Pengiran Anak Muhammad Yasin ڤڠيرن انق محمد يسٓ | |
|---|---|
 Pengiran Anak Muhammad Yasin, s. 1948 | |
| Kelahiran | 26 Mei 1887 Bandar Brunei, Brunei |
| Meninggal dunia | 3 November 1951 (umur 64) Bandar Seri Begawan, Brunei |
| Tempat ditanam | Kubah Makam Diraja, Bandar Seri Begawan, Brunei |
| Pasangan | Pengiran Nor Alam |
| Anak-anak | Pengiran Muda Abdul Kahar Pengiran Anak Kemaluddin Pengiran Ahmad |
| Ibu | Pengiran Anak Tengah |
| Bapa | Pengiran Tua Omar Ali |
| Saudara |
|
Pengiran Anak Muhammad Yasin bin Pengiran Tua Omar Ali[a] (26 Mei 1887 – 3 November 1951) ialah seorang bangsawan Brunei yang pernah memegang jawatan Pengiran Pemancha. Berkhidmat dari 1914 hingga 1950, dan kemudiannya menjadi Pengiran Bendahara dari 1950 hingga 1951, gelaran ini menandakan beliau sebagai pangkat ketiga dan pertama paling kanan dalam kelas wazir pegawai negeri masing-masing. Beliau pernah berkhidmat di bawah pemerintahan Sultan Muhammad Jamalul Alam II, Ahmad Tajuddin dan Omar Ali Saifuddien III.
Beliau berkhidmat sebagai pemangku raja bersama Brunei bersama Pengiran Bendahara Pengiran Anak Abdul Rahman semasa Ahmad Tajuddin minoriti dari 11 September 1924 hingga 19 September 1931. Kedua-duanya disebut sebagai "bapa saudara jahat" dan didakwa telah memberikan pengaruh negatif terhadap sultan muda itu.[3] Tuduhan termasuk menghalang pendidikannya di luar negara, mengatur seorang gundik untuknya pada usia tiga belas tahun, dan memupuk suasana ketakutan sehingga baginda memasak makanannya sendiri dalam air soda untuk mengelakkan keracunan.[4]
Kehidupan awal
Pengiran Anak Muhammad Yasin dilahirkan di Bandar Brunei pada 26 Mei 1887. Ayahnya, Pengiran Tua Omar Ali, adalah anakanda Pengiran Pemancha Pengiran Anak Muhammad Salleh I, manakala ibunya, Pengiran Babu Raja Pengiran Anak Tengah, adalah anak Pengiran Maharaja Lela Pengiran Anak Abdul Kahar.[5] Datuk moyangnya ialah Sultan Omar Ali Saifuddin II.[6]
Kerjaya
Pengiran Anak Muhammad Yasin telah ditabalkan sebagai Pengiran Pemancha yang baru pada Julai 1914, mengikut adat istiadat. Perlantikan beliau telah ditandai dengan upacara rasmi yang dihadiri oleh pembesar negeri. Apa yang ketara, Pengiran Anak Abdul Rahman warga emas hadir memberi tunjuk ajar mengenai tatacara upacara yang betul, menjadi satu-satunya individu yang masih mengingati mereka secara terperinci. Pemasangan itu membentuk sebahagian daripada kebangkitan semula gelaran bersejarah yang lebih luas yang dimulakan oleh sultan, sebuah langkah yang meperolehi persetujuan meluas.[7]
Pada 15 Februari 1919, semasa penyampaian piala perak daripada Mahkamah Pengarah British kepada Sultan Muhammad Jamalul Alam II, Pengiran Anak Muhammad Yasin, bersama Pengiran Anak Abdul Rahman, secara rasmi mewakili sultan dalam kapasiti negeri. Mereka tiba dengan penuh upacara penghormatan, termasuk payung hitam dan pembawa pedang, sesuai dengan adat Brunei. Pengiran Anak Muhammad Yasin mengambil bahagian dalam mengalu-alukan utusan British, menghadiri mesyuarat Dewan Negeri di Lapau Kajang, dan duduk di sebelah kiri sultan semasa prosiding. Selepas titah baginda, Pengiran Anak Abdul Rahman menyampaikan ucapan terima kasih bagi pihak pembesar dan rakyat Brunei. Ini diikuti dengan ungkapan persetujuan dan ucapan terima kasih tambahan daripada Pengiran Anak Muhammad Yasin, mengukuhkan kesungguhan dan kesopanan upacara kenegaraan.[8]
_with_Sultan_Muhammad_Jamalul_Alam_II_ibni_Sultan_Hashim_Jalilul_Alam_Aqamaddin,_1922._01.jpg){kind=spacer}
