Piala Dunia FIFA - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas

	Majlis pembukaan Piala Dunia FIFA 2014
Kejohanan
	1930; 1934; 1938; 1950; 1954; 1958; 1962; 1966; 1970; 1974; 1978; 1982; 1986; 1990; 1994; 1998; 2002; 2006; 2010; 2014; 2018; 2022; 2026;

Piala Dunia FIFA
Ditubuhkan	1930
Jumlah pasukan	32 (pusingan akhir); 204 (proses kelayakan 2018)
Juara semasa	Argentina (Gelaran ke-3)
Pasukan paling berjaya	Brazil (5 Gelaran)
Laman sesawang	Piala Dunia
	Kelayakan Piala Dunia FIFA 2026

Piala Dunia FIFA, atau selalunya disebut sebagai Piala Dunia (bahasa Inggeris: FIFA World Cupcode: en is deprecated ) merupakan pertandingan yang paling penting dalam bola sepak antarabangsa. Ia dianjurkan oleh Persekutuan Bolasepak Antarabangsa (Federation Internationale de Football Association), organisasi yang mentadbir sukan berkenaan dan ia dipertandingkan oleh pasukan-pasukan bola sepak kebangsaan lelaki dari kalangan negara-negara ahli FIFA. Kejohanan ini diadakan setiap empat tahun sejak 1930 (kecuali dalam tahun 1942 dan 1946 disebabkan oleh Perang Dunia Kedua). Walau bagaimanapun, ia lebih merupakan acara yang sentiasa berjalan kerana pertandingan kelayakan mengambil masa tiga tahun di antara pusingan-pusingan akhir.

Fasa pertandingan akhir (biasanya dipanggil sebagai pusingan akhir) melibatkan 32 pasukan kebangsaan yang bertanding selama empat minggu di negara tuan rumah yang dicalonkan, yang mana pertandingan ini merupakan pertandingan yang paling ramai penontonnya di dunia.^[1]

Sepanjang 19 kejohanan yang telah diadakan, hanya lapan negara sahaja yang pernah memenangi pusingan akhir Piala Dunia iaitu Brazil yang menang sebanyak lima kali kejuaraan dan juga satu-satunya pasukan yang tidak terlepas satu kejohanan pun; diikuti gergasi eropah Itali dan Jerman dengan empat kejuaraan; Uruguay (juara pertama Piala Dunia) , Argentina dan Perancis dengan dua kejuaraan setiap satu pasukan; serta England, dan Sepanyol satu. Juara semasa adalah Pasukan bola sepak kebangsaan Perancis yang diadakan di Russia.

Sejarah[sunting | sunting sumber]

Pertandingan antarabangsa sebelumnya[sunting | sunting sumber]

Perlawanan bola sepak antarabangsa yang pertama telah dilangsungkan pada tahun 1872 di antara England dan Scotland, walaupun pada peringkat ini sukan ini telah jarang dimainkan di luar Great Britain. Disebabkan populariti bola sepak ini mula meningkat, ia menjadi satu sukan pertunjukan (dengan tiada pingat dihadiahkan) pada 1900, 1904 dan 1906 sebelum bola sepak menjadi pertandingan rasmi pada Sukan Olimpik 1908. Diuruskan oleh Persatuan Bola Sepak England, acara ini hanya menjadi acara bagi pemain amatur dan lebih dianggap sebagai satu pertunjukan daripada satu pertandingan. Pasukan bola sepak kebangsaan amatur England telah memenangi acara berkenaan pada kedua-dua tahun 1908 dan 1912.

Kesinambungan acara berkenaan dengan acara Olimpik hanya boleh dipertandingan di antara pasukan-pasukan amatur sahaja, Sir Thomas Lipton mengadakan pertandingan Piala Sir Thomas Lipton di Turin pada 1909. Pertandingan ini biasanya digambarkan sebagai Piala Dunia Pertama,^[2] dan memaparkan kelab-kelab ternama dari Itali, Jerman dan Switzerland. Pertandingan julung kali ini telah dimenangi oleh Auckland Barat, pasukan amatur daripada timur-laut England yang telah dijemput selepas persatuan bola sepaknya menolak untuk dikaitkan dengan pertandingan berkenaan. Auckland Barat kembali pada 1911 untuk mempertahankan kejuaraan berkenaan dan piala berkenaan telah diberikan kepada kelab berkenaan selama-lamanya mengikut peraturan pertandingan tersebut.

Dalam tahun 1914, FIFA bersetuju untuk mengiktiraf pertandingan Olimpik sebagai "pertandingan dunia untuk amatur"^[3], dan bertanggungjawab sepenuhnya kepada pengurusan acara berkenaan. Ini memberikan laluan kepada pertandingan antara benua yang pertama, pada Sukan Olimpik 1924. Uruguay telah memenangi kejohanan berkenaan,^[4] sebelum memenangi pingat emasnya kembali pada tahun 1928, dengan pasukan Amerika Selatan yang lain. Argentina merangkul pingat perak. Pada 28 Mei 1928, FIFA telah membuat keputusan untuk mempertandingkan sendiri kejohanan itu. Dengan Uruguay sekarang mempunyai dua kali gelaran kejuaraan dan demi meraikan ulang tahun kemerdekaan ke-100 pada tahun 1930, FIFA menamakan Uruguay sebagai tuan rumah piala dunia yang pertama.

