Tidak ada referer, pengunjung mungkin datang langsung atau referer diblokir.ls. Ekonomi Republik Rakyat China - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas
Lifestyle Khazanah Profil Baru Dram Lists Ensiklopedia
Technopedia Center
PMB University Brochure
Faculty of Engineering and Computer Science
S1 Informatics S1 Information Systems S1 Information Technology S1 Computer Engineering S1 Electrical Engineering S1 Civil Engineering

faculty of Economics and Business
S1 Management S1 Accountancy

Faculty of Letters and Educational Sciences
S1 English literature S1 English language education S1 Mathematics education S1 Sports Education
teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
  2. Ensiklopedia Bebas
  3. Ekonomi Republik Rakyat China - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas
Ekonomi Republik Rakyat China - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas
Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
Ekonomi Republik Rakyat China
Pemandangan bandar Pudong, Shanghai
Kedudukan 
Mata wangyuan (CNY); juga dikenali sebagai Renminbi (RMB)
Tahun fiskalTahun kalendar (01 Januari hingga 31 Disember)
Pertubuhan perdaganganWTO, APEC, G-20, dll.
Perangkaan
KDNK$11.2 trilion (nominal: ke-2; 2016)
$21.4 trilion (PPP: ke-1; 2016)
Pertumbuhan KDNK10.3% (ekonomi utama: ke-1; 2010)
KDNK per kapita$4,283 (nominal: ke-95; 2010)
$7,518 (PPP: ke-93; 2010)
KDNK mengikut sektorpertanian (primer) (10.6%)
perkilangan (sekunder) (46.8%)
perkhidmatan (tertier) (42.6%)
perhatian: perkilangan termasuk pembinaan (5.5%)
Inflasi (CPI)-0.7% (2009)[1]
Populasi
dibawah garis kemiskinan		10% (2004)
Pekali Gini46.9
Tenaga buruh812.7 juta (2009; kedudukan #1)
Tenaga buruh mengikut pekerjaanpertanian (43%), perkilangan (25%), perkhidmatan (32%) (2006)
Pengangguran4.2% (Julai 2010)[2]
Industri utamaperlombongan dan pemprosesan bijih, besi, keluli, aluminium, dan logam-logam lain, arang; Perjenteraan; persenjataan; tekstil dan pakaian; petroleum; simen; bahan kimia; baja; keluaran pengguna termasuk alas kaki, mainan, dan elektronik; pemprosesan makanan; kelengkapan pengangkutan termasuk kereta, gerabak dan lokomotif, kapal, dan pesawat; kelengkapan telekomunikasi, kenderaan pelancaran angkasa komersil, satelit
Dagangan antarabangsa
EksportAS$1,577.93 bilion; 2010[3]
Barangan yang dieksportmesin elektrik dan lain-lain, termasuk kelengkapan pemprosesan data, pakaian, tekstil, besi dan keluli, kelengkapan optik dan perubatan
Rakan dagangan eksport utamaAS 20.0%, Hong Kong 12.0%, Jepun 8.3%, Korea Selatan 4.6%, Jerman 4.3% (2009)
ImportAS$1,394.83 bilion; 2010 [3]
Barangan yang diimportmesin elektrik dan lain-lain, bahan api minyak dan galian, kelengkapan optik dan perubatan, bijih logam, plastik, kimia organik
Rakan dagangan import utamaJepun 12.3% ,Hong Kong 10.1%, Korea Selatan 9.0%, US 7.7%, Taiwan 6.8%, Jerman 5.6% (2009)
Saham FDI$100 bilion (2010)
Kewangan awam
Hutang awam18.2% KDNK (ke-107; 2009)
Hasil negara$1.260 trilion (2010)[4]
Perbelanjaan$1.358 trilion (2010)[5]
Bantuan ekonomipenerima: $1.12 per kapita (2008)[6]
Semua nilai kecuali dinyatakan sebaliknya, adalah dalam Dolar Amerika Syarikat (AS$ 1 = RM 3.4551)
sunting
Lihat pendokumenan templat ini
Lihat pendokumenan templat ini

Ekonomi

Rencana utama: Ekonomi China

China merupakan sebuah negara membangun dengan ekonomi pasaran sosialis, menggabungkan dasar perindustrian dan pelaksanaan Rancangan Lima Tahun secara strategik.[7]

China ialah ekonomi kedua terbesar dunia mengikut KDNK nominal, dan sejak 2016, merupakan yang terbesar mengikut pariti kuasa beli (PPP).[note 1] Pada 2022, China menyumbang 19% ekonomi global dalam istilah PPP dan kira-kira 18% secara nominal.[8]

Ekonomi China terdiri daripada syarikat milik negara (SOE), perusahaan milikan campuran, serta sektor swasta domestik yang besar, menyumbang kira-kira 60% KDNK, 80% pekerjaan bandar dan 90% pekerjaan baharu.

China ialah ekonomi perindustrian terbesar dan pengeksport barangan terbesar dunia. Ia dikenali sebagai "kilang dunia", dan hasil pengeluarannya melebihi gabungan sembilan negara pengeluar teratas yang lain.[9] Namun, eksport sebagai peratusan daripada KDNK telah menurun kepada ~20%.

Pembuatan kini beralih kepada industri teknologi tinggi seperti kenderaan elektrik, tenaga boleh baharu, telekomunikasi dan teknologi maklumat, manakala sektor perkhidmatan juga meningkat. China ialah pengeksport terbesar teknologi tinggi dunia, dan melaburkan kira-kira 2.43% daripada KDNK dalam penyelidikan dan pembangunan pada 2021.[10]

China juga mempunyai pasaran pengguna yang paling pesat berkembang dan merupakan pengimport kedua terbesar dunia. Ia pengguna utama global bagi pelbagai komoditi dan mewakili kira-kira separuh penggunaan logam dunia.

Dari segi perdagangan antarabangsa, China mempunyai banyak perjanjian perdagangan bebas, termasuk sebagai ahli Perkongsian Ekonomi Komprehensif Serantau (RCEP). 142 syarikat dalam Fortune Global 500 beribu pejabat di China.

Dalam kewangan, China memiliki tiga pusat kewangan antara sepuluh paling kompetitif di dunia dan tiga bursa saham terbesar. Aset kewangan China dianggarkan bernilai $17.9 trilion pada 2021. Pada 2020, China merupakan penerima pelaburan langsung asing (FDI) terbesar dunia, namun aliran masuk kini telah merosot secara mendadak, menjadi negatif pada 2023.

Ia juga negara dengan pelaburan langsung luar negara kedua terbesar, berjumlah $136.91 bilion pada 2019. Ekonomi China kini menghadapi cabaran perlambatan pertumbuhan akibat penuaan populasi, pengangguran belia yang tinggi, dan krisis sektor hartanah.

Tenaga buruh China adalah yang terbesar dunia dengan 791 juta pekerja (2021), dan memiliki kelas pertengahan terbesar dengan lebih 500 juta orang. Negara ini juga kedua tertinggi dalam bilangan jutawan dan bilionair.

Perbelanjaan sosial awam dianggarkan sekitar 10% daripada KDNK.

Sejarah

Laman utama: Sejarah ekonomi China sebelum 1912, Sejarah ekonomi China (1912–1949), dan Sejarah ekonomi China (1949–kini)
Sumbangan global kepada KDNK dunia oleh ekonomi utama dari tahun 1 M hingga 2003 M menurut anggaran *Angus Maddison*.[11] Sehingga abad ke-18, China dan India merupakan dua ekonomi terbesar berdasarkan keluaran KDNK.
KDNK per kapita di China dari tahun 1000 hingga 2018

Secara sejarahnya, China merupakan salah satu daripada kuasa ekonomi utama dunia sepanjang hampir dua milenia tempoh *Pax Sinica* dari abad ke-1 hingga abad ke-19.[12][13] China menyumbang kira-kira satu per empat hingga satu per tiga daripada KDNK global sehingga pertengahan 1800-an. Bahagian China dalam KDNK global adalah satu pertiga pada tahun 1820 semasa Revolusi Perindustrian bermula di *Great Britain*.[14][15][16][17] KDNK China pada tahun 1820 adalah enam kali ganda daripada *Britain*, ekonomi terbesar di Eropah, dan hampir dua puluh kali ganda KDNK Amerika Syarikat yang masih muda.[18]

Menjelang penghujung Perang Saudara China, ekonomi negara berada dalam keadaan yang hancur.[19] Apabila pihak Nasionalis yang kalah melarikan diri ke Taiwan, mereka membawa bersama aset cair China termasuk emas, perak, dan rizab dolar negara.[19] Ketika KMT ditewaskan, perdagangan telah musnah, mata wang negara menjadi tidak bernilai, dan ekonomi berasaskan sistem barter.[19]

Pembangunan Republik Rakyat China daripada sebuah negara termiskin kepada antara ekonomi terbesar merupakan yang terpantas dalam sejarah mana-mana negara.[20]:11 Dari tahun 1949 hingga reformasi ekonomi China pada tahun 1978, ekonomi diketuai oleh negara dengan aktiviti pasaran kekal di bawah tanah.[21] Reformasi ekonomi dimulakan oleh Deng Xiaoping.[21] China kemudiannya menjadi ekonomi utama dengan pertumbuhan terpantas di dunia, dengan purata kadar pertumbuhan sebanyak 10% selama 30 tahun.[22][23]

Ramai sarjana menganggap model ekonomi China, termasuk model Konsensus Beijing sebagai contoh *kapitalisme autoritarian*,[24][25] *kapitalisme negara*[26] atau *kapitalisme parti-negara* di bawah kepimpinan agung Xi Jinping.[27][28]

China telah mengeluarkan lebih ramai orang daripada kemiskinan tegar berbanding mana-mana negara lain dalam sejarah.[29][30]—antara 1978 dan 2018, China telah mengurangkan kemiskinan tegar sebanyak 800 juta orang.[31] Antara 1981 dan 2019, peratusan penduduk yang hidup dalam kemiskinan tegar menurun daripada 88.1% kepada 0.2%.[32]

Lebihan akaun semasa China meningkat sebanyak 53 kali ganda antara tahun 1982 dan 2021, daripada $5.67 bilion kepada $317 bilion.[33] Dalam tempoh ini juga, China menjadi kuasa besar perindustrian, melangkaui kejayaan awal dalam sektor gaji rendah seperti pakaian dan kasut, kepada pengeluaran yang semakin canggih termasuk komputer, farmaseutikal, dan automotif. Kilang-kilang China menjana nilai tambah perkilangan sebenar sebanyak $3.7 trilion, melebihi gabungan nilai dari Amerika Syarikat, Korea Selatan, Jerman, dan United Kingdom. Sektor pembuatan China mendapat manfaat daripada salah satu pasaran domestik terbesar di dunia, skala perkilangan yang sangat besar, dan rantaian bekalan yang sangat maju.[34]

China juga memiliki dua (kawasan Shenzhen-Hong Kong-Guangzhou dan Beijing masing-masing di tempat ke-2 dan ke-3) daripada lima kelompok sains dan teknologi terbaik dunia, lebih banyak berbanding mana-mana negara lain.[35][36]

China mengekalkan pertumbuhan berterusan hasil hubungan eksport, sektor perkilangan, dan buruh bergaji rendah.[37] China merupakan satu-satunya ekonomi utama dunia yang mencatatkan pertumbuhan KDNK pada tahun 2020, apabila KDNK-nya meningkat sebanyak 2.3%.[38] Walau bagaimanapun, pada tahun 2022, China mencatatkan salah satu prestasi ekonomi terburuk dalam dekad akibat pandemik COVID-19.[39]

Pada tahun 2023, IMF meramalkan bahawa China akan terus menjadi antara ekonomi utama yang paling pesat berkembang.[40] Ekonomi China merupakan penyumbang kepada peningkatan gas rumah hijau global yang menyebabkan perubahan iklim, dan pada masa sama turut terjejas teruk oleh kesannya, walaupun pelepasan per kapita China masih jauh lebih rendah berbanding ekonomi maju seperti Amerika Syarikat.[41]

Ekonomi wilayah

Templat:Juga

Taburan KDNK di tanah besar China

Sistem pengangkutan China yang tidak seimbang, digabungkan dengan perbezaan besar dalam ketersediaan sumber asli dan sumber manusia, serta infrastruktur industri, telah menghasilkan variasi ketara dalam ekonomi wilayah China.[42] Pembangunan ekonomi Shenzhen telah menyebabkan bandar itu digelar *Lembah Silikon* yang seterusnya.[43][44]