Pada 10 Jun 1921, Pengiran Anak Muhammad Yasin, bersama Pengiran Anak Abdul Rahman, mengiringi sultan dalam lawatan rasmi ke Gabenor Sir Laurence Guillemard di Brunei, semasa penyampaian lambang kesatria kehormat sultan.[9] Selepas kematian Muhammad Jamalul Alam II pada 19 September 1924, Pengiran Anak Muhammad Yasin telah diisytiharkan sebagai pemangku raja bersama-sama Pengiran Anak Abdul Rahman semasa minoriti putera dan waris sultan berusia 12 tahun, Ahmad Tajuddin.[10] Atas kapasiti ini, mereka bersama-sama menerima F. Richards, Setiausaha Pesuruhjaya Tinggi bagi Negeri-Negeri Melayu dan Brunei, semasa lawatan rasminya ke Lapau Kajang pada 19 Oktober 1925.[11] Pengiran Anak Muhammad Yasin terus menunaikan tugas istiadat dan pentadbirannya, mengiringi sultan muda melawat Labuan pada 11 Ogos 1927[12] dan kemudian menerima kedatangan Sir Hugh Clifford semasa lawatan rasmi baginda ke Brunei pada Mei 1928.[13]
.jpg)
Pada 19 September 1931, berikutan Sultan Ahmad Tajuddin mengambil alih kedaulatan penuh, Pengiran Anak Muhammad Yasin mengambil bahagian dalam sambutan rasmi yang diadakan di Lapau di Bandar Brunei selepas istiadat pertabalan. Beliau adalah antara beberapa tokoh terbilang yang hadir, termasuk Pengiran Muda Omar Ali Saifuddien dan Residen British, Patrick McKerron.[14] Pada 15 Februari 1932, beliau dan Pengiran Anak Abdul Rahman menghadiri majlis makan tengah hari di Rumah Kerajaan bersama Eric Ernest Falk Pretty, Thomas Carey, dan pegawai lain.[15] Pada akhir tahun itu, apabila sultan berangkat ke London untuk melanjutkan pelajarannya, kedua-dua Pengiran Anak Muhammad Yasin dan Pengiran Anak Abdul Rahman menyambung semula peranan mereka sebagai pemangku raja bersama, mengawasi hal ehwal negara semasa ketiadaan sultan.[16] Pada 4 Ogos 1933, kedua-dua pemangku raja, bersama Pengiran Muda Omar Ali Saifuddien, menghadiri majlis makan malam rasmi di Rumah Kerajaan, disertai oleh sultan, Pengiran Anak Besar Bagol, dan pegawai-pegawai British dan tempatan yang lain sebagai sebahagian daripada siri fungsi sosial untuk melawat pembesar.[17] Pada Julai 1936, Pengiran Anak Muhammad Yasin menjadi ketua Persatuan Sahabat Pena Brunei, sebuah pertubuhan bukan politik yang ditubuhkan sebelum Perang Dunia Kedua untuk menggalakkan penglibatan intelektual dan sosial.[18] Persatuan itu merupakan salah satu daripada beberapa yang ditubuhkan oleh belia terpelajar yang mengelilingi putera mahkota, Pengiran Muda Omar Ali Saifuddien.[2]
Pada 17 Mac 1940, semasa pertabalan Ahmad Tajuddin, Pengiran Anak Muhammad Yasin memainkan peranan upacara penting dengan menyampaikan mahkota kuning berbulu kepada Pengiran Anak Abdul Rahman, yang kemudiannya meletakkannya di atas kepala sultan—suatu tindakan yang melambangkan penyerahan rasmi kuasa diraja.[19] Kemudian pada tahun itu, pada bulan September, Pengiran Anak Abdul Rahman dan Pengiran Anak Muhammad Yasin menunjukkan sokongan mereka terhadap usaha perang serantau dengan masing-masing menderma $10 kepada dana perang Singapura.[20] Berikutan pembebasan negara daripada Jepun pada tahun 1945, hanya tiga kenderaan rasmi kekal di Brunei. Daripada jumlah ini, seorang dikhaskan untuk sultan, manakala dua lagi diperuntukkan kepada Pengiran Muda Omar Ali Saifuddien dan Pengiran Anak Muhammad Yasin, menekankan kedudukan mereka yang berterusan dan dipercayai dalam kepimpinan pasca perang negeri.[21]
Pada 6 Jun 1950, berikutan kemangkatan tiba-tiba Ahmad Tajuddin dua hari sebelum itu—yang tidak meninggalkan waris lelaki—Pengiran Anak Muhammad Yasin secara rasmi mengisytiharkan Omar Ali Saifuddien III sebagai sultan Brunei yang baharu semasa upacara khidmat di Lapau.[22][23] Tidak sampai setahun kemudian, pada 31 Mei 1951, baginda memainkan peranan penting dalam pertabalan raja baru dengan meletakkan mahkota di atas kepala Sultan Omar Ali Saifuddien III, melambangkan permulaan rasmi pemerintahan baginda dan menegaskan semula kesinambungan adat diraja Brunei.[24] Beliau meninggal dunia pada tahun 1951 dan kemudiannya dikebumikan di Makam Diraja di Bandar Brunei.[6]
Kehidupan peribadi
Pengiran Anak Muhammad Yasin telah berkahwin dengan Pengiran Nor Alam,[b][26] dan bersama-sama mereka dikurniakan beberapa orang anak.
