Pengiran Abu Bakar ڤڠيرن ابو بكر | |
|---|---|
.jpg) Pengiran Abu Bakar, s. 1959 | |
| Yang Di-Pertua Majlis Mesyuarat Negeri Brunei | |
| Dalam jawatan 29 September 1959 – 1962 | |
| Raja | Omar Ali Saifuddien III |
| Menteri Besar | Ibrahim Mohammad Jahfar Marsal Maun |
| Didahului oleh | Jawatan baharu |
| Digantikan oleh | Pengiran Muhammad Ali |
| Maklumat peribadi | |
| Lahir | 1907 Bandar Brunei, Brunei |
| Meninggal dunia | 7 November 1974 (umur 67) Kampong Tasek Meradun, Brunei-Muara, Brunei |
| Tempat semadi | Kubah Makam Diraja, Bandar Seri Begawan, Brunei |
| Pertalian |
|
| Anak | Pengiran Alauddin |
| Ibu bapa | Pengiran Anak Mohd Salleh |
| Pekerjaan |
|
Pengiran Abu Bakar bin Pengiran Anak Mohd Salleh[a][2] (1907 – 7 November 1974) ialah seorang bangsawan, penjawat awam dan ahli politik Brunei. Beliau berkhidmat sebagai Yang Di-Pertua Majlis Mesyuarat Negeri yang pertama apabila ia mengadakan sesi sulungnya pada 21 Oktober 1959. Di samping peranannya sebagai penceramah, beliau telah dilantik sebagai ahli kedua-dua Majlis Mesyuarat Diraja dan Majlis Mesyuarat Kerajaan, memainkan peranan penting dalam tadbir urus Brunei semasa tempoh penting dalam sejarah negara.[3]
Kehidupan awal
Pengiran Abu Bakar dilahirkan di Bandar Brunei pada tahun 1907,[4] anak kepada Pengiran Pemancha Pengiran Anak Muhammad Salleh II.[1] Pada 1 Januari 1929, beliau mula bekerja untuk kerajaan sebagai kerani di pejabat Residen British. Beliau telah dilantik sebagai Penolong Pemungut Hasil Tanah pada 1 Ogos 1946,[5] dan pada 1 Februari 1947, beliau dinaikkan pangkat kepada Pegawai Tadbir Gred II. Selepas setahun memegang jawatan ini, beliau dinaikkan pangkat sebagai pegawai daerah Temburong.[6] Pada 15 Mei 1949, beliau telah dipindahkan ke Daerah Belait, di mana beliau kekal sehingga 1 Februari 1950.[4]
Kerjaya politik
.jpg)
Pengiran Abu Bakar sering menyertai Sultan Omar Ali Saifuddien III dalam perjalanannya ke kampung terpencil, termasuk solat Jumaat di Masjid Kampong Pudak. Beliau telah dinaikkan pangkat sebagai Pegawai Pentadbiran Kanan pada 1 Jun 1954, dan pada 16 Februari 1955, beliau telah dihantar ke Seria, Daerah Belait. Pada 15 Ogos 1955, beliau kembali ke Temburong atas kapasiti pegawai daerah. Pada 1 Oktober 1959, beliau menerima kenaikan pangkat sebagai Pegawai Pentadbiran Khas. Atas arahan Sultan, baginda adalah salah seorang daripada 19 ahli Jawatankuasa Undang-undang pada tahun 1957, yang ditugaskan untuk mencipta rang undang-undang dan dasar pendidikan.[4]
Pada September 1958, Pengiran Abu Bakar dan Sultan berangkat ke London, United Kingdom, untuk berunding mengenai Perlembagaan Brunei. Selepas perlembagaan dikuatkuasakan, Sultan membentuk Jawatankuasa Undang-undang Taraf Kewarganegaraan seramai 11 orang untuk meneliti perundangan yang ditulis Tuan Sufian bin Haji Hashim dengan bantuan Michael dan Sir Neil Lawson. Salah seorang ahli jawatankuasa, Pengiran Abu Bakar, telah memberikan sumbangan yang besar kepada perbahasan dengan menawarkan maklumat bernas mengenai penyediaan, rundingan dan pelaksanaan perlembagaan.[4]