Pembangunan ekonomi secara umumnya lebih pesat di provinsi pesisir berbanding wilayah pedalaman, dan terdapat perbezaan besar dalam pendapatan per kapita antara wilayah. Tiga wilayah terkaya ialah Delta Sungai Yangtze di China Timur; Delta Sungai Mutiara di China Selatan; dan wilayah Jing-Jin-Ji di China Utara. Pembangunan pesat kawasan-kawasan ini dijangka memberi kesan paling besar terhadap ekonomi serantau Asia secara keseluruhan dan dasar kerajaan China direka untuk menghapuskan halangan kepada pertumbuhan pesat di wilayah-wilayah kaya ini. Menjelang tahun 2035, empat bandar China (Shanghai, Beijing, Guangzhou, dan Shenzhen) diramalkan termasuk dalam sepuluh bandar terbesar dunia dari segi KDNK nominal menurut laporan oleh *Oxford Economics*.[45]

KDNK mengikut bahagian pentadbiran

Rencana utama: Senarai bahagian pentadbiran peringkat provinsi China mengikut KDNK
Senarai 31 provinsi di tanah besar China mengikut KDNK nominal pada tahun 2022 (dalam bilion KDNK)[46]
provinsi CN¥ US$ bahagian
(%)
China
(tanah besar)		 141,020.72 19,700.70 100
Guangdong 13,911.86 2,119.67 10.67
Jiangsu 12,287.56 1,826.85 10.15
Shandong 8,743.51 1,299.94 7.22
Zhejiang 7,771.54 1,155.43 6.42
Henan 6,134.51 912.05 5.07
Sichuan 10,674.98 1,843.73 4.69
Hubei 5,373.49 798.90 4.44
Fujian 5,310.99 789.61 4.39
Hunan 4,867.04 723.61 4.02
Anhui 4,504.50 669.70 3.72
Shanghai 4,465.28 663.87 3.69
Hebei 4,237.04 629.94 3.50
Beijing 4,161.10 618.65 3.44
Shaanxi 3,277.27 487.25 2.71
Jiangxi 3,207.47 476.87 2.65
Chongqing 2,912.90 433.07 2.41
Liaoning 2,897.51 430.79 2.39
Yunnan 2,895.42 430.48 2.39
Guangxi 2,630.09 391.03 2.17
Shanxi 2,564.26 381.24 2.12
Mongolia Dalam 2,315.87 344.31 1.91
Guizhou 2,016.46 299.80 1.67
Xinjiang 1,774.13 263.77 1.47
Tianjin 1,631.13 242.51 1.35
Heilongjiang 1,590.10 236.41 1.31
Jilin 1,307.02 194.32 1.08
Gansu 1,120.16 166.54 0.93
Hainan 681.82 101.37 0.56
Ningxia 506.96 75.37 0.42
Qinghai 361.01 53.67 0.30
Tibet 213.26 31.71 0.18

Hong Kong dan Macau

Laman utama: Ekonomi Hong Kong dan Ekonomi Macau

Selaras dengan dasar satu negara, dua sistem, ekonomi bekas jajahan *British* Hong Kong dan bekas jajahan *Portugis* Macau secara rasmi mengekalkan sistem kapitalis yang berasingan daripada tanah besar China.[47][48]

Pembangunan wilayah

Templat:Strategi ekonomi wilayah Republik Rakyat China Strategi ini disasarkan kepada wilayah-wilayah yang kurang membangun bagi menangani ketidakseimbangan pembangunan:

Kerajaan

China dan ekonomi membangun utama lain mengikut KDNK per kapita pada pariti kuasa beli (1990–2013) yang menunjukkan pertumbuhan pesat China (biru)[49]

China mengamalkan pelaburan dan dasar perindustrian yang diketuai oleh negara serta mempunyai sektor perusahaan milik negara yang besar.[50]:11 Parti Komunis China (PKC) menggambarkan sistem ekonomi China sebagai ekonomi pasaran sosialis. Untuk membimbing pembangunan ekonomi, kerajaan pusat China menggunakan rancangan lima tahun yang memperincikan keutamaan dan dasar ekonomi utama negara.

Rancangan lima tahun keempat belas (2021–2025) kini sedang dilaksanakan, dengan penekanan pada pertumbuhan dipacu penggunaan dan swa-kemampuan teknologi semasa China beralih daripada ekonomi berpendapatan pertengahan atas kepada berpendapatan tinggi.[51] Sektor awam memainkan peranan utama dalam ekonomi China.[52] Perkembangan ini juga selaras dengan matlamat perancangan kerajaan pusat China untuk mencapai Dua Abad, iaitu matlamat kebendaan untuk menjadikan China sebuah masyarakat yang sederhana makmur dalam semua aspek menjelang 2021 dan matlamat pemodenan untuk menjadi "sebuah negara sosialis moden yang kuat, demokratik, berbudaya, harmoni dan moden" menjelang 2049, ulang tahun ke-100 penubuhan Republik Rakyat China.[53]

China mengekalkan kawalan negara terhadap ketinggian perintah ekonomi dalam industri utama seperti infrastruktur, telekomunikasi dan kewangan walaupun setelah ekonomi dimarketkan secara signifikan sejak pembaharuan dan keterbukaan.[54]:20 Mekanisme khusus bagi pelaksanaan kawalan kerajaan ke atas sektor penting ini termasuk hak milik awam, penglibatan pentadbiran secara menyeluruh, dan penyeliaan PKC terhadap pengurus kanan.[54]:20 Negara lebih cenderung campur tangan dalam sektor yang melibatkan harga barangan dan perkhidmatan yang sensitif secara sosial dan politik.[55]:105 Sebagai contoh, kerajaan China lebih aktif campur tangan dalam sektor perbankan komersial berbanding ekuiti persendirian, kerana lebih sedikit isi rumah yang terlibat dalam yang terakhir.[55]:100 Penglibatan negara dalam pengagihan kewangan, kontrak, dan sumber membolehkan kerajaan China meminimumkan kesan turun naik pasaran.[56]:3

Kerajaan tempatan mempunyai tahap autonomi dan kuasa yang tinggi dalam membuat keputusan ekonomi, dan mereka memainkan peranan besar dalam pembangunan ekonomi negara.[57]:1 Kerajaan tempatan juga mungkin menawarkan insentif atau subsidi untuk menarik pelaburan.[57]:41 Salah satu insentif cukai yang biasa ialah dasar "tiga tahun bebas cukai dan tiga tahun setengah cukai", di mana perniagaan dikecualikan cukai pendapatan korporat untuk tiga tahun pertama dan hanya membayar separuh kadar untuk tiga tahun berikutnya.[57]:41

Kekayaan mengikut rantau dunia (dalam trilion USD), 2018
Bahagian eksport global oleh China, 1990–2019

Data

Templat:JugaJadual berikut menunjukkan petunjuk ekonomi utama bagi tahun 1980–2024 (dengan anggaran oleh staf IMF untuk 2025–2029). Kadar inflasi di bawah 5% dipaparkan dalam warna hijau.[58]

Tahun KDNK
(dalam bn. US$ PPP) 		KDNK per kapita
(dalam US$ PPP) 		KDNK
(dalam bn. US$ nominal) 		KDNK per kapita
(dalam US$ nominal) 		Pertumbuhan KDNK
(sebenar) 		Kadar inflasi
(dalam Peratus) 		Pengangguran
(dalam Peratus) 		Hutang kerajaan
(dalam % KDNK)
1980 271.1 275 303.0 307 ▲7.9% n/a n/a n/a
1981 ▲311.8 ▲312 ▼288.7 ▼288 ▲5.1% ▲2.5% n/a n/a
1982 ▲360.9 ▲355 ▼284.6 ▼280 ▲9.0% ▲2.0% n/a n/a
1983 ▲415.6 ▲403 ▲305.4 ▲297 ▲10.8% ▲2.0% n/a n/a
1984 ▲496.0 ▲475 ▲314.2 ▲301 ▲15.2% ▲2.7% n/a n/a
1985 ▲580.8 ▲549 ▼310.1 ▼293 ▲13.5% negative increase9.3% n/a n/a
1986 ▲645.2 ▲600 ▼300.9 ▼280 ▲8.9% negative increase6.5% n/a n/a
1987 ▲738.5 ▲676 ▲327.7 ▲300 ▲11.7% negative increase7.3% n/a n/a
1988 ▲850.2 ▲766 ▲408.7 ▲368 ▲11.2% negative increase18.8% n/a n/a
1989 ▲920.7 ▲817 ▲458.2 ▲407 ▲4.2% negative increase18.0% n/a n/a
1990 ▲992.2 ▲868 ▼396.6 ▼347 ▲3.9% ▲3.3% n/a n/a
1991 ▲1,118.1 ▲965 ▲413.2 ▲357 ▲9.0% ▲3.6% n/a n/a
1992 ▲1,306.8 ▲1,115 ▲492.1 ▲420 ▲14.3% negative increase6.4% n/a n/a
1993 ▲1,523.5 ▲1,285 ▲617.4 ▲521 ▲13.9% negative increase14.6% n/a n/a
1994 ▲1,758.8 ▲1,467 ▼561.7 ▼469 ▲13.0% negative increase24.3% n/a n/a
1995 ▲1,992.6 ▲1,645 ▲731.0 ▲604 ▲11.0% negative increase16.8% n/a 21.6%
1996 ▲2,230.4 ▲1,822 ▲860.5 ▲703 ▲9.9% ▲8.3% n/a positive decrease21.4%
1997 ▲2,478.6 ▲2,005 ▲958.0 ▲775 ▲9.2% ▲2.8% n/a positive decrease20.6%
1998 ▲2,703.4 ▲2,167 ▲1,024.2 ▲821 ▲7.9% positive decrease-0.8% n/a negative increase20.7%
1999 ▲2,952.2 ▲2,347 ▲1,088.3 ▲865 ▲7.7% positive decrease-1.4% n/a negative increase21.9%
2000 ▲3,274.9 ▲2,584 ▲1,205.5 ▲951 ▲8.5% ▲0.3% n/a negative increase23.0%
2001 ▲3,627.2 ▲2,842 ▲1,333.6 ▲1,045 ▲8.3% ▲0.7% n/a negative increase24.6%
2002 ▲4,019.3 ▲3,129 ▲1,465.8 ▲1,141 ▲9.1% positive decrease-0.8% n/a negative increase25.9%
2003 ▲4,509.4 ▲3,490 ▲1,657.0 ▲1,282 ▲10.0% ▲1.2% n/a negative increase26.8%
2004 ▲5,099.0 ▲3,923 ▲1,949.4 ▲1,500 ▲10.1% ▲3.9% n/a positive decrease26.4%
2005 ▲5,857.9 ▲4,480 ▲2,290.0 ▲1,751 ▲11.4% ▲1.8% n/a positive decrease26.3%
2006 ▲6,806.0 ▲5,178 ▲2,754.1 ▲2,095 ▲12.7% ▲1.5% n/a negative increase25.6%
2007 ▲7,986.3 ▲6,044 ▲3,555.7 ▲2,691 ▲14.2% ▲4.8% n/a negative increase29.2%
2008 ▲8,921.0 ▲6,718 ▲4,577.3 ▲3,447 ▲9.6% negative increase5.8% n/a positive decrease27.2%
2009 ▲9,823.9 ▲7,361 ▲5,089.0 ▲3,813 ▲9.4% positive decrease-0.7% n/a negative increase34.6%
2010 ▲10,998.3 ▲8,202 ▲6,033.8 ▲4,500 ▲10.6% ▲3.3% n/a positive decrease33.9%
2011 ▲12,297.4 ▲9,115 ▲7,492.2 ▲5,553 ▲9.6% negative increase5.4% n/a positive decrease33.8%
2012 ▲13,509.4 ▲9,939 ▲8,539.6 ▲6,283 ▲7.8% ▲2.6% n/a negative increase34.4%
2013 ▲14,806.9 ▲10,830 ▲9,624.9 ▲7,040 ▲7.8% ▲2.6% n/a negative increase37.0%
2014 ▲16,178.3 ▲11,754 ▲10,524.2 ▲7,646 ▲7.4% ▲2.0% n/a negative increase40.0%
2015 ▲17,474.4 ▲12,633 ▲11,113.5 ▲8,034 ▲7.0% ▲1.4% n/a negative increase41.5%
2016 ▲18,848.6 ▲13,538 ▲11,226.9 ▲8,063 ▲6.8% ▲2.0% n/a negative increase50.7%
2017 ▲20,519.1 ▲14,655 ▲12,265.3 ▲8,760 ▲6.9% ▲1.6% 5.0% negative increase55.0%
2018 ▲22,368.2 ▲15,916 ▲13,841.8 ▲9,849 ▲6.7% ▲2.1% positive decrease4.9% negative increase56.7%
2019 ▲24,404.0 ▲17,307 ▲14,340.6 ▲10,170 ▲6.0% ▲2.9% negative increase5.2% negative increase60.4%
2020 ▲25,547.1 ▲18,091 ▲14,862.6 ▲10,525 ▲2.2% ▲2.5% negative increase5.6% negative increase70.2%
2021 ▲28,722.5 ▲20,333 ▲17,759.3 ▲12,572 ▲8.4% ▲0.9% positive decrease5.1% negative increase71.9%
2022 ▲31,678.1 ▲22,439 ▲17,848.5 ▲12,643 ▲3.0% ▲2.0% negative increase5.6% negative increase77.4%
2023 ▲34,540.9 ▲24,503 ▼17,758.0 ▼12,597 ▲5.3% ▲0.2% positive decrease5.2% negative increase84.4%
2024 ▲37,072.1 ▲26,310 ▲18,273.4 ▲12,969 ▲4.8% ▲0.4% positive decrease5.1% negative increase90.1%
2025e ▲39,438.1 ▲28,008 ▲19,534.9 ▲13,873 ▲4.5% ▲1.7% ▬5.1% negative increase93.8%
2026e ▲41,817.2 ▲29,725 ▲20,810.9 ▲14,793 ▲4.1% ▲2.0% ▬5.1% negative increase97.7%
2027e ▲44,108.4 ▲31,389 ▲22,050.8 ▲15,692 ▲3.6% ▲2.0% ▬5.1% negative increase102.1%
2028e ▲46,428.1 ▲33,084 ▲23,319.7 ▲16,617 ▲3.4% ▲2.0% ▬5.1% negative increase106.6%
2029e ▲48,836.3 ▲34,848 ▲24,589.7 ▲17,546 ▲3.3% ▲2.0% ▬5.1% negative increase111.1%

