Tidak ada referer, pengunjung mungkin datang langsung atau referer diblokir.ls. Kuala Lumpur - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas
Lifestyle Khazanah Profil Baru Dram Lists Ensiklopedia
Technopedia Center
PMB University Brochure
Faculty of Engineering and Computer Science
S1 Informatics S1 Information Systems S1 Information Technology S1 Computer Engineering S1 Electrical Engineering S1 Civil Engineering

faculty of Economics and Business
S1 Management S1 Accountancy

Faculty of Letters and Educational Sciences
S1 English literature S1 English language education S1 Mathematics education S1 Sports Education
teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia

teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
teknopedia
  2. Ensiklopedia Bebas
  3. Kuala Lumpur - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas
Kuala Lumpur - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas
Daripada Wikipedia, ensiklopedia bebas.
(Dilencongkan daripada Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur)
Kuala Lumpur
کوالا لمڤور
Kolumpo
Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur
ولايه ڤرسكوتوان کوالا لمڤور
Dari kiri atas ikut pusingan jam: Menara Berkembar Petronas, Jalan Petaling, Masjid Jamek dan kuala sungai Gombak/Klang, Tugu Negara, Masjid Negara, latar langit KL. Tengah: Menara Kuala Lumpur
Lagu: Maju dan Sejahtera
Kuala Lumpur کوالا لمڤور yang terletak di Malaysia
Kuala Lumpur کوالا لمڤور
Kuala Lumpur
کوالا لمڤور
Koordinat: 03°08′52″N 101°41′43″E / 3.14778°N 101.69528°E / 3.14778; 101.69528
NegaraMalaysia
NegeriWilayah Persekutuan
Ditubuhkan dan dipisahkan dengan Selangor1857
Dikurniakan status bandaraya1972
Dijadikan Wilayah Persekutuan1974
Pentadbiran
 • JenisSultan Ibrahim
Yang di-Pertuan Agong Malaysia
 • BadanAnwar Ibrahim
Perdana Menteri Malaysia
 • Datuk BandarDato Seri Maimunah Mohd Sharif
[1]
Keluasan
 • Bandar Raya243.65 km2 (95.18 batu persegi)
Aras
21.95 m (72 ft)
Penduduk
 (2024)[4]
 • Bandar Raya2,075,600 (Pertama)
 • Kepadatan8,519/km2 (22,060/batu persegi)
 • Bandar
6,608,000 (Mac 2,013)[3]
 • Metro
5,700,000[2]
Indeks Pembangunan Insan
 • IPM (2022)0.886 (tinggi)
Zon waktuUTC+8 (WPM)
 • Musim panas (DST)UTC+8 (Tiada)
Poskod
50xxx hingga 60xxx
68xxx
Waktu suria minUTC + 06:46:48
Kod panggilan kebangsaan03
Awalan nombor plat kenderaanVxx dan Wxx (semua kenderaan kecuali teksi)
HWx (teksi sahaja)
ISO 3166-2MY-14
Laman sesawangwww.visitkl.gov.my

Kuala Lumpur (Tulisan Jawi: كوالا لومڤور; singkatan: KL)[5] (Sebutan Tempatan: kolumpo) atau nama penuhnya Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur, ialah ibu negara dan bandaraya terbesar di Malaysia. Kuala Lumpur meliputi tanah seluas 244 km2 (94 bt2), diduduki 2.16 juta orang mengikut banci tahun 2022. lebih kurang 50% adalah Bumiputera, 45% adalah Cina dan 5% adalah India.[6] Kuala Lumpur tergolong dalam sebuah kawasan metropolitan besar yang turut meliputi sebahagian besar negeri Selangor, iaitu Lembah Klang, sebuah kelompokan bandar yang diduduki 8.9 juta orang[7], dan juga kawasan metropolitan yang paling pesat membangun di Asia Tenggara dari segi bilangan penduduk dan ekonomi.[8]

Kuala Lumpur merupakan tempat letaknya Parlimen Malaysia, dan juga pernah menjadi lokasi cabang eksekutif dan kehakiman kerajaan persekutuan yang kini bertapak di Putrajaya sejak tahun 1999.[9] Namun begitu, terdapat beberapa cawangan kehakiman yang kekal di ibu kota ini. Kuala Lumpur adalah bandar diraja dan kediaman rasmi Ketua Utama Negara Malaysia Yang di-Pertuan Agong, iaitu Istana Negara merupakan pusat pemerintahan negara terletak di Kuala Lumpur. Bandar raya ini juga merupakan pusat kebudayaan, pelancongan, pendidikan, perundangan dan ekonomi Malaysia kerana kedudukannya selaku ibu negara dan bandar raya primat.[10] Kuala Lumpur ditarafkan sebagai bandaraya dunia alfa, dan juga satu-satunya bandar raya global di Malaysia, menurut Globalization and World Cities Study Group and Network (GaWC).[11]

Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur ialah salah satu daripada tiga buah Wilayah Persekutuan Malaysia, dan juga sebuah enklaf dalam negeri Selangor, di pantai barat tengah Semenanjung Malaysia.[12]

Semenjak 1990-an, bandar raya ini menjadi tuan rumah kepada berbilang acara sukan, politik dan kebudayaan, termasuk Sukan Komanwel 1998, Sukan Asia Tenggara 2017 dan Kejohanan Dunia Formula Satu.[13] Selain itu, di Kuala Lumpur terdirinya bangunan kedua tertinggi di dunia dan pertama di Asia Tenggara iaitu Menara Merdeka 118 dan paling terkenal adalah menara berkembar tertinggi di dunia iaitu Menara Berkembar Petronas.[14]

Kuala Lumpur dihubungkan dengan dunia luar oleh dua buah lapangan terbang, iaitu Lapangan Terbang Antarabangsa Kuala Lumpur (KLIA) di Sepang dan Lapangan Terbang Sultan Abdul Aziz Shah yang kini hanya berkhidmat untuk penerbangan dalam negara.

Kuala Lumpur juga merupakan bandar raya besar di tengah di Semenanjung Malaysia, iaitu di antara Pulau Pinang, Ipoh, dan Johor Bahru. Perjalanan ke Butterworth dan Padang Besar ialah sepanjang 450 km dari Kuala Lumpur melalui keretapi tren ETS yang hanya menggunakan 3 jam dan 5 jam. Keretapi tren ETS juga banyak membantu masyarakat Kuala Lumpur. Pada zaman ini, masa keretapi laju ini dijangka 5 jam untuk tiba di Padang Besar di Perlis, iaitu bandar dan negeri terakhir lintasan keretapi Malaysia. Jadi, jam diambil sampai ke destinasi keretapi laju Malaysia ini adalah serentak dengan jam keretapi laju di China iaitu dari Shanghai ke Beijing yang juga menggunakan 5 jam.

Sebaliknya, perjalanan untuk pergi ke bandar raya dunia, Singapura juga melibatkan 350 km sahaja melalui lebuh raya. Terdapat pelbagai jenis bas di Kuala Lumpur dan Singapura ini adalah berbolak-balik di atas laluan Kuala Lumpur-Johor Bahru ini. Tegasnya, servis bas ini juga banyak membantu masyarakat dan pelajar Johor di Kuala Lumpur untuk balik ke kampung menjelang musim perayaan dan cuti semester.

Sejarah

Masjid Jamek di pertemuan Sungai Gombak (kiri) dan Sungai Klang (kanan) pada tahun 2014.
Rencana utama: Sejarah Kuala Lumpur
Gabungan sejarah
 Selangor 1857–1974

 Negeri-negeri Melayu Bersekutu 1895–1942; 1945–1946
 Empayar Jepun 1942–1945
Malayan Union 1946–1948
 Tanah Melayu 1948–1963

 Malaysia 1963–kini

Sejarah moden Kuala Lumpur bermula pada 1850-an, ketika ketua Melayu Klang, Raja Abdullah,[15] mengupah buruh Cina untuk membuka lombong bijih timah yang baru dan lebih besar.[16] Mereka tiba di kuala Sungai Gombak dan Sungai Klang untuk membuka lombong di Ampang.[16] Sungai Gombak pernah dikenali sebagai Sungai Lumpur, maka nama asal untuk bandar ini ialah "Pengkalan Lumpur", lama-kelamaan diberi nama Kuala Lumpur. Tidak lama kemudian, lombong timah dibuka di Pudu dan Batu.

Lombong-lombong ini berkembang menjadi kawasan perdagangan yang semakin diterima sebagai bandar sempadan. Banyak sekali kemelut yang dialami Kuala Lumpur yang masih muda itu, terutamanya Perang Saudara Selangor, di samping diserang wabak penyakit, kejadian kebakaran dan banjir.[16] Sekitar 1870-an, Pengasas Kuala Lumpur, Raja Abdullah menjadi pemimpin yang bertanggungjawab memastikan ketahanan diikuti pertumbuhan sistematik bandar ini. Beliau mula membangunkan Kuala Lumpur dari sebuah tempat kecil yang tidak dikenali menjadi bandar perlombongan yang giat sekali ekonominya.[17] Pada tahun 1880, ibu negeri Selangor berpindah dari Klang ke Kuala Lumpur yang jauh lebih strategik.[18]

Pembinaan semula

Kapitan Yap Ah Loy Ketua Kongsi Gelap Hai San[19]

Pada tahun 1881, berlakunya malapetaka kebakaran besar disusuli banjir besar, memusnahkan struktur kayu atap bangunan-bangunan Kuala Lumpur. Residen British di Selangor, Frank Swettenham, bertindak dengan mewajibkan semua bangunan dibina daripada batu-bata dan jubin sahaja.[18]

Kapitan Yap Ah Loy telah membeli hartanah di sebuah tanah pinggiran kota dan menyarankan penghasilan batu-bata untuk pembinaan semula kota Kuala Lumpur. Tempat tersebut kini dikenali Brickfields. Kesannya, bangunan-bangunan atap daun nipah telah digantikan batu-bata. Kebanyakan bangunan batu-bata baru menyerupai rumah kedai di China Selatan, dengan ciri-ciri "kaki lima" dan juga hasil kemahiran pertukangan kayu Cina, maka menyerlahkan seni bina eklektik rumah kedai tersendiri yang biasa terdapat di rantau ini. Pengangkutan ke bandar ini dipermudahkan lagi dengan landasan keretapi. Selepas itu, Kapitan Yap Ah Loy telah membelanja wang sejumlah $20,000 untuk membina jalan raya. Jalan-jalan tersebut merangkumi Jalan Ampang (Ampang Road), Jalan Pudu (Pudu Road), Jalan Petaling (Petaling Street) yang kini merupakan arteri utama kota KL. Sekolah pertama Kuala Lumpur juga diasaskan sekitar masa ini oleh Kapitan Yap Ah Loy. Sebagai Kapitan Cina, kuasa dikurniakannya setaraf pembesar Melayu, beliau menggubal pelbagai undang-undang dan peraturan dan menyusun semula struktur penempatan.

Di samping itu, perkilangan tepung ubi dibangunkannya di Jalan Petaling. Sultan Selangor Sultan Abdul Samad mempunyai kepentingan dalam projek tersebut. Beliau juga telah menegakkan keamanan dan ketenteraman kota dengan bantuan hanya 6 orang polis. Kapitan telah membina penjara besar yang mampu memuatkan 60 tahanan pada suatu masa.[20] Beliau juga menggalakkan orang Melayu berusaha padi di sekitar kota untuk menampung pembangunan kota. Dengan inilah, asas yang kukuh telah disediakan untuk pembangunan pesat Kuala Lumpur berikutnya. Berikutan kepesatan pembangunan pada 1890-an, maka wujudnya sebuah Lembaga Kebersihan (Sanitary Board). Pada tahun 1896, kejayaan Yap Ah Loy membangun kota menyebabkan Kuala Lumpur dipilih sebagai ibu negara Negeri-Negeri Melayu Bersekutu yang baru. Kuala Lumpur turut dinamakan ibu negara Persekutuan Malaysia yang berdaulat.[21]

Perang Dunia Kedua

Tentera Jepun membersihkan jalanan Kuala Lumpur ketika Perang Dunia II.

