Senawang
Sonawang | |
|---|---|
 Pemandangan Senawang berlatarbelakangkan Banjaran Titiwangsa dari Taman Rashidah Utama | |
| Negara | Malaysia |
| Negeri | Negeri Sembilan |
| Daerah | Seremban |
| Luak | Sungai Ujong |
| Pentadbiran | |
| • Ditadbir oleh | Majlis Bandaraya Seremban |
Senawang (sebutan dalam loghat tempatan: Sonawang; Jawi: سناواڠ) merupakan sebuah bandar satelit yang terletak di dalam Daerah Seremban, Negeri Sembilan, Malaysia.
Senawang merupakan salah satu pusat perindustrian yang utama di Negeri Sembilan selain Nilai, Bandar Enstek, Bandar Sri Sendayan dan Chembong.
Sejarah Ekonomi Senawang: Dari Pinggiran ke Pusat Perindustrian Utama
Pengenalan: Kebangkitan Senawang sebagai Pusat Ekonomi Satelit
Senawang, merupakan sebuah bandar satelit yang strategik terletak 7 kilometer ke arah tenggara dari pusat bandar raya Seremban. Kedudukannya di kaki barat Banjaran Titiwangsa bukan sahaja memberikan latar belakang geografi yang unik tetapi juga menempatkannya berhampiran dengan sempadan daerah Rembau di selatan dan Kuala Pilah di timur.
Dari segi pentadbiran, Senawang berada di bawah bidang kuasa Majlis Bandaraya Seremban (MBS), sebuah entiti yang terbentuk hasil gabungan Majlis Perbandaran Seremban dan Majlis Perbandaran Nilai pada 1 Januari 2020. Malah, seawal penaiktarafan Majlis Perbandaran Seremban pada Mac 1979, Senawang telah disenaraikan sebagai salah satu daripada 18 kawasan di bawah pentadbirannya, menandakan pengiktirafan awal potensinya dalam struktur perbandaran Seremban.
II. Latar Belakang Sejarah: Tanah dan Ekonomi Sebelum Pembangunan Pesat
Guna Tanah Awal di Kawasan Senawang (Sebelum 1970-an)
Rekod sejarah terperinci mengenai penggunaan tanah spesifik di kawasan yang kini dikenali sebagai Senawang sebelum era pembangunan pesat adalah terhad dalam sumber-sumber yang dirujuk. Kebanyakan dokumentasi sejarah cenderung memberi tumpuan kepada pusat bandar Seremban (yang dahulunya dikenali sebagai Sungai Ujong) atau data pembangunan yang lebih kontemporari. Namun, melalui inferens berdasarkan konteks sejarah Seremban dan Negeri Sembilan, gambaran awal dapat dibentuk.
Sejarah Seremban berkait rapat dengan penemuan bijih timah di Rasah sekitar tahun 1870-an. Selepas era perlombongan, tumpuan ekonomi beralih, termasuk kepada sektor pertanian. Rupa bumi Seremban yang berbukit-bukau dengan tanah laterit merah dikenal pasti sesuai untuk peladangan getah dan kelapa sawit, menjadikan Seremban pusat pertanian penting di Negeri Sembilan. Negeri Sembilan secara amnya mempunyai latar belakang agraria yang kuat, dengan aktiviti awal penduduk termasuk bercucuk tanam. Justeru, adalah munasabah untuk menyimpulkan bahawa kawasan pinggir bandar seperti Senawang, sebelum pembangunan terancang, merupakan kawasan pertanian dan hutan simpan. Satu sumber kajian akademik secara spesifik menyatakan bahawa Senawang dahulunya merupakan kawasan hutan simpan sebelum dibangunkan menjadi kawasan perindustrian dan bandar.
Keadaan awal Senawang sebagai kawasan yang kurang dibangunkan atau bersifat agraria/hutan ini secara tidak langsung menyediakan 'kanvas kosong' atau tabula rasa. Ini memudahkan perancangan dan pelaksanaan pembangunan berskala besar pada dekad-dekad berikutnya, terutamanya pembangunan kawasan perindustrian yang memerlukan tanah luas dan perancangan infrastruktur bersepadu.
Peralihan Ekonomi Seremban dan Potensi Impak kepada Kawasan Sekitar
Pertumbuhan awal Seremban sebagai pusat bandar didorong oleh industri bijih timah. Walaupun sumber tidak memperincikan penurunan aktiviti perlombongan bijih timah di Seremban secara spesifik, ia merupakan trend sejarah yang umum berlaku di banyak kawasan perlombongan di Tanah Melayu apabila deposit bijih semakin berkurangan atau harga pasaran merosot.
Peralihan ekonomi Seremban daripada kebergantungan kepada bijih timah kepada ekonomi yang lebih pelbagai – merangkumi perdagangan (difasilitasi oleh Sungai Linggi sebagai laluan pengangkutan awal), pertanian, dan kemudiannya perindustrian serta perkhidmatan – berkemungkinan besar mewujudkan tekanan pembangunan. Apabila pusat bandar Seremban semakin padat dan kos tanah meningkat, keperluan untuk mencari kawasan baru bagi menampung pertumbuhan industri dan perumahan menjadi semakin mendesak.