Piala Dunia rasmi pertama[sunting | sunting sumber]

Estadio Centenario, lokasi pusingan akhir Piala Dunia pertama

Sukan Olimpik 1932 yang diadakan di Los Angeles, Amerika Syarikat tidak merancang untuk memasukkan bola sepak sebagai sebahagian daripada program disebabkan popularitinya yang rendah di Amerika Syarikat. FIFA dan IOC juga tidak bersetuju mengenai status amatur. Oleh sebab itu, acara bola sepak digugurkan daripada kejohanan berkenaan.^[5] Presiden FIFA, Jules Rimet seterusnya merancang untuk mengadakan Kejohanan Piala Dunia Perdana di Uruguay pada tahun 1930. Pertubuhan bola sepak kebangsaan daripada negara-negara yang dipilih telah dijemput untuk menghantar satu pasukan, tetapi pilihan Uruguay sebagai satu tuan rumah bermakna satu perjalanan yang memakan kos dan masa yang panjang merentasi Lautan Atlantik bagi pasukan dari Eropah. Sebenarnya, tiada negara Eropah yang sanggup untuk menghantar satu pasukan sehinggalah dua bulan sebelum bermulanya pertandingan berkenaan.^[4] Rimet akhirnya berjaya memujuk pasukan-pasukan dari Belgium, Perancis, Romania, dan Yugoslavia untuk membuat perjalanan tersebut. Dalam jumlah 13 negara yang mengambil bahagian — tujuh daripadanya adalah dari Amerika Selatan, empat dari Eropah dan dua dari Amerika Utara.

Dua perlawanan Piala Dunia sulung ini berjalan serentak dan telah dimenangi oleh Perancis dan Amerika Syarikat, yang masing-masing mengalahkan Mexico 4-1 dan Belgium 3-0. Gol pertama dihasilkan dalam sejarah Piala Dunia telah dijaringkan oleh Lucien Laurent daripada Perancis. Empat hari berikutnya, hat-trick Piala Dunia pertama dijayakan oleh Bert Patenaude daripada Amerika Syarikat dalam kemenangan 3-0 menentang Paraguay. Dalam perlawanan akhir, Uruguay telah mengalahkan Argentina 4-2 di hadapan 93,000 penonton di Montevideo, dan menjadi negara pertama yang memenangi kejohanan bola sepak Piala Dunia.^[6]

Pengembangan[sunting | sunting sumber]

Isu-isu yang dihadapi pada permulaan kejohanan Piala Dunia adalah kerumitan perjalanan antara benua dan peperangan. Hanya sedikit pasukan Amerika Selatan sanggup untuk pergi ke Eropah bagi kejohanan pada 1934 dan 1938, dengan Brazil menjadi pasukan Amerika Selatan tunggal yang bertanding pada kedua-dua kejohanan. Pertandingan pada 1942 dan 1946 telah dibatalkan akibat Perang Dunia II.

Piala Dunia 1950 adalah yang pertama melibatkan British. Pasukan-pasukan British mengeluarkan pasukan mereka daripada FIFA pada tahun 1920, sebahagiannya adalah kerana tidak mahu bermain dengan negara-negara yang berada di dalam peperangan dengan mereka, sebahagian lagi sebagai satu bantahan terhadap pengaruh luar di dalam bola sepak,^[7] tetapi kembali bergabung dalam tahun 1946 sempena jemputan daripada FIFA. Pertandingan tersebut menyaksikan kembalinya juara 1930 Uruguay, yang telah memboikot kedua-dua kejohanan Piala Dunia sebelumnya.

Dalam kejohanan-kejohanan di antara 1934 dan 1978, 16 pasukan telah layak untuk setiap pertandingan pusingan akhir (kecuali dalam beberapa kes di mana pasukan-pasukan menarik diri selepas layak bertanding). Kebanyakan daripadanya adalah daripada Eropah dan Amerika Latin, dengan minoriti yang sangat kecil daripada Afrika, Asia dan Oceania. Pasukan-pasukan ini biasanya mudah dikalahkan oleh pasukan Eropah dan Amerika Latin kecuali Korea Selatan, yang berjaya mencapai suku akhir pada 1966).

Pusingan akhir itu telah dikembangkan kepada 24 pasukan pada 1982, kemudian 32 pada 1998, membenarkan lebih banyak pasukan daripada Afrika, Asia dan Amerika Utara untuk mengambil bahagian. Sejak akhir-akhir ini, peserta-peserta baru ini mendapat lebih banyak kejayaan dengan Cameroon mencapai suku akhir pada 1990, dan Korea Selatan. Senegal dan Amerika Syarikat, kesemuanya mencapai peringkat kalah mati dalam pada 2002. 197 negara mencuba untuk layak dalam edisi 2006, dan kesemuanya kecuali tiga daripada 207 negara-negara ahli FIFA pernah memasuki pertandingan tersebut, dengan ahli-ahli baru Comoros dan Timor Timur masih belum lagi berpeluang untuk berbuat demikian, dan Bhutan^[8] ahli tunggal yang belum memasuki pertandingan berkenaan.

Kejohanan yang seumpamanya untuk bola sepak wanita, Piala Dunia Wanita FIFA, dianjurkan dalam tahun 1991. Formatnya serupa seperti kejohanan lelaki, tetapi sehingga sekarang kejohanan berkenaan tidak menjana minat yang sama seperti dalam kejohanan lelaki.

Trofi[sunting | sunting sumber]

Daripada 1930 hingga ke 1970, Trofi Jules Rimet telah dihadiahkan kepada pemenang piala berkenaan. Pada mulanya ia dikenali sebagai Piala Dunia,World Cup atau Coupe du Monde tetapi dinamakan semula dalam tahun 1946 di atas jasa presiden FIFA yang telah menguruskan kejohanan pertama. Dalam 1970, kemenangan ketiga Brazil dalam kejohanan tersebut membolehkan mereka menyimpan trofi berkenaan selama-lamanya. Bagaimanapun, trofi berkenaan telah dicuri pada tahun 1983, dan tidak pernah ditemui kembali.^[9]

Selepas 1970, satu trofi baru dikenali sebagai Trofi Piala Dunia FIFA telah direka. Trofi ini tidak dihadiahkan kepada negara-negara pemenang selama-lamanya walaupun berapa banyak Piala Dunia yang telah mereka menang.^[10] Argentina, Jerman (Jerman Barat) Itali dan Brazil telah memenangi trofi berkenaan dua kali. Ia tidak akan diturunkan sehingga nama plak telah dipenuhkan dengan nama-nama negara pemenang dalam tahun 2038.