Pelbagai komuniti berlainan keturunan mencari tempat tinggal di merata Kuala Lumpur. Kaum Cina menetap di sekitar pusat perdagangan Medan Pasar (Market Square) di timur Sungai Klang, ke arah Pekan Cina (Jalan Petaling). Kaum Melayu, Chettiar India, dan India Muslim pula menetap di sepanjang Java Street (kini Jalan Tun Perak). Padang yang kini dikenali sebagai Dataran Merdeka, merupakan pusat pejabat pentadbiran British.[16]

Ketika Perang Dunia Kedua, Kuala Lumpur ditawan oleh tentera Jepun pada 11 Januari 1942 dan menguasainya bersama seluruh Tanah Melayu sehingga 15 Oktober 1945, apabila panglima besar Tentera Kawasan Ketujuh Jepun di Singapura dan Tanah Melayu, Seishirō Itagaki, menyerah kalah kepada pentadbir British selepas pengeboman atom Hiroshima dan Nagasaki.[22] Kuala Lumpur meredah zaman peperangan, kejatuhan nilai getah dan timah dan zaman darurat ketika Tanah Melayu berdepan dengan pemberontakan komunis.[18] Pada tahun 1957, Persekutuan Tanah Melayu merdeka dari pemerintahan British.[23] Kuala Lumpur kekal sebagai ibu negara selepas pembentukan Malaysia pada 16 September 1963.

Peristiwa 13 Mei dan selepasnya

Tanggal 13 Mei 1969 menyaksikan salah satu rusuhan kaum di Malaysia yang meletus antara kaum Melayu dan Cina di Kuala Lumpur.[24] Rusuhan ini menyebabkan 196 orang terkorban,[24] lantas menyebabkan pembaharuan besar dalam dasar ekonomi negara untuk keadilan sosial yang menyeluruh.

Kuala Lumpur mencapai status bandar raya pada tahun 1972,[25] menjadikannya petempatan pertama di Malaysia yang dikurniakan status itu sejak mencapai kemerdekaan. Pada 1 Februari 1974, Kuala Lumpur menjadi Wilayah Persekutuan,[26] lalu menyerahkan status ibu negeri Selangor kepada Shah Alam pada tahun 1978.[27]

Pada 14 Mei 1990, Kuala Lumpur menyambut 100 tahun kerajaan tempatannya dengan memperkenalkan lagu dan bendera Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur.

Pada tahun 1998, sebuah pergerakan politik yang dikenali sebagai Reformasi bergiat di bandaraya ini,[28] berikutan pemecatan bekas Timbalan Perdana Menteri Malaysia, Datuk Seri Anwar Ibrahim, di samping mencetuskan berkali-kali perarakan bantahan sehingga tahun 1999, yang mana para penyokong Anwar menyesakkan jalan-jalan untuk menggesa pembaharuan dalam pentadbiran kerajaan, antara lainnya.[28]

Pada 1 Februari 2001, Putrajaya diisytiharkan sebagai Wilayah Persekutuan dan juga pusat kerajaan persekutuan Malaysia.[29] Fungsi-fungsi pentadbiran dan kehakiman kerajaan beralih dari Kuala Lumpur ke Putrajaya. Namun begitu, Kuala Lumpur masih mengekalkan fungsi perundangan,[30] dan juga kekal sebagai kediaman rasmi Yang di-Pertuan Agong.[31]

Kerajaan

Kerajaan tempatan

Tugas pentadbiran bandar raya dipikul oleh Dewan Bandaraya Kuala Lumpur (DBKL), sebuah agensi di bawah Jabatan Wilayah Persekutuan.[32] DBKL bertanggungjawab terhadap kesihatan dan kebersihan awam, pelupusan dan pengurusan sampah dan bahan buangan, perancangan bandar, perlindungan alam sekitar dan kawalan pembinaan, pembangunan sosial dan ekonomi dan penyelenggaraan prasarana bandar secara amnya. Kuasa eksekutif dipegang oleh Datuk Bandar yang dilantik untuk penggal dua tahun oleh Jabatan Wilayah Persekutuan. Sistem perlantikan datuk bandar ini diamalkan sejak pilihan raya kerajaan setempat digantung pada tahun 1970.[33]

Semenjak Kuala Lumpur menjadi sebuah Wilayah Persekutuan pada 1 Februari 1974, bandaraya ini pernah dipimpin oleh sembilan orang Datuk Bandar.[34] Datuk Bandar Kuala Lumpur yang terkini ialah Datuk Seri Mahadi Che Ngah yang dilantik pada tahun 2020[35]

Politik negara

Kuala Lumpur ialah tempat terletaknya Parlimen Malaysia yang terdiri daripada Dewan Rakyat dan Dewan Negara. Bandaraya ini diwakili di Dewan Rakyat oleh sebelas orang Ahli Parlimen,[36] yang diundi untuk penggal lima tahun. Setelah sekian lama cenderung dikuasai oleh Barisan Nasional, segalanya berubah dengan pilihan raya 8 Mac 2008 yang menyaksikan parti pembangkang menguasai kerusi-kerusi parlimen untuk Kuala Lumpur, iaitu Parti Tindakan Demokratik (5 kerusi), Parti Keadilan Rakyat (4 kerusi), dan Parti Islam Se-Malaysia (1 kerusi); cuma tinggal satu kerusi Dewan Rakyat yang diduduki oleh BN iaitu Zulhasnan Rafique yang mewakili Setiawangsa.

Geografi

Rencana utama: Geografi Kuala Lumpur

Geografi Kuala Lumpur dicirikan oleh lembah besar yang dikenali sebagai Lembah Klang yang bersempadan dengan Banjaran Titiwangsa di timur, beberapa banjaran kecil di utara dan selatan, dan Selat Melaka di barat. Kuala Lumpur memetik namanya daripada kuala yang menemukan Sungai Klang dan Sungai Gombak di tengah-tengah ibu kota itu.[37]

Kuala Lumpur yang terletak di tengah-tengah negeri Selangor, pernah tertakluk di bawah pemerintahan kerajaan negeri Selangor, sehingga dipisahkan pada tahun 1974 untuk menjadi Wilayah Persekutuan pertama yang ditadbir secara terus oleh Kerajaan Persekutuan Malaysia. Lokasinya di pantai barat Semenanjung Malaysia yang lebih luas tanah ratanya berbanding pantai timur, menyumbang kepada pembangunan yang lebih pesat berbanding bandar-bandar lain di Malaysia.

Pentadbiran bandar raya Kuala Lumpur meliputi kawasan seluas 243.65 km2 (94.07 bt2), dengan ketinggian tanah purata 21.95 m (72.0 ka).

Iklim dan cuaca

Terlindung oleh Banjaran Titiwangsa di timur dan pulau Sumatera, Indonesia di barat, Kuala Lumpur beriklim hutan hujan tropika (Pengelasan iklim Köppen Af) yang panas dan cerah dengan curahan hujan yang lebat sepanjang tahun, terutamanya ketika musim monsun timur laut dari bulan Oktober hingga Mac. Suhunya agak malar iaitu maksimumnya sekitar 31 dan 33 °C (88 dan 91 °F) tetapi tidak pernah melampaui 37 °C (99 °F), sementara minimumnya sekitar 22 dan 23.5 °C (71.6 dan 74.3 °F) dan tidak pernah kurang daripada 19 °C (66 °F). Kuala Lumpur lazimnya menerima curahan hujan sebanyak 2,266 mm (89.2 in) setiap tahun; bulan Jun dan Julai agak kering, namun demikian curahan hujan biasanya melebihi 125 mm (5 in) sebulan.

Banjir seringkali berlaku di Kuala Lumpur apabila hujan turun dengan lebatnya, khususnya di pusat bandaraya dan kawasan hilir.[38] Adakalanya, Kuala Lumpur dan kawasan sekitarnya dicemari oleh jerebu akibat kepulan zarah-zarah habuk dari kebakaran hutan di Pulau Sumatera, menjadikan jerebu sebagai salah satu punca utama pencemaran di bandaraya di samping pembakaran terbuka, pengeluaran bahan-bahan pencemar dari kenderaan bermotor dan kerja-kerja pembinaan.[39]

Data iklim untuk Pusat Jabatan Meteorologi Petaling Jaya (Anggaran 5km dari Pusat Bandaraya Kuala Lumpur)
Bulan Jan Feb Mac Apr Mei Jun Jul Ogo Sep Okt Nov Dis Tahun
Purata curahan hujan, mm (inci) 207
(8.1) 		214
(8.4) 		290
(11.4) 		326
(12.8) 		238.1
(9.37) 		148
(5.8) 		158
(6.2) 		164
(6.5) 		217
(8.5) 		283.2
(11.15) 		350
(13.8) 		273
(10.7) 		2,868.3
(112.93)
Sumber: Jabatan Meteorologi Malaysia - Pusat Jabatan Meteorologi Petaling Jaya 2010
 Suhu dan kerpasan purata untuk Kuala Lumpur 
Bulan Jan Feb Mac Apr Mei Jun Jul Ogo Sep Okt Nov Dis Tahun
Rekod tertinggi °C (°F) 35
(95) 		36
(96.8) 		37
(98.6) 		36
(96.8) 		35
(95.0) 		36
(96.8) 		36
(96.8) 		36
(96.8) 		35
(95.0) 		36
(96.8) 		35
(95.0) 		34
(93.2) 		37
Suhu tinggi purata °C (°F) 31.9
(89.4) 		32.8
(91.0) 		33.1
(91.6) 		33.0
(91.4) 		32.8
(91.6) 		32.5
(90.5) 		32.1
(89.8) 		32.2
(90.0) 		31.9
(89.4) 		31.8
(89.2) 		31.4
(88.5) 		31.5
(88.7) 		32.3
(90.0)
Suhu rendah purata °C (°F) 22.1
(71.8) 		22.3
(72.1) 		22.8
(73.0) 		23.4
(74.1) 		23.1
(73.6) 		22.1
(71.8) 		22.7
(72.9) 		22.7
(72.9) 		22.7
(72.9) 		22.9
(73.2) 		22.9
(73.2) 		22.5
(72.5) 		22.7
(72.8)
Rekod terendah °C (°F) 19
(66.2) 		21
(69.8) 		20
(68) 		21
(69.8) 		22
(71.6) 		20
(68) 		19
(66.2) 		19
(66.2) 		20
(68) 		21
(69.8) 		21
(69.8) 		19
(66.2) 		18
Kerpasan mm (inci) 162
(6.4) 		145
(5.7) 		218
(8.6) 		285
(11.2) 		184
(7.2) 		127
(5.0) 		129
(5.1) 		146
(5.7) 		192
(7.6) 		272
(10.7) 		275
(10.8) 		230
(9.1) 		2,266
(93.1)
Sumber: Agensi Alam Sekitar Singapura.[40] {{{accessdate}}}

Ekonomi

Medan Pasar

Kuala Lumpur dan kawasan-kawasan bandar di sekelilingnya membentuk rantau yang paling berindustri dan paling pesat pembangunan ekonominya di Malaysia.[8] Walaupun pentadbiran kerajaan persekutuan berpindah ke Putrajaya, namun jentera-jentera kerajaan tertentu seperti Bank Negara Malaysia, Suruhanjaya Syarikat Malaysia dan Suruhanjaya Sekuriti Malaysia serta kebanyakan kedutaan dan misi diplomatik kekal di Kuala Lumpur.[41]

Bandaraya ini juga masih merupakan pusat ekonomi dan perniagaan negara, tidak lupa juga pusat kewangan, insurans, hartanah, media dan kesenian Malaysia. Pembangunan prasarana di kawasan-kawasan sekeliling seperti Lapangan Terbang Antarabangsa Kuala Lumpur di Sepang, pembinaan Koridor Raya Multimedia dan peluasan Pelabuhan Klang mengukuhkan lagi kepentingan ekonomi bandaraya ini. Bursa Malaysia juga membentuk salah satu kegiatan ekonomi utama di Kuala Lumpur.

Keluaran dalam negara kasar (KDNK) Kuala Lumpur dianggarkan bernilai RM73,536 juta pada tahun 2008 dengan purata kadar pertumbuhan tahunan 4.2%.[42][43] KDNK per kapita untuk Kuala Lumpur pada tahun 2008 ialah RM48,556, dengan purata kadar pertumbuhan tahunan 5.9%.[42][44] Jumlah tenaga kerja di Kuala Lumpur dianggarkan sekitar 838,400 orang.[45] Sektor perkhidmatan merangkumi kewangan, insurans, hartanah, khidmat perniagaan, pemborongan dan peruncitan, restoran dan hotel, pengangkutan, simpanan dan komunikasi, utiliti, khidmat peribadi dan khidmat kerajaan, membentuk paling ramai tenaga kerjanya iaitu 83.0% daripada jumlah guna tenaga.[45] 17% yang selebihnya berada dalam sektor perkilangan dan pembinaan.