Senawang, dengan kedudukannya yang strategik di selatan Seremban dan mempunyai akses kepada rangkaian pengangkutan utama (walaupun pada peringkat awal mungkin hanya jalan raya persekutuan), muncul sebagai destinasi logik untuk menampung limpahan pembangunan ini. Pertumbuhan Seremban sebagai ibu negeri dan pusat pentadbiran Negeri Sembilan secara semula jadi akan merangsang pembangunan di kawasan-kawasan sekitarnya, dan Senawang berada pada kedudukan yang baik untuk memanfaatkan momentum ini.
Tinjauan Pelan Pembangunan Awal (Era Pasca-Kemerdekaan 1960-an - 1980-an)
Dasar dan perancangan pembangunan di peringkat persekutuan dan negeri memainkan peranan penting dalam membentuk hala tuju ekonomi Senawang. Rancangan pembangunan lima tahun negara yang awal, seperti Rancangan Malaya Pertama (1956–1960), Rancangan Malaya Kedua (1961–1965), dan Rancangan Malaysia Pertama (1966–1970), secara amnya memberi tumpuan kepada pembangunan luar bandar, penyediaan infrastruktur asas, dan usaha mempelbagaikan ekonomi negara daripada kebergantungan kepada getah dan bijih timah.
Walaupun rancangan-rancangan awal ini tidak menyebut Senawang secara khusus, penekanan kepada pembangunan luar bandar dan pertanian mungkin telah mempengaruhi kawasan tersebut pada peringkat awal, mungkin melalui sokongan kepada aktiviti pertanian sedia ada atau penyediaan infrastruktur asas.
Titik perubahan yang lebih signifikan muncul dalam Rancangan Malaysia Kelima (1986–1990). Dokumen RMK5 secara eksplisit mengenal pasti Wilayah Tengah Semenanjung Malaysia, yang termasuk Negeri Sembilan, sebagai kawasan tumpuan untuk pembangunan perindustrian. Strategi ini bertujuan memanfaatkan limpahan pertumbuhan dan pemusatan industri dari Lembah Klang yang lebih maju.
Lebih penting lagi, Seremban dinamakan secara khusus sebagai salah satu pusat pertumbuhan tingkat kedua di Wilayah Tengah yang akan dibangunkan untuk menampung pertumbuhan yang meningkat dan mengurangkan kesesakan di Lembah Klang. Pembangunan Seremban sebagai pusat pertumbuhan ini secara langsung menyokong dan menggalakkan pembangunan perindustrian dan ekonomi di kawasan sekitarnya, termasuk Senawang.
Tambahan pula, penekanan RMK5 terhadap pembangunan industri sokongan dan penambahbaikan infrastruktur, terutamanya rangkaian jalan raya utama seperti Lebuhraya Utara–Selatan, adalah amat relevan dan menjadi pemangkin kepada pertumbuhan Senawang pada era tersebut dan seterusnya.
Pelaksanaan dasar-dasar kerajaan ini menyediakan rangka kerja strategik dan dorongan yang jelas untuk pembangunan ekonomi dan perindustrian di Senawang, mengubahnya daripada kawasan pinggiran kepada komponen penting dalam strategi pembangunan wilayah Negeri Sembilan.
Satu aspek penting yang perlu dipertimbangkan, walaupun tidak dinyatakan secara langsung dalam sumber berkaitan Senawang, ialah pengaruh Dasar Ekonomi Baru (DEB) yang dilancarkan pada tahun 1971. DEB mempunyai dua matlamat utama: membasmi kemiskinan tanpa mengira kaum dan menyusun semula masyarakat untuk mengurangkan pengenalan kaum mengikut fungsi ekonomi.
Salah satu strategi utama untuk mencapai matlamat ini ialah melalui pembangunan perindustrian dan urbanisasi terancang, bertujuan mewujudkan peluang pekerjaan baru, terutamanya untuk golongan Bumiputera, dan menggalakkan penghijrahan dari luar bandar ke bandar. Perbadanan Kemajuan Negeri, Negeri Sembilan (PKNNS), sebuah agensi kerajaan negeri yang ditubuhkan pada tahun 1969, memainkan peranan penting dalam pembangunan kawasan perindustrian di Senawang.
Agensi-agensi pembangunan negeri seperti PKNNS seringkali menjadi jentera utama pelaksanaan dasar DEB di peringkat negeri. Oleh itu, pembangunan Kawasan Perindustrian Senawang yang bermula sekitar tahun 1970-an atau awal 1980-an kemungkinan besar didorong, sekurang-kurangnya sebahagiannya, oleh objektif DEB untuk mewujudkan bandar-bandar baru dan peluang pekerjaan dalam sektor perkilangan sebagai sebahagian daripada agenda sosioekonomi negara yang lebih luas.