Format[sunting | sunting sumber]

Kelayakan[sunting | sunting sumber]

Sejak kejohanan bola sepak Piala Dunia kedua pada 1934, pertandingan kelayakan telah diadakan untuk mengurangkan jumlah pasukan di pusingan akhir. Ia telah diadakan di setiap zon benua FIFA (Afrika, Asia, Amerika Utara, Timur Tengah dan Caribbean, Amerika Selatan, Oceania, Eropah) yang diselia oleh konfederasi gabungan masing-masing. Bagi tiap-tiap pertandingan, FIFA memutuskan bilangan tempat yang dihadiahkan pada setiap zon sebelum ia bermula berdasarkan kekuatan relatif pasukan-pasukan konfederasi, dan juga bergantung kepada aktiviti melobi daripada konfederasi.

Proses kelayakan boleh bermula seawal tiga tahun sebelum pertandingan pusingan akhir dan yang paling lambat dalam jangka waktu dua tahun. Format kelayakan bagi sesebuah pertandingan berbeza di antara setiap konfederasi. Biasanya, satu daripada dua tempat dihadiahkan kepada pemenang perlawanan-penentuan antara benua. Sebagai contoh, pemenang antara zon Oceania dan pasukan tempat kelima daripada Amerika Selatan memasuki perlawanan-penentuan untuk memutuskan pasukan mana layak untuk ke Piala Dunia 2006.^[11]. Daripada Piala Dunia 1938 dan seterusnya, negara tuan rumah menerima tempat automatik dalam pusingan akhir. Kelebihan ini juga telah diberikan kepada juara bertahan, tetapi mulai 2006 dan seterusnya, kelebihan ini ditarik balik yang memerlukan juara untuk melayakkan diri seperti negara-negara yang lain.^[12].

Pusingan akhir[sunting | sunting sumber]

Pertandingan pusingan akhir yang terkini memaparkan 32 pasukan kebangsaan bertanding selama sebulan di negara tuan rumah. Terdapat dua pusingan, satu peringkat kumpulan dan satu lagi peringkat kalah mati.

Di dalam peringkat pertama (peringkat kumpulan), pasukan-pasukan akan dibahagikan ke dalam lapan kumpulan yang mengandungi empat negara. Lapan pasukan pilihan berdasarkan kedudukan ranking diletakkan dalam kumpulan berbeza. Pasukan lain diundi secara rawak. Semenjak 1998, kekangan diberikan pada cabutan untuk memastikan bahawa tiada kumpulan mengandungi lebih daripada dua pasukan Eropah atau lebih daripada satu pasukan daripada setiap konfederasi yang lain. Setiap kumpulan bermain satu pertandingan pusingan-peringkat kumpulan, memastikan bahawa setiap negara yang layak dapat bermain paling kurang tiga perlawanan. Perlawanan terakhir peringkat kumpulan akan diadakan serentak untuk menghalang sebarang pakatan di antara negara-negara. Semenjak 1994, tiga mata diberikan kepada satu kemenangan, satu mata kepada seri dan tiada mata yang diberikan kepada kekalahan (sebelum ini, pemenang hanya menerima dua mata). Dua pasukan teratas akan berjaya melayakkan diri ke peringkat kedua (peringkat kalah mati).

Peringkat kalah mati adalah perlawanan penyingkiran di mana setiap pasukan berlawan sesama mereka dalam perlawanan tunggal, dengan masa tambahan dan tendangan penalti digunakan untuk menentukan pemenang, sekiranya perlu. Dalam pusingan 16, pemenang setiap kumpulan akan menentang naib juara kumpulan lain. Ini akan diikuti pada peringkat suku akhir, separuh akhir dan perlawanan akhir. Pihak yang kalah pada peringkat separuh akhir akan berlawan dalam penentuan tempat ketiga.

Pemilihan tuan rumah[sunting | sunting sumber]

Pada awal kejohanan Piala Dunia, hak tuan rumah diberikan kepada negara-negara di pertemuan mesyuarat kongres FIFA. Pemilihan lokasi adalah sangat kontroversi, memandangkan perjalanan kapal tiga minggu antara Amerika Selatan dan Eropah, dua kuasa bola sepak pada masa itu. Keputusan untuk melangsungkan kejohanan itu di Uruguay, sebagai contoh, membawa kepada hanya empat negara Eropah sahaja yang bertanding^[13]. Dua kejohanan Piala Dunia seterusnya telah diadakan di Eropah. Keputusan untuk menentukan tempat tuan rumah salah satunya, Piala Dunia 1938 di Perancis adalah kontroversi, kerana negara-negara Amerika Selatan telah difahamkan bahawa tuan rumah Piala Dunia seharusnya bergilir antara dua benua. Kedua-dua Argentina dan Uruguay memboikot pertandingan tersebut.^[14] Selepas Perang Dunia ke-II, untuk mengelakkan boikot atau kontroversi akan datang, FIFA telah memulakan satu corak perselangan di antara Amerika Selatan/Utara dan Eropah, sehinggalah Piala Dunia FIFA 1998. Sistem ini diubah supaya negara tuan rumah akan dipilih dalam satu pengundian oleh jawatankuasa eksekutif FIFA. Ini dibuat di bawah sistem pengundian pemindahan tunggal. Keputusan kini dibuat enam tahun sebelum pertandingan bermula.