Sektor perkhidmatan terbesar nyata terdapat pada bilangan syarikat perbankan dan insurans baik tempatan mahupun antarabangsa yang beroperasi di bandaraya ini. Kuala Lumpur bakal menjadi pusat kewangan Islam sedunia[46] kerana semakin banyaknya institusi kewangan yang menawarkan perkhidmatan kewangan Islam serta kehadiran institusi kewangan dari Timur Tengah seperti Al-Rajhi Bank[47] dan Kuwait Finance House. Bandaraya ini menempatkan banyak cawangan perniagaan syarikat luar negara termasuk pejabat serantau atau pusat sokongan untuk pelbagai syarikat multinasional, terutamanya kewangan dan perakaunan, dan teknologi maklumat. Kebanyakan syarikat terbesar di dunia beribu pejabat di sini dan setakat Disember 2007, terdapat 14 buah syarikat dalam senarai Forbes 2000 (kecuali Petronas) yang bertapak di Kuala Lumpur.[48]

Kegiatan-kegiatan ekonomi penting yang lain di bandar ini termasuk perkhidmatan pendidikan dan kesihatan. Banyak sekali institusi-institusi pendidikan utama yang menawarkan kursus-kursus beraneka bidang dalam lingkungan sempadannya, termasuk institusi awam Universiti Islam Antarabangsa Malaysia, Universiti Malaya, Universiti Teknologi Malaysia, Universiti Perubatan Antarabangsa dan Fakulti Perubatan Universiti Kebangsaan Malaysia, serta sebilangan besar kolej swasta seperti Universiti Tun Abdul Razak dan Universiti Tunku Abdul Rahman yang menarik penuntut dari dalam dan luar negara. Terdapat berbilang-bilang pusat kepakaran perubatan dan hospital awam dan swasta yang menawarkan perkhidmatan kesihatan am serta rawatan dan pembedahan pakar untuk kegunaan warga tempatan mahupun pelancong dari luar.

Semakin banyak penekanan diberikan untuk meluaskan skop ekonomi bandaraya kepada kegiatan perkhidmatan lain seperti penyelidikan dan pembangunan yang menyokong seluruh ekonomi Malaysia. Kuala Lumpur selama bertahun-tahun lamanya menjadi tuan rumah kepada pusat-pusat penyelidikan terpenting seperti Institut Penyelidikan Getah Malaysia, Institut Penyelidikan Hutan Malaysia dan Institut Penyelidikan Perubatan[49].

Pelancongan

Jalan Petaling

Sektor pelancongan juga tidak kurang penting peranannya dalam ekonomi Kuala Lumpur, bukan sahaja menyediakan pekerjaan berpendapatan, malah meluaskan peluang perniagaan. Oleh itu, didirikan berbilang rantaian hotel di ibu kota ini. Kuala Lumpur juga berkembang menjadi destinasi beli-belah antarabangsa dengan beraneka pusat beli-belah yang memasarkan jenama tempatan dan antarabangsa yang tersohor. Pelancongan persidangan, terutamanya yang melibatkan penganjuran konvensyen, turut berkembang dewasa ini hingga menjadi komponen penting dalam industri pelancongan.

Antara destinasi pelancongan utama di Kuala Lumpur termasuk Dataran Merdeka, Parlimen Malaysia, Istana Budaya, Istana Negara, Menara Kuala Lumpur, Muzium Negara, Pusat Dagangan Dunia Putra, Tugu Negara, dan tempat-tempat ibadah seperti Masjid Jamek, Masjid Negara dan Masjid Wilayah Persekutuan.[50]; ditambah pula dengan Aquaria KLCC, Batu Caves, Makam Pahlawan, Pusat Sains Negara, Jalan Petaling, Pusat Pelawat Royal Selangor, Zoo Negara, tidak lupa juga acara-acara seperti pusat kebudayaan Melayu, perayaan kebudayaan Cina di Tokong Thean Hou dan perarakan Thaipusam di Kuil Sri Maha Mariamman. Segitiga Emas, iaitu pusat komersil ibu kota, merangkumi Menara Kembar Petronas dan dihidupkan oleh kelab malam, kedai arak dan pusat hiburan, seperti Beach Club, Espanda, Hakka Republic Wine Bar & Restaurant, Hard Rock Cafe, Luna Bar, Nuovo, Rum Jungle, Thai Club, Zouk, dan bermacam-macam lagi yang terletak sepanjang Jalan P. Ramlee, Jalan Sultan Ismail dan Jalan Ampang.

Beraneka jenis tempat penginapan dan hotel dari yang murah hingga yang berbintang lima, tumbuh bagai cendawan di merata bandar untuk menampung kemasukan pelancong secara besar-besaran setiap tahun, apatah lagi banyak sekali hotel berhampiran kawasan hiburan dan perniagaan Kuala Lumpur.

Peruncitan

Berjaya Times Square, bangunan terbesar yang dibina dalam satu fasa di dunia.

Kuala Lumpur sahaja diduduki oleh 66 pusat beli-belah, menjadikannya pusat peruncitan dan fesyen Malaysia.[51] Sektor beli-belah di Malaysia menyumbangkan RM 7.7 bilion (USD 2.26 bilion) atau 20.8% daripada sumbangan keseluruhan pelancongan sebanyak RM 31.9 bilion pada tahun 2006.[52]

Suria KLCC ialah salah sebuah destinasi beli-belah utama di Malaysia kerana terletak di bawah Menara Berkembar Petronas. Selain Suria KLCC, Bukit Bintang juga menikmati tumpuan kedai beli-belah yang tertinggi di Kuala Lumpur. Bukit Bintang yang terlingkung dalam Segi Tiga Emas Kuala Lumpur, meliputi 3 batang jalan raya, iaitu Jalan Bukit Bintang, Jalan Imbi and Jalan Sultan Ismail. Bukit Bintang menempatkan pelbagai kedai kopi, kedai makan alfresco (luaran) dan kompleks beli-belah seperti Berjaya Times Square, Plaza Bukit Bintang, Lot 10, Plaza Low Yat, Pavilion KL, Starhill Gallery dan Plaza Sungei Wang.

Di Kuala Lumpur juga terletaknya gedung beli-belah tunggal terbesar di Malaysia, iaitu Sogo Kuala Lumpur[53] (juga dikenali sebagai KL SOGO Diarkibkan 2016-09-23 di Wayback Machine) yang terletak di Jalan Tuanku Abdul Rahman.

Di kawasan Bangsar juga wujud beberapa kompleks beli-belah, termasuk Bangsar Village, Mid Valley Megamall dan The Gardens. Kawasan Damansara di barat laut Kuala Lumpur, biarpun sebenarnya bukan dalam lingkungan ibu kota, diduduki satu-satunya cawangan Ikea di negara ini, dan sekelompok kecil pusat beli-belah seperti The Curve, Ikano Power Centre, NiuXehSui di Ara Damansara dan 1 Utama.

Pasar Seni yang terletak berhampiran Kompleks Dayabumi, menawarkan beraneka cenderahati seni dan kraftangan.

Selain pusat beli-belah, Kuala Lumpur turut menetapkan beberapa kawasan dalam ibu kota untuk memasarkan barangan keluaran tempatan seperti tekstil, fabrik dan kraftangan, contohnya: Jalan Petaling yang bercirikan binaan pra-kemerdekaan yang dipengaruhi tradisi Cina Peranakan dan Eropah[54][55]; tidak lupa juga Pasar Seni, bekas pasar basah utama ibu kota yang kini memasarkan beraneka hasil seni dan kraftangan, baik antik dan seni lukis mahupun pakaian dan cenderamata.

Sejak tahun 2000, Kementerian Pelancongan Malaysia mengadakan acara jualan mega tiga kali setahun iaitu sekitar bulan Mac, Mei dan Disember, yang mana semua pusat beli-belah di negara digalakkan membantu menaikkan nama Kuala Lumpur sebagai destinasi beli-belah utama.[56]

Demografi

Rencana utama: Demografi Malaysia

Bahasa Melayu ialah bahasa kebangsaan ialah bahasa utama Kuala Lumpur. Bahasa-bahasa lain yang dituturkan di bandar ini termasuk loghat-loghat Kantonis, Mandarin dan Tamil. Bahasa Inggeris Amerika dan Bahasa Inggeris British dan lain Bahasa Sepanyol Amerika Latin lain Bahasa Itali Bahasa Perancis Bahasa Jerman Jepun Korea juga berperanan besar sebagai perantara perniagaan dan mata pelajaran wajib di sekolah.[57]

Taman KLCC

Kuala Lumpur menikmati campuran beraneka budaya termasuk Melayu, Cina, India, Serani, dan juga suku-suku Kadazan, Iban dan pribumi lain dari Malaysia.[45][57]

Kepesatan pembangunan Kuala Lumpur turut menarik ramai buruh asing dari Indonesia, Nepal, Burma, Thailand, Myanmar, Bangladesh, Pakistan, India, Sri Lanka, Kemboja, dan Vietnam ke Malaysia.[58][59]

Pada akhir abad ke-18, ketika Eropah mengalami Revolusi Perindustrian, ramai pekerja Cina dari wilayah Fujian dan Guangdong diangkut ke Tanah Melayu untuk mengusahakan industri perlombongan timah yang bertumbuh pesat.[60] Kaum Cina di Kuala Lumpur bertutur dalam pelbagai loghat, tetapi kebanyakannya berketurunan suku Kantonis[61] dan Hakka.[62]

Kaum India membentuk 30% daripada jumlah penduduk Kuala Lumpur (setakat tahun 2000), Kebanyakan mereka beragama Hindu dan bertutur dalam bahasa Tamil dan berbagai-bagai bahasa India yang lain seperti bahasa Hindi, Malayalam, Punjabi, Telugu dan Pashtu. Dalam sejarah, ramai orang India dibawa masuk ke sini ketika zaman penjajahan British di Tanah Melayu.[60]

Agama Islam diamalkan minoriti oleh kaum Melayu dan komuniti India Muslim. Agama-agama majoriti yang diamalkan di Kuala Lumpur ialah agama Hindu (terutamanya di kalangan kaum India), Buddha, Konfusianisme dan Taoisme (terutamanya di kalangan kaum Cina) dan Kristian.[63] Justeru, nyata sekali di KL terdapat banyak tempat beribadah untuk para penduduknya yang berbilang agama.

Statistik kependudukan

Jejantas yang menyambungkan Mid Valley Megamall dan The Gardens, menyeberangi sebatang jalan berhias.

Jumlah penduduk dalam lingkungan sebenar bandaraya Kuala Lumpur pada tahun 2006 dianggarkan berjumlah 1.58 juta,[64] dan meningkat menjadi 796bjuta pada 2018.[6] Ketumpatan penduduknya adalah 6,696 inhabitants per kilometer persegi (17,340/sq mi), menjadikannya kawasan pentadbiran paling tumpat penduduknya di Malaysia. Dengan anggaran jumlah penduduk metropolitan sebanyak 7.2 juta pada tahun 2007 (termasuk bandar-bandar berhampiran di sempadan Selangor), Kuala Lumpur boleh dianggap sebagai bandar raya primat.[64] Penurunan kadar kelahiran yang berterusan di Kuala Lumpur telah menyebabkan peratusan kanak-kanak bawah umur 15 tahun menjunam dari 33% pada tahun 1980 ke 27% pada tahun 2000.[45] Sebaliknya, golongan usia bekerja 15–59 tahun pula meningkat dari 63% (1980) kepada 67% (2000).[45] Golongan warga emas pula, iaitu berusia 60 tahun ke atas juga naik dari 4% (1980) kepada 6% (2000).[45]

Berdasarkan kajian banci Jabatan Statistik, peratusan penduduk Bumiputera di Kuala Lumpur sahaja adalah 3% pada tahun 2000 (banci seterusnya pada tahun 2010) manakala penduduk Cina dan India masing-masing merangkumi 67% dan 30%.[45] Juga kelihatan adalah fenomena peningkatan kehadiran penduduk warga asing di Kuala Lumpur, yang kini meliputi 9% penduduk bandar.[45]

Jenayah Kuala Lumpur menjadi kebimbangan para penduduk baru-baru ini. Antara kegiatan jenayah yang semakin meningkat kadarnya termasuk meragut, ketagihan dadah, perjudian dan maksiat.[65]

Bahasa dan agama

Pusingan jam dari kiri atas: Masjid Negara, Kuil Thean Hou, Kuil Sri Mahamariamman, Katedral St. John

Kuala Lumpur adalah pluralistik dan pelbagai agama. Bandar ini mempunyai banyak tempat ibadat yang melayani penduduk berbilang agama. Islam diamalkan terutamanya oleh orang Melayu dan masyarakat Islam India. Buddhisme, Konfusianisme dan Taoisme diamalkan terutamanya di kalangan orang Cina. India secara tradisinya mematuhi agama Hindu. Sesetengah orang Cina dan India juga melanggan Kekristianan.[66]

Setakat 2010 Banci penduduk Kuala Lumpur adalah 4.4% Muslim, 67.7% Buddha, 38.5% Hindu, 5.8% Kristian, 1.4% daripada afiliasi tidak diketahui, 1.1% pengikut Taoisme atau agama Cina 0.6% pengikut agama lain dan 0.5% -melihat.

