Fadzil Mohd Noor DSDK (Kedah) | |
|---|---|
 | |
| Presiden Parti Islam Se-Malaysia | |
| Dalam jawatan 1989 – 23 Jun 2002 | |
| Didahului oleh | Yusof Rawa |
| Digantikan oleh | Abdul Hadi Awang |
| Ketua Pembangkang Dewan Rakyat, Malaysia | |
| Dalam jawatan 29 November 1999 – 23 Jun 2002 | |
| Raja | Tuanku Ja'afar Sultan Salahuddin |
| Perdana Menteri | Mahathir Mohamad |
| Didahului oleh | Lim Kit Siang |
| Digantikan oleh | Abdul Hadi Awang |
| Maklumat peribadi | |
| Lahir | 13 Mac 1937 Alor Setar, Kedah, Negeri-negeri Melayu Tidak Bersekutu, British Malaya (kini Malaysia) |
| Meninggal dunia | 23 Jun 2002 (umur 65) Hospital Universiti Kebangsaan Malaysia, Cheras, Kuala Lumpur |
| Tempat semadi | Muassasah Darul Ulum, Pokok Sena, Kedah |
| Parti politik |  BA-PAS |
| Pasangan | Datin Siti Khatijah Ibrahim (k. 1963; m. 2021) |
| Anak | Huda Ammar Aiman Muna ’Izzah   Muhammad FaizSalwa Ahmad Fauwaz Ahmad Anas |
| Tempat belajar | Universiti Al-Azhar |
| Bidang pengkhususan | Ulama |
Dato' Ustaz Haji Fadzil bin Mohd Noor (Tulisan Jawi: فاضل بن محمد نور) (lahir: 13 Mac 1937, meninggal: 23 Jun 2002) merupakan bekas Presiden Parti Islam Se-Malaysia (PAS) dan menjadi Ketua Pembangkang di Parlimen pada 1999 ekoran kekalahan Lim Kit Siang.
Kehidupan awal
[sunting | sunting sumber]Beliau dilahirkan di Kampung Seberang Pumpung, Alor Setar, Kedah. Bapanya Mohd Noor Abdul Hamid dan ibunya Hindun Haji Abdul Rahman. Beliau merupakan anak sulung daripada empat adik-beradik. Moyang beliau iaitu Tuan Guru Haji Idris Al-Jarumi merupakan salah seorang ulama’ yang disegani berasal dari Wilayah Patani, Thailand dan seorang yang terkenal di Kedah.
Beliau menikahi sepupunya Siti Khatijah Ibrahim pada tahun 1963. Isteri beliau merupakan bekas pelajar Sekolah Menengah Agama Farbish Bakar, Alor Star.Isterinya bersamanya ke Al-Azhar. Mereka mendapat lapan orang anak iaitu Huda, Ammar, Aiman, Muna ’Izzah, Muhammad Faiz, Salwa, Ahmad Fauwaz dan Ahmad Anas.
Pendidikan
[sunting | sunting sumber]Beliau mendapat pendidikan awal di Sekolah Melayu Derga (1946-1951), Derga, Alor Setar dan Maktab Mahmud (1951 -1959) sebelum melanjutkan pelajaran ke Universiti Al Azhar, Mesir (1963- 1967) jurusan Perundangan Islam. [1] tajaan biasiswa kerajaan Kedah pada 1963 hingga 1967.Pada 1967, sewaktu di Mesir, beliau pernah memegang jawatan Setiausaha dan Timbalan Presiden dalam Persekutuan Melayu Republik Arab Mesir (PMRAM).
Kerjaya
[sunting | sunting sumber]Sekembalinya dari Mesir beliau mengajar di Maktab Mahmud dan kemudian sebagai pensyarah di Universiti Teknologi Malaysia (UTM) (1973-1978).Beliau dipecat dari UTM kerana bertanding dalam Pilihan raya 1977 di DUN Alor Merah dan parlimen Kuala Kedah. Beliau membawa kes itu ke mahkamah kerana pemecatan tidak mengikut saluran yang betul. Mahkamah memerintahkan UTM membayar ganti rugi dan kembali menjadi pensyarah. Beberapa bulan kemudian beliau meletak jawatan demi perjuangan PAS sepenuh masa.
Presiden ABIM
[sunting | sunting sumber]Ustaz Fadzil Noor pernah menjadi Setiausaha Penerangan Angkatan Belia Islam Malaysia (ABIM) (1973-1974) dan Timbalan Presiden ABIM (1974-1978) dan Setiausaha Persatuan Ulama Malaysia (1974-1976). ABIM seumpama simbiosis kepada Dewan Pemuda PAS di mana 8000 ahli ABIM ialah ahli PAS. Siaran ABIM juga giat menyebarkan buku dan tulisan penggiat Ikhwan Muslimin seperti Hassan al Banna, Syed Qutb dan Jamiat Islami, Maududi. Beberapa tokoh PUM juga tonggak penting PAS seperti Ustaz Ahmad Awang dan Ustaz Abdul Ghani Samsudin.
Fadzil Noor dilantik menjadi Presiden ABIM apabila Anwar Ibrahim ditahan ISA pada 1974 ekoran isu demonstrasi kebuluran di Baling. Tokoh penting ABIM ketika itu ialah Ustaz Wahab Zakaria, Ustaz Abdul Ghani Abdul Rahman, Ustaz Abdul Ghani Samsudin dan Syed Ibrahim Syed Abdul Rahman.