Liputan media[sunting | sunting sumber]

Piala Dunia pertama kali ditayangkan dalam tahun 1954 dan kini menjadi acara yang paling ramai penonton dan paling diikuti di dunia, melebihi Sukan Olimpik.^[15] Penonton terkumpul bagi acara kejohanan Piala Dunia 2002 untuk keseluruhan perlawanan — dianggarkan 28.8 bilion. 1.1 bilion individu telah menyaksikan perlawanan akhir kejohanan ini. Cabutan, yang mana menentukan pengagihan pasukan-pasukan ke dalam kumpulan-kumpulan, disaksikan oleh 300 juta penonton.^[16]

Setiap kejohanan Piala Dunia mempunyai maskotnya sendiri. World Cup Willie, maskot untuk 1966, adalah maskot Piala Dunia pertama. Maskot-maskot untuk Piala Dunia FIFA 2006 adalah Goleo, seekor singa, dan Pille, sebiji bola sepak

Lihat juga: maskot-maskot Piala Dunia FIFA

Ringkasan[sunting | sunting sumber]

Tahun	Tuan Rumah	Perlawanan Akhir			Penentuan Tempat Ketiga
Tahun	Tuan Rumah	Juara	Jaringan	Naib Juara	Tempat Ketiga	Jaringan	Tempat Keempat
1930 Butiran	Uruguay	Uruguay	4 – 2	Argentina	Amerika Syarikat	—^[17]^[18]^[19]	Yugoslavia
1934 Butiran	Itali	Itali	2 – 1 (Masa Tambahan)	Czechoslovakia	Jerman	3 – 2	Austria
1938 Butiran	Perancis	Itali	4 – 2	Hungary	Brazil	4 – 2	Sweden
1950 Butiran	Brazil	Uruguay	2 – 1^{[nota 1]}	Brazil	Sweden	3 – 1^{[nota 1]}	Sepanyol
1954 Butiran	Switzerland	Jerman	3 – 2	Hungary	Austria	3 – 1	Uruguay
1958 Butiran	Sweden	Brazil	5 – 2	Sweden	Perancis	6 – 3	Jerman
1962 Butiran	Chile	Brazil	3 – 1	Czechoslovakia	Chile	1 – 0	Yugoslavia
1966 Butiran	England	England	4 – 2 (Masa Tambahan)	Jerman	Portugal	2 – 1	Republik Soviet
1970 Butiran	Mexico	Brazil	4 – 1	Itali	Jerman	1 – 0	Uruguay
1974 Butiran	Jerman Barat	Jerman	2 – 1	Belanda	Poland	1 – 0	Brazil
1978 Butiran	Argentina	Argentina	3 – 1 (Masa Tambahan)	Belanda	Brazil	2 – 1	Itali
1982 Butiran	Sepanyol	Itali	3 – 1	Jerman	Poland	3 – 2	Perancis
1986 Butiran	Mexico	Argentina	3 – 2	Jerman	Perancis	4 – 2 (Masa Tambahan)	Belgium
1990 Butiran	Itali	Jerman	1 – 0	Argentina	Itali	2 – 1	England
1994 Butiran	Amerika Syarikat	Brazil	0 – 0 (3 – 2) (Penalti)	Itali	Sweden	4 – 0	Bulgaria
1998 Butiran	Perancis	Perancis	3 – 0	Brazil	Croatia	2 – 1	Belanda
2002 Butiran	Korea Selatan Jepun	Brazil	2 – 0	Jerman	Turki	3 – 2	Korea Selatan
2006 Butiran	Jerman	Itali	1 – 1 (5 – 3) (Penalti)	Perancis	Jerman	3 – 1	Portugal
2010 Butiran	Afrika Selatan	Sepanyol	1 – 0 (Masa Tambahan)	Belanda	Jerman	3 – 2	Uruguay
2014 Butiran	Brazil	Jerman	1 – 0 (Masa Tambahan)	Argentina	Belanda	3 – 0	Brazil
2018 Butiran	Rusia	Perancis	4 – 2	Croatia	Belgium	2 – 0	England
2022 Butiran	Qatar	Argentina	3–3 (4–2) (Penalti)	Perancis	Croatia	2–1	Maghribi
2026 Butiran	Kanada Mexico Amerika Syarikat

Pasukan yang berjaya[sunting | sunting sumber]

Untuk senarai yang lebih terperinci, sila lihat Kemunculan pasukan kebangsaan dalam Piala Dunia FIFA

Keseluruhannya, 207 pasukan bertanding untuk melayakkan diri ke pusingan akhir kejohanan Piala Dunia dan 78 negara telah berjaya melayakkan diri sekurang-kurangnya sekali. Daripada 78 negara ini, hanya sebelas yang berjaya ke perlawanan terakhir, dan hanya tujuh sahaja berjaya memenanginya. Keekslusifan ini memberikan banyak keghairahan dan semangat kebangsaan di kalangan peminat-peminat kejohanan.

Dengan lima kemenangan daripada tujuh kemunculan dalam perlawanan akhir, Brazil adalah pasukan yang paling berjaya dalam kejohanan Piala Dunia. Negara berkenaan juga adalah negara tunggal yang dapat melibatkan diri dalam setiap pusingan akhir kejohanan Piala Dunia setakat ini.

Pada peringkat benua, Amerika Selatan hanya lebih sedikit daripada Eropah dengan sembilan gelaran berbanding lapan. Brazil dan Jerman terikat sama dengan kemunculan terbanyak dalam perlawanan akhir dengan 7 (Brazil telah memenangi 5; Jerman telah memenangi 3). Brazil dan Itali adalah peserta akhir yang mencabar untuk mendapatkan piala ke-3 dalam 1970 dan untuk piala ke-4 pada 1994. Dalam kedua-dua perlawanan itu, Brazil menang.

