| Kuih bulan 月饼 | |
|---|---|
 Kuih bulan Kantonis berintikan pes biji teratai | |
| Jenis | Pastri |
| Jenis sajian | Pencuci mulut |
| Tempat asal | China |
| Kawasan/rantau | Asia Timur dan Asia Tenggara |
| Bahan utama | Kerak: minyak sayuran Inti: Pes kacang merah atau biji teratai, kuning telur asin, mungkin ada atau tiada ramuan tambahan |
| Anggaran 416 calorie (1,740 kJ) kcal | |
| Maklumat lain | Unicode emoji 🥮 |
sunting · sunting di Wikidata | |
| Kuih bulan | |||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||||
| Tulisan Cina Tradisional | 月餅 | ||||||||||||||||||
| Tulisan Cina Ringkas | 月饼 | ||||||||||||||||||
| Hanyu Pinyin | yuèbĭng | ||||||||||||||||||
| Maksud harfiah | Biskut bulan | ||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||
Kuih bulan (Jawi: كويه بولن; Cina ringkas: 月饼; Cina tradisional: 月餅) ialah sejenis kuih hasil hasil perusahaan reroti Cina yang secara tradisinya dimakan ketika Pesta Pertengahan Musim Luruh.[1] Pesta ini pada awalnya mengenai kegiatan penuaian dan terdapat legenda yang menghubungkannya dengan memerhati bulan; dan kuih bulan dianggap sebagai satu makanan istimewa. Kuih bulan ditawar sesama rakan-rakan atau semasa keluarga berkumpula bagi meraikan pesta. Pesta Pertengahan Musim Luruh dianggap sebagai satu daripada empat perayaan paling penting dalam kebudayaan CIna.
Terdapat pelbagai jenis kuih bulan yang ada di China dan luar China dalam kalangan masyarakat Cina luar negara. Kuih bulan Kantonis ialah jenis yang paling terkenal. Kuih bulan Kantonis yang tradisional[2] ialah sejenis pastri berbentuk bulat, berukuran kira-kira 10 cm (4 in) diameter dan 3–4 cm (1 1⁄4–1 1⁄2 in) tebal, dengan isi yang tebal dan meriah kebiasaannya dibuat daripada pes biji teratai (isi lain biasanya termasuklah pes kacang merah atau kacang campur) yang dibalut dengan kerak nipis berukuran 2–3 mm (anggaran 1/8 inci) dan boleh juga mengandungi kuning telur dari telur asin itik.[3]
Kuih bulan biasanya dimakan dalam bentuk bebaji kecil, bersama-sama teh. Kini, ia menjadi adat bagi orang dan keluarga perniagaan untuk mempersembahkan kuih bulan kepada pelanggan atau keluarga sebagai hadiah,[4] sekaligus menggalakkan pasaran untuk kuih bulan mewah.
Sebagaimana Perayaan Pertengahan Musim Luruh disambut di pelbagai tempat di Asia disebabkan kewujudan masyarakat Cina di satu-satu kawasan,[5] kuih bulan boleh dinikmati di bahagian lain juga. Kuih bulan juga ada di negara-negara barat sebagai salah satu bentuk makanan istimewa.[6][7][8]
Sejarah
[sunting | sunting sumber]Perayaan Pertengahan Musim Luruh
[sunting | sunting sumber]Pesta itu secara rumit berkait dengan legenda-legenda bagi Chang E, mitos dewi bulan abadi. Menurut “Li-Ji”, sebuah buku Cina kuno rakaman budaya dan majlis, Maharaja Cina harus tawarkan pengorbanan untuk matahari pada musim bunga dan bulan pada musim luruh. Hari ke-15 bagi bulan qamari kelapan adalah hari itu dipanggil “Pertengahan Musim Luruh”. Malam pada Ogos 15 juga dipanggil “Malam Bulan”. Di bawah Dinasti Song (420), hari diisytiharkan rasmi sebagai Perayaan Pertengahan Musim Luruh.
Disebabkan oleh peranan utamanya dalam Perayaan Pertengahan Musim Luruh, kuih bulan juga kekal popular dalam kebelakangan tahun ini. Untuk banyak, kuih bulan membentuk satu bahagian yang penting pengalaman Perayaan Pertengahan Musim Luruh seperti mana ia kini biasa dikenali sebagai 'Pesta Kuih Bulan'.
Revolusi Ming
[sunting | sunting sumber]Terdapat juga satu cerita rakyat mengenai penggulingan pemerintahan Mongol itu dimudahkan oleh mesej-mesej diseludup dalam kuih bulan.
Kuih bulan telah digunakan sebagai medium oleh revolusioner Ming dalam usaha pengintipan mereka untuk secara rahsia mengagihkan surat-surat dengan tujuan menggulingkan pemerintah Mongolia China dalam dinasti Yuan.