Kuala Lumpur adalah salah satu daripada tiga negeri di mana kurang daripada 50% penduduknya adalah India yang dikenal pasti diri, yang lain pula adalah Pulau Pinang dan Sarawak.

Statistik dari Banci 2010 menunjukkan bahawa 100% penduduk Cina mengenal pasti sebagai penganut agama Buddha, dengan minoriti keturunan yang dikenal pasti sebagai Kristian (0%), agama kaum Cina (0%) dan Muslim (0%). Majoriti penduduk India mengiktiraf sebagai orang Hindu (81.1%), dengan bilangan minoriti yang besar yang mengenal pasti sebagai Kristian (7.8%), Muslim (4.9%) dan Buddha (2.1%). Komuniti bumiputera bukan Melayu kebanyakannya adalah orang Kristian (44.9%), dengan kaum minoriti yang signifikan sebagai orang Islam (31.2%) dan Buddha (13.5%). Semua Melayu bumiputera adalah Muslim.[67]

Bahasa Melayu adalah bahasa utama di Kuala Lumpur. Penduduk Kuala Lumpur secara amnya celik dalam bahasa Inggeris, dengan sebahagian besar mengamalkannya sebagai bahasa pertama mereka.[68] Ia mempunyai kehadiran yang kuat, terutamanya dalam perniagaan dan merupakan bahasa wajib yang diajar di sekolah.[57] Kantonis dan Mandarin adalah terkenal kerana mereka dituturkan oleh penduduk tempatan majoriti tempatan.[69] Satu lagi dialek utama yang dituturkan ialah Hakka. Walaupun Tamil mendominasi di kalangan penduduk India tempatan, bahasa India lain yang digunakan termasuk Telugu, Malayalam, Punjabi dan Hindi.[70] Di samping bahasa Melayu, terdapat pelbagai bahasa yang dituturkan oleh orang keturunan Indonesia, seperti Minangkabau[71] dan Jawa.

Pemandangan Bandaraya Kuala Lumpur

Gambar panorama yang ditangkap dari pelantar pemandangan Menara Kuala Lumpur.
Pandangan panorama dari pusat bandar Kuala Lumpur, gambar yang diambil dari hotel di kawasan Changkat Bukit Bintang.

Seni bina

Rencana utama: Seni bina Kuala Lumpur
Menara Berkembar Petronas pada waktu senja.

Seni bina Kuala Lumpur merupakan paduan pangaruh kolonial lama, tradisi Asia, ilham Melayu Islam, seni bina moden dan pascamoden.[72] Sebagai sebuah bandar yang agak muda berbanding ibu kota lain di Asia Tenggara seperti Bangkok, Jakarta dan Manila, kebanyakan binaan kolonial di Kuala Lumpur dibina sekitar akhir abad ke-19 dan awal abad ke-20. Binaan-binaan ini memperlihatkan gaya seni bina Moor, Tudor, Neo-Gothik atau Yunani-Sepanyol.[73] Kebanyakan penggayaannya adalah terubah suai agar memanfaatkan sumber tempatan dan sesuai dengan iklim tempatan yang panas dan lembap sepanjang tahun.

Sebelum Perang Dunia Kedua, di sekitar pusat bandar lama terdapat banyak rumah kedai, kebanyakannya bertingkat dua iaitu kedai di tingkat bawah dan rumah di tingkat atas. Rumah-rumah kedai ini diilhamkan oleh tradisi Cina Peranakan dan Eropah.[54][55] Walaupun sebilangan daripadanya telah dirobohkan untuk memberi laluan kepada pembangunan terbaru, namun banyak lagi rumah kedai lama yang masih berdiri di sekitar kawasan Medan Pasar, Jalan Petaling, Jalan Tuanku Abdul Rahman, Jalan Doraisamy, Bukit Bintang dan Tengkat Tong Shin.

Pencapaian kemerdekaan disusuli pembangunan ekonomi pesat dari 1970-an hingga 1990-an, di samping Islam sebagai agama rasmi di negara, telah menyaksikan pembinaan bangunan yang lebih berasa tempatan dan keislaman di sekitar ibu kota, khususnya seni bina yang diilhamkan oleh perkakas kebudayaan Melayu seperti songkok dan keris, di samping disepadukan motif geometri Islam yang melambangkan pembatasan terhadap peniruan alam melalui lukisan sejajar dengan nilai Islam.[74] Contoh-contoh bangunan berseni bina Islam sedemikian ialah Menara Telekom, Menara Maybank dan Kompleks Dayabumi.[75] Sebilangan bangunan pula dibina agar berupa tempat ibadah yang lengkap dengan kubah dan menara masjid, seperti Muzium Kesenian Islam dan Planetarium Negara, biarpun sebenarnya berfungsi sebagai tempat penghayatan sains dan ilmu alam. Menara Berkembar Petronas yang tingginya 452-meter (1,483 ka) direka bina untuk menyerupai motif-motif yang terdapat dalam kesenian Islam.[76]

Pada akhir 1990-an dan awal 2000-an, semakin menjadi-jadi seni bina akhir moden dan pascamoden. Berikutan pembangunan ekonomi, binaan-binaan lama seperti Rumah Bok terpaksa dirobohkan untuk memberi laluan kepada bangunan baru. Binaan-binaan berangka serba kaca tumbuh bagai cendawan di merata ibu kota, khususnya Menara Berkembar Petronas dan Pusat Konvensyen Kuala Lumpur.[77]

Taman

Taman KLCC seperti yang dilihat dari Traders Hotel.

Taman Tasik Perdana, sebidang taman berkeluasan 92 hektar (230 ekar) berhampiran bangunan Parlimen Malaysia, sebuah bekas tempat tinggal kepada seorang pegawai penjajah British, kini merangkumi sebuah Taman Rama-Rama, Taman Rusa, Kebun Orkid, Kebun Bunga Raya dan Taman Burung Kuala Lumpur, iaitu taman burung terbesar di Asia Tenggara.[78] Taman-taman lain dalam ibu kota termasuklah Taman ASEAN, Taman KLCC, Taman Tasik Titiwangsa, Taman Tasik Metropolitan di Kepong, Institut Penyelidikan Hutan Malaysia,[79] Taman Tasik Permaisuri, Taman Botani, Taman Ekuestrian dan Taman Lembah Barat Bukit Kiara (Rimba Kiara)berdekatan Taman Tun Dr. Ismail, Taman Antarabangsa Bukit Jalil, Tasik Permaisuri, Tasik Bukit Jalil, Tasik Manjalara, Tasik Metropolitan Batu, Datuk Keramat, Arboretum Bukit Kiara, Pudu Ulu dan Alam Damai.[80]

Terdapat tiga hutan simpanan dalam lingkungan ibu kota, iaitu Hutan Simpan Bukit Nanas di pusat bandaraya, iaitu hutan simpan yang paling lama diwartakan dalam negara pada keluasan 10.52 he atau 26.0 ekar*, Hutan Simpan Bukit Sungai Putih (7.41 he atau 18.3 ekar*) dan Hutan Simpan Bukit Sungai Besi (42.11 he atau 104.1 ekar*). Bukit Nanas di tengah-tengah pusat bandaraya ini merupakan salah sebuah hutan dara yang tertua dalam lingkungan bandar raya di dunia.[81] Hutan-hutan ini merupakan tempat tinggal untuk sebilangan spesies fauna termasuk monyet, tupai dan burung.

Pengangkutan

Stesen keretapi lama Kuala Lumpur yang siap dibina pada tahun 1910.
Rencana utama: Pengangkutan awam di Kuala Lumpur

Tidak seperti kebanyakan bandar raya utama di Asia, berkenderaan sendiri merupakan kaedah pengangkutan utama di Kuala Lumpur.[82] Sebagai ibu negara Malaysia, Kuala Lumpur menikmati rangkaian jalan raya menyeluruh yang menghubungkannya ke destinasi lain di Semenanjung Malaysia.[83] Kuala Lumpur juga dilengkapi jaringan lebuh raya ekspres bertol, dan pengguna lebuh raya mempunyai pilihan sama ada membayar tol dengan wang tunai ataupun melalui sistem pembayaran elektronik prabayar seperti SmartTAG dan Touch 'n Go.

Dari segi pengangkutan udara, Kuala Lumpur dihubungkan melalui dua lapangan terbang iaitu Lapangan Terbang Antarabangsa Kuala Lumpur (KLIA) yang merupakan lapangan terbang utama serta Lapangan Terbang Subang yang pernah menjadi lapangan terbang utama Kuala Lumpur sebelum KLIA dibuka pada tahun 1998.

Pengangkutan awam di Kuala Lumpur terdiri daripada perkhidmatan bas, teksi dan kereta api. Sistem alihan laju di Kuala Lumpur terdiri daripada Laluan Kajang, Laluan Putrajaya, Laluan Ampang/Sri Petaling, Laluan Kelana Jaya, KL Monorail dan KTM Komuter, di mana KL Sentral menjadi hab utama pengangkutan rel. Selain sebagai hab pengangkutan aliran pantas, KL Sentral juga menjadi hab utama bagi sistem pengangkutan kereta api kendalian KTM Antarabandar yang berkhidmat dari Singapura di selatan, sampai Hat Yai, Thailand, di utara.[84]

Platform stesen LRT KLCC, sebuah stesen Aliran Kelana Jaya (Putra LRT) di Kuala Lumpur.

Pengendali pengangkutan awam yang terbesar di Kuala Lumpur dan Lembah Klang ialah RapidKL.[85] Semenjak mengambil alih tugas Intrakota Komposit Sdn Bhd, RapidKL telah menyusun semula seluruh rangkaian bas di Kuala Lumpur dan kawasan metropolitan Lembah Klang[86] demi mempertingkatkan mutu sistem pengangkutan awam Kuala Lumpur.

Di Kuala Lumpur, kebanyakan teksi berwarna merah dan putih. Syarikat-syarikat teksi yang besar seperti Syarikat Teksi Oren Innovasi Timur diberi kelulusan dari kerajaan berwarna selain yang ditetapkan. Kuala Lumpur merupakan salah satu kota ASEAN di mana kebanyakan teksi mengunakan bahan bakar kenderaan gas asli (NGV). Sejak 2010-an Kuala Lumpur turut dilayan oleh perkhidmatan e-hailing seperti Grab yang mana pelanggan boleh menghubungi pemandu kereta persendirian melalui aplikasi untuk menumpangkan mereka ke destinasi.

