| Undang-undang Perlembagaan Selangor 1959 | |
|---|---|
 | |
| Dibuat | 22 April 1959 |
| Berkuat kuasa | 1 April 1959 |
| Penandatangan |
|
| Tujuan | Gantikan Undang-undang Perlembagaan Selangor 1948 dan 1950, Pembentukan Malaya 1957 |
sunting · sunting di Wikidata | |
Undang-undang Perlembagaan Selangor 1959 (juga dikenali sebagai Undang-undang Tubuh Kerajaan Selangor 1959) adalah undang-undang asas negeri Selangor dan menubuhkan negara sebagai monarki perlembagaan dengan Sultan Selangor sebagai Ketua Negara. Ia mula berkuat kuasa pada April 1959 berikutan kemerdekaan Persekutuan Tanah Melayu pada tahun 1957.[1]
Sejarah
Undang-undang Perlembagaan Selangor Bahagian I mula diperkenalkan pada 1 Februari 1948, berikutan pembentukan Persekutuan Tanah Melayu. Di bawah Perjanjian Negeri, Raja-Raja Melayu dikehendaki mengisytiharkan Perlembagaan Negeri mereka yang digunakan untuk membezakan kuasa perundangan daripada kuasa eksekutif dengan membentuk badan perundangan. Bahagian II diperkenalkan pada 2 Mei 1950.[2][3]
Selepas Malaya memperoleh kemerdekaan, berikutan Perjanjian Keempat Perjanjian Persekutuan Tanah Melayu 1957, Undang-undang Perlembagaan Selangor terdahulu dibatalkan dan digantikan dengan Undang-Undang Perlembagaan Selangor 1959.
Komposisi
Perlembagaan, dalam bentuk semasa (1 Januari 2008), terdiri daripada 2 Bahagian, 19 bab mengandungi 100 artikel dan 1 jadual.[4]
Bahagian 1
- Bab 1 - Sultan
Bab 1 mengandungi sembilan artikel; Perkara 5 hingga 13. Bab ini berhubung dengan Sultan Selangor, termasuk kelayakan menjadi Sultan, ketetapan penggantian dan peraturan mengenai penolakan Sultan.
- Bab 2 - Pewaris
Bab 2 mengandungi tujuh artikel; Perkara 14 hingga 20. Bab ini berhubung dengan Pewaris Pewaris Selangor, termasuk gaya dan tajuk yang boleh digunakan oleh Raja Muda Selangor, peranannya dalam hal ehwal negara, kelayakan menjadi satu dan peraturan mengenai penolakan Pewaris .
- Bab 3 - Bupati
Bab 3 mengandungi dua artikel; artikel 21 dan 22. Ia menangani keadaan yang memerlukan kabupaten, proses melantik Bupati dan peranan bupati dalam Majlis Raja-Raja.
- Bab 4 - Dewan Di-Raja
Bab 4 mengandungi lima belas artikel; Perkara 23 hingga 37. Ia merujuk kepada fungsi Dewan Di-Raja (Majlis Negeri Mahkamah Diraja), pelantikan ahli-ahlinya, dan kaedah-kaedah mengenai prosiding majlis.
- Bab 5 - Gelaran dan Penghargaan
Bab 5 mengandungi tiga artikel; artikel 38 hingga 40. Bab ini berkaitan dengan peranan Sultan sebagai mata air penghormatan dan martabat. Ia menangani kuasa-kuasa Sultan dalam memberi penghormatan, dan kuasa untuk menurunkan pangkat atau gelaran yang telah dia berikan.
- Bab 6 - Konsort Sultan dan Raja Muda
Bab 6 mengandungi empat artikel; artikel 41 hingga 44. Ia menyentuh peraturan mengenai pelantikan pelaut Sultan dan Raja Muda, gaya dan tajuk mereka, dan hak mereka.
Bahagian 2 - Jentera Kerajaan
- Bab 1 - Agama negara
Bab ini mengandungi dua artikel; artikel 47 dan 48. Ini berkaitan dengan agama negara dan peranan Sultan sebagai Kepala Agama. Ia juga menyediakan bahawa setiap orang mempunyai kebebasan untuk mengamalkan agamanya sendiri.
- Bab 2 - Meterai negeri
Bab ini mengandungi hanya satu artikel; Perkara 49. Ini menggambarkan kemunculan Meterai Umum Negeri Selangor dan fungsinya.
