Kobalt - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas

Cobalt, ₂₇Co
Ciri-ciri umum
Rupa	Logam keras berkilat berwarna kelabu
Cobalt dalam jadual berkala
	besi ← cobalt → nikel
Nombor atom (Z)	27
Kumpulan, kala	kumpulan 9, kala 4
Blok	Blok d
Konfigurasi elektron	[Ar] 3d7 4s2
Bil. elektron per petala/cengkerang	2, 8, 15, 2
Ciri-ciri fizikal
Takat lebur	1768 K (1495 °C, 2723 °F)
Takat didih	3200 K (2927 °C, 5301 °F)
Ketumpatan suhu bilik hampir	8.90 g/cm3
apabila cecair, pada t.l.	8.86 g/cm3
Haba pelakuran	16.06 kJ/mol
Haba pengewapan	377 kJ/mol
Muatan haba molar	24.81 J/(mol·K)
Ciri-ciri atom
Keelektronegatifan	Skala Pauling: 1.88
Tenaga pengionan	pertama: 760.4 kJ/mol ; ke-2: 1648 kJ/mol ; ke-3: 3232 kJ/mol ; (lagi)
Jejari atom	empirik: 125 pm
Jejari kovalen	Low spin: 126±3 pm; High spin: 150±7 pm
Rampaian
Struktur hablur	heksagon disusun rapat (hcp)
Kelajuan bunyi rod nipis	4720 m/s (pada 20 °C)
Pekali pengembangan terma	13.0 µm/(m·K) (pada 25 °C)
Daya pengaliran terma	100 W/(m·K)
Kerintangan elektrik	62.4 nΩ·m (pada 20 °C)
Sifat kemagnetan	Feromagnet
Modulus Young	209 GPa
Modulus ricih	75 GPa
Modulus pukal	180 GPa
Nisbah Poisson	0.31
Skala Mohs	5.0
Kekerasan Vickers	1043 MPa
Kekerasan Brinell	470–3000 MPa
Nombor CAS	7440-48-4
Sejarah
Penemuan dan pengasingan pertama	Georg Brandt (1735)
Isotop utama bagi cobalt
	lihat; bincang; sunting; \| rujukan \| dalam Wikidata

Kobalt (Jawi: ‏کوبل‌ت‎‎) ialah sejenis unsur bersimbol Co dan nombor atom 27. Logam ini berwarna kelabu perak, mulur, beracun, dan digunakan dalam aloi dan sebagainya.

Sejarah

Sebatian kobalt telah digunakan sejak zaman purba untuk mewarnakan barangan seramik dan kaca dengan warna biru. Kobalt mula ditemui secara moden pada tahun 1735 oleh saintis Sweden, Georg Brandt.^[1]

Kewujudan

Bijih-bijih kobalt utama termasuklah kobaltit, eritrit dan glaukodot. Meskipun begitu, kobalt secara umumnya diekstrat daripada sektor perlombongan kuprum dan nikel.^[2]

Negara-negara pengeluar kobalt utama termasuklah Republik Demokratik Congo, Kanada, China, Rusia, Zambia dan Australia.^[3]

Sebatian

Kobalt(II) klorida heksahidrat, CoCl₂•6H₂O.

Tahap-tahap pengoksidaan umum bagi sebatian kobalt termasuklah +2 dan +3, di mana sebatian-sebatian mudah kobalt biasanya memiliki tahap pengoksidaan +2 dengan tahap pengoksidaan kobalt boleh berada dalam julat antara -3 ke +5.

Kobalt memiliki beberapa buah oksida. Kobalt(II) oksida, CoO yang berwarna hijau boleh bertindak balas dengan air untuk menghasilkan kobalt(II) hidroksida, Co(OH)₂. Kobalt(III) oksida, Co₂O₃ yang berwarna hitam juga ditemui.^[4]

Halida

Halida-halida kobalt biasanya memiliki bentuk kontang dan hidrat seperti kobalt(II) klorida yang berwarna biru apabila kontang dan merah apabila dalam bentuk heksahidrat.^[5] Sebatian dihalida kobalt adalah seperti dalam jadual yang berikut, iaitu warna-warna sebatian di bawah adalah warna bagi sebatian kontang, sekiranya terdapat pelbagai jenis hidrat bagi sebatian tersebut.

Sebatian dihalida kolbat
Nama	Formula kimia	Warna
Kobalt(II) fluorida	CoF₂	Merah jambu
Kobalt(II) klorida	CoCl₂	Biru
Kobalt(II) bromida	CoBr₂	Hijau
Kobalt(II) iodida	CoI₂	Biru kehitaman

Selain itu, terdapat juga sebatian trihalida dengan tahap pengoksidaan kobalt +3 seperti kobalt(III) fluorida, CoF₃ dan kobalt(III) klorida, CoCl₃.

Kegunaan

Kira-kira 116,000 tan kobalt digunakan setakat 2016.^[6] Kobalt lazim digunakan dalam penghasilan aloi serta bateri, termasuk bateri bagi kereta elektrik.^[2]^[6]

Rujukan

^ Hiromu, Sakurai (1998). 元素111の新知識 (dalam bahasa Jepun). Kodansha. m/s. 151. ISBN 4-06-257192-7.CS1 maint: ref=harv (link)
^ ^a ^b Shedd, Kim B. "Mineral Yearbook 2006: Cobalt" (PDF). United States Geological Survey. Dicapai pada 2008-10-26.
^ Mineral Commodity Summaries 2012 [1] m/s 47、USGS
^ Krebs, Robert E. (2006). The history and use of our earth's chemical elements: a reference guide (ed. 2nd). Greenwood Publishing Group. m/s. 107. ISBN 0-313-33438-2.
^ Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (ed. Kedua). Butterworth-Heinemann. m/s. 1119–1120. ISBN 978-0-08-037941-8. Cite has empty unknown parameter: |name-list-format= (bantuan)
^ ^a ^b Danielle Bochove (1 November 2017). "Electric car future spurs Cobalt rush: Swelling demand for product breathes new life into small Ontario town". Vancouver Sun. Bloomberg. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-07-28.

Pautan luar

Kategori berkenaan Kobalt di Wikimedia Commons

Rencana berkenaan kimia ini ialah rencana tunas. Anda boleh membantu Wikipedia dengan mengembangkannya.

[1] Hiromu, Sakurai (1998). 元素111の新知識 (dalam bahasa Jepun). Kodansha. m/s. 151. ISBN 4-06-257192-7.CS1 maint: ref=harv (link)

[YB2006-2] Shedd, Kim B. "Mineral Yearbook 2006: Cobalt" (PDF). United States Geological Survey. Dicapai pada 2008-10-26.

[3] Mineral Commodity Summaries 2012 [1] m/s 47、USGS

[4] Krebs, Robert E. (2006). The history and use of our earth's chemical elements: a reference guide (ed. 2nd). Greenwood Publishing Group. m/s. 107. ISBN 0-313-33438-2.

[greenwood2-5] Greenwood, Norman N.; Earnshaw, Alan (1997). Chemistry of the Elements (ed. Kedua). Butterworth-Heinemann. m/s. 1119–1120. ISBN 978-0-08-037941-8. Cite has empty unknown parameter: |name-list-format= (bantuan)

[Bochove-6] Danielle Bochove (1 November 2017). "Electric car future spurs Cobalt rush: Swelling demand for product breathes new life into small Ontario town". Vancouver Sun. Bloomberg. Diarkibkan daripada yang asal pada 2019-07-28.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]