Republik Hungary Pertama - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas

Republik Rakyat Hungary
*Magyar Népköztársaság* (Hungary)
Republik Rakyat Hungary Magyar Népköztársaság (Hungary)
1918–1919
Bendera	Jata negara
	Lagu kebangsaan: Himnusz; (bahasa Inggeris: "Senandung");
	Wilayah Hungary pada November 1918
Status	Tidak diiktiraf negara baki
Ibu negara	Budapest; 47°29′N 19°02′E / 47.483°N 19.033°E
Bahasa rasmi	Hungary
Bahasa lain	Jerman; Slovakia; Croatia; Romania;
Demonim	Orang Hungary
Kerajaan	Republik rakyat
Presiden
• Nov. 1918 - Mar. 1919	Mihály Károlyi
• Mac 1919 - Ogos 1919	interregnum
• Ogos 1919	Gyula Peidl (pemangku)
Perdana Menteri
• Okt. 1918 - Jan. 1919	Mihály Károlyi
• Jan. 1919 - Mac 1919	Dénes Berinkey
• Mac 1919 - Ogos 1919	interregnum
• Ogos 1919	Gyula Peidl
• Ogos 1919	István Friedrich
Badan perundangan	Majlis Negara
Era Sejarah	Tempoh antara perang
• Revolusi Aster	31 Oktober 1918
• Penubuhan	16 November 1918
• Permulaan Perang Hungary–Romania	13 November 1918
• Permulaan Perang Hungary–Czechoslovakia	November 1918
• Nota Vix	26 Februari 1919
• Penggulingan oleh Soviet	21 Mac 1919
• Penubuhan semula	1 Ogos 1919
• Penggulingan oleh Nasionalis	8 Ogos 1919
Keluasan
• Jumlah	282,870 km2 (109,220 bt2)
Populasi
• 1920	7,980,143
Mata wang	Korona Austria-Hungary (hingga 1919); korona Hungary;
Didahului oleh	Diganti oleh
	Nov. 1918:; Kerajaan Hungary
	Ogos 1919:; Hungary Soviet
Mac 1919:; Hungary Soviet
Ogos. 1919:; Republik Hungary
Sekarang sebahagian dari	Hungary
	^ In 1918. (Tarsoly 1995, pp. 595–597.) ;

Republik Hungary Pertama (Hungary: Első Magyar Köztársaság),^[1] Republik Rakyat Hungary (Magyar Népköztársaság hingga 21 Mac 1919), merupakan sebuah negara yang tidak diiktiraf dan berusia singkat, yang dengan cepat berubah menjadi sebuah negara baki kecil akibat dasar luar dan ketenteraan kerajaan Mihály Károlyi yang bersifat pasifis. Ia wujud dari 16 November 1918 hingga 8 Ogos 1919, kecuali satu gangguan selama 133 hari dalam bentuk Republik Soviet Hungary. Republik ini ditubuhkan susulan pembubaran Empayar Austria-Hungary selepas Perang Dunia Pertama sebagai pengganti kepada Kerajaan Hungary.

Semasa pemerintahan kabinet pasifis Count Mihály Károlyi, Hungary kehilangan kawalan ke atas kira-kira 75% wilayahnya sebelum Perang Dunia Pertama, bersamaan dengan kira-kira 325,411 km² (125,642 batu persegi), tanpa sebarang tentangan bersenjata, dan wilayah tersebut diduduki oleh kuasa asing tanpa halangan. Republik ini kemudiannya digantikan oleh Republik Soviet Hungary, namun ditubuhkan semula selepas kejatuhannya, sebelum akhirnya digantikan oleh Republik Hungary.

Nama

Nama "Republik Rakyat Hungary" telah diterima pakai sebagai nama rasmi negara pada 16 November 1918,^[2]^[3]^[4] dan kekal digunakan sehingga penggulingan kerajaan Dénes Berinkey pada 21 Mac 1919. Selepas kejatuhan Republik Soviet Hungary, kerajaan Gyula Peidl memulihkan semula nama negara sebelum era komunis pada 2 Ogos 1919.^[5]^[6]

Kerajaan István Friedrich kemudiannya menukar nama negara kepada "Republik Hungary" pada 8 Ogos 1919;^[7]^[8]^[9] namun, sebutan "Republik Rakyat Hungary" masih muncul dalam beberapa dekri rasmi yang dikeluarkan oleh kerajaan sepanjang tempoh tersebut.^[10]^[11]

Sejarah

Republik Rakyat Hungary ditubuhkan hasil Revolusi Aster yang bermula di Budapest pada 31 Oktober 1918. Pada hari tersebut, Raja Charles IV melantik pemimpin revolusi, Mihály Károlyi sebagai Perdana Menteri Hungary. Tidak lama selepas itu, Károlyi menamatkan secara rasmi kesatuan peribadi antara Austria dan Hungary. Pada 13 November 1918, Charles IV mengumumkan pengundurannya daripada politik Hungary, dan beberapa hari kemudian kerajaan sementara mengisytiharkan Hungary sebagai sebuah republik rakyat,^[2] dengan Károlyi memegang jawatan sebagai Perdana Menteri dan Presiden sementara. Peristiwa ini menamatkan kira-kira 400 tahun pemerintahan Dinasti Habsburg di Hungary.