Inflasi

Inflasi di China 1987–2022

Sehingga tahun 2025, China telah mengalami tiga puncak inflasi utama: 1987–1989 (18.8%), 1993–1996 (memuncak pada 24%), dan 2008 (8.2%).[59]:{{{1}}}

Kitaran pelaburan

Beijing Financial Street

Pelaburan di China sentiasa menunjukkan sifat yang sangat kitaran.[60]

Di China, sebahagian besar pelaburan dijalankan oleh entiti yang sekurang-kurangnya dimiliki sebahagian oleh negara. Kebanyakan daripadanya berada di bawah kawalan kerajaan tempatan. Oleh itu, lonjakan pelaburan biasanya berpunca daripada insentif songsang di peringkat kerajaan tempatan.[61]

Tidak seperti usahawan dalam ekonomi perusahaan bebas, pegawai kerajaan tempatan di China didorong terutamanya oleh pertimbangan politik. Penilaian prestasi mereka sangat bergantung kepada pertumbuhan KDNK dalam bidang kuasa masing-masing, maka mereka mempunyai insentif yang kuat untuk memajukan projek pelaburan berskala besar.[62][63]

Satu kitaran biasa bermula apabila kerajaan pusat melonggarkan dasar kredit dan dasar industri. Ini membolehkan kerajaan tempatan menolak pelaburan secara agresif, sama ada melalui entiti sektor awam yang mereka kawal secara langsung atau dengan menawarkan insentif promosi pelaburan kepada pelabur swasta dan perusahaan dari luar kawasan mereka.[64]

Lonjakan yang terhasil memberi tekanan ke atas harga dan boleh menyebabkan kekurangan bahan input penting seperti arang batu dan elektrik (seperti yang berlaku pada tahun 2003).[65]

Sebaik sahaja inflasi meningkat ke tahap yang boleh mengancam kestabilan sosial, kerajaan pusat akan campur tangan dengan mengetatkan penguatkuasaan dasar industri dan kredit. Projek-projek yang dijalankan tanpa kelulusan diperlukan akan dihentikan. Pemberian pinjaman bank kepada jenis pelabur tertentu akan dihadkan. Kredit akan menjadi ketat dan pertumbuhan pelaburan mula menurun.[66]

Pengangguran

Landskap pengangguran di China semakin membimbangkan, terutamanya dalam kalangan belia. Data rasmi menunjukkan kadar pengangguran bandar yang stabil sekitar 5.0% pada akhir 2024, dengan kadar tahunan dijangka menurun sedikit daripada 5.2% pada 2023 kepada 5.1% pada 2024.

Namun, pengangguran belia memberikan gambaran yang lebih membimbangkan. Secara rasmi, kadar pengangguran bagi individu berumur 16 hingga 24 tahun memuncak pada 21.3% pada pertengahan 2023, sebelum menurun kepada 16.1% pada November 2024. Walau bagaimanapun, anggaran bebas menunjukkan kadar sebenar mungkin jauh lebih tinggi — seorang profesor terkenal dari China mencadangkan ia boleh mencapai 46.5%, manakala pihak lain menganggarkan ia mungkin menghampiri atau melebihi 50%.

Terdapat juga laporan mengenai penciptaan “pekerjaan palsu” atau jawatan yang wujud di atas kertas sahaja tanpa kerja sebenar atau pendapatan, bertujuan untuk mengurangkan angka pengangguran yang dilaporkan. Masalah ini, digabungkan dengan kelembapan ekonomi, krisis berpanjangan dalam pasaran hartanah, dan permintaan yang tidak mencukupi terhadap tenaga kerja berkemahiran, telah menyebabkan ramai belia China mengambil pendekatan “berbaring rata” atau menarik diri terus dari tenaga kerja.

Walaupun China sedang melaksanakan reformasi untuk menambah baik keadaan pekerjaan dan merangsang pertumbuhan ekonomi (dengan sasaran pertumbuhan KDNK sebanyak 5%), isu pengangguran dan kurang guna tenaga dalam kalangan belia kekal sebagai cabaran penting kepada para pembuat dasar dan masyarakat.[67][68]

Sistem kewangan dan perbankan

Laman utama: Perbankan di China, Ris\–rezab pertukaran asing China, Industri dana lindung nilai di China, dan Persatuan Modal Teroka China
Hasil bon China
  bon 30 tahun
  bon 10 tahun
  bon 2 tahun
  bon 1 tahun

China mempunyai jumlah aset sektor perbankan terbesar di dunia iaitu sekitar US$45.838 trilion (309.41 trilion CNY) dengan deposit dan liabiliti lain sebanyak US$42.063 trilion.[69]

Kebanyakan institusi kewangan China adalah milik negara dan di bawah kawalan kerajaan.[70] Instrumen utama dasar ##kewangan## dan ##fiskal## dikawal oleh Bank Rakyat China (PBC) dan Kementerian Kewangan (China), kedua-duanya di bawah Majlis Negara Republik Rakyat China. PBC, menggantikan Central Bank of China pada 1950, kini menjalankan fungsi bank pusat serta komersial: mengeluarkan mata wang, mengawal edaran, mengurus perbelanjaan bajet, serta membayar akaun kerajaan dan transaksi antarabangsa. Wang kiriman pengundi luar negara diurus oleh Bank of China.

Institusi kewangan penting lain termasuklah Bank Pembangunan China (CDB), yang membiayai pembangunan ekonomi dan pelaburan asing; Bank Pertanian China (ABC), yang memberi pinjaman untuk sektor pertanian; Bank Pembinaan China (CCB), yang menyediakan dana modal untuk pelaburan industri dan perusahaan pembinaan; serta Bank Perindustrian dan Komersial China (ICBC), yang menguruskan transaksi komersial biasa dan bertindak sebagai bank simpanan untuk orang awam.[perlu rujukan]

China juga menubuhkan Bank Pelaburan Infrastruktur Asia pada tahun 2015 dan Dana Jalan Sutera pada 2014 — sebuah dana pelaburan kerajaan China yang bertujuan meningkatkan pelaburan dan sokongan kewangan kepada negara-negara sepanjang laluan Satu Jalur, Satu Laluan.[71]

Bursa Saham Shanghai (SSE)

Reformasi ekonomi China telah meningkatkan peranan sistem perbankan secara ketara. Secara teori, mana-mana perusahaan atau individu boleh mendapatkan pinjaman dari bank di luar pelan negeri; namun, dalam amalan, 75% daripada pinjaman bank negeri masih disalurkan kepada syarikat milik kerajaan (SOE).[72]

Walaupun hampir semua modal pelaburan pada asalnya disediakan dalam bentuk geran di bawah pelan negara, dasar sejak permulaan reformasi telah beralih kepada bentuk pinjaman melalui institusi kewangan yang dikawal kerajaan. Dianggarkan bahawa sehingga tahun 2011, sebanyak 14 trilion Yuan dalam bentuk pinjaman telah diberikan kepada kerajaan tempatan. Pemerhati luar percaya bahawa sebahagian besar daripada jumlah itu merupakan pinjaman tidak berprestasi.[73]

Jumlah dana yang disediakan melalui bank untuk tujuan ekonomi dan komersial semakin meningkat. Sumber modal asing juga bertambah. China telah menerima pinjaman daripada Bank Dunia dan beberapa program Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu, serta daripada negara lain (terutamanya Jepun) dan juga bank komersial. Hong Kong merupakan saluran utama serta sumber pelaburan itu.

Pada 23 Februari 2012, Bank Rakyat China menyatakan kecenderungan untuk membebaskan pasaran modal apabila ia mengedarkan pelan sepuluh tahun sebagai garis panduan.[74] Susulan perkembangan itu, bank-bank di Shenzhen telah mula melaksanakan pemindahan yuan rentas sempadan untuk individu — satu perubahan besar dalam kawalan modal oleh PBC memandangkan rakyat China sebelum ini dihalang daripada memindahkan yuan ke akaun luar negara.[75]

China mempunyai empat daripada sepuluh Pusat Kewangan Global paling kompetitif di dunia (Shanghai, Hong Kong, Beijing, dan Shenzhen), melebihi negara lain.[76]

China mempunyai tiga daripada sepuluh bursa saham terbesar dunia (Bursa Saham Shanghai, Bursa Saham Hong Kong, dan Bursa Saham Shenzhen), berdasarkan modal pasaran dan jumlah dagangan.[77][78]

Setakat 12 Oktober 2020, jumlah modal pasaran bagi pasaran saham tanah besar China — merangkumi Bursa Saham Shanghai dan Shenzhen — melebihi US$10 trilion, tidak termasuk Bursa Saham Hong Kong (sekitar US$5.9 trilion).[79]

Menjelang Jun 2020, pelabur asing telah membeli saham China dengan nilai keseluruhan sebanyak US$440 bilion, mewakili kira-kira 2.9% daripada jumlah nilai, termasuk US$156.6 bilion hanya dalam separuh pertama tahun tersebut.[80]

Jumlah nilai pasaran bon China mencecah lebih US$15.4 trilion, meletakkannya di atas Jepun dan UK, serta kedua terbesar selepas Amerika Syarikat yang bernilai US$40 trilion, setakat awal September 2020.[81]

Sehingga September 2020, pegangan bon China oleh pelabur asing bernilai US$388 bilion atau 2.5% daripada jumlah pasaran, meningkat 44.66% berbanding tahun sebelumnya.[82]

Pasaran saham

Indeks Komposit Shanghai 1991–2022

Menjelang 2024, China memiliki pasaran ekuiti dan niaga hadapan kedua terbesar di dunia, serta pasaran bon ketiga terbesar.[83]:153

Pasaran saham China merangkumi Bursa Saham Beijing, Bursa Saham Shanghai (termasuk Pasaran STAR), Bursa Saham Shenzhen, dan Bursa Saham Hong Kong. Namun begitu, pasaran saham China masih dianggap kurang maju berbanding aspek lain ekonominya.[84]:148–150

Untuk disenaraikan di bursa saham China, syarikat mesti menunjukkan kedudukan kewangan yang kukuh (termasuk keuntungan yang berterusan), tadbir urus korporat yang mantap seperti lembaga pengarah bebas, lembaga penyeliaan dan audit, serta tiada rekod penipuan atau pelaporan palsu. Syarikat juga mesti mempunyai modal pasaran sekurang-kurangnya setara US$4 juta.[38]:271–272

Kerajaan mengawal tawaran awam permulaan (IPO), menggalakkannya apabila pasaran berada dalam keadaan tinggi untuk meredakan lonjakan harga dan melarangnya ketika pasaran rendah.[55]:109

Apabila pasaran saham dibuka semula dalam tempoh PRC pada tahun 1990, kebanyakan syarikat yang disenaraikan adalah syarikat milik kerajaan — sebagai eksperimen dalam mengenakan disiplin pasaran ke atas SOE.[84]:152–153 Bursa Shanghai dan Shenzhen berada di bawah kawalan perbandaran dan digelar “titik percubaan” sehingga tahun 1997.[54]:102–103

Pada tahun 1997, kerajaan pusat mengambil alih kawalan ke atas bursa-bursa tersebut dan mengiktiraf peranan rasmi mereka dalam ekonomi pasaran sosialis.[54]:102

Pada tahun 2015, satu kejatuhan pasaran saham di China telah menghapuskan nilai pasaran saham global sebanyak US$2 trilion.[84]:147

Sistem mata wang

Lihat juga: Renminbi
Kadar tukaran USD/CNY 1981–2022
  • Renminbi* ("mata wang rakyat") ialah mata wang rasmi China, didenominasikan sebagai yuan, dan dibahagikan kepada 10 jiao atau 100 fen. Ia dikeluarkan oleh Bank Rakyat China, iaitu pihak berkuasa monetari China. Singkatan ISO 4217 ialah *CNY*, tetapi ia juga dikenali secara umum sebagai *RMB*.