Antara anak-anaknya ialah Pengiran Muda Abdul Kahar, seorang penjawat awam yang mempengerusikan jawatankuasa Tujuh Serangkai ("tujuh cawangan") dari 1953 hingga 1954.[27] Seorang lagi anak lelaki, Pengiran Anak Kemaluddin, berkhidmat sebagai pegawai hal ehwal agama negeri Brunei dari 1962 hingga 1970. Beliau kemudiannya menjadi speaker Majlis Perundangan Brunei (LegCo), memegang jawatan itu dari 1981 hingga 1984 dan sekali lagi dari 2004 hingga 2011.[28] Seorang lagi anak lelaki, Pengiran Ahmad, adalah ahli cheteria, kelas bangsawan di Brunei.[29]
Pengiran Anak Muhammad Yasin merupakan abang ipar kepada Sultan Muhammad Jamalul Alam II melalui kakaknya,[7] Pengiran Anak Siti Fatimah, yang menjadi raja isteri (permaisuri) kepada sultan.[30]
Terasul, gelaran dan kurniaan
Terasul dan gelaran
Pada Julai 1914, Pengiran Anak Muhammad Yasin telah diberi penghormatan oleh Muhammad Jamalul Alam II dengan gelaran wazir Pengiran Pemancha Sahibul Rae' Wal Mashuarah.[7][c] Beliau kemudiannya diangkat menjadi Pengiran Bendahara pada tahun 1950.[d] Setiap gelaran ini membawa gaya Yang Teramat Mulia Seri Paduka.[34]
Kehormatan
Pengiran Anak Muhammad Yasin telah dikurniakan kehormatan berikut:
Pegawai Kehormatan Darjah Empayar British (OBE; 1951)
Pingat Pertabalan Omar Ali Saifuddin (31 May 1951)[35]
Pingat Pertabalan Raja George VI (1937)[36]
Pingat Jubli Perak Raja George V (1935)[37]
_Ribbon.svg){kind=small}
Nota
- ^ Ejaan alternatif bagi nama beliau ialah "Pengiran Anak Mohamed Yassin"[1] atau "Pengiran Anak Mohammed Yasin"[2] daripada "Pengiran Anak Muhammad Yasin," manakala nama ayahandanya ditulis sebagai "Pengiran Omarali" dan bukannya "Pengiran Tua Omar Ali.
- ^ Semasa pendudukan Jepun, isterinya adalah ahli aktif Persatuan Wanita Melayu Brunei, yang memberi tumpuan kepada peningkatan kebajikan wanita, khususnya dalam pendidikan..[25]
- ^ Selepas kemangkatan, gelaran itu disingkatkan kepada "Pengiran Pemancha."[31] Pengiran Pemancha memegang kuasa tertinggi dalam hal adat istiadat dan perundangan negeri, dan kuasa untuk mengesahkan apa-apa tindakan yang dirasakan perlu, sekiranya ia dianggap sesuai.[32]
- ^ Selepas kemangkatannya, gelaran itu disingkatkan kepada “Pengiran Bendahara."[33] Pengiran Bendahara memegang kuasa tertinggi dalam urusan pemerintahan, kehakiman, dan hal ehwal Islam, berkhidmat sebagai pemangku raja semasa ketiadaan sultan.[32]
Rujukan
- ^ State of Brunei Annual Report: 1956 (dalam bahasa Inggeris). London: Her Majesty's Stationery Office. 1957. m/s. 187.