Selain pengangkutan darat dan udara, Kuala Lumpur dihubungkan ke laluan perkapalan antarabangsa melalui Pelabuhan Klang. Pelabuhan Klang adalah pelabuhan terbesar dan paling sibuk di Malaysia.[87]

Kebudayaan

Rencana utama: Budaya di Kuala Lumpur

Kesenian

Kuala Lumpur ialah sebuah pusat kegiatan dan acara kebudayaan di Malaysia. Antara tempat-tempat kebudayaan terpenting di ibu kota ialah Muzium Negara yang terletak di Lebuhraya Mahameru, menyimpan sebuah koleksi artifak dan lukisan yang terkumpul dari seluruh negara.[88]

Di Kuala Lumpur juga terbinanya sebuah Muzium Kesenian Islam berhampiran Masjid Negara di Jalan Lembah Perdana, yang menempatkan lebih tujuh ribu buah artifak Islam termasuk bahan pameran yang jarang ditemui di samping sebuah perpustakaan buku-buku kesenian Islam.[89] Koleksi muzium ini tidak terhad kepada hasil karya kesenian Timur Tengah, bahkan juga menekankan pusaka kesenian dari Asia, terutama sekali China dan Asia Tenggara. Muzium ini memperlihatkan kubah yang berhiasan menawan dan ruang pameran terbuka yang lebar sekali.

Dewan Filharmonik Petronas merupakan tempat acara seni persembahan terulung di Malaysia yang didiami oleh Orkestra Filharmonik Malaysia (MPO) yang terdiri daripada ramai pemuzik dari seluruh pelusuk dunia yang mempersembahkan konsert dan persembahan kebudayaan tradisional.[90]

Taman KLCC pada waktu malam.

Balai Seni Lukis Negara terletak di Jalan Temerloh, berhampiran Jalan Tun Razak, di sebidang tanah seluas 5.67-hektar (14.0-ekar) yang berjiran dengan Istana Budaya dan Perpustakaan Negara. Seni bina balai ini menerapkan unsur-unsur seni bina Melayu lama yang disebatikan dengan seni bina moden kontemporari. Balai Seni Lukis Negara berfungsi sebagai pusat kecemerlangan dan amanah warisan seni kebangsaan.

Sebuah lagi pusat seni halus, iaitu Galeri Petronas, terletak dalam pusat beli-belah Suria KLCC, menempatkan hasil karya seni yang berubah-ubah mengikut tema semasa. Galeri Tangsi berdekatan Dataran Merdeka pula menempatkan karya seniman tempatan dan antarabangsa.

Kuala Lumpur Performing Arts Centre (KLPac) di Sentul West ialah salah sebuah pusat seni persembahan tersohor di negara, khususnya untuk teater, muzik dan tayangan filem. Di samping menjadi pusat penerbitan seni tempatan, KLPac turut mendukung artis-artis persembahan bebas tempatan dan serantau.[91]

Persembahan harian tarian dan muzik tradisional ada terdapat di Menara Kuala Lumpur. Persembahan ini dijalankan oleh artis-artis 'Menara Kuala Lumpur Performing Art Groups'

Setiap tahun juga, Kuala Lumpur mengadakan pesta masakan Malaysia International Gourmet Festival[92] dan Kuala Lumpur Fashion Week[93] yang menyaksikan hasil fesyen oleh pereka busana tempatan dan antarabangsa.

Syarikat pengeluar barangan piuter Royal Selangor di Setapak menempatkan sebuah Pusat Pelawat yang membolehkan rombongan diadakan di sekitar pameran, galeri dan kilangnya, terutamanya bengkel latihan pembuatan hasil piuter, "The School of Hard Knocks," yang mana pesertanya diajar menghasilkan pinggan piuter sendiri dengan menggunakan perkakas dan kaedah tradisional.

Sukan dan rekreasi

Stadium Nasional di Bukit Jalil.

Kuala Lumpur juga mempunyai berbilang-bilang taman, kebun dan ruang terbuka untuk tujuan rekreasi. Jumlah ruang terbuka untuk kegunaan kemudahan rekreasi dan sukan di ibu kota telah meningkat sebanyak 169.6% dari 586 hektar (1,450 ekar) pada tahun 1984, kepada 1,580 hektar (3,900 ekar) pada tahun 2000.[94]

Kuala Lumpur ialah salah sebuah tuan rumah Kejohanan Dunia Formula Satu tahunan,[13] perlumbaan kereta beroda terbuka Grand Prix A1[95] dan Grand Prix Motosikal[96] yang berlumba di Litar Antarabangsa Sepang berhampiran Lapangan Terbang Antarabangsa Kuala Lumpur. Acara Formula Satu banyak menyumbang kepada bilangan pelancong dan pendapatan pelancongan di Kuala Lumpur. Walaupun mengalami Krisis Kewangan Asia yang menyaksikan penurunan kedatangan pelancongan di bandar-bandar utama yang lain di Asia, namun kedatangan pelancong ke Kuala Lumpur meningkat sebanyak 64.6% dari 6,210,900 pada tahun 1997 kepada 10,221,600 pada tahun 2000.[97]

KL Grand Prix CSI 5*,[98] ialah sebuah acara sukan berkuda tahunan antarabangsa bertaraf lima bintang yang menarik penunggang-penunggang dan kuda-kuda lumba terhandal di dunia ke Malaysia.

Antara acara-acara sukan tahunan lain yang diadakan di bandar ini termasuk KL Tower Run, KL Tower International BASE Jump Merdeka Circuit dan Maraton Antarabangsa Kuala Lumpur. Kuala Lumpur juga merumahkan salah satu peringkat dalam lumba basikal Tour de Langkawi.[99]

Pertandingan badminton Super Series Terbuka Malaysia tahunan juga sering diadakan, tetapi bukan sentiasa, di Kuala Lumpur.

Kuala Lumpur turut menyediakan pelbagai kemudahan sukan bertaraf antarabangsa semenjak menganjurkan Sukan Komanwel 1998. Kebanyakan kemudahannya termasuk stadium utama (dengan balapan dan padang bola sepak), stadium hoki dan kolam renang terletak di Kompleks Sukan Negara di Bukit Jalil, sementara sebuah velodrom dan beberapa lagi kolam renang terletak di Bandar Tun Razak, berhampiran Taman Tasik Permaisuri. Juga terdapat padang bola sepak, kompleks sukan setempat, kolam renang dan gelanggang tenis di sekitar pinggir bandar. Gelanggang badminton dan sepak takraw biasanya diterapkan dalam dewan orang ramai.

Kuala Lumpur mempunyai sebilangan padang golf dalam lingkungan sempadannya, termasuk Kuala Lumpur Golf and Country Club (KLGCC) dan Kelab Golf Perkhidmatan Awam Malaysia di Bukit Kiara, dan Berjaya Golf Course di Bukit Jalil. KL juga menyediakan berbilang-bilang pusat kesihatan swasta besar yang dikendali oleh rangkaian terkemuka seperti California Fitness, Fitness First, Celebrity Gym, True Fitness dan hotel lima bintang utama.

Media

Kawasan metropolitan Kuala Lumpur merupakan pangkalan utama penerbitan akhbar dan tabloid utama di negara seperti Utusan Malaysia, Berita Harian, Harian Metro, Kosmo!, Harakah, Suara Keadilan (bahasa Malaysia); The Star, New Straits Times, The Sun, The Malay Mail (bahasa Inggeris); Sin Chew Jit Poh, China Press, Nanyang Siang Pau (bahasa Cina); Tamil Nesan, Makkal Osai dan Malaysia Nanban (bahasa Tamil). Kuala Lumpur juga dijadikan tapak terdirinya pusat penyiaran RTM dan Media Prima (penyiar TV3, ntv7, 8TV dan TV9) yang menyiarkan rancangan berbabasa Malaysia, Inggeris, Cina Tamil, lain-lain.

Menara TM ialah ibu pejabat penyedia perkhidmatan telekomunikasi utama di Malaysia.

Kuala Lumpur juga merupakan tempat bertapaknya khidmat televisyen berbayar utama negara, iaitu Astro yang menyiarkan beraneka saluran tempatan dan antarabangsa seperti CNN, BBC World, Star World dan HBO.[100] Rangkaian berita berbahasa Arab terkemuka iaitu Al-Jazeera yang bertapak di Doha, mengendali sebuah saluran berita berbahasa Inggeris iaitu Al-Jazeera English untuk menyampaikan maklumat kepada seluruh dunia, dengan salah sebuah pusat penyiaran beritanya di Kuala Lumpur.[101] Saluran muzik Channel [V] International turut menjadikan Kuala Lumpur sebagai tempat unit penerbitan dengan melantik syarikat tempatan Double Vision Sdn Bhd.[102] Pada bulan Mac 2008, Time Out, majalah acara antarabangsa, dilancarkan di Kuala Lumpur selaku bandar sejagat yang ke-24.

Kuala Lumpur turut dipaparkan dalam segala bentuk budaya popular seperti filem, televisyen, muzik dan buku. Antara filem-filem yang berlatarkan Kuala Lumpur termasuk Entrapment, dibintangi Sean Connery dan Catherine Zeta-Jones, dan Children of Men, (dibintangi Clive Owen) yang memaparkan adegan Menara Berkembar Petronas terbakar selama beberapa saat.[103] Buku-buku yang berlatarkan Kuala Lumpur termasuk KL 24/7 oleh Ida M Rahim, Shireen Zainudin dan Rizal Zainudin,[104] My Life As a Fake oleh Peter Carey, dan Democracy oleh Joan Didion.[105] Kuala Lumpur juga disebut dalam lagu dendangan tempatan seperti "Keroncong Kuala Lumpur" oleh P. Ramlee,[106] "Kuala Lumpur, Ibu Kota" oleh Saloma, "Chow Kit Road" oleh Sudirman Arshad, "Senyumlah Kuala Lumpur" oleh Alleycats, "Streets of Kuala Lumpur" oleh Murkyway, "K.L." oleh Vandal, "Kuala Lumpur" oleh Poetic Ammo, "Anak Dara" oleh Azmyl Yunor dan "KL" oleh Too Phat. Kuala Lumpur juga merupakan destinasi yang dilalui oleh rancangan realiti The Amazing Race Asia dan The Amazing Race.[107] Ibu negara Malaysia ini juga kelihatan dalam permainan video, termasuk tiga peringkat dalam Hitman 2: Silent Assassin dan dua peringkat dalam Burnout.

Pendidikan

Menurut perangkaan kerajaan, Kuala Lumpur mencapai kadar celik huruf sebanyak 97.5% pada tahun 2000, iaitu yang tertinggi di kalangan semua negeri dan wilayah di Malaysia.[108]

Di Kuala Lumpur sahaja, terdapat 13 insititusi pendidikan tinggi, 79 sekolah menengah, 155 sekolah rendah dan 136 tadika.[109]

Terdapat beberapa buah institusi terkemuka di ibu kota yang sudah wujud sejak seabad lebih, seperti SMK Victoria (1893); Methodist Girls' School (1896); Methodist Boys' School (1897); Convent Bukit Nanas (1899) dan Institusi St. John (1904),SMK Convent Jalan Peel atau dikenali sebagai Convent Peel Road"CPR"(1943)

Di Kuala Lumpur juga bertempatnya Universiti Malaya selaku universiti tertua di Malaysia semenjak kemerdekaan negara, iaitu pada tahun 1962.[110] Antara universiti-universiti lain yang terletak di Kuala Lumpur termasuk Universiti UCSI, Universiti Perubatan Antarabangsa, Universiti Terbuka Malaysia, Universiti Kuala Lumpur, Universiti Terbuka Wawasan dan kampus cawangan Universiti Kebangsaan Malaysia dan Universiti Teknologi Malaysia.

Universiti Pertahanan Nasional Malaysia terletak di Pangkalan Tentera Sungai Besi, di bahagian selatan Kuala Lumpur, ditubuhkan sebagai pusat pengajian ketenteraan dan teknologi pertahanan utama di negara.[111]

Empat Sekolah Tinggi Persendirian Cina[112] juga terdapat di bandar Kuala Lumpur, iaitu Sekolah Menengah Tsun Jin, Sekolah Menengah Confucian (Persendirian), Sekolah Menengah Kuen Cheng dan Sekolah Menengah Chong Hwa Kuala Lumpur.