Lapan pasukan yang telah memenangi Piala Dunia dibenarkan menambahkan bintang di jersi mereka.

Pasukan	Juara	Naib Juara	Tempat Ketiga	Tempat Keempat
Brazil	5 (1958, 1962, 1970, 1994, 2002)	2 (1950 *, 1998)	2 (1938, 1978)	2 (1974, 2014)
Jerman ^	4 (1954, 1974 *, 1990, 2014)	4 (1966, 1982, 1986, 2002)	4 (1934, 1970, 2006*, 2010)	1 (1958)
Itali	4 (1934 *, 1938, 1982, 2006)	2 (1970, 1994)	1 (1990 *)	1 (1978)
Argentina	3 (1978 *, 1986, 2022)	3 (1930, 1990, 2014)
Perancis	2 (1998 *, 2018)	2 (2006, 2022)	2 (1958, 1986)	1 (1982)
Uruguay	2 (1930 *, 1950)			3 (1954, 1970, 2010)
England	1 (1966 *)			2 (1990, 2018)
Sepanyol	1 (2010)			1 (1950)
Belanda		3 (1974, 1978, 2010)	1 (2014)	1 (1998)
Czechoslovakia^#		2 (1934, 1962)
Hungary		2 (1938, 1954)
Sweden		1 (1958 *)	2 (1950, 1994)	1 (1938)
Croatia		1 (2018)	2 (1998, 2022)
Poland			2 (1974, 1982)
Belgium			1 (2018)	1 (1986)
Austria			1 (1954)	1 (1934)
Portugal			1 (1966)	1 (2006)
Turki			1 (2002)
Chile			1 (1962 *)
Amerika Syarikat			1 (1930)
Yugoslavia^#				2 (1930, 1962)
Maghribi				1 (2022)
Korea Selatan				1 (2002 *)
Bulgaria				1 (1994)
Kesatuan Soviet^#				1 (1966)

* = tuan rumah

^ = termasuk keputusan yang mewakili Jerman Barat antara tahun 1954 dan 1990

^# = negeri yang mempunyai kepada dua atau lebih negara-negara bebas sejak berpecah

Enam daripada lapan gelaran kejuaraan telah dimenangi sekurang-kurangnya satu gelaran semasa menjadi tuan rumah kecuali Brazil, yang telah kalah pada perlawanan penentuan (dikenali sebagai Maracanazo) apabila mereka menjadi tuan rumah kepada 1950; dan Sepanyol yang hanya menjuarai Piala Dunia buat kali pertama di Afrika Selatan pada tahun 2010. England (Piala Dunia 1966) dan Perancis (Piala Dunia 1998) telah memenangi kejuaraan mereka dua kali (Piala Dunia 1998 dan Piala Dunia 2018).

Akan tetapi, bukan hanya juara sahaja yang mengalami kejayaan manis, negara-negara yang tidak seberapa unggul juga lebih berjaya sebagai tuan rumah. Korea Selatan telah berjaya memasuki peringkat separuh akhir sebagai tuan rumah bersama dalam 2002 padahal sebelumnya tidak pernah melepasi peringkat awal. Kejayaan sebagai tuan rumah dalam kejohanan Piala Dunia merupakan satu sebab yang besar mengapa banyak negara begitu aktif melobi untuk dipilih sebagai tuan rumah, disebabkan kelebihan sokongan penonton; bagaimanapun, terdapat juga tuduhan yang FIFA mengatur pengadilan dan cabutan yang lebih memihak kepada tuan rumah. Sungguhpun demikian, lain pula nasibnya bagi Afrika Selatan yang menjadi pasukan tuan rumah pertama dalam sejarah kejohanan yang tersingkir di peringkat kumpulan pada tahun 2010, namun buat pertama kalinya Maghribi pada tahun 2022, telah berjaya memasuki peringkat separuh akhir.

Persembahan terbaik mengikut zon benua[sunting | sunting sumber]

Lihat juga: Penampilan pasukan kebangsaan di Piala Dunia FIFA

Hingga sekarang, perlawanan akhir piala dunia hanya dipertandingkan oleh pasukan-pasukan Eropah dan/atau Amerika Selatan.

Benua	Persembahan terbaik
Eropah	12 gelaran, dimenangi oleh Itali, Jerman, England, Perancis dan Sepanyol
Amerika Selatan	10 gelaran, dimenangi oleh Brazil, Argentina dan Uruguay
Amerika Utara	Separuh akhir (Amerika Syarikat, 1930)
Asia	Separuh akhir (Korea Selatan, 2002)
Afrika	Separuh akhir (Maghribi, 2022)
Oceania	Pusingan pertama (New Zealand, 1982)

Anugerah[sunting | sunting sumber]

Ronaldo, pemenang Kasut Emas pada Piala Dunia FIFA 2002

Pada penghujung Piala Dunia, anugerah akan dihadiahkan kepada para pemain dan pasukan berdasarkan pencapaian berbanding memenangi pertandingan tersebut.