Menjelang 2005, yuan dianggap oleh pemerhati luar sebagai undervalued sekitar 30–40%.[85][86]

Namun begitu, pada tahun 2017, IMF menyatakan bahawa yuan telah dinilai secara tepat.[87]

Renminbi diuruskan dalam sistem kadar tukaran terapung, terutamanya dikaitkan dengan dolar Amerika Syarikat. Pada 21 Julai 2005, China menilai semula mata wangnya sebanyak 2.1% berbanding dolar AS dan memulakan sistem tukaran berdasarkan sekumpulan mata wang, membenarkan yuan berubah nilai harian sehingga setengah peratus.[perlu rujukan]

Terdapat hubungan kompleks antara imbangan dagangan, inflasi (diukur melalui indeks harga pengguna) dan nilai mata wang China. Walaupun membenarkan yuan "terapung", bank pusat China masih mempunyai kawalan besar ke atas nilainya. Inflasi tahun 2007 — dipacu oleh kenaikan harga daging dan bahan api — berkait dengan kenaikan harga komoditi dunia. Peningkatan nilai yuan yang dibenarkan pada Disember 2007 mungkin bertujuan untuk mengawal inflasi.[88]

Satu artikel dalam *International Review of Economics & Finance* pada tahun 2010 oleh Mete Feridun (Sekolah Perniagaan Universiti Greenwich) dan rakan-rakannya menunjukkan bukti empirik bahawa pembangunan kewangan menggalakkan pertumbuhan ekonomi di China.[89]

Pada minggu 10 Ogos 2015, dengan latar belakang ekonomi China yang perlahan dan kenaikan nilai dolar AS, Bank Rakyat China telah menurunkan nilai renminbi sekitar 5%.[90] Penurunan ini dilakukan dengan memaut kadar rasmi kepada kadar pasaran harian.

Salah satu syarat untuk Hak Pengeluaran Khas (SDR) oleh IMF ialah kadar tukaran berasaskan pasaran terhadap dolar AS — satu matlamat penting bagi China.[91]

Sejak penghujung 2000-an, China telah berusaha untuk mengantarabangsakan renminbi.[92] Menjelang tahun 2013, RMB menjadi mata wang kelapan paling banyak didagangkan di dunia.[93]

Pada November 2015, menjelang sidang G-20 2015 dan mesyuarat IMF, Pengarah IMF Christine Lagarde menyatakan sokongan terhadap kemasukan yuan ke dalam bakul mata wang SDR. Kenyataan tersebut menjadi ‘lampu hijau’ kepada kelulusan rasmi pada mesyuarat IMF 30 November.[94]

Pengantarabangsaan ekonomi China terus memberi kesan terhadap ramalan ekonomi piawai yang dilancarkan secara rasmi melalui Indeks Pengurus Pembelian pada tahun 2005.

Sektor

Menurut Fortune Global 500, daripada 500 syarikat terbesar dunia, 135 berpangkalan di China.[95] Sehingga 2023, tanah besar China dan Hong Kong menjadi rumah kepada 324 syarikat tersenarai terbesar berdasarkan hasil dalam Forbes Global 2000, menempatkan China di tempat kedua dunia.[96] China juga menjadi lokasi kepada lebih 200 syarikat permulaan teknologi swasta bernilai melebihi AS$1 bilion — bilangan tertinggi di dunia.[97]

Pertanian

Fail:Chinese agriculture.webp
Pemandangan kawasan pertanian moden di China

China merupakan pengeluar dan pengguna utama hasil pertanian dunia, dengan lebih kurang 300 juta petani mengusahakan tanah yang hampir menyamai keluasan ladang-ladang di Amerika Syarikat.[98] Sebahagian besar tanah pertanian digunakan untuk tanaman makanan, terutamanya padi, di mana China ialah pengeluar terbesar dunia. Ia juga antara pengeluar utama gandum, jagung, tembakau, soya, kentang, kacang tanah, teh, barli, minyak sayuran, babi dan ikan.

China menghasilkan sekitar 30% makanan dunia walaupun hanya memiliki 75% tanah pertanian berbanding Amerika Syarikat. Peningkatan pengeluaran disokong oleh penggunaan benih hibrid, baja moden dan teknologi pertanian lanjutan.[99]

China ialah pengeluar utama ternakan seperti babi, ayam, telur, kambing, dan lembu. Sejak tahun 1970-an, sektor ternakan mendapat perhatian khas. Sektor akuakultur memainkan peranan penting — dengan kolam penternakan digunakan untuk menampung kekurangan hasil laut serta menyokong eksport udang. Armada perikanan China — dianggarkan antara 200,000 hingga 800,000 kapal — merupakan yang terbesar di dunia.[100]

Tambahan pula, hutan semula ditanam bagi mengatasi masalah penggondolan hutan akibat pertanian intensif, namun belum cukup untuk menampung kehilangan kawasan hijau. Banjir, kemarau dan hakisan tanah terus menjejaskan keupayaan pertanian negara. Wilayah Barat seperti Tibet, Xinjiang dan Qinghai kurang sesuai untuk pertanian, walaupun ada pengeluaran tenusu dan florikultur. Di kawasan selatan, dua tanaman padi dapat dituai setiap tahun, manakala di utara, tanaman utama ialah gandum. Di tengah China, persaingan antara padi dan gandum adalah seimbang, manakala di kawasan lain, tanaman seperti bijirin kecil, kapas, tembakau, dan lain-lain ditanam.

Mekanisasi pertanian meningkat dalam dua dekad kebelakangan ini, termasuk penggunaan traktor, penuai dan drone. Dasar kerajaan menggalakkan penyatuan ladang bagi meningkatkan produktiviti dan menampung kehilangan tenaga kerja luar bandar. Menjelang 2014, lebih 60% tanah pertanian dimekanisasi, termasuk 90% tanaman gandum dan 80% jagung. Kira-kira 50% kawasan pertanian mendapat bekalan air dari sistem pengairan.[101]

Industri

Fail:Chinese factory.webp
Kilang elektronik di selatan China

Industri China telah menjadi asas pertumbuhan ekonominya sejak pembaharuan 1980-an. Negara ini kini merupakan pengeluar terbesar dunia bagi pelbagai barangan termasuk keluli, aluminium, simen, tekstil, mainan, elektronik, kenderaan, dan telefon pintar.

Sehingga 2010-an, sektor perindustrian menyumbang lebih 40% kepada Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK) China. Kawasan industri utama tertumpu di wilayah pesisir seperti Guangdong, Jiangsu, Zhejiang, serta bandar seperti Shenzhen, Shanghai, dan Tianjin.

Kilang-kilang milik negara dahulu mendominasi sektor ini tetapi kini banyak telah diswastakan atau diubah menjadi syarikat milik kerajaan yang mengikut model korporat moden. Namun begitu, Perbadanan Milik Negara (SOE) masih menguasai sektor strategik seperti tenaga, telekomunikasi, dan pertahanan.

China ialah pengeluar barangan pembuatan terbesar dunia sejak 2010, mengatasi Amerika Syarikat. Industri pembuatan China dikenali kerana keupayaannya menghasilkan pelbagai produk dengan skala besar dan kos rendah, walaupun sejak 2020-an negara telah mula beralih kepada pembuatan bernilai tinggi termasuk robotik, automasi, bioteknologi dan cip semikonduktor.

Kerajaan China melancarkan pelan *Made in China 2025* untuk meningkatkan keupayaan industri dalam sektor bernilai tinggi, serta mengurangkan kebergantungan terhadap import teknologi dari luar negara. Pelan ini menyasarkan kemajuan dalam bidang seperti kecerdasan buatan, pengkomputeran awan, dan peranti pintar.

Syarikat seperti Huawei, BYD Auto, Lenovo, dan Xiaomi merupakan contoh kejayaan sektor swasta dalam industri teknologi dan pembuatan.

Tenaga

Fail:China power plant.webp
Loji janakuasa arang batu di China

China ialah pengguna tenaga terbesar di dunia dan juga pengeluar tenaga terbesar, dengan sumber utama berasal daripada arang batu, yang menyumbang lebih 60% pengeluaran tenaga nasional.[102] Negara ini memiliki rizab arang batu yang luas, kebanyakannya terletak di wilayah utara seperti Shanxi, Inner Mongolia, dan Shaanxi.

Selain arang batu, China juga mengembangkan sumber tenaga lain seperti hidroelektrik, tenaga nuklear, gas asli, dan tenaga boleh diperbaharui. Empangan Tiga Gaung (Three Gorges) di Sungai Yangtze ialah empangan hidroelektrik terbesar di dunia.

Pada 2020-an, China menjadi peneraju global dalam pelaburan tenaga boleh diperbaharui seperti solar, angin dan biotenaga, dengan matlamat untuk mencapai pelepasan karbon sifar bersih menjelang tahun 2060.[103]

Walau bagaimanapun, kebergantungan kepada arang batu masih menjadi cabaran utama dalam mencapai sasaran iklim. Kerajaan pusat telah menetapkan pelbagai dasar untuk mengurangkan penggunaan arang batu dan menggalakkan pelaburan dalam teknologi tenaga bersih.

China juga sedang membina lebih banyak reaktor nuklear, menjadikannya antara negara dengan pembinaan tenaga nuklear paling aktif di dunia. Ia kini menyasarkan untuk menjana sekurang-kurangnya 10% tenaganya melalui nuklear menjelang 2030.

Pada masa yang sama, China menjadi pengimport tenaga utama dunia. Ia mengimport sejumlah besar minyak mentah, gas asli cecair (LNG), dan arang batu untuk menampung permintaan domestik yang tinggi. Kerajaan telah menubuhkan rizab strategik petroleum sebagai langkah keselamatan tenaga.

Selain itu, pelaburan dalam penyelidikan dan pembangunan teknologi tenaga bersih terus meningkat, termasuk penyimpanan tenaga, grid pintar, dan kecekapan tenaga dalam sektor industri.

Perkhidmatan

Fail:Shanghai Financial Center 2020.webp
Pusat kewangan Shanghai

Sektor perkhidmatan China mengalami pertumbuhan pesat sejak dua dekad lalu dan kini menyumbang lebih daripada 50% kepada Keluaran Dalam Negara Kasar (KDNK). Peningkatan ini mencerminkan peralihan struktur ekonomi daripada pengeluaran kepada penggunaan dan perkhidmatan.

Subsektor utama termasuk perbankan, insurans, telekomunikasi, pengangkutan, pelancongan, pendidikan dan penjagaan kesihatan. Bandar-bandar utama seperti Shanghai, Beijing, Shenzhen dan Guangzhou telah menjadi pusat perkhidmatan kewangan dan teknologi yang penting di rantau Asia Pasifik.

China juga menjadi destinasi pelancongan utama dunia. Pada 2019, sebelum pandemik COVID-19, negara ini menerima lebih 145 juta pelawat antarabangsa dan mencatatkan lebih 6 bilion perjalanan domestik.[104]

Sektor e-dagang juga berkembang pesat dengan syarikat seperti Alibaba Group, JD.com, dan Pinduoduo mempelopori perkhidmatan dalam talian berskala besar. China kini merupakan pasaran e-dagang terbesar dunia berdasarkan jumlah transaksi.

