Penzamanan Mesir Kuno (Tulisan Jawi: ڤنزامانن مصر كونو) ialah penggunaan kaedah penzamanan untuk menyusun 3,000 tahun sejarah Mesir Kuno.[1] Sistem 30 dinasti yang direkodkan oleh pendeta Mesir yang berbahasa Yunani abad ke-3 Manetho masih digunakan hari ini (lihat penggunaan moden di Dinasti Mesir kuno);[2] Namun, sistem "tempoh" dan "kerajaan" yang digunakan untuk menggabungkan dinasti berasal dari zaman moden (abad ke-19 dan ke-20 M).[1] Sistem moden terdiri daripada tiga "zaman kegemilangan" (Kerajaan Lama, Pertengahan dan Baru), berselang antara "tempoh perantaraan" (sering dianggap krisis atau Zaman Kegelapan) dan zaman awal dan akhir.[1]
Kerajaan Lama, Pertengahan dan Baru
Bunsen
Dalam karyanya pada tahun 1844-57 berjudul Ägyptens Stelle in der Weltgeschichte, Christian Charles Josias von Bunsen menjadi ahli Mesir pertama yang mencadangkan apa yang menjadi "pembahagian tiga bahagian" moden untuk sejarah Mesir:[1]
- Altes Reich ("Empayar Lama") = Menes hingga awal dinasti ke-13,
- Mittleres Reich ("Empayar Tengah") = Hyksos hingga dinasti ke-17
- Neues Reich ("Empayar Baru") = dari dinasti ke-18 seterusnya
Bunsen menerangkan, dalam terjemahan karya beliau pada tahun 1844, bagaimana beliau mendapat ilham untuk membahagikan kepada tiga Kerajaan: [3]
Pada tahun 1834, saya menemui dalam senarai Eratosthenes satu kunci untuk pemulihan 12 yang pertama untuk Dinasti Manetho, dan dengan itu membolehkan untuk menetapkan berapa panjang Empayar Lama. Kedua-dua perkara ini telah diselesaikan, langkah seterusnya jelasnya adalah, untuk mengisi jurang antara Empayar Lama dan Baru, yang biasanya dipanggil Tempoh Hyksos. . . Saya telah yakin sepenuhnya sejak pemulihan pertama saya (pada tahun 1834) dari tiga Empayar Mesir, yang tengah itu merangkumi zaman Hyksos, bahawa Dinasti ke-12 Manetho adalah yang terakhir yang sempurna dari Empayar Lama, dan takhta Firaun Memphis, pemulihan itu membolehkan mengaitkan hubungan antara Manetho dan Eratosthenes, seterusnya dengan Raja ke-4 Dinasti ke-13 kepada Shepherd-Kings.
Berbanding dengan susunan moden, Empayar Lama Bunsen termasuk apa yang kini dikenali sebagai Kerajaan Pertengahan, sedangkan Empayar Tengah Bunsen kini dikenali sebagai Tempoh Perantaraan Kedua.[1]
Lepsius
Pelajar Bunsen, Karl Richard Lepsius terutamanya menggunakan sistem pecahan dua pada tahun 1849-58 Denkmäler aus Ägypten und Äthiopien:[1]
- Altes Reich = dinasti 1-16
- Neues Reich = dinasti 17-31
Sarjana lain
Auguste Mariette dalam karyanya pada 1867 yang berjudul Aperçu de l'histoire ancienne d'Égypte:[1]
- Kerajaan Lama = Dinasti 1-10
- Kerajaan Pertengahan = Dinasti 11-17
- Kerajaan Baru = Dinasti 18-30
Ägyptische Geschichte oleh Alfred Wiedemann: [1]
- Prasejarah = Dinasti 1-11
- Kerajaan Pertengahan = Dinasti 12-19
- Kerajaan Baru = Dinasti 20-31
Henri Gauthier pada tahun 1907-1917 melalui karyanya Le Livre des Rois d'Egypte:[1]
- Ancien Empire = Dinasti 1-10
- Moyen Empire = Dinasti 11-17
- Nouvel Empire = Dinasti 17-25
- Epoque saïto-persane = Dinasti 26-31
Tempoh perantaraan
Tempoh perantaraan pertama
Ahli Egiptologi abad ke-19 tidak menggunakan konsep "tempoh perantaraan"; ini dimasukkan sebagai sebahagian daripada tempoh sebelumnya "sebagai masa selang atau peralihan". [1]
Pada tahun 1926, selepas Perang Dunia Pertama, Die Blütezeit des Pharaonenreiches oleh Georg Steindorff dan Mesir dan Syria dalam Tempoh Perantaraan Pertama oleh Henri Frankfort memberikan dinasti 6-12 dengan istilah "Tempoh Perantaraan Pertama". Istilah ini diasaskan pada tahun 1940-an. [1]
Tempoh perantaraan kedua
Pada tahun 1942, semasa Perang Dunia Kedua, ahli kaji Mesir, Hanns Stock, dalam karyanya Studien zur Geschichte und Archäologie der 13. bis 17. Dynastie menggunakan istilah "Tempoh Perantaraan Kedua".[1]
Tempoh perantaraan ketiga
Pada tahun 1978, buku ahli kaji Mesir oleh Kenneth Kitchen yang berjudul The Third Intermediate Period in Egypt (1100-650 SM) mencipta istilah "Tempoh Perantaraan Ketiga".[1]
Penzamanan moden
Catatan
Bibliografi
- Schneider, Thomas (27 August 2008). "Periodizing Egyptian History: Manetho, Convention, and Beyond". Dalam Klaus-Peter Adam (penyunting). Historiographie in der Antike. Walter de Gruyter. m/s. 181–197. ISBN 978-3-11-020672-2.CS1 maint: ref=harv (link) Schneider, Thomas (27 August 2008). "Periodizing Egyptian History: Manetho, Convention, and Beyond". Dalam Klaus-Peter Adam (penyunting). Historiographie in der Antike. Walter de Gruyter. m/s. 181–197. ISBN 978-3-11-020672-2.CS1 maint: ref=harv (link) Schneider, Thomas (27 August 2008). "Periodizing Egyptian History: Manetho, Convention, and Beyond". Dalam Klaus-Peter Adam (penyunting). Historiographie in der Antike. Walter de Gruyter. m/s. 181–197. ISBN 978-3-11-020672-2.CS1 maint: ref=harv (link)
- Clayton, Peter A. (1994). Chronicle of the Pharaohs. London: Thames and Hudson. ISBN 978-0-500-05074-3. Clayton, Peter A. (1994). Chronicle of the Pharaohs. London: Thames and Hudson. ISBN 978-0-500-05074-3. Clayton, Peter A. (1994). Chronicle of the Pharaohs. London: Thames and Hudson. ISBN 978-0-500-05074-3.