Walaupun Tentera Diraja Hungary (Honvéd) masih mempunyai lebih 1.4 juta anggota,^[12]^[13] kerajaan Károlyi mematuhi tuntutan pasifisme Presiden Amerika Syarikat, Woodrow Wilson dengan memerintahkan pelucutan senjata secara sepihak. Pelucutan senjata ini dilaksanakan pada 2 November 1918 di bawah arahan Menteri Perang, Béla Linder.^[14]^[15] Akibatnya, Hungary kehilangan keupayaan pertahanan negara pada saat yang amat genting, sekali gus memudahkan pendudukan oleh tentera Romania, tentera Perancis-Serbia, dan angkatan Czechoslovakia yang baru ditubuhkan.

Langkah-langkah kerajaan Károlyi gagal meredakan ketidakpuasan hati rakyat, terutama apabila kuasa-kuasa Entente mula mengagihkan wilayah yang dianggap sebagai tanah tradisi Hungary kepada negara-negara jiran seperti Romania, Kerajaan Serb, Croat dan Slovene, serta Republik Czechoslovakia Pertama. Harapan kerajaan untuk mengekalkan keutuhan wilayah melalui rundingan diplomatik dan referendum sempadan tidak berhasil, apabila pemimpin minoriti etnik menolak idea plebisit demokratik dalam Persidangan Damai Paris.^[16] Sebaliknya, tentera Serbia, Czechoslovakia dan Romania memasuki wilayah Hungary secara berperingkat antara November 1918 hingga November 1919.^[17]

Keadaan politik menjadi semakin genting apabila kuasa Entente mengemukakan beberapa nota diplomatik yang menuntut penyerahan wilayah tambahan. Pada 20 Mac 1919, satu nota Perancis yang menetapkan sempadan pascaperang diserahkan kepada Károlyi, namun dianggap tidak boleh diterima oleh Hungary. Perdana Menteri Dénes Berinkey meletakkan jawatan sebagai tanda bantahan, dan krisis pemerintahan pun tercetus.

Dalam kekosongan kuasa tersebut, Parti Demokrat Sosial Hungary yang secara rahsia telah bergabung dengan Parti Komunis Hungary, mengambil alih pemerintahan. Dipimpin oleh Béla Kun, golongan komunis segera menguasai kerajaan dan mengisytiharkan penubuhan Republik Soviet Hungary pada 21 Mac 1919.

Selepas kejatuhan Republik Soviet Hungary pada 1 Ogos 1919, sebuah kerajaan Demokrat Sosial sementara yang dikenali sebagai "kerajaan kesatuan sekerja" ditubuhkan di bawah pentadbiran Gyula Peidl. Pada 2 Ogos, kerajaan ini memulihkan semula bentuk pemerintahan republik dan nama rasmi "Republik Rakyat".^[5] Namun demikian, pemerintahannya hanya bertahan singkat.

Pada 6 Ogos 1919, István Friedrich mengetuai rampasan kuasa tanpa pertumpahan darah dengan sokongan Tentera Diraja Romania. Joseph August dilantik sebagai pemangku raja,^[18] dan Friedrich menjadi Perdana Menteri. Pada 8 Ogos 1919, kerajaan baharu secara rasmi membubarkan Republik Rakyat Hungary, sekali gus menamatkan kewujudan negara tersebut.