Perkhidmatan dalam sektor kesihatan, pendidikan dan hiburan turut meningkat selaras dengan pertumbuhan kelas pertengahan dan urbanisasi. Dasar kerajaan memberi penekanan kepada perkhidmatan sosial yang berkualiti tinggi untuk menyokong pembangunan berasaskan rakyat.

China turut memperluas sektor perkhidmatan profesional seperti perundangan, perakaunan dan perundingan, terutamanya di kawasan ekonomi khas dan zon perdagangan bebas. Hong Kong dan Makau, sebagai Wilayah Pentadbiran Khas, juga memainkan peranan penting dalam menyokong perkhidmatan kewangan dan pelaburan lintas sempadan.

Kerajaan China giat memodenkan perkhidmatan awam, termasuk penggunaan teknologi digital untuk meningkatkan kecekapan dalam sektor pentadbiran, kesihatan, pendidikan dan keselamatan sosial.

Sementara sektor perkhidmatan berkembang, terdapat cabaran ketidakseimbangan antara kawasan bandar dan luar bandar, serta antara wilayah pesisir yang lebih makmur dengan wilayah pedalaman yang kurang maju.

Ringkasan sektor ekonomi

Ekonomi China ialah salah satu ekonomi yang paling pelbagai dan kompleks di dunia. Ia bergantung pada kombinasi pertanian tradisional, industri berat dan ringan, serta perkhidmatan moden dan teknologi tinggi. Struktur ini membolehkan China menjadi kuasa ekonomi utama global.

Peralihan dari model berasaskan eksport kepada ekonomi yang dipacu penggunaan domestik dan inovasi teknologi sedang berlangsung secara berperingkat. Kerajaan pusat memainkan peranan penting dalam merancang dan menyelaras pembangunan pelbagai sektor.

Cabaran masa depan termasuk penuaan penduduk, ketidaksamaan ekonomi, kelestarian alam sekitar dan peralihan kepada ekonomi karbon rendah. Namun, dengan pelaburan besar dalam pendidikan, penyelidikan dan teknologi, China berusaha untuk mengekalkan daya saingnya dalam ekonomi global abad ke-21.



Pelaburan asing

Lihat juga: Undang-Undang Pelaburan Asing Republik Rakyat China, Pelabur Institusi Domestik Layak, Pelabur Institusi Asing Layak, Agensi Promosi Pelaburan China, Majlis China untuk Promosi Perdagangan Antarabangsa, dan Kementerian Perdagangan (China)

Sejak tahun 1992 hingga sekurang-kurangnya 2023, China telah menjadi destinasi utama atau kedua tertinggi di dunia untuk pelaburan langsung asing (FDI).[55]:81 Pada tahun 2022, China menarik pelaburan asing sebanyak $180 bilion.[105]

Sehingga akhir Jun 2020, jumlah stok FDI di China mencecah AS$2.947 trilion, manakala FDI keluar dari China berjumlah AS$2.128 trilion. Jumlah aset kewangan asing yang dimiliki oleh China adalah AS$7.860 trilion, dan liabiliti kewangan asingnya adalah AS$5.716 trilion, menjadikan China negara pemiutang kedua terbesar di dunia selepas Jepun.[106]

Iklim pelaburan di China telah berubah secara drastik selepas lebih dua dekad pembaharuan. Pada awal 1980-an, China mengehadkan pelaburan asing kepada operasi berorientasikan eksport dan mewajibkan pelabur asing membentuk usaha sama dengan firma tempatan. Katalog Industri Galakan menetapkan tahap penglibatan asing yang dibenarkan dalam pelbagai sektor industri.

Sejak penggubalan undang-undang pelaburan asing, aliran masuk modal meningkat setiap tahun sehingga 1999.[107] Perniagaan berasaskan pelaburan asing menyumbang kira-kira 58–60% daripada jumlah eksport dan import negara.[108]

Sejak awal 1990-an, kerajaan membenarkan pelabur asing untuk mengilang dan menjual pelbagai produk di pasaran domestik, menghapuskan had masa bagi penubuhan usaha sama, memberi jaminan terhadap pengambilalihan negara, membenarkan rakan asing menjadi pengerusi lembaga usaha sama, dan membenarkan penubuhan syarikat milik asing sepenuhnya, yang kini menjadi bentuk pelaburan langsung asing yang paling digemari.

Pada tahun 1991, China memberikan layanan cukai istimewa kepada syarikat milik asing sepenuhnya dan usaha sama kontrak serta kepada syarikat asing yang melabur di zon ekonomi tertentu atau dalam projek yang digalakkan oleh kerajaan.[perlu rujukan]

China juga membenarkan beberapa bank asing membuka cawangan di Shanghai dan membenarkan pelabur asing membeli saham khas jenis "B" dalam syarikat tersenarai di Bursa Saham Shanghai dan Shenzhen. Saham jenis "B" yang dijual kepada warga asing ini tidak membawa hak pemilikan dalam syarikat.

Pada tahun 1997, China meluluskan 21,046 projek pelaburan asing dan menerima lebih daripada AS$45 bilion dalam pelaburan langsung asing. China menyemak semula secara ketara undang-undang berkaitan Syarikat Milik Asing Sepenuhnya dan Usaha Sama Ekuiti Asing China pada tahun 2000 dan 2001.

Timbalan Menteri Kewangan, Zhu Guangyao mengumumkan bahawa pelabur asing akan dibenarkan memiliki sehingga 51% kepentingan dalam syarikat perkhidmatan kewangan domestik. Sebelum ini, pemilikan asing dihadkan kepada 49% sahaja.[109]

Pelaburan asing kekal sebagai unsur penting dalam pertumbuhan pesat perdagangan global China dan memainkan peranan besar dalam pertumbuhan pekerjaan bandar. Kepimpinan ekonomi China dalam aliran modal global menekankan pembiayaan infrastruktur jangka panjang dan pembangunan, berbanding aliran modal jangka pendek yang sering membebankan banyak ekonomi lain.[110]

Pada tahun 1998, syarikat pelaburan asing menghasilkan kira-kira 40% daripada eksport China, dan rizab pertukaran asing berjumlah sekitar AS$145 bilion. Kini, syarikat pelaburan asing menyumbang kira-kira separuh daripada eksport negara (sebahagian besar pelaburan asing berasal dari Hong Kong, Makau, dan Taiwan), dan China terus menarik aliran pelaburan besar.

Namun begitu, penekanan kerajaan China dalam mengarahkan FDI ke sektor pembuatan telah menyebabkan ketepuan pasaran dalam beberapa industri, sementara sektor perkhidmatan kekal kurang berkembang.

Antara tahun 1993 hingga 2001, China merupakan penerima kedua terbesar pelaburan langsung asing di dunia selepas Amerika Syarikat, menerima AS$39 bilion pada tahun 1999 dan AS$41 bilion pada tahun 2000. Menurut statistik Bank Dunia, China kini menjadi antara penerima FDI terbesar di dunia, menerima hampir AS$80 bilion pada tahun 2005. Pada tahun 2006, China menerima AS$69.47 bilion.[111]

Menjelang tahun 2011, apabila Amerika Syarikat mengalami kejatuhan pelaburan asing akibat krisis kewangan 2008, China mengatasi AS sebagai destinasi utama FDI, menerima lebih AS$280 bilion pada tahun tersebut.[112]

Ketika ekonomi China perlahan dan nilai yuan merosot pada tahun 2015, bulan Disember mencatatkan penurunan 5.8% dalam aliran FDI masuk.[113]

Walaupun kedudukan China sebagai penerima FDI tertinggi berterusan sehingga 2014, penurunan pelaburan masuk pada 2015, berserta lonjakan pelaburan asing ke Amerika Syarikat, menyebabkan AS mengambil semula kedudukan utama sebagai destinasi pelaburan.[114]

Data daripada tinjauan China Business Climate Survey 2016 oleh Dewan Perniagaan Amerika di China mengesahkan trend ini, walaupun ia turut menunjukkan bahawa China masih kekal sebagai destinasi pelaburan utama. Tinjauan ke atas lebih 500 ahli menunjukkan bahawa "China masih merupakan antara tiga keutamaan pelaburan utama bagi enam daripada sepuluh syarikat," walaupun angka ini menurun berbanding lapan daripada sepuluh pada tahun 2012.[115]

Rizab pertukaran asing berjumlah AS$155 bilion pada 1999 dan meningkat kepada AS$165 bilion pada tahun 2000. Rizab ini melebihi AS$800 bilion pada tahun 2005, lebih dua kali ganda daripada tahun 2003. Rizab pertukaran asing mencecah AS$819 bilion pada akhir 2005, AS$1.066 trilion pada akhir 2006, dan AS$1.9 trilion menjelang Jun 2008.

Menjelang akhir September 2008, China buat pertama kalinya menggantikan Jepun sebagai pemegang terbesar sekuriti perbendaharaan AS, dengan jumlah AS$585 bilion berbanding AS$573 bilion milik Jepun. Rizab pertukaran asing China kini merupakan yang terbesar di dunia.[116]

Sebagai sebahagian daripada kemasukan ke Pertubuhan Perdagangan Dunia (WTO), China berjanji untuk menghapuskan beberapa langkah pelaburan berkaitan perdagangan dan membuka sektor tertentu yang sebelum ini ditutup kepada pelabur asing. Undang-undang, peraturan dan langkah pentadbiran baharu telah dikeluarkan untuk melaksanakan komitmen ini.

Halangan utama yang masih wujud termasuklah undang-undang yang kabur dan tidak dikuatkuasakan secara konsisten serta ketiadaan infrastruktur perundangan berasaskan peraturan. Sebagai contoh, Warner Bros. menarik diri dari pasaran pawagam China kerana peraturan yang mewajibkan pelabur China memiliki sekurang-kurangnya 51% atau memainkan peranan utama dalam usaha sama asing.[117]

Satu perkembangan utama dalam sejarah pelaburan asing di China ialah penubuhan Zon Perdagangan Bebas Shanghai pada September 2013.[118]

Zon ini dianggap sebagai medan ujian untuk pelbagai pembaharuan ekonomi dan sosial.[119][120]

Secara kritikal, pelaburan asing dikawal melalui pendekatan "senarai negatif", iaitu FDI dibenarkan dalam semua sektor kecuali sektor yang disenaraikan secara eksplisit dalam senarai negatif pelaburan asing di China oleh Kerajaan Perbandaran Shanghai.[121]

Pada 15 Mac 2019, Kongres Rakyat Kebangsaan China telah meluluskan Undang-Undang Pelaburan Asing Republik Rakyat China,[122] yang mula berkuat kuasa pada 1 Januari 2020.

Namun, pelaburan asing di China juga berdepan dengan pelbagai risiko etika yang memberi cabaran besar kepada pelabur asing.[123]

Pelaburan China ke luar negara

Lihat juga: Dasar Keluar
Sebuah televisyen TCL
Telefon pintar Meizu
Negara yang menandatangani dokumen kerjasama Inisiatif Jalur dan Laluan

Pelaburan langsung asing ke luar negara merupakan ciri baharu globalisasi China, di mana syarikat tempatan China melabur di negara maju dan membangun.[124] Pada tahun 2011, terdapat peningkatan pelaburan oleh syarikat China yang kaya modal ke dalam syarikat berpotensi di Amerika Syarikat. Pelaburan sebegini memberi akses kepada kepakaran dalam pemasaran dan pengedaran yang berguna untuk pasaran domestik China.[125]

Sejak 2005, syarikat China secara aktif mengembangkan pelaburan di luar negara. Pada 2013, mereka melabur AS$90 bilion secara global dalam sektor bukan kewangan, meningkat 16% berbanding 2012.[126]

Antara Januari 2009 hingga Disember 2013, China menyumbang sejumlah AS$161.03 bilion dalam FDI keluar negara, mewujudkan hampir 300,000 pekerjaan. Eropah Barat menerima pelaburan terbesar, dengan Jerman menjadi negara penerima tertinggi di dunia.[127]

China juga bersedia melabur di negara-negara berisiko tinggi.[56]:1

Di bawah pemerintahan Xi Jinping, pelaburan keluar dan projek infrastruktur sering dikaitkan dengan Inisiatif Jalur dan Laluan.[56]:1 Antara 2013 hingga 2021, Timur Tengah menjadi penerima utama FDI China kerana kepentingannya dalam bekalan tenaga untuk China.[56]:83

Syarikat China memilih dua cara memasuki pasaran luar negara: pertumbuhan organik dan M&A. Ramai memilih M&A kerana:

  • Pantas – memperoleh syarikat sedia ada dengan jenama dan rangkaian.
  • Pasaran China – membawa semula produk asing ke pasaran tempatan.
  • Akses modal murah – disokong oleh kerajaan dan pasaran domestik.
  • Risiko rendah – elak kegagalan dari pertumbuhan organik.
  • Buruh murah – memindahkan pengeluaran ke China.
  • Halangan dasar – cukai dan kuota dalam pasaran asing.
  • Aset murah – peluang membeli aset yang susut nilai selepas krisis 2008–2010.[128]
Pemimpin China Xi Jinping dan Presiden Poland Andrzej Duda semasa perasmian China Railway Express di Warsaw, 20 Jun 2016

Penggabungan dan Pemerolehan

Dari 1993 hingga 2010, syarikat China terlibat dalam 25,284 kes penggabungan dan pemerolehan, dengan nilai keseluruhan AS$969 bilion.[129]

Tenaga buruh

Rencana utama: Demografi China

Templat:Lanjutan

Carta ini menunjukkan pekerjaan di China mengikut sektor sepanjang masa.[130]

Dianggarkan pada tahun 2005, jumlah tenaga kerja yang bekerja di China adalah sebanyak 791 juta orang, kira-kira 60% daripada jumlah penduduk. Pada tahun 2003, 49% daripada tenaga kerja bekerja dalam sektor pertanian, perhutanan, dan perikanan; 22% dalam industri perlombongan, pembuatan, tenaga, dan pembinaan; manakala 29% dalam sektor perkhidmatan dan kategori lain. Pada tahun 2004, seramai 25 juta orang telah bekerja dalam 743,000 perusahaan swasta.[perlu rujukan]

Bancian 2010 mendapati China telah menjadi separa bandar dan sedang menua dengan pantas akibat dasar anak tunggal. Keadaan ini dijangka menyebabkan peningkatan permintaan terhadap tenaga kerja bagi menjaga warga emas serta pengurangan bekalan buruh migran dari kawasan luar bandar.[131]

Pada Januari 2016, dasar dua anak menggantikan dasar anak tunggal yang seterusnya digantikan dengan dasar tiga anak pada Mei 2021.[132] Pada Julai 2021, semua had saiz keluarga dan denda berkaitan telah dimansuhkan.[133]

Persekutuan Kesatuan Sekerja Seluruh China ialah satu-satunya kesatuan sekerja yang dibenarkan secara sah di negara itu. Percubaan untuk membentuk kesatuan bebas daripada ACFTU jarang berlaku dan selalunya tidak bertahan lama. Antara contoh yang terkenal ialah Persekutuan Bebas Pekerja Beijing yang ditubuhkan semasa Protes Dataran Tiananmen 1989. Komando Undang-Undang Tentera mengisytiharkan BWAF sebagai organisasi haram dan memerintahkannya dibubarkan atas alasan pemimpinnya merupakan antara "penghasut dan penganjur utama pemberontakan kontra-revolusioner di ibu kota".[134][135]

Sehingga tahun 2024, China mempunyai antara umur persaraan paling rendah dalam kalangan ekonomi utama dunia — ramai wanita layak bersara pada usia 50 tahun dan lelaki pada usia 60 tahun.[136]:167

Pengangkutan dan infrastruktur

Rangkaian pengangkutan China
Rangkaian Sistem Lebuh Raya Negara
Rangkaian kereta api kebangsaan

China mempunyai rangkaian kereta api laju terpanjang dan paling banyak digunakan di dunia — rangkaiannya melebihi 45,000 kilometer.[137]

Dasar pengangkutan China, yang dipengaruhi oleh faktor politik, ketenteraan dan ekonomi, telah mengalami perubahan besar sejak tahun 1949.

Sejurus selepas penubuhan Republik Rakyat China, matlamat utama ialah membaiki infrastruktur pengangkutan sedia ada untuk memenuhi keperluan pengangkutan tentera dan logistik tentera serta memperkukuh integriti wilayah. Sepanjang dekad 1950-an, sambungan jalan dan landasan kereta api baharu dibina, sementara yang lama pula dibaik pulih.

Pada dekad 1960-an, penambahbaikan pengangkutan wilayah menjadi tanggungjawab kerajaan tempatan, dan banyak landasan kecil dibina. Tumpuan juga diberikan kepada pembangunan pengangkutan di kawasan luar bandar, pergunungan dan kawasan berhutan yang terpencil untuk mengintegrasi wilayah miskin serta menggalakkan ekonomi berskala dalam sektor pertanian.[perlu rujukan]

Sebelum era reformasi bermula pada akhir 1970-an, hubungan pengangkutan di China tertumpu di kawasan pesisir, manakala akses ke kawasan pedalaman adalah terhad. Keadaan ini telah banyak diperbaiki sejak itu apabila landasan kereta api dan lebuh raya dibina di kawasan pedalaman dan sempadan barat laut serta barat daya. Pada masa yang sama, pembangunan pengangkutan antarabangsa turut digalakkan, termasuk peluasan skop pengangkutan laut.

Pengangkutan kargo disediakan terutamanya melalui pengangkutan kereta api. Sektor rel didominasi oleh China Railway, dan terdapat variasi perkhidmatan yang luas. Pada akhir tahun 2007, China menjadi antara negara terawal yang melancarkan kereta api laju yang dibangunkan sendiri.[138]

Memandangkan kapasiti rel sukar memenuhi permintaan pengangkutan barang dan bahan mentah seperti arang batu, laluan udara, jalan raya dan laluan air sedang pesat dibangunkan untuk memenuhi keperluan pengangkutan China secara keseluruhan.[139]

Beberapa pakar ekonomi berhujah bahawa jurang pembangunan antara China dan negara membangun lain seperti Brazil, Argentina dan India boleh dikaitkan secara langsung dengan tumpuan awal China terhadap projek infrastruktur berskala besar. Semasa dekad 1990-an dan 2000-an, China melabur kira-kira 9% daripada KDNK dalam sektor infrastruktur, manakala kebanyakan negara membangun lain hanya melabur antara 2% hingga 5% daripada KDNK mereka.

Jurang pelaburan yang besar ini membolehkan ekonomi China berkembang dalam keadaan hampir optimum, manakala ekonomi Amerika Selatan mengalami pelbagai halangan pembangunan seperti rangkaian pengangkutan yang lemah, grid kuasa yang usang dan sistem pendidikan yang kurang berkesan.[140]