Geografi
Senawang terletak kira-kira 7 kilometer (4.3 bt) kilometer ke tenggara pusat bandar raya Seremban, di kaki barat Banjaran Titiwangsa yang memisahkan Daerah Seremban dengan daerah-daerah Jelebu dan Kuala Pilah di timur.
Ekonomi
.jpg)
Sebagai sebuah bandar perindustrian, ekonomi Senawang adalah berasaskan sektor pembuatan dan perkilangan yang merangkumi industri-industri ringan, sederhana, semikonduktor, elektrik dan elektronik (E&E), dan berat. Terdapat banyak tapak perindustrian yang dibina di sekitar bandar ini yang menempatkan kilang-kilang milik syarikat-syarikat global seperti Samsung SDS, Onsemi dan NXP Semiconductors. Selain itu, sektor perkhidmatan juga menyumbang kepada pembangunan di Senawang.
Kawasan-kawasan kejiranan
- Lavender Heights [1]
- Taman Bandar Senawang [2]
- Taman Matahari Height [3]
- Taman Seri Pagi
- Taman Teratai
- Taman Tuanku Jaafar
- Taman Tasik Jaya
- Taman Kobena
- Taman Desa Dahlia
- Taman Desa Ixora
- Taman Desa Orkid
- Taman Desa Melor
- Taman Desa Melor Indah
- Taman Desa Flora
- Taman Senawang Indah
- Taman Nusa Intan
- Taman Alamanda
- Taman Cempaka
- Taman Cendana
- Taman Senawang Jaya
- Taman Cattleya
- Taman Sri Mawar
- Taman Sri Kasih
- Taman Lily
- Taman Setia Hati
- Taman Komersial Senawang
- Angsi Ville
- Kasia Ville
- Taman Marida
- Taman Widuri
- Taman Widuri Indah
- Taman Jasmin
- Taman Bukit Emas
- Forest Heights
- Taman Guru
- Taman Rashidah Utama
- Taman Rasa Sayang
- Taman Ros Mewah
- Taman Kiambang Indah
- Taman Satria
Prasarana
Pengangkutan
.jpg)
Pengangkutan jalan
Senawang dihubungkan ke pusat bandar raya Seremban oleh rangkaian laluan-laluan utama seperti Laluan Persekutuan 1, Lebuhraya Utara–Selatan Jajaran Selatan, Laluan Persekutuan 97 dan Laluan Persekutuan 51 (yang turut menghubungkannya ke Kuala Pilah di timur). Lebuhraya Utara–Selatan Jajaran Selatan dan Lebuhraya Kajang–Seremban (LEKAS) juga mewujudkan keterhubungan antara Senawang dengan Lembah Klang.
Pengangkutan rel
Sejak 2011, perkhidmatan Komuter (Laluan Batu Caves–Pulau Sebang) telah dilanjutkan dari terminal asalnya di stesen Seremban, menerusi stesen Senawang. Kedua-dua stesen ini adalah sebahagian daripada laluan Pantai Barat Keretapi Tanah Melayu (KTMB).[4]
Pendidikan
Di Senawang terdapat 5 sekolah rendah. Terdapat beberapa sekolah yang penting yang terletak di bandar yang telah wujud selama lebih satu dekad, seperti, SMK Senawang (1993), SK Senawang (1994), SMK Taman Seri Pagi (1998) dan SMK Seremban Jaya (2004) yang terletak di Seremban Jaya.
Kesihatan
Senawang mempunyai beberapa klinik kesihatan (termasuk kerajaan dan swasta), dan dua buah hospital, iaitu Hospital Bersalin Sukhilmi dan Hospital Pakar SALAM Senawang.
Dalam budaya popular
Taman Rashidah Utama, salah satu daripada taman-taman perumahan yang ada di sekitar Senawang, telah diabadikan di dalam sebuah lagu berjudul sama nyanyian kumpulan rock tersohor Wings, sebahagian daripada album studio kedua mereka, Hukum Karma (1988). Taman Rashidah Utama yang merupakan antara karya-karya sentuhan penulis lirik prolifik Allahyarham Bob Lokman ini kekal relevan sebagai antara lagu-lagu rock malar hijau yang selalu diputarkan di corong radio dan amat popular dalam sesi-sesi jamming, karaoke dan pertandingan-pertandingan nyanyian.[5]
Sesi penggambaran bagi filem Lagenda Budak Setan 2: Katerina (2012) juga diadakan di sekitar Senawang.
Lihat juga
Rujukan
- ^ "About Lavender Heights". propwall.my. Dicapai pada 2019-06-01.
- ^ "Taman Bandar Senawang". www.propwall.my. Dicapai pada 2019-06-01.
- ^ "Taman Matahari Height". www.iproperty.com.my. Dicapai pada 2019-06-01.
- ^ "Commuter service in Senawang". Keretapi Tanah Melayu Berhad. Dicapai pada 2008-02-14.
- ^ "Sejarah asal usul lagu Taman Rashidah Utama". GitarKapok. 3 Julai 2022. Dicapai pada 21 November 2024.
| Mukim | |
|---|---|
| Bandar | |
| Pekan | |
| Bekas tanah rancangan | |