- Bab 3 - Eksekutif
Bab ini mengandungi sepuluh artikel; artikel 50 hingga 59. Ini berkaitan dengan kuasa eksekutif Sultan, proses pelantikan Menteri Besar Selangor, Setiausaha Kerajaan Negeri, Penasihat Undang-Undang, Pegawai Kewangan, dan ahli-ahli Majlis Perbandaran Negeri Selangor dan peraturan mengenai prosiding majlis.
- Bab 4 - Kuasa Pengampunan
Bab ini mengandungi satu artikel; artikel 60. Ia menyentuh kuasa Sultan untuk memberi pengampunan, penangguhan atau penangguhan hukuman penjahat yang melakukan kejahatan di negara. Ia juga berkaitan dengan Lembaga Pengampunan, keanggotaannya dan peranannya.
- Bab 5 - Badan Perundangan
Bab ini mengandungi dua puluh tiga artikel; Perkara 61 hingga 83. Ia berhubung dengan Dewan Undangan Negeri Selangor, keanggotaannya, pemanggilan, prorogation dan pembubaran, pemilihan Speaker, peranan, dan prosiding.
- Bab 6 - Kewangan
Bab ini mengandungi enam artikel; artikel 84 hingga 89. Ia menangani isu kewangan dan belanjawan.
- Bab 7 - Kapasiti Negeri
Bab ini mengandungi satu artikel; artikel 90. Ia menujukan keupayaan negeri untuk memperoleh, memegang atau melupuskan apa-apa jenis harta, dan mendakwa atau didakwa.
- 'Bab 8 - Kedudukan Khusus Berkaitan dengan orang Melayu'
Bab ini mengandungi satu artikel; artikel 91. Ini berkaitan dengan kedudukan istimewa orang Melayu dan peranan Sultan untuk menjaganya.
- Bab 9 - Peruntukan Am
Bab ini mengandungi lima artikel; Artikel 92 hingga 96. Artikel 92 memperuntukkan bahawa tidak ada perlakuan tidak adil terhadap mana-mana pekerja negeri tanpa mengira kaum mereka. Perkara 93 menerangkan moto, lambang dan bendera negara. Perkara 94 dan 95 berhubung dengan tafsiran perlembagaan. Perkara 96 - Prerogatif Kerajaan [Royal Prerogative]], memperuntukkan bahawa Perlembagaan tidak akan menjejaskan prerogatif, kuasa dan bidang kuasa Sultan.
- Bab 10 - Suruhanjaya Perkhidmatan Negeri
Bab ini mengandungi satu artikel; Perkara 97. Ia berhubung dengan Suruhanjaya Perkhidmatan Negeri, keahlian, peranan dan tanggungjawabnya.
- Bab 11 - Pindaan Perlembagaan
Bab ini mengandungi satu artikel; artikel 98. Ia berkaitan dengan mekanisme dan prosedur yang berkaitan dengan meminda Perlembagaan.
- Bab 12 - Peruntukan Peralihan
Bab ini mengandungi satu artikel; Perkara 99. Ia membincangkan keanggotaan Majlis Eksekutif Negeri sementara selepas pembubaran Dewan Undangan.
- Bab 13 - Cetak Semula dan Teks Berkuasa Perlembagaan
Bab ini mengandungi satu artikel; artikel 100. Ia berkaitan dengan prosedur percetakan Perlembagaan dan teks yang berwibawa.
Jadual
Perkara 77 - Kuasa dan keistimewaan Dewan Undangan
Rujukan
- ^ "Pengisytiharan Kemerdekaan Tanah Melayu". Arkib Negara Malaysia. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 Oktober 2011. Dicapai pada 24 April 2011. Unknown parameter
|deadurl=ignored (bantuan) - ^ Rahman, ed. by Lim Teck Ghee, Alberto Gomes, Azly (2009). Multiethnic Malaysia : past, present and future. Petaling Jaya: Strategic Information and Research Development Centre (SIRD). ISBN 9833782787.CS1 maint: extra text: authors list (link)
- ^ Lee Kam Hing. "Road to Independence (1)". english.cpiasia.net. Center for Policy Initiative Asia. Diarkibkan daripada yang asal pada 11 May 2013. Dicapai pada 26 April 2018.
- ^ "Constitution of the state of Selangor 1959". Dicapai pada 26 April 2018.