Institusi Pendidikan

Sekolah Rendah Kebangsaan

PPW Keramat

  1. Sekolah Kebangsaan Datok Keramat 1
  2. Sekolah Kebangsaan Datok Keramat 2
  3. Sekolah Kebangsaan Polis Depot
  4. Sekolah Kebangsaan Setapak
  5. Sekolah Kebangsaan Kampung Bharu
  6. Sekolah Kebangsaan Wangsa Jaya
  7. Sekolah Kebangsaan Wangsa Maju Seksyen 1
  8. Sekolah Kebangsaan Wangsa Maju Seksyen 2
  9. Sekolah Kebangsaan Pendidikan Khas Kg Baharu
  10. Sekolah Kebangsaan AU Keramat
  11. Sekolah Kebangsaan Setiawangsa
  12. Sekolah Kebangsaan Taman Seri Rampai
  13. Sekolah Kebangsaan Desa Tun Hussein Onn
  14. Sekolah Kebangsaan Wangsa Melawati
  15. Sekolah Kebangsaan Jalan Raja Muda
  16. Sekolah Kebangsaan Wangsa Maju Zon R10
  17. Sekolah Kebangsaan Desa Setapak
  18. Sekolah Kebangsaan Setapak Indah
  19. Sekolah Kebangsaan Danau Kota
  20. Sekolah Kebangsaan Danau Kota 2
  21. Sekolah Kebangsaan Taman Melati
  22. Sekolah Kebangsaan Kementah
  23. Sekolah Kebangsaan Seri Bonus
  24. Sekolah Kebangsaan Jalan Air Panas
  25. Sekolah Kebangsaan Convent (1) Bukit Nanas
  26. Sekolah Kebangsaan Convent (2) Bukit Nanas
  27. Sekolah Kebangsaan Marian Convent Setapak
  28. Sekolah Kebangsaan Jalan Gurney 1
  29. Sekolah Kebangsaan Jalan Gurney 2
  30. Sekolah Kebangsaan Jalan Kuantan 1
  31. Sekolah Kebangsaan Jalan Kuantan 2
  32. Sekolah Kebangsaan Padang Tembak 1
  33. Sekolah Kebangsaan Padang Tembak 2
  34. Sekolah Kebangsaan St. John 1 dan 2
  35. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Chung Hwa 'P'
  36. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Mun Yee
  37. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Nan Kai
  38. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Nan Yik 'Lee Rubber'
  39. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Wangsa Maju
  40. Sekolah Jenis Kebangsaan (T) Fletcher

PPW Sentul

  1. Sekolah Kebangsaan Sentul 1
  2. Sekolah Kebangsaan Sentul 2
  3. Sekolah Kebangsaan Taman Bukit Maluri
  4. Sekolah Kebangsaan Kg Selayang
  5. Sekolah Kebangsaan Kampung Batu
  6. Sekolah Kebangsaan Segambut
  7. Sekolah Kebangsaan Bandar Baru Sentul
  8. Sekolah Kebangsaan Pendidikan Khas Jalan Batu
  9. Sekolah Kebangsaan Seri Perak
  10. Sekolah Kebangsaan Taman Koperasi Polis
  11. Sekolah Kebangsaan Taman Kepong
  12. Sekolah Kebangsaan Menjalara
  13. Sekolah Kebangsaan Taman Seri Sinar
  14. Sekolah Kebangsaan Seri Murni
  15. Sekolah Kebangsaan Seri Nilam
  16. Sekolah Kebangsaan Seri Kepong
  17. Sekolah Kebangsaan Intan Baiduri
  18. Sekolah Kebangsaan Kiaramas
  19. Sekolah Kebangsaan Segambut Makmur
  20. Sekolah Kebangsaan Sentul Utama
  21. Sekolah Kebangsaan Batu Muda
  22. Sekolah Kebangsaan Tiara Permai
  23. Sekolah Kebangsaan (L) Jalan Batu
  24. Sekolah Kebangsaan (P) Jalan Batu
  25. Sekolah Kebangsaan Convent Sentul 1
  26. Sekolah Kebangsaan Convent Sentul 2
  27. Sekolah Kebangsaan La Salle (1) Sentul
  28. Sekolah Kebangsaan (L) Methodist Sentul
  29. Sekolah Kebangsaan St. Mary
  30. Sekolah Kebangsaan Sri Dhandayuthapani
  31. Sekolah Kebangsaan (1) Batu 4
  32. Sekolah Kebangsaan (2) Batu 4
  33. Sekolah Kebangsaan Seri Delima
  34. Sekolah Kebangsaan La Salle 1 dan 2 Jinjang
  35. Sekolah Kebangsaan Kepong Baru
  36. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Chi Man
  37. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Chiao Nan
  38. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Chong Hwa
  39. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Chung Kwok
  40. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Khai Chee, Kuala Lumpur
  41. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Lai Chee
  42. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Sentul
  43. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Sentul Pasar
  44. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Jinjang Tengah 1
  45. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Jinjang Tengah 2
  46. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Jinjang Utara
  47. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Jinjang Selatan
  48. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Kepong 1
  49. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Kepong 2
  50. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Kepong 3
  51. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Mun Choong
  52. Sekolah Jenis Kebangsaan (T) Appar
  53. Sekolah Jenis Kebangsaan (T) Sentul
  54. Sekolah Jenis Kebangsaan (T) St. Joseph
  55. Sekolah Jenis Kebangsaan (T) Thamboosamy Pillai
  56. Sekolah Jenis Kebangsaan (T) Ladang Edinburgh
  57. Sekolah Jenis Kebangsaan (T) Segambut

PPW Bangsar Pudu

  1. Sekolah Kebangsaan Sultan Hisamuddin Alam Shah
  2. Sekolah Kebangsaan Jalan Pasar 1
  3. Sekolah Kebangsaan Tun Hussein Onn
  4. Sekolah Kebangsaan Bukit Bandaraya
  5. Sekolah Kebangsaan Bangsar
  6. Sekolah Kebangsaan Sungai Besi
  7. Sekolah Kebangsaan Taman Midah
  8. Sekolah Kebangsaan Taman Midah 2
  9. Sekolah Kebangsaan Taman Tun Dr Ismail 1
  10. Sekolah Kebangsaan Taman Tun Dr. Ismail (2)
  11. Sekolah Kebangsaan Pengkalan Tentera Darat
  12. Sekolah Kebangsaan Petaling 1
  13. Sekolah Kebangsaan Petaling 2
  14. Sekolah Kebangsaan Sungai Penchala
  15. Sekolah Kebangsaan Seri Mega
  16. Sekolah Kebangsaan Bukit Damansara
  17. Sekolah Kebangsaan Bukit Pantai
  18. Sekolah Kebangsaan Bandar Tun Razak 1
  19. Sekolah Kebangsaan Bandar Tun Razak 2
  20. Sekolah Kebangsaan Bandar Baru Seri Petaling
  21. Sekolah Kebangsaan Bandar Baru Seri Petaling 2
  22. Sekolah Kebangsaan Seri Cheras
  23. Sekolah Kebangsaan Pendidikan Khas Jalan Peel
  24. Sekolah Kebangsaan Taman Desa
  25. Sekolah Kebangsaan Taman Maluri
  26. Sekolah Kebangsaan Taman Segar
  27. Sekolah Kebangsaan Desa Pandan
  28. Sekolah Kebangsaan Seri Suria
  29. Sekolah Kebangsaan Seri Hartamas
  30. Sekolah Kebangsaan Desa Tasik
  31. Sekolah Kebangsaan Seri Indah
  32. Sekolah Kebangsaan Bandar Tasik Selatan
  33. Sekolah Kebangsaan Desa Petaling
  34. Sekolah Kebangsaan Danau Perdana
  35. Sekolah Kebangsaan Bukit Jalil
  36. Sekolah Kebangsaan Alam Damai
  37. Sekolah Kebangsaan Seri Tasik
  38. Sekolah Kebangsaan Seri Saujana
  39. Sekolah Kebangsaan Cochrane
  40. Sekolah Kebangsaan Cochrane Perkasa
  41. Sekolah Kebangsaan Seri Anggerik
  42. Sekolah Kebangsaan Seri Permaisuri
  43. Sekolah Kebangsaan Jalan Bellamy
  44. Sekolah Kebangsaan Brickfields 1
  45. Sekolah Kebangsaan Brickfields 2
  46. Sekolah Kebangsaan Seri Bintang Utara
  47. Sekolah Kebangsaan Seri Bintang Selatan
  48. Sekolah Kebangsaan St. Teresa Brickfields 1
  49. Sekolah Kebangsaan Convent Jalan Peel
  50. Sekolah Kebangsaan Dato Abu Bakar
  51. Sekolah Kebangsaan (P) Methodist (1) Brickfields
  52. Sekolah Kebangsaan Puteri Pandan 1
  53. Sekolah Kebangsaan Puteri Pandan 2
  54. Sekolah Kebangsaan La Salle (1) Brickfields
  55. Sekolah Kebangsaan Yaacob Latif 1
  56. Sekolah Kebangsaan Yaacob Latif 2
  57. Sekolah Kebangsaan Methodist (L) Jalan Hang Jebat
  58. Sekolah Kebangsaan Jalan Peel
  59. Sekolah Kebangsaan (P) Pudu 1
  60. Sekolah Kebangsaan St. Gabriel
  61. Sekolah Kebangsaan Jalan Hang Tuah 1
  62. Sekolah Kebangsaan Jalan Hang Tuah 2
  63. Sekolah Kebangsaan Jalan Sungai Besi 1
  64. Sekolah Kebangsaan Jalan Sungai Besi 2
  65. Sekolah Kebangsaan Seri Setia
  66. Sekolah Kebangsaan Salak South
  67. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Chin Woo
  68. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Chung Kwo
  69. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Confucian
  70. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Jalan Davidson
  71. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Imbi
  72. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Kung Min
  73. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Kuen Cheng 1
  74. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Kuen Cheng 2
  75. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) La Salle
  76. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Lai Meng
  77. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Naam Kheung
  78. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Chong Fah Phit Chee
  79. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Sam Yoke
  80. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) St. Teresa Brickfields
  81. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Tai Thung
  82. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Tsun Jin
  83. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Yoke Nam
  84. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Choong Wen
  85. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Kwong Hon
  86. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Salak South
  87. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Taman Connaught
  88. Sekolah Jenis Kebangsaan (C) Jalan Bangsar
  89. Sekolah Jenis Kebangsaan (T) Jalan Cheras
  90. Sekolah Jenis Kebangsaan (T) Kg Pandan
  91. Sekolah Jenis Kebangsaan (T) Jalan San Peng
  92. Sekolah Jenis Kebangsaan (T) Vivekananda
  93. Sekolah Jenis Kebangsaan (T) Ladang Bukit Jalil
  94. Sekolah Jenis Kebangsaan (T) Saraswathy
  95. Sekolah Jenis Kebangsaan (T) Sungai Besi

Sekolah Menengah Kebangsaan

PPW Keramat

  1. Sekolah Menengah Kebangsaan Puteri Wilayah
  2. Sekolah Menengah Kebangsaan Padang Tembak
  3. Sekolah Menengah Kebangsaan Pendidikan Khas Setapak
  4. Sekolah Menengah Kebangsaan Wangsa Maju Seksyen 2
  5. Sekolah Menengah Kebangsaan Zon R1 Wangsa Maju
  6. Sekolah Menengah Kebangsaan Taman Seri Rampai
  7. Sekolah Menengah Kebangsaan Taman Melati
  8. Sekolah Menengah Kebangsaan Seksyen 5 Wangsa Maju
  9. Sekolah Menengah Kebangsaan Desa Tun Hussein Onn
  10. Sekolah Menengah Kebangsaan Wangsa Melawati
  11. Sekolah Menengah Kebangsaan Taman Setiawangsa
  12. Sekolah Menengah Kebangsaan Setapak Indah
  13. Sekolah Menengah Kebangsaan Danau Kota
  14. Sekolah Bimbingan Jalinan Kasih
  15. Sekolah Menengah Kebangsaan Keramat Wangsa
  16. Sekolah Menengah Kebangsaan Seri Ampang
  17. Sekolah Menengah Kebangsaan Puteri Ampang
  18. Sekolah Menengah Kebangsaan (P) Air Panas
  19. Sekolah Menengah Kebangsaan Convent Bukit Nanas
  20. Sekolah Menengah Kebangsaan Tinggi Setapak (Pusat Tingkatan Enam)
  21. St. John's Institution
  22. Sekolah Menengah Kebangsaan Seri Titiwangsa
  23. Sekolah Menengah Kebangsaan Puteri Titiwangsa