Dewasa ini terdapat enam anugerah:

"Kasut Emas Adidas" (dulu dikenali sebagai "Kasut Emas", atau kadangkala "But Emas", pertama kali dianugerahkan dalam tahun 1930) untuk penjaring terbanyak;
"Bola Emas Adidas" untuk pemain terbaik (dulu dikenali sebagai "Bola Emas", pertama kali dianugerahkan pada 1982);
"Anugerah Yashin" untuk penjaga gol terbaik (pertama kali dianugerahkan pada 1994);
"Anugerah Permainan Bersih FIFA" bagi pasukan yang mempunyai rekod terbaik dalam permainan bersih (pertama kali dianugerahkan pada 1978);
"Anugerah Pasukan Penghibur Terbaik" bagi pasukan yang berjaya menghiburkan orang awam semasa kejohanan Piala Dunia, dinilai daripada satu undian umum, pertama kali dianugerahkan pada 1994;
"Pemain Muda Terbaik Gillette" dihadiahkan kepada pemain di bawah 21 tahun bermulanya tahun kalendar, yang mana pertama kali dianugerahkan pada 2006.

Rekod dan statistik[sunting | sunting sumber]

Jurang kemenangan terbesar: Hungary 9-0 Korea Selatan pada 1954; Yugoslavia 9-0 Zaire pada 1974; Hungary 10-1 El Salvador pada 1982
Gol terpantas daripada sepak mula: Hakan Şükür, 11 saat, Turki vs Korea Selatan pada 2002
Kemunculan Piala Dunia terbanyak: Antonio Carbajal (Mexico, 1950-1966) dan Lothar Matthäus (Jerman Barat dan Jerman, 1982-1998), 5 kali
Kemunculan perlawanan Piala Dunia terbanyak: Lothar Matthäus, 25 kali
Gol terbanyak dijaringkan: Miroslav Klose (Jerman,2002-2014), 16 gol
Gol terbanyak dijaringkan dalam satu pertandingan: Just Fontaine (Perancis), 13 gol pada 1958
Pemain tertua menjaringkan satu gol: Roger Milla, 42 tahun dan 39 hari, Cameroon vs Rusia pada 1994.

Kedudukan[sunting | sunting sumber]

Di seluruh dunia[sunting | sunting sumber]

Kejohanan ini merupakan satu-satunya kejohanan bola sepak yang bukan sahaja relevan dengan peminat bola sepak tetapi juga dengan umat manusia di seluruh dunia. Ia juga merupakan satu-satunya kejohanan yang mampu mengumpul seberapa ramai pengutuk pasukan masing-masing.

Lihat juga[sunting | sunting sumber]

Nota[sunting | sunting sumber]

^ ^a ^b Tiada perlawanan akhir rasmi pada 1950. Pemenang dipilih daripada kumpulan akhir empat pasukan (Uruguay, Brazil, Sweden dan Sepanyol).^[20] Kemenangan 2-1 Uruguay ke atas Brazil (dikenali sebagai Maracanazo) merupakan perlawanan penentu (dan kebetulan salah satu perlawanan terakhir) yang memastikan Uruguay mendapat mata tertinggi dan menjadi juara. ^[21] Kemenangan 3-1 Sweden ke atas Sepanyol (pada masa yang sama dengan Uruguay vs Brazil) turut membantu Sweden mendapat tempat ke-3..

Rujukan[sunting | sunting sumber]

Nota kaki[sunting | sunting sumber]

^ 2002 FIFA World Cup TV Coverage Diarkibkan 2006-12-30 di Wayback Machine, Laman rasmi FIFA. Dipetik pada 24 Mac 2006.
^ 'Piala Dunia Pertama'. Piala Sir Thomas Lipton Diarkibkan 2003-11-29 di Wayback Machine. Majlis Daerah Shrewsbury dan Atcham. Dicapai pada 11 April 2006.
^ Dimana semuanya bermula, Laman rasmi FIFA. Diterbitkan pada 10 April 2006.
^ ^a ^b Uruguay 1930 Diarkibkan 2006-04-26 di Wayback Machine Laman Piala Dunia FIFA. Diterbitkan pada 9 Januari 2006.
^ The Football World Cup - An Introduction, h2g2. Diterbitkan pada 1 Mac 2006.
^ FIFA World Cup Origin Diarkibkan 2007-03-25 di Wayback Machine, FIFA Media Release. Diterbitkan pada 9 Januari 2006.
^ Scotland and the 1950 World Cup, BBC. dipetik pada 1 Mac 2006.
^ Bhutan - team profile, Laman rasmi FIFA World Cup. Dipetik pada 10 April 2006.
^ Piala Jules Rimet Diarkibkan 2007-03-20 di Wayback Machine, laman Piala Dunia FIFA. Dipetik pada 27 Februari 2006.
^ Trofi Piala Dunia FIFA™, Laman Rasmi Kejohanan Piala Dunia 2002 FIFA. Dipetik pada 27 Februari, 2006.
^ Matches and Results Diarkibkan 2007-03-14 di Wayback Machine, Laman Piala Dunia FIFA. Dipetik pada 13 April 2006.
^ Brazil's Juan warns against complacency Diarkibkan 2006-10-08 di Wayback Machine, Laman Piala Dunia FIFA. Dipetik pada 10 April 2006.
^ History of 1930 World Cup, BBC. Dipetik pada 13 April 2006.
^ France 1938, Laman Piala Dunia FIFA. Dipetik pada 13 April 2006.
^ FIFA Newsletter Diarkibkan 2007-03-19 di Wayback Machine by Joseph S. Blatter, FIFA General Secretary, June 1997. Dipetik pada 8 Januari 2006.
^ "Socceroos face major challenge: Hiddink", ABC Sport, 10 Disember 2005. Dipetik pada 8 Januari 2006.
^ Tiada perlawanan tempat ke-3 pada 1930. Kedua-dua AS dan Yugoslavia dikira mendapat tempat ke-3.
^ Tiada perlawanan rasmi tempat ketiga Piala Dunia pada tahun 1930 dan tiada tempat ketiga rasmi diberikan pada masa itu; kedua-dua Amerika Syarikat dan Yugoslavia kalah di separuh akhir. Bagaimanapun menggunakan rekod keseluruhan kejohanan, laman web rasmi FIFA menyenaraikan Amerika Syarikat sebagai penamat tempat ketiga dalam Piala Dunia 1930.[1]
^ Pingat Gangsa Fifa dianugerahkan kepada Thomas Florie kapten pasukan Amerika Syarikat.[2]
^ "1950 FIFA World Cup". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Dicapai pada 5 March 2009.
^ "FIFA World Cup Finals since 1930" (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Dicapai pada 5 March 2009.

