Liechtenstein - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas

Kerajaan Liechtenstein
كراجان ليختنشتاين‎code: ms is deprecated
*Fürstentum Liechtenstein*
Kerajaan Liechtenstein; كراجان ليختنشتاين‎ Fürstentum Liechtenstein
Bendera	Jata
	Cogan kata: Für Gott, Fürst und Vaterland; Untuk Tuhan, Putera dan Tanah Air
	Lagu kebangsaan: Oben am jungen Rhein; "Di Sungai Rhine yang Muda"
	Lokasi Liechtenstein (hijau) di Eropah (kelabu gelap) – [Petunjuk]
	Lokasi Liechtenstein (hijau)
Ibu negara	Vaduz
Bandar terbesar	Schaan
Bahasa rasmi	bahasa Jerman
Demonim	Liechtensteiner (lelaki), Liechtensteinerin (perempuan)
Kerajaan	Demokrasi berparlimen di bawah Raja Berperlembagaan
• Putera	Hans-Adam II
• Putera Mahkota	Alois
• Perdana Menteri	Daniel Risch
• Speaker Parlimen	Arbert Frick
Badan perundangan	Landtag Liechtenstein
Kemerdekaan sebagai kerajaan
• Perjanjian Pressburg	1806
• Kemerdekaan daripada Konfederasi Jerman	1866
Keluasan
• Jumlah	160 km2 (62 bt2) (ke-210)
• Perairan (%)	boleh diabaikan
Populasi
• Perkiraan 2008	38,557 (ke-204)
• Bancian Penduduk 2000	33,307
• Kepadatan	221/km2 (572.4/sq mi) (ke-52)
KDNK (PPP)	2007
• Jumlah	AS$4.16 bilion
• Per kapita	AS$118,000 (No. 1)
KDNK (nominal)	2007
• Jumlah	AS$4.576 bilion
• Per kapita	AS$129,101 (No. 1)
Mata wang	Franc Swiss ; (CHF)
Zon waktu	UTC+1 (CET)
• Musim panas (DST)	UTC+2 (CEST)
Arah memandu	kanan
Kod panggilan	+423
DPT internet	.li

Liechtenstein (disebut [/ˈliːçtənʃtaɪn/ (bantuan·info)]) atau nama rasminya Kerajaan Liechtenstein (Jerman: Fürstentum Liechtensteincode: de is deprecated , ˈfʏʁstəntuːm ˈliːçtənʃtaɪn (bantuan·info), bahasa Inggeris: Principality of Liechtensteincode: en is deprecated ) ialah sebuah negara mikro terletak di Eropah Barat. Ia bersempadan dengan Switzerland di barat dan selatan serta Austria di timur. Luas negara ini hanya sedikit melebihi 160 km² (kira-kira 61.7 batu persegi) manakala jumlah penduduknya dianggarkan seramai 35,000. Ibu negaranya ialah Vaduz, manakala bandar terbesarnya pula ialah Schaan.

Liechtenstein merupakan negara berbahasa Jerman terkecil di dunia dan satu-satunya negara Alp yang keseluruhannya terletak di Banjaran Alp. Ia juga merupakan negara berbahasa Jerman yang tidak berkongsi sempadan dengan Jerman. Liechtenstein ialah sebuah negara Raja Berperlembagaan yang dibahagkan kepada 11 perbandaran. Kebanyakan kawasan permukaan bumi Liechtenstein bergunung-ganang, menjadikannya destinasi sukan musim sejuk. Sektor kewangan negara yang kukuh terletak di ibu negara Vaduz, dan dikenali dengan nama syurga cukai. Liechtenstein ialah ahli Perjanjian Perdagangan Bebas Eropah. Walau bagaimanapun, Liechtenstein bukan sebahagian daripada Kesatuan Eropah.

Geografi

Negara ini terletak di antara Switzerland (Kanton St. Gallen di barat dan Graubünden di selatan) dengan Austria (Vorarlberg) di timur. Liechtenstein berkeluasan 160 km², menjadikan negara ini sebagai negara keenam terkecil di dunia.^[4] Sungai Rhine mengalir dan membentuk sempadan barat negara. Puncak tertinggi negara ialah Grauspitz dengan ketinggian 2,599 m.

Politik

Negara ini mempunyai Putera Liechtenstein sebagai ketua negara. Perdana Menteri pula bertanggungjawab sebagai ketua kerajaan yang dibantu oleh empat orang kaunselor kerajaan (menteri). Kuasa legislatif adalah tertakluk pada Landtag, parlimen ekadewan yang terdiri daripada 25 kerusi dengan penggal hingga empat tahun.