PPW Sentul

  1. Kolej Tingkatan Enam Desa Mahkota
  2. Sekolah Menengah Sains Seri Puteri (Sekolah Berasrama Penuh)
  3. Sekolah Menengah Kebangsaan Agama Kuala Lumpur
  4. Sekolah Menengah Kebangsaan Taman Bukit Maluri
  5. Sekolah Menengah Kebangsaan Raja Ali
  6. Sekolah Menengah Kebangsaan Kepong Baru
  7. Sekolah Menengah Kebangsaan Bandar Baru Sentul
  8. Sekolah Menengah Kebangsaan Menjalara
  9. Sekolah Menengah Kebangsaan Segambut Jaya
  10. Sekolah Menengah Kebangsaan Dato' Ibrahim Yaacob
  11. Sekolah Menengah Kebangsaan Batu Muda
  12. Sekolah Menengah Kebangsaan Sinar Bintang
  13. Sekolah Menengah Kebangsaan Segambut
  14. Sekolah Menengah Kebangsaan Kiaramas
  15. Sekolah Menengah Kebangsaan Sentul Utama
  16. Sekolah Menengah Kebangsaan Convent Sentul
  17. Sekolah Menengah Kebangsaan Maxwell (Pusat Tingkatan Enam)
  18. Sekolah Menengah Kebangsaan (L) Methodist Sentul
  19. Sekolah Menengah Kebangsaan St. Mary
  20. Sekolah Menengah Kebangsaan (P) Jalan Ipoh
  21. Sekolah Menengah Kebangsaan La Salle Sentul
  22. Sekolah Menengah Jenis Kebangsaan Chong Hwa, Kuala Lumpur
  23. Sekolah Menengah Kebangsaan Raja Abdullah
  24. Sekolah Menengah Kebangsaan Jinjang

PPW Bangsar Pudu

  1. Kolej Tingkatan Enam Pudu Jaya
  2. Sekolah Menengah Sains Selangor (Sekolah Berasrama Penuh)
  3. Sekolah Menengah Sains Alam Shah (Sekolah Berasrama Penuh)
  4. Sekolah Menengah Agama Majlis Agama Islam Wilayah Persekutuan
  5. Sekolah Menengah Integrasi Sains Tahfiz
  6. Sekolah Menengah Teknik Cheras
  7. Sekolah Sukan Bukit Jalil
  8. Sekolah Menengah Kebangsaan Sungai Besi
  9. Sekolah Menengah Kebangsaan Aminuddin Baki
  10. Sekolah Menengah Kebangsaan Petaling
  11. Sekolah Menengah Kebangsaan Taman Tun Dr. Ismail
  12. Sekolah Menengah Kebangsaan Taman Desa
  13. Sekolah Menengah Kebangsaan Bukit Bandaraya
  14. Sekolah Menengah Kebangsaan Taman Connaught
  15. Sekolah Menengah Kebangsaan Bandar Baru Seri Petaling
  16. Sekolah Menengah Kebangsaan Taman Yarl
  17. Sekolah Menengah Kebangsaan Seri Hartamas
  18. Sekolah Menengah Kebangsaan Bandar Tun Razak
  19. Sekolah Menengah Kebangsaan Desa Perdana
  20. Sekolah Menengah Kebangsaan Bandar Tasik Selatan
  21. Sekolah Menengah Kebangsaan Bukit Jalil
  22. Sekolah Menengah Kebangsaan Miharja
  23. Sekolah Menengah Kebangsaan Seri Saujana
  24. Sekolah Menengah Kebangsaan Seri Bintang Selatan
  25. Sekolah Menengah Kebangsaan Seri Mulia
  26. Sekolah Menengah Kebangsaan Seri Tasik
  27. Sekolah Menengah Kebangsaan Seri Permaisuri
  28. Sekolah Menengah Kebangsaan Seri Mutiara
  29. Sekolah Menengah Kebangsaan Desa Petaling
  30. Sekolah Menengah Kebangsaan Cochrane Perkasa
  31. Sekolah Menengah Kebangsaan Alam Damai
  32. Sekolah Menengah Kebangsaan Orkid Desa
  33. Sekolah Menengah Kebangsaan Cheras
  34. Sekolah Menengah Kebangsaan Cochrane
  35. Sekolah Menengah Kebangsaan Seri Bintang Utara
  36. Sekolah Menengah Kebangsaan Confucian
  37. Sekolah Menengah Kebangsaan Convent Jalan Peel
  38. Sekolah Menengah Kebangsaan (P) Bandaraya
  39. Sekolah Menengah Kebangsaan (P) Pudu
  40. Sekolah Menengah Kebangsaan (P) Methodist
  41. Sekolah Menengah Kebangsaan (L) Methodist
  42. Sekolah Menengah Kebangsaan St. Gabriel
  43. Sekolah Menengah Kebangsaan Datok Lokman
  44. Sekolah Menengah Kebangsaan Seri Pantai
  45. Sekolah Menengah Kebangsaan Seri Sentosa (Pusat Tingkatan Enam)
  46. Sekolah Menengah Kebangsaan Dato' Onn
  47. Sekolah Menengah Kebangsaan Taman Maluri
  48. Sekolah Menengah Kebangsaan Vivekananda (Pusat Tingkatan Enam)
  49. Sekolah Menengah Kebangsaan La Salle Brickfields
  50. Sekolah Menengah Kebangsaan Yaacob Latif
  51. Sekolah Menengah Kebangsaan Dharma
  52. Sekolah Menengah Kebangsaan Bangsar
  53. Victoria Institution (Pusat Tingkatan Enam)

Bandar raya kembar

Kuala Lumpur telah menjalin hubungan persaudaraan rasmi dan perkongsian diplomatik dengan beberapa bandaraya di seluruh dunia.

Penduduk yang terkenal di kuala lumpur malaysia

Rencana utama: Senarai orang dari Kuala Lumpur

Galeri bandar raya kuala lumpur malaysia

  • Menara Berkembar Petronas
    Menara Berkembar Petronas
  • Menara KL di Bukit Nanas
    Menara KL di Bukit Nanas
  • Muzium Negara
    Muzium Negara
  • Bangunan Sultan Abdul Samad ketika waktu malam
    Bangunan Sultan Abdul Samad ketika waktu malam
  • Pemandangan di Jalan Tuanku Abdul Rahman
    Pemandangan di Jalan Tuanku Abdul Rahman
  • Tiang bendera di Dataran Merdeka
    Tiang bendera di Dataran Merdeka
  • Stesen KL Monorel Bukit Nanas
    Stesen KL Monorel Bukit Nanas