Kuih tradisional
[sunting | sunting sumber]Inti
[sunting | sunting sumber]
Banyak jenis inti boleh dijumpai di kuih bulan tradisional mengikut budaya setempat:
- Pes biji teratai (蓮蓉, lían róng): Dianggap inti kuih bulan asal dan paling mewah oleh sesetengah penggemar; inti ini didapati dalam semua jenis kuih bulan. Harga tinggi pes ini memaksa kacang buncis putih adakalanya digunakan sebagai inti pengganti rasa.
- Pes kacang manis (豆沙, dòu shā): Sejumlah pes inti biasa didapati dalam pembasuh mulut Cina. Walaupun pes kacang merah, dibuat daripada kacang azuki, yang paling lazim di seluruh dunia, terdapat pilihan rantau dan asal untuk pes kacang dibuat daripada kacang hijau serta kacang hitam diketahui sepanjang sejarah.
- Pes lima isirong (五仁, wǔ rén): Satu pengisian mengandungi 5 jenis kekacang dan benih, dengan dipotong kasar dan digaulkan berserta sirap maltosa. Biasanya kekacang dan benih digunakan termasuk: jauzah, biji labu, biji tembikai, kacang tanah, bijan, atau badam. Campuran biasanya turut akan mengandungi halwa labu air, ham jinhua atau kepingan gula batu sebagai tambahan rasa.
- Pes keladi (芋泥, yù ní): Satu pes manis dibuat daripada keladi, seketul ubi ditanam di banyak bahagian tropika Asia. Warna pes dalam kuih bulan adalah ungu dan paling biasa dijumpai dalam kuih bulan berkerak Teochew.
Kerak
[sunting | sunting sumber]Kuih bulan tradisional berbeza dengan meluas bergantung pada rantau mana kuih bulan dihasilkan. Manakala kebanyakan rantau menghasilkan kuih bulan tradisional dengan banyak jenis inti, mereka biasanya hanya membuat kuih bulan mereka daripada satu jenis kerak. Walaupun kuih bulan vegetarian boleh menggunakan minyak sayuran, banyak kuih bulan menggunakan lemak babi dalam resipi-resipi mereka untuk rasa yang lebih baik. Terdapat tiga jenis kerak kuih bulan digunakan dalam masakan Cina:
- Liat: Kerak ini mempunyai satu tona perang kemerah-merahan dan kilauan berkilat. Ia jenis kerak paling biasa digunakan pada kuih bulan gaya-Kantonis. Ia juga paling biasa jenis kuih bulan dilihat di Amerika Utara dan banyak negara barat. Kerak liat kuih bulan dibuat menggunakan kombinasi sirap gula pekat, air lai, tepung, dan minyak, oleh itu memberi kerak ini rasanya yang kaya dan tekstur yang liat tetapi lembut. Kekenyalan boleh meningkat dengan menambahkan sirap maltosa ke dalam campuran.
- Berkelopak: Kulit keras berkelopak adalah tanda kuih bulan gaya-Suzhou. Doh itu dibuat dengan mengolek bersama lapisan-lapisan alternatif doh berminyak dan tepung yang telah digoreng dalam minyak. Kerak ini mempunyai tekstur amat serupa seperti pastri berlapis.
Pautan luar
[sunting | sunting sumber] |
Wikimedia Commons mempunyai media berkaitan Kuih bulan |
- Chinatownology - Moon cakes and social solidarity
- Festival Takes the (Moon) Cake Diarkibkan 2010-05-26 di Wayback Machine
- Rainbow mooncake with mung paste
- Vietnamese mooncakes
- ^ "MOONCAKE - Cambridge Dictionary".
- ^ "Traditional Mooncakes in China - 12 Types of Regional Variations". TravelChinaGuide.com. 2019-08-15. Dicapai pada 2022-09-08.
- ^ "10 Most Popular Mooncake Flavors - Which one do you like?". TravelChinaGuide.com. 2021-04-14. Dicapai pada 2022-09-08.
- ^ Asianweek Diarkibkan 26 Mei 2010 di Wayback Machine
- ^ "Mid-Autumn Festival". www.roots.gov.sg. Dicapai pada 2021-07-22.
- ^ "Mid-Autumn Festival in Other Asian Countries". Travelchinaguide.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 10 September 2018. Dicapai pada 27 May 2017.
- ^ Parulis-Cook, Sienna. "Mooncakes: China's Evolving Tradition". The Atlantic. Diarkibkan daripada yang asal pada 18 September 2017. Dicapai pada 27 May 2017.
- ^ "Customs around the Mid-Autumn Festival". China Today. 2016-09-07. Diarkibkan daripada yang asal pada 5 December 2018. Dicapai pada 27 May 2017.