Pautan luar[sunting | sunting sumber]

[wc1950-22] Tiada perlawanan akhir rasmi pada 1950. Pemenang dipilih daripada kumpulan akhir empat pasukan (Uruguay, Brazil, Sweden dan Sepanyol).^[20] Kemenangan 2-1 Uruguay ke atas Brazil (dikenali sebagai Maracanazo) merupakan perlawanan penentu (dan kebetulan salah satu perlawanan terakhir) yang memastikan Uruguay mendapat mata tertinggi dan menjadi juara. ^[21] Kemenangan 3-1 Sweden ke atas Sepanyol (pada masa yang sama dengan Uruguay vs Brazil) turut membantu Sweden mendapat tempat ke-3..

[1] 2002 FIFA World Cup TV Coverage Diarkibkan 2006-12-30 di Wayback Machine, Laman rasmi FIFA. Dipetik pada 24 Mac 2006.

[2] 'Piala Dunia Pertama'. Piala Sir Thomas Lipton Diarkibkan 2003-11-29 di Wayback Machine. Majlis Daerah Shrewsbury dan Atcham. Dicapai pada 11 April 2006.

[3] Dimana semuanya bermula, Laman rasmi FIFA. Diterbitkan pada 10 April 2006.

[FIFA1930-4] Uruguay 1930 Diarkibkan 2006-04-26 di Wayback Machine Laman Piala Dunia FIFA. Diterbitkan pada 9 Januari 2006.

[5] The Football World Cup - An Introduction, h2g2. Diterbitkan pada 1 Mac 2006.

[6] FIFA World Cup Origin Diarkibkan 2007-03-25 di Wayback Machine, FIFA Media Release. Diterbitkan pada 9 Januari 2006.

[7] Scotland and the 1950 World Cup, BBC. dipetik pada 1 Mac 2006.

[8] Bhutan - team profile, Laman rasmi FIFA World Cup. Dipetik pada 10 April 2006.

[9] Piala Jules Rimet Diarkibkan 2007-03-20 di Wayback Machine, laman Piala Dunia FIFA. Dipetik pada 27 Februari 2006.

[10] Trofi Piala Dunia FIFA™, Laman Rasmi Kejohanan Piala Dunia 2002 FIFA. Dipetik pada 27 Februari, 2006.

[11] Matches and Results Diarkibkan 2007-03-14 di Wayback Machine, Laman Piala Dunia FIFA. Dipetik pada 13 April 2006.

[12] Brazil's Juan warns against complacency Diarkibkan 2006-10-08 di Wayback Machine, Laman Piala Dunia FIFA. Dipetik pada 10 April 2006.

[13] History of 1930 World Cup, BBC. Dipetik pada 13 April 2006.

[14] France 1938, Laman Piala Dunia FIFA. Dipetik pada 13 April 2006.

[15] FIFA Newsletter Diarkibkan 2007-03-19 di Wayback Machine by Joseph S. Blatter, FIFA General Secretary, June 1997. Dipetik pada 8 Januari 2006.

[16] "Socceroos face major challenge: Hiddink", ABC Sport, 10 Disember 2005. Dipetik pada 8 Januari 2006.

[17] Tiada perlawanan tempat ke-3 pada 1930. Kedua-dua AS dan Yugoslavia dikira mendapat tempat ke-3.

[wc1930-18] Tiada perlawanan rasmi tempat ketiga Piala Dunia pada tahun 1930 dan tiada tempat ketiga rasmi diberikan pada masa itu; kedua-dua Amerika Syarikat dan Yugoslavia kalah di separuh akhir. Bagaimanapun menggunakan rekod keseluruhan kejohanan, laman web rasmi FIFA menyenaraikan Amerika Syarikat sebagai penamat tempat ketiga dalam Piala Dunia 1930.[1]

[19] Pingat Gangsa Fifa dianugerahkan kepada Thomas Florie kapten pasukan Amerika Syarikat.[2]

[wc1950-20] "1950 FIFA World Cup". FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Dicapai pada 5 March 2009.

[21] "FIFA World Cup Finals since 1930" (PDF). FIFA.com. Fédération Internationale de Football Association. Dicapai pada 5 March 2009.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[nota 1]

[20]

[21]

l b s Piala Dunia FIFA
Kejohanan	Uruguay 1930 · Itali 1934 · Perancis 1938 · Brazil 1950 · Switzerland 1954 · Sweden 1958 · Chile 1962 · England 1966 · Mexico 1970 · Jerman Barat 1974 · Argentina 1978 · Sepanyol 1982 · Mexico 1986 · Itali 1990 · Amerika Syarikat 1994 · Perancis 1998 · Korea Selatan/Jepun 2002 · Jerman 2006 · Afrika Selatan 2010 · Brazil 2014 · Rusia 2018 · Qatar 2022 · Kanada/Mexico/Amerika Syarikat 2026
Kelayakan	1930 • 1934 • 1938 • 1950 • 1954 • 1958 • 1962 • 1966 • 1970 • 1974 • 1978 • 1982 • 1986 • 1990 • 1994 • 1998 • 2002 • 2006 • 2010 • 2014 • 2018 • 2022 • 2026
Pentas Akhir	1930 • 1934 • 1938 • 1950 • 1954 • 1958 • 1962 • 1966 • 1970 • 1974 • 1978 • 1982 • 1986 • 1990 • 1994 • 1998 • 2002 • 2006 • 2010 • 2014 • 2018 • 2022 • 2026
Skuad	1930 1934 1938 1950 1954 1958 1962 1966 1970 1974 1978 1982 1986 1990 1994 1998 2002 2006 2010 2014 2018 2022 2026
Rencana lain	Anugerah · Bola · Penyiar · Kemarau · Perlawanan akhir · Penjaring · Hat-trick · Sejarah · Tuan rumah · Maskot · Gol batu penanda · Lagu rasmi · Kelayakan · Pengadil · Rekod · Penampilan pasukan · Trofi
¹Tiada perlawanan akhir Piala Dunia rasmi pada 1950. ²Tiada pusingan kelayakan kerana tempat diberi berdasarkan jemputan.