- ^ a b Vienne, Marie-Sybille de (2015). Brunei: From the Age of Commerce to the 21st Century (dalam bahasa Inggeris). NUS Press. m/s. 103. ISBN 978-9971-69-818-8.
- ^ Horton, A. V. M. (1985). The Development of Brunei During the British Residential Era 1906-1959: A Sultanate Regenerated (Tesis) (dalam bahasa Inggeris). Hull: University of Hull. m/s. 622. Dicapai pada 14 Mei 2025.
- ^ Reece, Bob (2009). ""The Little Sultan": Ahmad Tajuddin II of Brunei, Gerard MacBryan, and. Malcolm Macdonald" (PDF). Borneo Research Bulletin. Borneo Research Council. 40: 83. ISSN 0006-7806.
- ^ Yura Halim (2002). Ririsej Brunei Darussalam. Bandar Seri Begawan: Dewan Bahasa dan Pustaka Brunei. m/s. 34. ISBN 978-99917-0-251-3.
- ^ a b Horton, A.V.M. (2009). "Negara Brunei Darussalam: obituary 2009". Borneo Research Bulletin. Borneo Research Council. Dicapai pada 15 Mei 2025 – melalui The Free Dictionary.
- ^ a b c "A Year in Brunei: Review by the British Resident". The Straits Times. 19 September 1914. m/s. 11. Dicapai pada 14 Mei 2025.
- ^ "The Sultan of Brunei". Pinang Gazette and Straits Chronicle. 14 Mac 1919. m/s. 3. Dicapai pada 14 Mei 2025.
- ^ "Brunei en Pete". The Straits Times. 14 Julai 1921. m/s. 7. Dicapai pada 14 Mei 2025.
- ^ "The Late Sultan of Brunei". The Straits Times. 16 Mei 1925. m/s. 10. Dicapai pada 14 Mei 2025.
- ^ "A correspondent writes to the Straits Times from Brunei as follows". The Straits Echo (Mail Edition). 6 Oktober 1925. m/s. 1063. Dicapai pada 14 Mei 2025.
- ^ "Labuan Notes". Malaya Tribune. 16 Ogos 1927. m/s. 10. Dicapai pada 14 Mei 2025.
- ^ "Brunei Notes: Visit of H.E. Sir Hugh Clifford". Malaya Tribune. 13 Jun 1928. m/s. 12. Dicapai pada 14 Mei 2025.
- ^ "On Sept. 19 H. H. the Sultan of Brunei assumed full sovereignty on ..." The Straits Budget. 1 Oktober 1931. m/s. 18. Dicapai pada 14 Mei 2025.
- ^ "Government House". The Straits Times. 25 Februari 1932. m/s. 16. Dicapai pada 14 Mei 2025.
- ^ "The Sultan of Brunei". The Straits Times. 19 Ogos 1932. m/s. 11. Dicapai pada 14 Mei 2025.
- ^ "Government House". The Straits Times. 10 Ogos 1933. m/s. 10. Dicapai pada 14 Mei 2025.
- ^ Sidhu, Jatswan S. (2009). Historical Dictionary of Brunei Darussalam (dalam bahasa Inggeris). Scarecrow Press. m/s. 180. ISBN 978-0-8108-7078-9.
- ^ "A Brunei Sultan is Crowned". The Straits Times. 27 Mac 1940. m/s. 13. Dicapai pada 14 Mei 2025.
- ^ "Donations to War Fund". The Straits Budget. 19 September 1940. m/s. 6. Dicapai pada 14 Mei 2025.
- ^ Watson, A. C. (1982). "Notes On The History Of Bubongan Dua-Belas The British High Commissioner's Residence In Brunei". Brunei Museum Journal (dalam bahasa Inggeris). Bandar Seri Begawan: Brunei History Centre. 5 (2): 23.
- ^ Pehin Orang Kaya Amar Diraja Dato Seri Utama (Dr.) Haji Awang Mohd. Jamil Al-Sufri (2010). Royal Poet: Al-Marhum Sultan Omar 'Ali Saifuddien Sa'adul Khairi Waddien (dalam bahasa Inggeris). Pusat Sejarah Brunei. m/s. 18. ISBN 978-99917-34-74-3.