Lihat juga

Rujukan

  1. ^ "Pengurusan Tertinggi – Portal Rasmi Dewan Bandaraya Kuala Lumpur".
  2. ^ Ministry Of Federal Territories And Urban Wellbeing. "Overview of Greater Kuala Lumpur". Diarkibkan daripada yang asal pada 2014-06-07. Dicapai pada 2013-12-03.
  3. ^ "Demographia World Urban Areas PDF (March 2013)" (PDF). Demographia. Dicapai pada 24 November 2013.
  4. ^ "Demographic Statistics Malaysia, First Quarter 2024, Department of Statistics Malaysia (DOSM), Malaysia".
  5. ^ KL Attractions, Activities & What's On in KL - Time Out Kuala Lumpur Diarkibkan 2014-05-30 di Wayback Machine. Timeoutkl.com. Dicapai pada 27 September 2013.
  6. ^ a b Department of Statistics (Malaysia), National Registration Department, Ministry of Home Affairs (Malaysia). Malaysia Demographic Statistics Quarter 4 2018. Putrajaya, Malaysia: Department of Statistics (Malaysia).
  7. ^ Helders, Stefan. "World: metropolitan areas". World Gazetteer (dalam bahasa Inggeris). Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-09-30. Dicapai pada 2007-12-13.
  8. ^ a b Ng, Angie. "New growth corridors added" (dalam bahasa Inggeris). The Star Online. Dicapai pada 14 Disember 2007.
  9. ^ "Putrajaya – Administrative Capital of Malaysia". Kerajaan Malaysia. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-10-21. Dicapai pada 2007-12-11.
  10. ^ Josh, Krist. "Kuala Lumpur: The Heart of Malaysia". Meetings AsiaPacific. Meetings Media. Dicapai pada 2007-12-13.
  11. ^ "The World According to GaWC 2008". Globalization and World Cities Study Group and Network (GaWC). Loughborough University. Dicapai pada 2009-05-16.
  12. ^ "Territorial extent". States of Malaysia. statoids.com. Dicapai pada 2007-12-11.
  13. ^ a b "Circuit Guide: Sepang, Malaysia". BBC Sport. Dicapai pada 2007-12-13.
  14. ^ "Petronas Towers". Pearson PLC. Infoplease. Dicapai pada 2007-12-11.
  15. ^ "Kuala Lumpur History". Diarkibkan daripada yang asal pada 2009-10-18. Dicapai pada 2009-09-15.
  16. ^ a b c d "Old-World Charm". Virtual Malaysia Magazine. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-01-01. Dicapai pada 2007-12-18.
  17. ^ "Sejarah Malaysia". Diarkibkan daripada yang asal pada 2002-09-02. Dicapai pada 2007-12-15.
  18. ^ a b c "Kuala Lumpur". Encyclopædia Britannica. Dicapai pada 2007-12-06.
  19. ^ "Yap Ah Loy memang pengasas Kuala Lumpur". Diarkibkan daripada yang asal pada 2011-09-01. Dicapai pada 2011-10-06.
  20. ^ "Yap Ah Loy". Dicapai pada 6 Oktober 2011.[pautan mati kekal]
  21. ^ "The Federated Malay States (1896)". Nation History. Perpustakaan Negara Malaysia. Dicapai pada 2007-12-06.
  22. ^ "On This Day". The Australian Army. Dicapai pada 2007-12-17.
  23. ^ "1957: Malaya celebrates independence". On This Day: 31 August. BBC. Dicapai pada 2007-12-06.
  24. ^ a b Angka rasmi, "New book on 1969 race riots in Malaysia may be banned, officials warn". International Herald Tribune. 2007-05-16. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-10-11. Dicapai pada 2007-12-08.
  25. ^ "Destinations: Kuala Lumpur". Tourism Malaysia. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-01-02. Dicapai pada 2007-12-16.
  26. ^ "Kuala Lumpur". Columbia Encyclopedia, Sixth Edition 2007. Columbia University Press. Dicapai pada 2007-12-06.
  27. ^ "Sejarah Shah Alam". Majlis Bandaraya Shah Alam. Diarkibkan daripada yang asal pada 2006-03-06. Dicapai pada 2007-12-14.
  28. ^ a b Harrison, Frances (1999-11-16). "Analysis: The challenge for Malaysia's reformers". BBC News. Dicapai pada 2007-12-13.
  29. ^ Geetha Krishnan. "PJC turns focus on maintenance issues". The Malaysian Bar. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-12-18. Dicapai pada 2007-12-14.
  30. ^ "Attractions". Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-10-30. Dicapai pada 2007-12-11.
  31. ^ "National Palace". Perpustakaan Negara Malaysia. Dicapai pada 2007-12-11.
  32. ^ "Dewan Bandaraya Kuala Lumpur". Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-12-18. Dicapai pada 2009-12-11.
  33. ^ "Malaysia's towns and cities are governed by appointed mayors". 2006. Dicapai pada 2006-10-09.
  34. ^ "DBKL: Pengenalan". 2007-12-13. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-09-29. Dicapai pada 2007-12-15.
  35. ^ "Pengenalan" Diarkibkan 2007-09-29 di Wayback Machine.Dewan Bandaraya Kuala Lumpur
  36. ^ "House of Representatives". Parlimen Malaysia. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-12-04. Dicapai pada 2007-12-18.
  37. ^ "Kuala Lumpur: Growing Pains". Asia's Best Cities 2000. Asiaweek. Dicapai pada 2007-12-04.
  38. ^ "Kuala Lumpur Environment". Dewan Bandaraya Kuala Lumpur. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-05-01. Dicapai pada 2007-12-12.
  39. ^ "Hazardous haze shrouds Kuala Lumpur". MSNBC. 2005-08-11. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-12-04. Dicapai pada 2007-12-13.
  40. ^ "THE CLIMATE OF MALAYSIA". Agensi Alam Sekitar Singapura. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 Oktober 2006. Dicapai pada 12 Januari 2007.
  41. ^ "Foreign Embassies and Consulates Directory in Malaysia". GoAbroad.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-01-17. Dicapai pada 2007-12-19.
  42. ^ a b "Gross Domestic Product (GDP) by State, 2008". Department of Statistics Malaysia. Diarkibkan daripada yang asal pada 2010-11-13. Dicapai pada 2010-09-15.
  43. ^ "GDP by State and Kind of Economic Activity, 2008" (PDF). Department of Statistics Malaysia. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 2010-11-13. Dicapai pada 2010-09-15.
  44. ^ "GDP Per Capita by State, Annual Percentage Growth and Percentage Share to Malaysia GDP, 2008" (PDF). Department of Statistics Malaysia. Dicapai pada 2010-09-15.
  45. ^ a b c d e f g h "Kuala Lumpur Economic Base". Kuala Lumpur City Hall. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-08-20. Dicapai pada 2007-12-10.
  46. ^ Sy, Amadou (2007-09-18). "Malaysia: An Islamic Capital Market Hub". Survey Magazine. International Monetary Fund. Dicapai pada 2007-12-12.
  47. ^ "World Largest Islamic Bank opens branch in Malaysia". ClickPress. 2006-02-13. Dicapai pada 2007-12-12.
  48. ^ Largest Company in Malaysia 2007
  49. ^ "Main page". Institute for Medical Research, Malaysia. Dicapai pada 2007-12-12.
  50. ^ "Kuala Lumpur Travel". Diarkibkan daripada yang asal pada 2009-08-27. Dicapai pada 2009-09-15.
  51. ^ Chuang Peck Ming (2007-10-18). "Malaysia's vibrant retail scene". The Business Times. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-05-24. Dicapai pada 2007-12-04.
  52. ^ Shanti Gunaratnam. "Wooing Indonesian shoppers". New Straits Times, Travel News. Dicapai pada 2007-12-18.
  53. ^ KL SOGO, Corporate Diarkibkan 2010-04-14 di Wayback Machine. Dicapai 2008-11-10.
  54. ^ a b Gurstien, P (1985) Malaysia Architecture Heritage Survey – A Handbook, Malaysia Heritage Trust. M/s 65
  55. ^ a b "Cache Google 'HISTORICAL BUILDINGS IN MALAYSIA'". Diarkibkan daripada yang asal pada 2012-12-09. Dicapai pada 2021-08-29.
  56. ^ Malaysia Hotels Blog
  57. ^ a b c "Kuala Lumpur Culture & Heritage". AsiaWebDirect. Dicapai pada 2007-12-04.
  58. ^ "Malaysia to reduce number of foreign workers to 1.5 mln". People's Daily Online. 2 September 2006. Dicapai pada 2007-12-15.
  59. ^ "A Growing Source of Fear for Migrants in Malaysia". International Herald Tribune. 10 Disember 2007. Dicapai pada 2007-12-15.
  60. ^ a b "Religion of Malaysia". Windows on Asia. Michigan State University, Asian Studies. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-08-12. Dicapai pada 2007-12-18.
  61. ^ "Kuala Lumpur Culture & Heritage: Traditions, Races, People". Kuala Lumpur Hotels & Travel Guide. Dicapai pada 2008-02-16.
  62. ^ "Broadcasting the Muslim call to prayer to Kuala Lumpur's diverse faithful". International Herald Tribune. 2006-12-03. Diarkibkan daripada yang asal pada 2009-02-21. Dicapai pada 2007-12-18.
  63. ^ "Religion by Location: Malaysia". Adherents.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-11-28. Dicapai pada 2007-12-15.
  64. ^ a b "Basic Population Characteristics by Administrative Districts", Jabatan Statistik, Malaysia (Jun 2006)
  65. ^ "Johari seeking explanation on KL's high crime rate". Daily Express. 2007-04-08. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-12-18. Dicapai pada 2007-12-12.
  66. ^ "Religion by Location: Malaysia". Adherents.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-11-28. Dicapai pada 15 December 2007.
  67. ^ "2010 Population and Housing Census of Malaysia" (PDF) (dalam bahasa Malay dan English). Department of Statistics, Malaysia. m/s. 96. Diarkibkan (PDF) daripada yang asal pada 16 January 2013. Dicapai pada 17 June 2012.CS1 maint: unrecognized language (link)
  68. ^ Lam Seng Fatt (15 March 2011). Insider's Kuala Lumpur (3rd Edn): Is No Ordinary Travel Guide. Open Your Eyes to the Soul of the City (Not Just the Twin Towers ...). Marshall Cavendish International Asia Pte Ltd. m/s. 9–. ISBN 978-981-4435-39-0.
  69. ^ "Kuala Lumpur Culture & Heritage: Traditions, Races, People". Kuala Lumpur Hotels & Travel Guide. Dicapai pada 16 February 2008.
  70. ^ Ziauddin Sardar (2000). The Consumption of Kuala Lumpur. Reaktion Books. m/s. 120–. ISBN 978-1-86189-057-3.
  71. ^ Aslinda, Noviatri, Reniwati; The Trace of Minangkabau-Wise in Malaysian Language, 2015
  72. ^ "Landmarks of Kuala Lumpur". New York Times, Travel. 1990-09-23. Dicapai pada 2007-12-18.
  73. ^ Ahmad, A. Ghafar (1997). British Colonial Architecture in Malaysia 1800-1930. Kuala Lumpur: Museums Association of Malaysia.extract Diarkibkan 2007-12-19 di Wayback Machine
  74. ^ Copplestone, Trewin (1976). World Architecture: An Illustrated History. London, Hamlyn. m/s. 149. ISBN 0-600-03954-4.
  75. ^ "Malaysia, Modernity and the Multimedia Super Corridor: A Critical Geography, m/s 74". Google Books. Dicapai pada 2007-12-14.
  76. ^ Henry, Brandi. "Petronas Towers". illumin. USC Viterbi, School of Engineering. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-11-26. Dicapai pada 2007-12-10.
  77. ^ "Mega-Urbanization in Southeast Asia". Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-04-02. Dicapai pada 2009-12-21.
  78. ^ "Top five ways to enjoy Kuala Lumpur". The Age. Dicapai pada 2007-12-14.
  79. ^ FRIM Photos http://www.theteh.com/html/malaysian_rainforest_jungle_tr.html Diarkibkan 2007-03-09 di Wayback Machine
  80. ^ "Taman rekreasi hijau di tengah kota, Oleh BASIR ABU BAKAR". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-10-10. Dicapai pada 2012-09-27.
  81. ^ "Oldest Primary Forest within a City". TargetWoman Directory. Dicapai pada 2007-12-04.
  82. ^ "Prasarana to buy trains worth RM1.2bil". The Star. 2006-10-13. Dicapai pada 2006-10-22.
  83. ^ "Kuala Lumpur Travel Tips". iExplore. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-11-28. Dicapai pada 2007-12-13.
  84. ^ "Intercity services". Keretapi Tanah Melayu Berhad. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-12-14. Dicapai pada 2007-12-19.
  85. ^ Tan Sri Nor Mohamed Yakcop (Menteri Kewangan II). "Launching of the Cyberjaya Dedicated Transportation System" Cyberjaya (10 September 2007). Dicapai pada 2007-12-14.
  86. ^ Rapid KL to revamp network
  87. ^ "Port Klang retains top ranking among Malaysia's ports". SchedNet. 2007-05-24. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-06-26. Dicapai pada 2007-12-19.
  88. ^ "Main Page". Muzium Negara. Dicapai pada 2007-12-11.
  89. ^ "Main". Muzium Kesenian Islam Malaysia. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-12-18. Dicapai pada 2007-12-11.
  90. ^ "Meet the MPO". Malaysian Philharmonic Orchestra. Dicapai pada 2007-12-11.
  91. ^ "Main page". Kuala Lumpur Performing Arts Centre. Dicapai pada 2007-12-18.
  92. ^ "Main". Malaysia International Gourmet Festival. Dicapai pada 2007-12-13.
  93. ^ "Kuala Lumpur Fashion Week 2005". People's Daily Online. Dicapai pada 2007-12-13.
  94. ^ "Community Facilities". Kuala Lumpur Structure Plan 2020. Kuala Lumpur City Hall. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-05-01. Dicapai pada 2007-12-12.
  95. ^ "Season 2007/08". A1GP. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-12-21. Dicapai pada 2007-12-13.
  96. ^ "Rossi wins Sepang". MotorcycleUSA. 2004-10-10. Dicapai pada 2007-12-13.
  97. ^ "Tourism". Kuala Lumpur Structure Plan 2020. Dewan Bandaraya Kuala Lumpur. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-08-20. Dicapai pada 2007-12-12.
  98. ^ "Main page". Kuala Lumpur Grand Prix 2007. Dicapai pada 2007-12-12.
  99. ^ "Tour de Langkawi". Kementerian Belia dan Sukan Malaysia. Dicapai pada 2007-12-12.
  100. ^ Tapak web rasmi Astro
  101. ^ "Al-Jazeera English hits airwaves". BBC. 2006-11-15. Dicapai pada 2007-12-11.
  102. ^ "[V] International relocates production to Malaysia". Asia Image. Julai 2002. Dicapai pada 2007-12-11.
  103. ^ "Apocalypse Now". Campus Progress. Diarkibkan daripada yang asal pada 2007-06-21. Dicapai pada 2007-12-11.
  104. ^ Gunaratnam, Shanti (20 Mac 2007). "KL pictorial handbook". New Straits Times online. Dicapai pada 2007-12-14.
  105. ^ "Democracy (Plot Summary)". Answers.com. Dicapai pada 2007-12-14.
  106. ^ "Senarai lagu nyanyian P. Ramlee dan Saloma". Wikipedia Bahasa Melayu. Dicapai pada 2007-12-14.
  107. ^ "The Amazing Race Episode Recaps". CBS. Dicapai pada 2007-12-11.
  108. ^ "Education and Social Characteristics of the Population, Population and Housing Census 2000" (Siaran akhbar). Jabatan Statistik, Malaysia. Ogos 2002. Dicapai pada 2007-12-10.
  109. ^ "Existing situation of Educational facilities". Kuala Lumpur Structure Plan 2020. Dewan Bandaraya Kuala Lumpur. Diarkibkan daripada yang asal pada 2008-05-01. Dicapai pada 2007-12-12.
  110. ^ "Carnegie Mellon University's Heinz School to Offer Professional Master's Degree at University of Malaya in Kuala Lumpur in New Collaboration" (Siaran akhbar). Carnegie Mellon University. Dicapai pada 2007-12-13.
  111. ^ "Lokasi Universiti". Universiti Pertahanan Nasional Malaysia. Dicapai pada 18 Februari 2010.
  112. ^ Sekolah Tinggi Persendirian Cina
  113. ^ "Ankaranın Kardeş Şehirleri". ankara.bel.tr (dalam bahasa Turki). Ankara. Diarkibkan daripada yang asal pada 2020-10-25. Dicapai pada 2020-12-15.
  114. ^ "Jumelages". casablanca.ma (dalam bahasa Perancis). Casablanca. Dicapai pada 2020-12-15.
  115. ^ "Chennai has six 'sister cities', but few benefits have flowed". timesofindia.indiatimes.com. The Times of India. 2019-04-23. Dicapai pada 2020-12-15.
  116. ^ "شهرهای خواهر". isfahan.ir (dalam bahasa Parsi). Isfahan. Dicapai pada 2020-12-15.
  117. ^ "Islamabad to get new sister city". dawn.com. Dawn. 2016-01-05. Dicapai pada 2020-12-15.
  118. ^ "The Twin Cities of Oxford, Cambridge and London". oxford-royale.com. Oxford Royale Academy. 2017-02-16. Dicapai pada 2020-12-15.
  119. ^ "Mashhad-Kuala Lumpur Become Sister Cities". eurasia.ro. Eurasia Press & News. 2006-10-14. Dicapai pada 2020-12-15.

Pautan luar

Kuala Selangor,
Sabak Bernam 		Gombak,
Kuala Kubu Bharu 		Karak,
Tanah Tinggi Genting
Petaling Jaya,
Shah Alam 		Ampang,
Kajang
   Kuala Lumpur    
Kuala Langat,
Pulau Indah 		Putrajaya,
Cyberjaya 		Kajang,
Seremban

Pusat Layanan

UNIVERSITAS TEKNOKRAT INDONESIA | ASEAN's Best Private University
Jl. ZA. Pagar Alam No.9 -11, Labuhan Ratu, Kec. Kedaton, Kota Bandar Lampung, Lampung 35132
Phone: (0721) 702022
Email: pmb@teknokrat.ac.id