Rujukan

  1. ^ Biro Statistik Negara China [http://www.stats.gov.cn/english/newsandcomingevents/t20100121_402615505.htm
  2. ^ Theglobeandmail.com
  3. ^ a b MOFCOM| http://zhs.mofcom.gov.cn/aarticle/Nocategory/201101/20110107363340.html
  4. ^ http://www.chinadaily.com.cn/china/2011-01/20/content_11891817.htm
  5. ^ http://www.chinadaily.com.cn/china/2011-01/20/content_11891817.htm
  6. ^ 2008
  7. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama China_mixed
  8. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama PWC
  9. ^ "China Is the World's Manufacturing Superpower". December 2024.
  10. ^ "Research & development spending as a share of GDP".
  11. ^ Maddison, Angus (2007-09-20). Contours of the World Economy 1-2030 AD: Essays in Macro-Economic History (dalam bahasa Inggeris). Oxford University Press. ISBN 978-0-19-164758-1. Dicapai pada 3 November 2024.
  12. ^ Maddison, Angus (2008). Chinese Economic Performance in the Long Run: 960-2030 AD. Organization for Economic Cooperation and Development. m/s. 43. ISBN 978-9264037625.
  13. ^ Maddison, Angus (2007). Chinese Economic Performance in the Long Run (PDF). Development Centre Studies (ed. 2nd). OECD. m/s. 29. ISBN 978-92-64-03762-5. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 15 October 2014. Lihat "Jadual 1.3. Tahap KDNK Per Kapita China dan Eropah, 1–1700 M" di halaman 29, KDNK Per Kapita China ialah 450 dan Eropah 422 pada tahun 960M. KDNK Per Kapita China ialah 600 manakala Eropah ialah 576. Sepanjang tempoh ini, pendapatan per kapita China meningkat sekitar satu pertiga.
  14. ^ Thompson, Derek (19 Jun 2012). "The Economic History of the Last 2,000 Years in 1 Little Graph". The Atlantic. Diarkibkan daripada yang asal pada 24 September 2020. Dicapai pada 9 Disember 2017.
  15. ^ Holcombe, Charles (2010). A History of East Asia: From the Origins of Civilization to the Twenty-First Century. Cambridge University Press. m/s. 1. ISBN 978-0521731645.
  16. ^ Hu, Angang (2006). Economic and Social Transformation in China: Challenges and Opportunities. Routledge. m/s. 12–13. ISBN 978-0415380676.
  17. ^ Arnander, Christopher; Wood, Frances (2016). Betrayed Ally: China in the Great War. Pen and Sword (diterbitkan 28 September 2016). m/s. 20. ISBN 978-1473875012.
  18. ^ "12 Fakta tentang Sejarah Ekonomi China". The Globalist. 10 November 2014. Diarkibkan daripada yang asal pada 24 September 2020. Dicapai pada 26 Februari 2018.
  19. ^ a b c Karl, Rebecca E. (2010). Mao Zedong and China in the twentieth-century world : a concise history. Durham [NC]: Duke University Press. m/s. 75. ISBN 978-0-8223-4780-4. OCLC 503828045.
  20. ^ Liu, Zongyuan Zoe (2023). Sovereign Funds: How the Communist Party of China Finances its Global Ambitions. The Belknap Press of Harvard University Press. ISBN 9780674271913.
  21. ^ a b Frost, Adam K.; Li, Zeren (31 Julai 2023). "Markets under Mao: Measuring Underground Activity in the Early PRC". The China Quarterly (dalam bahasa Inggeris). 258: 309–328. doi:10.1017/S0305741023001133. ISSN 0305-7410.
  22. ^ Nelson D. Schwartz; Rachel Abrams (24 Ogos 2015). "Advisers Work to Calm Fearful Investors". The New York Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 26 Ogos 2015. Dicapai pada 25 Ogos 2015.
  23. ^ "Report for Selected Countries and Subjects". Tabung Kewangan Antarabangsa. 16 April 2013. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 November 2013. Dicapai pada 16 April 2013.
  24. ^ McGregor, James (6 November 2012). No Ancient Wisdom, No Followers: The Challenges of Chinese Authoritarian Capitalism (dalam bahasa Inggeris). Easton Studio Press, LLC. ISBN 978-1-935212-81-2. Diarkibkan daripada yang asal pada 8 April 2023. Dicapai pada 26 Februari 2023.
  25. ^ Gruin, Julian; Knaack, Peter (15 April 2020). "Not Just Another Shadow Bank: Chinese Authoritarian Capitalism and the 'Developmental' Promise of Digital Financial Innovation". New Political Economy. 25 (3): 370–387. doi:10.1080/13563467.2018.1562437. hdl:11245.1/336bf4c0-6cf3-402d-a0ed-da06b78edc9c. ISSN 1356-3467. S2CID 159282907.
  26. ^ Andrew Szamosszegi and Cole Kyle. "An Analysis of State-owned Enterprises and State Capitalism in China" (PDF). U.S.-China Economic and Security Review Commission. Diarkibkan (PDF) daripada yang asal pada 2 April 2023. Dicapai pada 26 Februari 2023.
  27. ^ Pearson, Margaret; Rithmire, Meg; Tsai, Kellee S. (1 September 2021). "Party-State Capitalism in China". Current History (dalam bahasa Inggeris). 120 (827): 207–213. doi:10.1525/curh.2021.120.827.207. ISSN 0011-3530.
  28. ^ Pearson, Margaret M.; Rithmire, Meg; Tsai, Kellee S. (1 Oktober 2022). "China's Party-State Capitalism and International Backlash: From Interdependence to Insecurity". International Security (dalam bahasa Inggeris). 47 (2): 135–176. doi:10.1162/isec_a_00447. ISSN 0162-2889.
  29. ^ "China mengeluarkan 800 juta orang daripada kemiskinan adalah bersejarah: Bank Dunia". Business Standard India. Press Trust of India. 13 Oktober 2017. Diarkibkan daripada yang asal pada 22 Februari 2019. Dicapai pada 22 Februari 2019.
  30. ^ Empat Dekad Pengurangan Kemiskinan di China: Pemacu, Pandangan untuk Dunia, dan Jalan ke Hadapan. World Bank Publications. 2022. m/s. ix. ISBN 9781464818783. Mengikut mana-mana ukuran, kepantasan dan skala pengurangan kemiskinan di China adalah luar biasa secara sejarah.
  31. ^ "Pendekatan China untuk Mengurangkan Kemiskinan: Langkah Disasarkan untuk Mengangkat Orang Daripada Kemiskinan" (PDF). Pertubuhan Bangsa-Bangsa Bersatu. Diarkibkan (PDF) daripada yang asal pada 20 Mac 2019. Dicapai pada 21 Februari 2019.
  32. ^ "Pengagregatan serantau menggunakan PPP 2017 dan garis kemiskinan $2.15/hari". iresearch.worldbank.org. Bank Dunia. Dicapai pada 13 Mei 2022.
  33. ^ "Imbangan akaun semasa (BoP, dolar AS semasa) – China". worldbank.org. Bank Dunia. Diarkibkan daripada yang asal pada 3 Disember 2020. Dicapai pada 18 Mac 2021.
  34. ^ "Lompatan Seterusnya dalam Pembuatan China". bcg.com. Boston Consulting Group. 19 Ogos 2020. Diarkibkan daripada yang asal pada 31 Mac 2021. Dicapai pada 18 Mac 2021.
  35. ^ Dutta, Soumitra; Lanvin, Bruno; Wunsch-Vincent, Sacha; León, Lorena Rivera; World Intellectual Property Organization (2022). Indeks Inovasi Global 2022 – Negara Paling Inovatif (dalam bahasa Inggeris). World Intellectual Property Organization. doi:10.34667/tind.46596. ISBN 9789280534320. Diarkibkan daripada yang asal pada 3 Disember 2022. Dicapai pada 29 September 2022.
  36. ^ Dutta, Soumitra; Lanvin, Bruno; Wunsch-Vincent, Sacha; León, Lorena Rivera; World Intellectual Property Organization (2022). Indeks Inovasi Global 2022: Switzerland, AS, dan Sweden mendahului; China Hampir Mencapai 10 Teratas (dalam bahasa Inggeris). World Intellectual Property Organization. doi:10.34667/tind.46596. ISBN 9789280534320. Diarkibkan daripada yang asal pada 29 September 2022. Dicapai pada 29 September 2022.
  37. ^ "The World Factbook". CIA.gov. Agensi Perisikan Pusat. Diarkibkan daripada yang asal pada 20 Disember 2021. Dicapai pada 5 April 2019.
  38. ^ a b Marquis, Christopher; Qiao, Kunyuan (15 November 2022). Mao and Markets: The Communist Roots of Chinese Enterprise. Yale University Press. doi:10.2307/j.ctv3006z6k. ISBN 978-0-300-26883-6. JSTOR j.ctv3006z6k. S2CID 253067190 Check |s2cid= value (bantuan).
  39. ^ He, Laura (17 Januari 2023). "China mencatat prestasi ekonomi terburuk dalam dekad akibat COVID". CNN (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 15 Ogos 2024. Dicapai pada 21 April 2023.
  40. ^ "Pemulihan Bergelora". Tinjauan Ekonomi Dunia. Tabung Kewangan Antarabangsa. April 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada 13 April 2023. Dicapai pada 11 April 2023. Prospek sekali lagi tidak menentu di tengah-tengah kegawatan sektor kewangan, inflasi tinggi, kesan berterusan pencerobohan Rusia ke atas Ukraine, dan tiga tahun COVID
  41. ^ World Bank. "Laporan Iklim dan Pembangunan Negara China" (PDF). Diarkibkan (PDF) daripada yang asal pada 14 Oktober 2022. Dicapai pada 10 Oktober 2022.
  42. ^ Fan, Shenggen; Kanbur, Ravi; Zhang, Xiaobo (2011). "Ketidakseimbangan wilayah di China: Pengalaman dan dasar☆". Review of Development Finance. 1: 47–56. doi:10.1016/j.rdf.2010.10.001. hdl:1813/58114. ISSN 1879-9337.
  43. ^ "Shenzhen ialah hab inovasi". The Economist. Diarkibkan daripada yang asal pada 14 Januari 2018. Dicapai pada 13 Januari 2018.
  44. ^ Murphy, Flynn (17 Mei 2017). "Lembah Silikon China". Nature. 545 (7654): S29–S31. Bibcode:2017Natur.545S..29M. doi:10.1038/545S29a. PMID 28514437.
  45. ^ "Ini akan menjadi bandar paling penting menjelang 2035". World Economic Forum (dalam bahasa Inggeris). 31 Oktober 2019. Diarkibkan daripada yang asal pada 3 November 2020. Dicapai pada 2 November 2020.
  46. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama NBS Data
  47. ^ Pomfret, James (27 Jun 2022). "Penjelasan: Laluan politik bergelora Hong Kong sejak penyerahan 1997". Reuters (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 29 Julai 2023. Dicapai pada 29 Julai 2023.
  48. ^ Campbell, Matthew (29 Julai 2023). "Apa Akan Berlaku kepada Hong Kong Apabila 'Satu Negara, Dua Sistem' Tamat pada 2047". Bloomberg News. Diarkibkan daripada yang asal pada 9 Mac 2022. Dicapai pada 29 Julai 2023.
  49. ^ "World Bank World Development Indicators". Bank Dunia. Diarkibkan daripada yang asal pada 20 Ogos 2016. Dicapai pada 8 Disember 2014.
  50. ^ Liu, Lizhi (2024). From Click to Boom: The Political Economy of E-Commerce in China. Princeton University Press. ISBN 9780691254104.
  51. ^ "Rancangan lima tahun: China beralih ke arah swa-kemampuan teknologi". South China Morning Post. 30 Oktober 2020. Diarkibkan daripada yang asal pada 18 Mac 2021. Dicapai pada 18 Mac 2021.
  52. ^ Pei, Changhong; Yang, Chunxue; Yang, Xinming (4 Julai 2019). Sistem Ekonomi Asas China. Springer. ISBN 978-981-13-6894-3. Diarkibkan daripada yang asal pada 13 Jun 2020. Dicapai pada 13 Jun 2020.
  53. ^ Nathan, Andrew (25 Jun 2021). "Ulang Tahun ke-100 yang Cemas bagi Parti Komunis China". The Wall Street Journal. Diarkibkan daripada yang asal pada 26 Mei 2023. Dicapai pada 23 Mei 2023.
  54. ^ a b c d Heilmann, Sebastian (2018). Red Swan: How Unorthodox Policy-Making Facilitated China's Rise. The Chinese University of Hong Kong Press. doi:10.2307/j.ctv2n7q6b. ISBN 978-962-996-827-4. JSTOR j.ctv2n7q6b.
  55. ^ a b c d Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama Li 2024
  56. ^ a b c d Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama Garlick 2024
  57. ^ a b c Lan, Xiaohuan (2024). How China Works: An Introduction to China's State-led Economic Development. Diterjemahkan oleh Topp, Gary. Palgrave MacMillan. doi:10.1007/978-981-97-0080-6. ISBN 978-981-97-0079-0.
  58. ^ "Report for Selected Countries and Subjects". IMF (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 24 Januari 2025.
  59. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama :2025MesaLago
  60. ^ Eckstein, Alexander (1976). Pembangunan Ekonomi China: Interaksi antara Kekurangan dan Ideologi. University of Michigan Press. ISBN 978-0-472-08310-7.
  61. ^ DeWeaver, Mark (2012). Animal Spirits with Chinese Characteristics: Investment Booms and Busts in the World's Emerging Economic Giant. Palgrave Macmillan. ISBN 978-0230115699.
  62. ^ Zhou, Li'an (2004), "Jinsheng Boyi Zhong Zhengfu Guanyuan de Jili yu Hezuo" [Kerjasama dan Insentif Pegawai Kerajaan dalam Persaingan Kenaikan Pangkat], Jingji Yanjiu [Penyelidikan Ekonomi], 6: 33–40.
  63. ^ Zhou, Li'an (2007), "Zhongguo Difang Guanyuan de Jinsheng Jinbiaosai Moshi Yanjiu" [Model Pertandingan untuk Kenaikan Pangkat Pegawai Kerajaan Tempatan China], Jingji Yanjiu [Penyelidikan Ekonomi], 7: 36–50.
  64. ^ Jin, Sanlin (2004), "Chengben Ruanyueshu Shi Touzi Guore de Zhongyau Yuanyin" [Kekangan Belanjawan Lembut Adalah Punca Utama Pelaburan Terlebih], Zhongguo Touzi [Pelaburan China], Jun: 37–39.
  65. ^ Fan Gang; Zhang Xiaojing (2004). Zenme You Guo Re Le? Xin Yilun Jingji Bodong yu Hongguan Tiaokong Fenxi [Mengapa Terjadi Terlebih Panas Lagi? Kitaran Baharu Turun Naik Ekonomi dan Analisis Pelarasan Makroekonomi]. Jiangxi People's Publishing House. ISBN 978-7-210-03077-5.
  66. ^ DeWeaver, 2012
  67. ^ Mott, Filip De. "China's real youth unemployment rate could actually be close to 50% - more than double the official rate". Business Insider (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 6 Januari 2025.
  68. ^ "China's record high 21% youth unemployment could actually be as high as 46.5%. Blame fake jobs and 16 million workers 'lying flat'". Yahoo Finance (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 10 Ogos 2023. Dicapai pada 6 Januari 2025.
  69. ^ Tjan, Sie Tek (15 September 2020). "Assets and Liabilities Statistics of Financial Institutions as of 2nd quarter 2020". pbc.gov.cn. Dicapai pada 16 October 2020. |archive-url= is malformed: timestamp (bantuan)
  70. ^ Chiu, Becky; Lewis, Mervyn K. (2006). Reforming China's State-Owned Enterprises and Banks. m/s. 205.
  71. ^ "Silk Road Fund". Dicapai pada 26 Oktober 2020. |archive-url= is malformed: timestamp (bantuan)
  72. ^ Chiu, Becky; Lewis, Mervyn K. (2006). Reforming China's State-Owned Enterprises and Banks. m/s. 11.
  73. ^ Tatlow, Didi Kirsten (21 September 2011). "More Stimulus May Not Be an Option for China". The New York Times. Dicapai pada 22 September 2011. |archive-url= is malformed: timestamp (bantuan)
  74. ^ "The bees get busy". The Economist. 3 Mac 2012. Dicapai pada 3 Mac 2012. |archive-url= is malformed: timestamp (bantuan)
  75. ^ Lingling Wei (29 Februari 2012). "Yuan Move Chips at Capital Controls". The Wall Street Journal. Dicapai pada 4 Ogos 2017. |archive-url= is malformed: timestamp (bantuan)
  76. ^ "The Global Financial Centres Index 28". September 2020. Diarkibkan daripada yang asal pada 9 Oktober 2022. Dicapai pada 26 September 2020.
  77. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama ValueWalk 2019
  78. ^ "Monthly Reports – World Federation of Exchanges". Dicapai pada 6 September 2019. |archive-url= is malformed: timestamp (bantuan)
  79. ^ Tjan, Sie Tek (13 Oktober 2020). "China's stock market tops $10 trillion". Bloomberg. Dicapai pada 22 Oktober 2020. |archive-url= is malformed: timestamp (bantuan)
  80. ^ Tjan, Sie Tek (7 Julai 2020). "Overseas investor snap up Chinese stocks so fast..." The South China Morning Post. Dicapai pada 22 Oktober 2020. |archive-url= is malformed: timestamp (bantuan)
  81. ^ Tjan, Sie Tek (3 September 2020). "China moves to ease Access to $15.4 Trillion Bond Market". Caixin Global.
  82. ^ Tjan, Sie Tek (19 Oktober 2020). "China greenlights Shenzhen to issue Offshore Local Government Bonds". Dicapai pada 20 Oktober 2020. |archive-url= is malformed: timestamp (bantuan)
  83. ^ Ralat petik: Tag <ref> tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama Curtis&Klaus
  84. ^ a b c Jin, Keyu (2023). The New China Playbook: Beyond Socialism and Capitalism. New York: Viking. ISBN 978-1-9848-7828-1.
  85. ^ "China's Currency: Brief Overview of U.S. Options" CRS Report for Congress, Jonathan E. Sanford
  86. ^ Lipman, Joshua Klein (April 2011). "Law of Yuan Price...". Michigan Journal of Business.
  87. ^ Worstall, Tim. "Bad News For Allegations of Currency Manipulation..." Forbes. Dicapai pada 22 Ogos 2017. |archive-url= is malformed: timestamp (bantuan)
  88. ^ Keith Bradsher (29 Disember 2007), "China Lets Currency Appreciate a Bit Faster", The New York Times
  89. ^ Jalil, Abdul, Feridun, Mete dan Ma, Ying (2010) Finance-growth nexus in China revisited... International Review of Economics & Finance, 19 (2), hlm. 189–195. doi:10.1016/j.iref.2009.10.005
  90. ^ Neil Gough (13 Ogos 2015). "China Seeks to Calm Markets as It Devalues Currency for 3rd Consecutive Day". The New York Times. Dicapai pada 13 Ogos 2015. |archive-url= is malformed: timestamp (bantuan)
  91. ^ "Progress for Reform as Yuan Inches toward SDR". Caixin. 19 Ogos 2015.
  92. ^ "Currency Reform". brookings.edu. Dicapai pada 28 Mac 2015. |archive-url= is malformed: timestamp (bantuan)
  93. ^ "RMB now 8th most widely traded currency in the world". Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication. Dicapai pada 10 Oktober 2013. |archive-url= is malformed: timestamp (bantuan)
  94. ^ Talley, Ian,"Chinese Yuan Should Be an IMF Reserve Currency, Christine Lagarde Says", The Wall Street Journal, 13 November 2015
  95. ^ "Global 500". Fortune. Dicapai pada 14 Julai 2025.
  96. ^ "Global 2000". Forbes. Dicapai pada 14 Julai 2025.
  97. ^ "China has more tech unicorns than anywhere else in the world". CNN Business. Dicapai pada 14 Julai 2025.
  98. ^ "China at a glance". FAO. Dicapai pada 14 Julai 2025.
  99. ^ "China: Feeding 18% of the world on 7% of the world's farmland". World Food Programme. Dicapai pada 14 Julai 2025.
  100. ^ "China's fishing fleet is the largest in the world". Slate. Dicapai pada 14 Julai 2025.
  101. ^ "China's agriculture goes hi-tech". Reuters. Dicapai pada 14 Julai 2025.
  102. ^ "China's energy statistics". International Energy Agency. Dicapai pada 14 Julai 2025.
  103. ^ "China aims for carbon neutrality by 2060". Nature. Dicapai pada 14 Julai 2025.
  104. ^ "China tourism statistics 2019". Travel China Guide. Dicapai pada 14 Julai 2025.
  105. ^ "Pelaburan Asing China Menjunam Rekod Apabila Polisi Sifar-Covid Tamat". Bloomberg News. 19 Januari 2023. Dicapai pada 15 Mei 2023.
  106. ^ Tjan, Sie Tek (25 September 2020). "SAFE mengumumkan Kedudukan Pelaburan Antarabangsa Bersih (NIIP) China sehingga akhir Jun 2020". www.safe.gov.cn. Dicapai pada 19 Oktober 2020.
  107. ^ China Statistical Yearbook 2007, Jadual 18-14: http://www.stats.gov.cn/tjsj/ndsj/2007/indexeh.htm Diarkibkan 20 Disember 2008 di Wayback Machine
  108. ^ China Statistical Yearbook 2007, Jadual 18-13: http://www.stats.gov.cn/tjsj/ndsj/2007/indexeh.htm Diarkibkan 20 Disember 2008 di Wayback Machine
  109. ^ "Pembukaan Pasaran Kewangan: Pelabur Asing Kini Boleh Kuasai Majoriti dalam Bank China". Faz.net – melalui www.faz.net.
  110. ^ Broz, J. Lawrence; Zhang, Zhiwen; Wang, Gaoyang (2020). "Menjelaskan Sokongan Asing terhadap Kepimpinan Ekonomi Global China". International Organization. 74 (3): 417–452. doi:10.1017/S0020818320000120. S2CID 226865956.
  111. ^ "Pelaburan asing di China meningkat semula". International Herald Tribune. 15 Januari 2007. Diarkibkan daripada yang asal pada 13 Oktober 2007. Dicapai pada 28 Februari 2012.
  112. ^ "Aliran masuk pelaburan langsung asing, nilai bersih (BoP, semasa US$) | Data | Table". Bank Dunia. Diarkibkan daripada yang asal pada 17 Februari 2016. Dicapai pada 29 Januari 2016.
  113. ^ Enda Curran; Jonathan Browning. "Pelaburan Asing ke China Menurun Ketika Yuan Melemah". Bloomberg. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 Februari 2016. Dicapai pada 29 Januari 2016.
  114. ^ Hannon, Paul. "AS Mengatasi China Sebagai Destinasi Utama Pelaburan Asing". The Wall Street Journal. Diarkibkan daripada yang asal pada 26 Januari 2016. Dicapai pada 29 Januari 2016.
  115. ^ 2016 China Business Climate Survey. Beijing, China: Dewan Perniagaan Amerika di China. 2016. m/s. 4. Diarkibkan daripada yang asal pada 10 Februari 2016. Dicapai pada 29 Januari 2016.
  116. ^ "The World Factbook – Central Intelligence Agency". cia.gov. Diarkibkan daripada yang asal pada 13 Jun 2007. Dicapai pada 28 Jun 2019.
  117. ^ Warner Bros tarik diri dari tanah besar China Diarkibkan 13 Oktober 2007 di Wayback Machine
  118. ^ "Zon Perdagangan Bebas Baharu Shanghai – Pelan Umum dan Peraturan" Diarkibkan 25 Februari 2014 di Wayback Machine, China Briefing, Shanghai, 28 September 2013
  119. ^ "China membuka zon perdagangan bebas di Shanghai". Deutsche Welle. Diarkibkan daripada yang asal pada 8 Julai 2014. Dicapai pada 8 Mei 2014.
  120. ^ 中国（上海）自由贸易试验区门户网站 [Portal Zon Perdagangan Bebas Percubaan China (Shanghai)] (dalam bahasa Cina). waigaoqiao.gov.cn. Diarkibkan daripada yang asal pada 2 Mac 2001.
  121. ^ "Shanghai Terbitkan 'Senarai Negatif' untuk Pelaburan Asing di Zon Perdagangan Bebas Shanghai" Diarkibkan 18 Julai 2014 di Wayback Machine
  122. ^ "Undang-Undang Pelaburan Asing Republik Rakyat China". mofcom.gov.cn. Diarkibkan daripada yang asal pada 16 Oktober 2019. Dicapai pada 25 November 2019.
  123. ^ Kaplan, Seth D. (26 Januari 2022). "Bagaimana Menangani Risiko Etika Dalam Perniagaan di China". Harvard Business Review. HBR. Dicapai pada 5 Mac 2022.
  124. ^ Alon, Ilan dan John McIntyre, eds. (2008), *The Globalization of Chinese Enterprises*, New York: Palgrave Macmillan.
  125. ^ James Flanigan (6 Julai 2011). "Gelombang Wang China Memberi Sokongan kepada Syarikat Yang Menghadapi Masa Sukar". The New York Times. Dicapai pada 7 Julai 2011.
  126. ^ "Ministry of Commerce of China". Dicapai pada 3 Julai 2014.
  127. ^ "Ke Mana China Melabur?". FDi Magazine. 12 Ogos 2014.
  128. ^ 2007年度中国全行业对外直接投资统计数据 [Statistik Pelaburan Langsung Luar Negara China 2007] (dalam bahasa Cina). China Daily. 30 Oktober 2008.
  129. ^ "Statistik Penggabungan & Pemerolehan". Imaa-institute.org. Dicapai pada 27 Disember 2011.
  130. ^ "Pasaran Buruh Mengikut Sektor".
  131. ^ "China sedang menua dan pertumbuhannya semakin perlahan" Diarkibkan 28 April 2011 di Wayback Machine. Al Jazeera, 28 April 2011.
  132. ^ Wee, Sui-Lee (31 Mei 2021). "China Benarkan Pasangan Punya 3 Anak, Naik Daripada 2". The New York Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 4 November 2021. Dicapai pada 11 Ogos 2022.
  133. ^ Cheng, Evelyn (21 Julai 2021). "China mansuh denda, benarkan keluarga punya anak sebanyak mana mereka mahu". CNBC. Dicapai pada 29 April 2022.
  134. ^ Andrew G. Walder; Gong Xiaoxia (Januari 1993). "Pekerja dalam Protes Tiananmen: Politik Persekutuan Bebas Pekerja Beijing". The Australian Journal of Chinese Affairs. 29 (29): 1–29. doi:10.2307/2949950.
  135. ^ ZHANG, YUERAN. "Sosialis yang Dilupakan di Dataran Tiananmen". Jacobin Magazine. Dicapai pada 12 Julai 2019.
  136. ^ Bachulska, Alicja; Leonard, Mark; Oertel, Janka (2 Julai 2024). The Idea of China: Chinese Thinkers on Power, Progress, and People. Berlin, Jerman: European Council on Foreign Relations. ISBN 978-1-916682-42-9. Dicapai pada 22 Julai 2024.
  137. ^ Codings. "HIGH SPEED RAILWAYS IN CHINA". orcasia.org (dalam bahasa Inggeris). Dicapai pada 2024-11-26.
  138. ^ "China produces first home-grown bullet train: report". 22 Disember 2007. Diarkibkan daripada yang asal pada 26 Disember 2007. Dicapai pada 28 Februari 2012.
  139. ^ "China: Logistics is key to inland shift". Financial Times. 10 Disember 2007. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 Mac 2008. Dicapai pada 28 Februari 2012.
  140. ^ Bazi, Vincent; Firzli, M. Nicolas J. (2011). "Infrastructure Investments in an Age of Austerity : The Pension and Sovereign Funds Perspective". Revue Analyse Financière. 41 (Q4). m/s. 19–22. Diarkibkan daripada yang asal pada 17 September 2011.
Pertubuhan Perdagangan Dunia (WTO)
Afrika Selatan • Albania • Amerika Syarikat • Angola • Antigua dan Barbuda • Arab Saudi • Argentina • Armenia • Australia • Bahrain • Bangladesh • Barbados • Bekas Republik Macedonia Yugoslavia (FYROM) •