Perjanjian Brunei antara Brunei dan United Kingdom, Perlembagaan Brunei, dan Pengisytiharan Penggantian dan Kabupaten adalah antara dokumen penting yang ditandatangani pada 29 September 1959, oleh Sultan, yang mewakili kerajaan Brunei, Sir Robert Scott, Pesuruhjaya Tinggi British untuk Asia Tenggara, dan Derek Jakeway, yang mewakili Gabenor Sarawak bagi pihak Ratu Elizabeth II. Antara empat belas pemimpin negeri yang terkenal yang menghadiri majlis itu ialah Pengiran Abu Bakar. Beliau berkhidmat sebagai Pegawai Kanan Pentadbiran dan Speaker Majlis Perundangan pertama apabila perlembagaan ditubuhkan.[7]
Senja hidup dan kemangkatan
Sultan Hassanal Bolkiah menamakan beliau sebagai pengerusi Suruhanjaya Perkhidmatan Awam (PSC) sehingga 31 Disember 1970, ketika beliau bersara. Bagi mengadakan perbincangan dengan anggota Suruhanjaya Perkhidmatan Awam Malaya, beliau mengetuai sekumpulan anggota PSC dalam lawatan rasmi ke Kuala Lumpur pada 21 November 1962. Berikutan jemputan daripada Duncan Sandys, Setiausaha Negara British pada masa itu, di bawah Perdana Menteri Harold Macmillan, beliau adalah ahli delegasi yang mengiringi Sultan Omar Ali Saifuddien III pada 19 Julai 2018 mewakili Brunei. dalam rundingan dengan kerajaan British berhubung potensi kemasukan Brunei ke dalam Persekutuan Malaysia.[7]
Walaupun selepas bersara, beliau kerap diminta untuk merasmikan atau menghadiri acara sebagai tetamu kehormat. Ini termasuklah Kongres Belia Daerah Brunei Belait pada 5 Mei 1972; pembukaan Sekolah Melayu Orang Kaya Berandai di Kampong Bukit Sawat pada 28 Ogos 1971; sambutan Isra' dan Mi'raj di Kuala Belait; pembukaan gimnasium Sekolah Menengah Chung Hwa di Kuala Belait; dan sambutan Hari Pelajar di Sekolah Melayu Muhammad Alam di Seria pada 25 Jun 1972. Beliau juga merupakan ahli Jawatankuasa Penggubalan Undang-undang dan Dasar Pendidikan, Majlis Negeri 1957,[8] Majlis Mesyuarat Diraja, dan Majlis Syariah.[7]
Pengiran Abu Bakar mangkat pada 7 November 1974 pada usia 67 tahun. Sebagai tanda penghormatan terakhir, semua bendera di seluruh negara dikibarkan separuh tiang mengikut adat istiadat diraja Brunei yang berkaitan dengan pemergian Cheteria.[9]
Kehidupan peribadi
Pengiran Abu Bakar mempunyai seorang anak lelaki bernama Pengiran Haji Alauddin, yang berkhidmat sebagai Penggawa Laila Bentara Istiadat Diraja Dalam Istana Brunei.[10] Keluarga beliau tinggal di Batu 6, Kampong Bunut.[11]
Gelaran, terasul dan kurniaan
Gelaran dan terasul
Sebagai mengiktiraf khidmat bakti Pengiran Abu Bakar kepada negara, Sultan Omar Ali Saifuddien III mengurniakan gelaran Cheteria 8 kepada beliau, Pengiran Indera Mahkota, di satu majlis di Istana Darul Hana pada Februari 1968, mengurniakan beliau terasul tiada: Yang Amat Mulia.[9] Hanya tiga bulan kemudian, beliau telah dinaikkan pangkat Cheteria 4 dan menerima gelaran Pengiran Paduka Tuan Sahibul Karib,[9] yang kemudiannya disingkatkan kepada Pengiran Paduka Tuan.[10]
- Februari 1968 – May 1968: Pengiran Indera Mahkota
- Mei 1968 – 7 November 1974: Pengiran Paduka Tuan Sahibul Karib[12][1]
Kehormatan
Beliau dikurniakan beberapa kehormatan yang termasuk:[9][12]
Darjah Setia Negara Brunei Darjah Pertama (DSNB; 24 November 1960) – Dato Setia[13]
Pingat Omar Ali Saifuddin Darjah Kedua (POAS; 23 September 1958)[14]
Sultan Hassanal Bolkiah Medal (PHBS)
Pingat Jasa Kebaktian (PJK; 23 September 1959)[15]
Pingat Kerja Lama (PKL)
Omar Ali Saifuddin Coronation Medal (31 May 1951)[16]
Pingat Perjuangan
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
.svg){kind=small}
Tempat sempenanya
- Jalan Paduka Tuan, sebuah jalan di Kuala Belait[17]
Nota
Rujukan
Petikan
- ^ a b c Mohd Jamil Al-Sufri 2003, m/s. 314.