Catatan

^ Lambert, S. (19 April 2014). "The First Hungarian Republic". The Orange Files. Dicapai pada 11 Mac 2019.
^ ^a ^b 1918. évi néphatározat (dalam bahasa Hungary) – melalui Wikisource.
^ Pölöskei, F.; dll. (1995). Magyarország története, 1918–1990 (dalam bahasa Hungary). Budapest: Korona Kiadó. m/s. 17. ISBN 963-8153-55-5.
^ Minisztertanácsi jegyzőkönyvek: 1918. november 16 (dalam bahasa Hungary). DigitArchiv. m/s. 4.
^ ^a ^b A Magyar Népköztársaság Kormányának 1. számu rendelete Magyarország államformája tárgyában (dalam bahasa Hungary) – melalui Wikisource.
^ Pölöskei, F.; dll. (1995). Magyarország története, 1918–1990 (dalam bahasa Hungary). Budapest: Korona Kiadó. m/s. 32–33. ISBN 963-8153-55-5.
^ A Magyar Köztársaság miniszterelnökének 1. számu rendelete a sajtótermékekről (dalam bahasa Hungary) – melalui Wikisource.
^ 4072/1919. M. E. számú rendelet (dalam bahasa Hungary) – melalui Wikisource.
^ Raffay, E. (1990). Trianon titkai, avagy hogyan bántak el országunkkal (dalam bahasa Hungary). Budapest: Tornado Damenia. m/s. 125. ISBN 963-02-7639-9.
^ 3923/1919. M. E. számú rendelet (dalam bahasa Hungary) – melalui Wikisource.
^ 70762/1919. K. M. számú rendelet (dalam bahasa Hungary) – melalui Wikisource.
^ Martin Kitchen (2014). Europe Between the Wars. Routledge. m/s. 190. ISBN 9781317867531.
^ Ignác Romsics (2002). Dismantling of Historic Hungary: The Peace Treaty of Trianon, 1920 Issue 3 of CHSP Hungarian authors series East European monographs. Social Science Monographs. m/s. 62. ISBN 9780880335058.
^ Dixon J. C. Defeat and Disarmament, Allied Diplomacy and Politics of Military Affairs in Austria, 1918–1922. Associated University Presses 1986. p. 34.
^ Sharp A. The Versailles Settlement: Peacemaking after the First World War, 1919–1923^{[pautan mati kekal]}. Palgrave Macmillan 2008. p. 156. ISBN 9781137069689.
^ Adrian Severin; Sabin Gherman; Ildiko Lipcsey (2006). Romania and Transylvania in the 20th Century. Corvinus Publications. m/s. 24. ISBN 9781882785155.
^ Bardo Fassbender; Anne Peters; Simone Peter; Daniel Högger (2012). The Oxford Handbook of the History of International Law. Oxford University Press. m/s. 41. ISBN 9780199599752.
^ "Die amtliche Meldung über den Rücktritt" (dalam bahasa Jerman). Neue Freie Presse, Morgenblatt. 1919-08-24. m/s. 2.

Pautan luar

Kategori berkaitan History of Hungary between the World Wars di Wikimedia Commons

[fn1-1] In 1918. (Tarsoly 1995, pp. 595–597.)

[2] Lambert, S. (19 April 2014). "The First Hungarian Republic". The Orange Files. Dicapai pada 11 Mac 2019.

[november16-3] 1918. évi néphatározat (dalam bahasa Hungary) – melalui Wikisource.

[4] Pölöskei, F.; dll. (1995). Magyarország története, 1918–1990 (dalam bahasa Hungary). Budapest: Korona Kiadó. m/s. 17. ISBN 963-8153-55-5.

[5] Minisztertanácsi jegyzőkönyvek: 1918. november 16 (dalam bahasa Hungary). DigitArchiv. m/s. 4.

[august2-6] A Magyar Népköztársaság Kormányának 1. számu rendelete Magyarország államformája tárgyában (dalam bahasa Hungary) – melalui Wikisource.

[Pölöskei-7] Pölöskei, F.; dll. (1995). Magyarország története, 1918–1990 (dalam bahasa Hungary). Budapest: Korona Kiadó. m/s. 32–33. ISBN 963-8153-55-5.

[8] A Magyar Köztársaság miniszterelnökének 1. számu rendelete a sajtótermékekről (dalam bahasa Hungary) – melalui Wikisource.

[9] 4072/1919. M. E. számú rendelet (dalam bahasa Hungary) – melalui Wikisource.

[10] Raffay, E. (1990). Trianon titkai, avagy hogyan bántak el országunkkal (dalam bahasa Hungary). Budapest: Tornado Damenia. m/s. 125. ISBN 963-02-7639-9.

[11] 3923/1919. M. E. számú rendelet (dalam bahasa Hungary) – melalui Wikisource.

[12] 70762/1919. K. M. számú rendelet (dalam bahasa Hungary) – melalui Wikisource.

[13] Martin Kitchen (2014). Europe Between the Wars. Routledge. m/s. 190. ISBN 9781317867531.

[14] Ignác Romsics (2002). Dismantling of Historic Hungary: The Peace Treaty of Trianon, 1920 Issue 3 of CHSP Hungarian authors series East European monographs. Social Science Monographs. m/s. 62. ISBN 9780880335058.

[Dixon_1986-15] Dixon J. C. Defeat and Disarmament, Allied Diplomacy and Politics of Military Affairs in Austria, 1918–1922. Associated University Presses 1986. p. 34.

[Sharp_2008-16] Sharp A. The Versailles Settlement: Peacemaking after the First World War, 1919–1923^{[pautan mati kekal]}. Palgrave Macmillan 2008. p. 156. ISBN 9781137069689.

[17] Adrian Severin; Sabin Gherman; Ildiko Lipcsey (2006). Romania and Transylvania in the 20th Century. Corvinus Publications. m/s. 24. ISBN 9781882785155.

[18] Bardo Fassbender; Anne Peters; Simone Peter; Daniel Högger (2012). The Oxford Handbook of the History of International Law. Oxford University Press. m/s. 41. ISBN 9780199599752.

[19] "Die amtliche Meldung über den Rücktritt" (dalam bahasa Jerman). Neue Freie Presse, Morgenblatt. 1919-08-24. m/s. 2.

[a]

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]