l b s FIFA
Sejarah FIFA Lagu rasmi FIFA Kongres FIFA Majlis Eksekutif FIFA Jawatankuasa Etika FIFA Ibu pejabat FIFA Bola sepak di Sukan Olimpik Musim Panas Senarai konfederasi bola sepak Lembaga Bola Sepak Antarabangsa (IFAB)
Jenis sukan	Bola sepak Bola sepak pantai Futsal
Konfederasi	AFC CAF CONCACAF CONMEBOL OFC UEFA
Kejohanan lelaki	Piala Dunia FIFA Piala Konfederasi FIFA Piala Dunia B-20 FIFA Piala Dunia B-17 FIFA Piala Dunia Kelab FIFA Piala Dunia Futsal FIFA Piala Dunia Bola Sepak Pantai FIFA Blue Stars/Piala Dunia Belia FIFA
Kejohanan wanita	Piala Dunia Wanita FIFA Piala Dunia Wanita B-20 FIFA Piala Dunia Wanita B-17 FIFA Piala Dunia Kelab Wanita FIFA
Kejohanan lain	Piala Dunia Interaktif FIFA
Presiden	Robert Guérin (1904–1906) Daniel Burley Woolfall (1906–1918) Jules Rimet (1921–1954) Rodolphe Seeldrayers (1954–1955) Arthur Drewry (1955–1961) Stanley Rous (1961–1974) João Havelange (1974–1998) Sepp Blatter (1998–2015) Issa Hayatou (2015–2016, pemangku) Gianni Infantino (2016–kini)
Setiausaha	Louis Muhlinghaus (1904–1906) Wilhelm Hirschman (1906–1931) Ivo Schricker (1932–1951) Kurt Gassmann (1951–1960) Helmut Käser (1961–1981) Sepp Blatter (1981–1998) Michel Zen-Ruffinen (1998–2002) Urs Linsi (2002–2007) Jérôme Valcke (2007–2015) Markus Kattner (2015–2016, pemangku) Fatma Samoura (2016–kini)
Anugerah	FIFA 100 FIFA Ballon d'Or FIFA Club of the Century Anugerah Pembangunan FIFA Anugerah Fair Play FIFA FIFA Female Player of the Century FIFA FIFPro World XI FIFA Order of Merit FIFA Player of the Century Anugerah Presiden FIFA Anugerah Puskás FIFA Jurulatih Terbaik Dunia FIFA Pasukan Terbaik Sepanjang Zaman FIFA Pasukan Impian Piala Dunia FIFA Anugerah Piala Dunia FIFA Anugerah Piala Dunia Wanita FIFA Pemain Terbaik Dunia FIFA The Best FIFA Football Awards
Kedudukan	Kedudukan Dunia FIFA Sistem Kedudukan Dunia FIFA (1999–2006) Kedudukan Dunia Wanita FIFA
Kongres	ke-51 (Paris 1998) ke-53 (Seoul 2002) ke-61 (Zürich 2011) ke-65 (Zürich 2015) Luar biasa (Zürich 2016)
Kes berkaitan integriti	"FIFA's Dirty Secrets" Laporan Garcia Kes rasuah FIFA 2015 Senarai pegawai FIFA yang digantung
Lain-lain	FIFA (siri permainan video) Senarai kod negara FIFA Kod Disiplin FIFA Pesta Keramaian FIFA FIFA Futbol Mundial Peraturan kelayakan FIFA Kalendar perlawanan antarabangsa FIFA Senarai pengadil antarabangsa FIFA FIFA Master FIFA Transfer Matching System Trofi Piala Dunia FIFA Bukan FIFA United Passions

l b s Bola sepak antarabangsa
FIFA Piala Dunia Piala Konfederasi Piala Dunia B-20 Piala Dunia B-17 Olimpik Kedudukan Dunia Pemain Terbaik Dunia FIFA Ballon d'Or Pasukan Kemunculan sulung Pertandingan Persekutuan Kod
Asia	AFC – Piala Asia
Afrika	CAF – Piala Negara-Negara Afrika
Amerika Utara, Amerika Tengah dan Caribbean	CONCACAF – Piala Emas
Amerika Selatan	CONMEBOL – Copa América
Oceania	OFC – Piala Oceania
Eropah	UEFA – Kejohanan Eropah
Bukan FIFA	NF-Board – Piala Dunia Viva IGA Sukan Island
Permainan	Sukan Afrika Sukan Asia Sukan Pasifik Sukan Asia Selatan Sukan Asia Tenggara Sukan Asia Timur IOIG Sukan Mediterranean Sukan Pan Amerika Sukan Pan Arab Sukan Perpaduan Islam Sukan Universiti Sukan CARIFTA Sukan Francophonie Sukan Lusophony
Lihat juga Bola sepak antarabangsa wanita.