- ^ Haji Ahmad 1984, m/s. 160.
- ^ Yus Sha 2018, m/s. 38.
- ^ a b c d Yus Sha 2018, m/s. 39.
- ^ Colonial Office 1948, m/s. 302.
- ^ Colonial Office 1949, m/s. 102.
- ^ a b c Yus Sha 2018, m/s. 40.
- ^ Colonial Office 1958, m/s. 187.
- ^ a b c d Yus Sha 2018, m/s. 41.
- ^ a b Jawatankuasa Kerja Penerbitan, Tajaan dan Cenderamata 2000, m/s. 62.
- ^ "Ahli Tidak Rasmi Majlis Meshuarat Negeri" (PDF). www.pelitabrunei.gov.bn. Pelita Brunei. 21 Ogos 1963. m/s. 3. Dicapai pada 14 Februari 2025.
- ^ a b Foreign and Commonwealth Office 1974, m/s. 449.
- ^ "D.Y.M.M. Sampaikan Bintang2 Kebesaran" (PDF). www.pelitabrunei.gov.bn. Pelita Brunei. 7 Disember 1960. m/s. 3. Dicapai pada 10 Februari 2025.
- ^ "TIGA AHLI MAJLIS MESHUARAT NEGERI MENDAPAT S.M.B. DAN TIGA LAGI MENDAPAT P.O.A.S. DI-HARI PERAYA'AN KEPUTERA'AN SULTAN" (PDF). Pelita Brunei. 1 Oktober 1958. m/s. 6. Dicapai pada 23 November 2024.
- ^ "65 Dapat Bintang Dan Pingat Hari" (PDF). www.pelitabrunei.gov.bn. Pelita Brunei. 7 Oktober 1959. m/s. 1. Dicapai pada 14 Ogos 2024.
- ^ Public Record Office 1951, m/s. 15.
- ^ "Web Map". Survey Department, Ministry of Development. Dicapai pada 23 November 2024.
Bibliography
- Yus Sha (2018). "TOKOH: AL-MARHUM YANG AMAT MULIA PENGIRAN PADUKA TUAN SAHIBUL KARIB PENGIRAN HAJI ABU BAKAR IBNI PENGIRAN PEMANCHA PENGIRAN ANAK MOHAMMAD SALLEH (SPEAKER PERTAMA BRUNEI 1959-1962)". Majalah Pusaka. Bandar Seri Begawan: Brunei History Centre, Ministry of Culture, Youth and Sports. 44: 38–41.
- Mohd Jamil Al-Sufri (2003). Adat istiadat Diraja Brunei. Jabatan Adat Istiadat Negara, Prime Minister's Office. ISBN 978-99917-34-22-4.
- Haji Ahmad, Haji Zaini (1984). Brunei kearah kemerdekaan. Selangor: Yee Lian Printing Co. ISBN 978-99917-34-01-9.
- Jawatankuasa Kerja Penerbitan, Tajaan dan Cenderamata (2000). Sutera: sempena sambutan ulang tahun hari keputeraan Kebawah Duli Yang Maha Mulia Paduka Seri Baginda Sultan dan Yang Di-Pertuan Negara Brunei Darussalam ke-63. Bandar Seri Begawan.
- Public Record Office (1 Februari 1951). "4.1 Coronation Medal" (PDF). Brunei Government Gazette. Bandar Seri Begawan: Brunei History Centre, Ministry of Culture, Youth and Sports. 1 (1): 14–15.
- Foreign and Commonwealth Office (1974). A Year Book of the Commonwealth 1974 (ed. 6th). London: Her Majesty's Stationery Office.
- Colonial Office (1958). State of Brunei Annual Report 1957. London: Her Majesty's Stationery Office.
- Colonial Office (1949). The Colonial Office List 1949. London: Her Majesty's Stationery Office.
- Colonial Office (1948). The Colonial Office List 1948. London: Her Majesty's Stationery Office.
| Jawatan politik | ||
|---|---|---|
| Didahului oleh Jawatan baharu |
Yang Di-Pertua Majlis Mesyuarat Negeri Brunei 29 September 1959 – 1962 |
Diikuti oleh: Pengiran Muhammad Ali |