Pembahagian pentadbiran

Liechtenstein dibahagikan kepada 11 buah perbandaran (gemeinde) seperti di bawah:

Vaduz
Schaan
Balzers
Triesen
Eschen
Mauren
Triesenberg
Ruggell
Gamprin
Schellenberg
Planken

Demografi

Jumlah penduduk Liechtenstein ialah 38,557 orang setakat Jun 2019. Kebanyakan daripada penduduk Liechtenstein adalah berketurunan Alamanni manakala kira-kira sepertiga penduduk negara ialah warganegara asing, lazimnya orang Eropah.^[1] Bahasa Jerman ialah bahasa rasmi negara, dan kebanyakan dalam kalangan masyarakat bertutur dalam loghat Alamanni. Kristian Katolik ialah agama rasmi menurut perlembagaan negara, dan semua agama dijanjikan perlindungan dalam perlembagaan itu.^[5]

Ekonomi

Liechtenstein memiliki nilai KDNK sebanyak $6.215 billion (nominal, 2018)^[6] dan memiliki nilai KDNK per kapita sebanyak $165,028 setakat 2016, salah satu nilai-nilai tertinggi dunia.^[7] Negara ini menjalinkan hubungan kastam dengan Switzerland dan menggunakan mata wang Franc Swiss.

Kebudayaan

Oleh kerana saiz negara yang kecil, Liechtenstein sangat dipengaruhi oleh budaya luar, terutama dari kawasan selatan Eropah berbahasa Jerman seperti Austria, Baden-Wuttemberg, Bavaria, Switzerland dan khususnya Tirol serta Vorarlberg. Persatuan Sejarah Kerajaan Liechtenstein berperanan dalam melestarikan budaya dan sejarah negara ini.

Rujukan

^ ^a ^b "Bevölkerungsstatistik" (PDF) (dalam bahasa Jerman). Amt für Statistik Fürstentum Liechtenstein. 30 Julai 2019. Dicapai pada 7 Mei 2020.
^ ^a ^b ^c ^d "Central Intelligence Agency". The World Factbook. Central Intelligence Agency. 7 February 2020. Diarkibkan daripada yang asal pada 2010-07-10. Dicapai pada 24 February 2020.
^ ^a ^b Key Figures for Liechtenstein Diarkibkan 2009-09-17 di Wayback Machine, Landesverwaltung Liechtenstein.
^ "Tiny Liechtenstein gets a little bigger", 29 Disember 2006.
^ Jeroen Temperman (30 May 2010). State-Religion Relationships and Human Rights Law: Towards a Right to Religiously Neutral Governance. BRILL. m/s. 44–45. ISBN 978-90-04-18148-9. Dicapai pada 31 July 2012.
^ "GDP (current US$) - Liechtenstein". data.worldbank.org (dalam bahasa Inggeris). World Bank. Dicapai pada 15 Januari 2020.
^ "GDP per capita (current US$) - Liechtenstein". data.worldbank.org (dalam bahasa Inggeris). World Bank. Dicapai pada 15 Januari 2020.

Pautan luar

Ketahui lebih lanjut tentang Liechtenstein di Wikipedia:
	Takrifan dari Wikikamus
	Imej dan media dari Commons
	Sumber pembelajaran dari Wikiversity
	Berita dari Wikiberita
	Petikan dari Wikipetikan
	Teks sumber dari Wikisumber
	Buku teks dari Wikibuku

Liechtenstein Diarkibkan 2008-05-26 di Wayback Machine - Tapak rasmi Kerajaan Liechtenstein
The Princely House of Liechtenstein
Landtag
Tourism Liechtenstein
National Art Museum of Liechtenstein

Rencana berkaitan Eropah ini ialah rencana tunas. Anda boleh membantu Wikipedia dengan mengembangkannya.

[llv.li-1] "Bevölkerungsstatistik" (PDF) (dalam bahasa Jerman). Amt für Statistik Fürstentum Liechtenstein. 30 Julai 2019. Dicapai pada 7 Mei 2020.

[LiechCIA-2] "Central Intelligence Agency". The World Factbook. Central Intelligence Agency. 7 February 2020. Diarkibkan daripada yang asal pada 2010-07-10. Dicapai pada 24 February 2020.

[Liechfigures-3] Key Figures for Liechtenstein Diarkibkan 2009-09-17 di Wayback Machine, Landesverwaltung Liechtenstein.

[4] "Tiny Liechtenstein gets a little bigger", 29 Disember 2006.

[Temperman2010-5] Jeroen Temperman (30 May 2010). State-Religion Relationships and Human Rights Law: Towards a Right to Religiously Neutral Governance. BRILL. m/s. 44–45. ISBN 978-90-04-18148-9. Dicapai pada 31 July 2012.

[6] "GDP (current US$) - Liechtenstein". data.worldbank.org (dalam bahasa Inggeris). World Bank. Dicapai pada 15 Januari 2020.

[7] "GDP per capita (current US$) - Liechtenstein". data.worldbank.org (dalam bahasa Inggeris). World Bank. Dicapai pada 15 Januari 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

Kawalan kewibawaan
Umum	ISNI 1 VIAF 1 WorldCat (melalui VIAF)
Perpustakaan negara	Sepanyol Perancis (data) Ukraine Jerman Israel Amerika Syarikat Jepun Republik Czech Yunani
Institut penyelidikan seni	KulturNav (Norway)
Lain-lain	Aplikasi Berfaset Terminologi Subjek Kamus Sejarah Switzerland Lexicon istoric retic (Switzerland) MusicBrainz (kawasan) Arkib Negara (A.S.) SUDOC (Perancis) 1 Parlimen U.K.