Vedanta Desika (IAST: Vedānta Deśika) (A. D. 1268-1369) merupakan antara dua tokoh utama yang membangunkan ajaran Visistadvaita Vedanta secara kukuh dan membentuk gerakan Sri Vaishnava menjadi satu aliran yang tersusun dan mantap.[1]
Kehidupan
Beliau dilahirkan di Kanchipuram (Tamil Nadu) sebagai anak tunggal kepada pasangan Anantasuri dan Totaramma, hasil doa dan rahmat Tuhan Venkatesvara dari Tirupati. Oleh sebab itu, beliau dinamakan Venkatanatha.
Vedanta Desika mendapat pendidikan cemerlang di bawah bimbingan bapa saudaranya, Atreya Ramanuja, dan telah menjadi seorang sarjana yang unggul menjelang usia 21 tahun.
Beliau berkahwin dengan Tirumangai, seorang isteri yang ideal dan sentiasa menyokong suaminya dalam usaha kerohanian. Anaknya, Varadanatha, turut mewarisi kecemerlangan bapanya baik dari segi kehidupan mahupun keilmuan.
Kepentingan
Sepanjang hayatnya, Vedanta Desika gigih menyebarkan falsafah dan ajaran agama Ramanuja (Sri Vaishnavisme) melalui syarahan, perdebatan dengan aliran-aliran lain, serta penulisan pelbagai karya. Beliau ialah seorang penulis yang prolifik dengan lebih daripada seratus karya dan karangan.
Beliau juga menjelajah ke pelbagai tempat di seluruh India, terutamanya lokasi-lokasi penting dalam tradisi Vaishnava.
Vedanta Desika pernah memegang jawatan sebagai acharya bagi takhta kerohanian di Kanchipuram, salah satu daripada 74 pusat yang telah diasaskan oleh Ramanuja.
Seperti ramai tokoh besar lain, keunggulan dan kemuliaannya menimbulkan rasa iri hati dan permusuhan dalam kalangan tertentu. Namun, dengan kebesaran akhlaknya, beliau berjaya mengatasi segala cabaran tersebut.
Selain mahir dalam kitab-kitab suci, beliau juga merupakan seorang penyair dan dramatis yang agung. Beliau menguasai bahasa Tamil dengan sempurna dan telah menguasai kesusasteraan Divya Prabandham yang dikarang oleh para Alvar.
Maṭha Parakala, salah satu maṭha penting dalam aliran Sri Vaishnava, telah diasaskan oleh Brahmatantra Svatantra Jiyar (1286–1386 M), seorang sannyasin murid kepada Vedanta Desika, yang telah bertindak atas ilham gurunya.
Karya-karya
Antara karya beliau yang paling terkenal termasuklah:
- Arthapancaka
- Dayasataka
- Dramidopanisatsara
- Hamsasandesa
- Isopanisadbhasya
- Padukasahasra
- Rahasyatrayasara
- Sankalpasuryodaya
- Satadusani
- Subhasitanivi
- Tatparyacandrika
- Tattvamuktakalapa
Rujukan
- ^ Swami Harshananda, A Concise Encyclopaedia of Hinduism