Belanda (untuk Kemaharajaan di Eropah dan Antilles Belanda) • Belize • Benin • Bolivia • Botswana • Brazil • Brunei • Burkina Faso • Burundi • Cameroon • Chad • Chile • Colombia • Costa Rica • Cote d'Ivoire • Croatia • Cuba • Djibouti • Dominica • Ecuador • El Salvador • Emiriah Arab Bersatu • Fiji • Filipina • Gabon • Gambia • Georgia • Ghana • Grenada • Guatemala • Guinea • Guinea Bissau • Guyana • Haiti • Honduras • Hong Kong • Iceland • India • Indonesia • Palestin • Jamaica • Jepun • Jordan • Kanada • Kemboja • Kenya • Kepulauan Solomon • Komuniti Eropah1 • Korea, Selatan • Kuwait • Kyrgyztan • Lesotho • Liechtenstein • Lubnan • Macau • Madagascar • Maghribi • Malawi • Malaysia • Maldives • Mali • Mauritania • Mauritius • Mesir • Mexico • Moldova • Mongolia • Mozambique • Myanmar • Namibia • Nepal • New Zealand • Nicaragua • Niger • Nigeria • Norway • Oman • Pakistan • Panama • Papua New Guinea • Paraguay • Peru • Republik Afrika Tengah • Republik Demokratik Congo • Congo • Republik Dominika • China • Qatar • Rwanda • Santa Kitts dan Nevis • Santa Lucia • Santa Vincent & Grenadines • Senegal • Sierra Leone • Singapura • Sri Lanka • Suriname • Swaziland • Switzerland • Tanzania • Thailand • Togo • Trinidad dan Tobago • Tunisia • Turki • Uganda • Uruguay • Venezuela • Vietnam • Wilayah Kastam Berasingan Taiwan, Penghu, Kinmen, dan Matsu • Zambia • Zimbabwe

1 Kesemua 27 ahli negara Kesatuan Eropah juga merupakan ahli-ahli WTO pada diri sendiri:
Austria • Belgium • Bulgaria • Cyprus • Denmark • Estonia • Finland • Greece • Hungary • Ireland • Itali • Jerman • Latvia • Lithuania • Luxembourg • Malta • Perancis • Poland • Portugal • Republik Czech • Romania • Sepanyol • Slovakia • Slovenia • Sweden • United Kingdom


Ralat petik: Tag <ref> wujud untuk kumpulan bernama "note", tetapi tiada tag <references group="note"/> yang berpadanan disertakan

Pusat Layanan

UNIVERSITAS TEKNOKRAT INDONESIA | ASEAN's Best Private University
Jl. ZA. Pagar Alam No.9 -11, Labuhan Ratu, Kec. Kedaton, Kota Bandar Lampung, Lampung 35132
Phone: (0721) 702022
Email: pmb@teknokrat.ac.id