- ^ Pehin Orang Kaya Amar Diraja Dato Seri Utama (Dr.) Haji Awang Mohd. Jamil Al-Sufri (1987). Penyair diraja: Sultan Haji Omar Ali Saifuddien Sa'adul Khairil Waddien. Bandar Seri Begawan: Pusat Sejarah Brunei. m/s. 32.
- ^ "A Sultan is crowned". The Straits Times. 4 Jun 1951. m/s. 1. Dicapai pada 14 Mei 2025.
- ^ Hussainmiya, B. A. (26 Disember 2003). "Resuscitating Nationalism: Brunei under the Japanese Military Administration (1941-1945)". Wartime Japanese Anthropology in Asia and the Pacific. Suita, Osaka: Universiti Brunei Darussalam: 289. ISSN 0387-6004.
- ^ "Pengiran Isteri meninggal". Berita Harian. 26 Februari 1958. m/s. 5. Dicapai pada 14 Mei 2025.
- ^ Siti Nor Anis Nadiah Haji Mohamad; Mariam Abdul Rahman (15 November 2021). "Penggubalan Perlembagaan Negeri Brunei 1959: Satu Sorotan Sejarah" [Drafting of The Brunei Constitutions of 1959: A Historical Review]. The Sultan Alauddin Sulaiman Shah Journal. 8 (2): 36–37. Dicapai pada 21 Jun 2024.
- ^ Dk. Hajah Fatimah Pg. Haji Md. Noor (28 Februari 2011). "Pembukaan Rasmi Mesyuarat Pertama Dari Musim Permesyuaratan Ketujuh" (PDF). www.pelitabrunei.gov.bn. Pelita Brunei. m/s. 11. Dicapai pada 14 Oktober 2024.
- ^ Azaraimy HH (20 Ogos 2007). "Pg Anak Hjh Damit passes away". Borneo Bulletin. Dicapai pada 14 Mei 2025 – melalui sultanate.com.
- ^ Datu Derma Wijaya Haji Tamit, Datin Hajah Saadiah (2010). Transformasi undang-undang keluarga Islam Brunei. Bandar Seri Begawan: Language and Literature Bureau. m/s. 37. ISBN 978-99917-0-755-6.
- ^ Sweeney, P.L. Amin (1968). "Silsilah Raja-Raja Berunai". Journal of the Malaysian Branch of the Royal Asiatic Society. Kuala Lumpur: Malaysian Branch of the Royal Asiatic Society. 41 (2 (214)): 1–82. ISSN 0126-7353. JSTOR 41491947.
- ^ a b "Adat Istiadat Diraja: Pengurniaan Gelaran2 Oleh D.Y.M.M. Sultan Brunei" (PDF). www.pelitabrunei.gov.bn. Pelita Brunei. 21 Disember 1960. m/s. 3. Dicapai pada 12 Februari 2025.
- ^ Wilkinson, R. J. (1935). "The Malacca Sultanate". Journal of the Malayan Branch of the Royal Asiatic Society. Kuala Lumpur: Malaysian Branch of the Royal Asiatic Society. 13 (2 (122)): 30. ISSN 2304-7550. JSTOR 41559839.
- ^ "Rengkasan Perkhidmatan Ahli2 Majlis Pemangku Raja" (PDF). www.pelitabrunei.gov.bn. Pelita Brunei. 4 Mei 1960. m/s. 3. Dicapai pada 9 Februari 2025.
- ^ Brunei Government Gazette (PDF). Bandar Seri Begawan: Brunei History Centre. 1 Februari 1951. m/s. 15.
- ^ "Coronation Medals for Malaya". Malaya Tribune. 26 Mei 1937. m/s. 7. Dicapai pada 14 Mei 2025.
- ^ "King Jubilee Medal Awards in Malaya". The Straits Times. 24 Mei 1935. m/s. 13. Dicapai pada 14 Mei 2025.
Pautan luar
Media berkenaan Pengiran Anak Muhammad Yasin di Wikimedia Commons
| Gelaran pemerintah | ||
|---|---|---|
| Didahului oleh Pengiran Anak Muhammad Salleh |
Pengiran Pemancha Sahibul Rae' Wal-Mashuarah 1914–1950 |
Diikuti oleh: Pengiran Anak Mohamed Alam |
| Didahului oleh Omar Ali Saifuddien III |
Pengiran Bendahara Seri Maharaja Permaisuara 1950–1951 |
Diikuti oleh: Pengiran Muda Hashim |