Arus lautan (Jawi: اروس لاوتن) ialah pergerakan berterusan berarah air laut yang dijanakan daya-daya bertindak terhadapnya, seperti ombak pecah, angin, kesan Coriolis, pencampuran dua jenis air laut (cabbeling), perbezaan suhu dan kemasinan air laut.[1] Kontur kedalaman, tatarajah garis pesisir dan saling tindak dengan arus lain mempengaruhi arah dan kekuatan arus. Arus dalam ialah mana-mana arus lautan pada kedalaman melebihi 100 m (330 ka).[2] Sebahagian oseanografi ialah sains yang mengkaji arus lautan.
Arus lautan boleh mengalir pada jarak besar, dan bersama-sama mencipta aliran besar sawat penyampai global yang memainkan peranan dominan dalam penentuan iklim mana-mana rantau di Bumi. Mungkin contoh paling menonjol ialah Arus Teluk, yang menjadikan kawasan barat laut Eropah lebih beriklim sederhana daripada mana-mana rantau lain di garis lintang sama. Satu lagi contoh ialah Lima di negara Peru yang mempunyai iklim lebih sejuk (subtropika) daripada kawasan-kawasan di garis lintang tropika yang sama kerana kesan arus Humboldt.
Lihat juga
[sunting | sunting sumber]- Air lautan dalam
- Peredaran termohalin
- Penghijrahan ikan
- Senarai model peredaran lautan
- Gir lautan
- Oseanografi fizikal
- Kuasa arus laut
- Garis lintang Arus Gulf dan indeks tembok utara Arus Gulf
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ "What is a current?". National Ocean Service. Pentadbiran Lautan dan Atmosfera Kebangsaan. 1 Mac 2009. Dicapai pada 7 Mac 2025.
- ^ Essentials of Geology, 3rd ed., Stephen Marshak
- Hansen, B.; Østerhus, S; Quadfasel, D; Turrell, W (2004). "Already the day after tomorrow?". Science. 305 (5686): 953–954. doi:10.1126/science.1100085. PMID 1531082.
- Kerr, Richard A. (2004). "A slowing cog in the North Atlantic ocean's climate machine". Science. 304 (5669): 371–372. doi:10.1126/science.304.5669.371a. PMID 15087513.
- Munday, Phillip L. (2008). "Climate change and the future for coral reef fishes". Fish and Fisheries. 9 (3): 261–285. doi:10.1111/j.1467-2979.2008.00281.x. Unknown parameter
|coauthors=ignored (|author=suggested) (bantuan) - Rahmstorf, S. (2003). "Thermohaline circulation: The current climate". Nature. 421 (6924): 699–699. doi:10.1038/421699a. PMID 12610602.
- Roemmich, D. (2007). "Physical oceanography: Super spin in the southern seas". Nature. 449 (7158): 34–35. doi:10.1038/449034a. PMID 17805284.
Pautan luar
[sunting | sunting sumber] |
Wikimedia Commons mempunyai media berkaitan Arus lautan |
- NOAA Ocean Surface Current Analyses - Realtime (OSCAR) Diarkibkan 2015-11-26 di Wayback Machine Near-realtime Global Ocean Surface Currents derived from satellite altimeter and scatterometer data.
- RSMAS Ocean Surface Currents
- Coastal Ocean Current Monitoring Program
- Ocean Motion and Surface Currents
- Data Visualizer from OceanMotion.org
- Changes in Ocean Circulation - Cluster of Excellence "Future Ocean", Kiel
