysian State Under Mahathir. Singapura: Institute of Southeast Asian Studies. m/s. 314–315. ISBN 9812301852.
^ Garry Rodan, Fellow, Asia Research Centre, Murdoch University, Australia Transparency, Asian Economic Crisis and the Prospects of Media Liberalisation
^ "Lim Kit Siang". Lim Kit Siang. 10 September 1999. Dicapai pada 11 July 2011.
^ Amnesty International The arrest of Anwar Ibrahim and his political associates Diarkibkan 7 Jun 2006 di Wayback Machine
^ Nell Onn merupakan anak kepada Dato' Onn Jaafar. Beliau keluar daripada Parti KeADILan Nasional pada November 1999.
^ Lim Kit Siang (1999). "Media statement by Lim Kit Siang". Democratic Action Party. Diarkibkan daripada yang asal pada 8 November 2006. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
^ Peter Symonds (3 October 1998). "Behind the sacking and arrest of Anwar Ibrahim". World Socialist Web Site. Diarkibkan daripada yang asal pada 26 May 2018. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
^ "[MALAYSIA] The arrest of Anwar Ibrahim and his political associates". Amnesty International. 3 October 1998. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 June 2006. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
^ Azam Aris (26 February 2008). "PKR's watershed election". Indian Malaysian Online. Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-12-08. Dicapai pada 26 May 2018.
^ A Kadir Jasin (21 January 2011). "A cautionary tale of two coalitions". Agenda Daily. Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-01-06. Dicapai pada 26 May 2018.
^ Francis Loh (22 September 1999). "The Rakyat have Awakened and They want Justice". Aliran Media. Dicapai pada 26 May 2018.
^ "Malaysia: Fear of torture or ill-treatment / incommunicado detention / prisoners of conscience". Amnesty International. 12 April 2001. Diarkibkan daripada yang asal pada 27 October 2006. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)
^ "II. Background: The ISA in Law and Practice". Human Rights Watch. 2004. Dicapai pada 26 May 2018.
^ "PKR watershed election, by Azam Aris, Tuesday 26 February 2008, The Edge". Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-12-08. Dicapai pada 2020-06-13.

[1] In-wŏn Hwang (2003). Personalized Politics: The Malaysian State Under Mahathir. Singapura: Institute of Southeast Asian Studies. m/s. 314–315. ISBN 9812301852.

[2] Garry Rodan, Fellow, Asia Research Centre, Murdoch University, Australia Transparency, Asian Economic Crisis and the Prospects of Media Liberalisation

[3] "Lim Kit Siang". Lim Kit Siang. 10 September 1999. Dicapai pada 11 July 2011.

[4] Amnesty International The arrest of Anwar Ibrahim and his political associates Diarkibkan 7 Jun 2006 di Wayback Machine

[5] Nell Onn merupakan anak kepada Dato' Onn Jaafar. Beliau keluar daripada Parti KeADILan Nasional pada November 1999.

[6] Lim Kit Siang (1999). "Media statement by Lim Kit Siang". Democratic Action Party. Diarkibkan daripada yang asal pada 8 November 2006. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)

[7] Peter Symonds (3 October 1998). "Behind the sacking and arrest of Anwar Ibrahim". World Socialist Web Site. Diarkibkan daripada yang asal pada 26 May 2018. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)

[8] "[MALAYSIA] The arrest of Anwar Ibrahim and his political associates". Amnesty International. 3 October 1998. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 June 2006. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)

[9] Azam Aris (26 February 2008). "PKR's watershed election". Indian Malaysian Online. Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-12-08. Dicapai pada 26 May 2018.

[10] A Kadir Jasin (21 January 2011). "A cautionary tale of two coalitions". Agenda Daily. Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-01-06. Dicapai pada 26 May 2018.

[11] Francis Loh (22 September 1999). "The Rakyat have Awakened and They want Justice". Aliran Media. Dicapai pada 26 May 2018.

[12] "Malaysia: Fear of torture or ill-treatment / incommunicado detention / prisoners of conscience". Amnesty International. 12 April 2001. Diarkibkan daripada yang asal pada 27 October 2006. Dicapai pada 26 May 2018. Unknown parameter |deadurl= ignored (bantuan)

[13] "II. Background: The ISA in Law and Practice". Human Rights Watch. 2004. Dicapai pada 26 May 2018.

[14] "PKR watershed election, by Azam Aris, Tuesday 26 February 2008, The Edge". Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-12-08. Dicapai pada 2020-06-13.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]