Politik
[sunting | sunting sumber]Beliau mula bertanding dalam Pilihan raya umum Malaysia 1978 menentang Datuk Senu Abdul Rahman tetapi kalah. Pada tahun itu, PAS kalah teruk di Kelantan yang dikuasai sejak 1959.Dr Mohd Natsir menggesa umat Islam merapatkan jemaah demi perjuangan Islam. Beliau menjadi Yang Dipertua PAS kawasan Kuala Kedah dan Ahli Perhubungan PAS Negeri Kedah. Pada 1980, beliau bertanding di DUN Anak Bukit berikutan kematian wakil rakyat di situ. Pada 1982 beliau menang dengan mengalahkan calon Barisan Nasional, Haji Safirol Haji Hasim dan calon bebas Mohd Mokhtar Abdullah dengan majoriti 346 undi, 1986 menang dengan majoriti 2,215 undi mengalahkan calon BN Ahmad Zakuan Haji Ahmad, 1990 mengalahkan calon BN Dato’ Syed Mansor Barakbah dengan majoriti 1,829 dan pada Pilihan raya umum Malaysia 1995 mengalahkan calon BN juga iaitu Fadzil Hanafi dengan majoriti 2,414. Pada Pilihan raya umum Malaysia 1999, Ustaz Fadzil mencatat dua kejayaan. Dalam Pilihan Raya Parlimen, beliau menewaskan bekas Setiausaha Parlimen di Jabatan Perdana Menteri, Dato’ Othman Abdul (calon BN) di Pendang. Fadzil Noor mendapat 22,413 undi berbanding 19,474 undi oleh Othman. Kejayaan ini sangat manis kepada PAS kerana inilah sejarah PAS menang paling besar dalam merebut kerusi parlimen (menang 27 kerusi parlimen).
Di DUN Anak Bukit, Allahyarham mendapat 8,480 undi menewaskan calon BN, Dato’ Abdullah Hasnan Kamaruddin yang mendapat 6,640 undi. DUN Anak Bukit adalah DUN baru yang dipecahkan melalui persempadanan semula kawasan pilihanraya dan tuah telah menyebelahi Ustaz Fadzil manakala Mohamad Sabu telah memenangi Parlimen Kuala Kedah.
Pada tahun 1981, beliau dipilih sebagai Naib Presiden PAS (1981-1982) dan kemudian Timbalan Presiden pada 1983.Peristiwa Memali dan Peristiwa Lubuk Merbau terjadi pada 1985. Pada 30 Mac 1989 beliau dipilih sebagai Presiden PAS selepas pengunduran Tuan Guru Haji Yusof Rawa.
Pada tahun yang sama (1999), beliau dilantik sebagai Ketua Pembangkang[2] menggantikan Lim Kit Siang yang kalah dalam pilihanraya umum itu.
Gerak
[sunting | sunting sumber]Pada 1998, beliau dilantik sebagai Pengerusi GERAK (Majlis Gerakan Keadilan Rakyat Malaysia) (Gerak). Gerak ditubuhkan oleh PAS, DAP dan Parti Rakyat Malaysia (PRM) dan disertai oleh 15 pertubuhan bukan kerajaan dan individu untuk menegakkan keadilan selepas pemecatan dan penahanan Datuk Seri Anwar Ibrahim.
Menawan semula Kelantan dan Terengganu
[sunting | sunting sumber]Hasil kerjasama PAS dengan Parti Semangat 46 dan membentuk Angkatan Perpaduan Ummah pada 1989, PAS berjaya menang majoriti kerusi di negeri Kelantan dan kerajaan PAS dibentuk semula di Kelantan pada 1990 semenjak kalah teruk pada 1977.
Pada 1999, PAS menubuhkan Barisan Alternatif bersama Keadilan dan berjaya mendapatkan semula Terengganu yang terlepas pada 1964. Rakan ABIMnya ,Tuan guru Abdul Hadi Awang dilantik sebagai Menteri Besar Terengganu.[3]
Meninggal dunia
[sunting | sunting sumber]Beliau menerima rawatan selepas melakukan pembedahan pintasan jantung pada 10 Jun 2002.[4] Sebelum itu beliau dimasukkan ke Hospital Kuala Terengganu kerana mengadu sakit dada. Beliau meninggal dunia pada 23 Jun 2002 di Unit Rawatan Rapi, Hospital Universiti Kebangsaan Malaysia akibat sakit jantung pada jam 10.30 pagi. Jenazah beliau diterbangkan oleh pesawat Hercules dari Selangor ke Kedah.[5]
Jenazah Ustaz Fadzil Noor disemadikan di madrasah di tempat kelahiran beliau di Muassasah Darul Ulum, Pokok Sena, Kedah sesuai dengan wasiat beliau. Masa jenazah beliau hendak disemadikan ribuan rakyat hadir bagi memberi penghormatan terakhir kepada beliau, sehinggakan setiap orang yang datang berebut-rebut untuk mengangkat jenazah beliau sehinggakan jalan raya sesak teruk sehingga 20 km.[5]
Kata-kata
[sunting | sunting sumber]"... kalau boleh saya tak nak berhenti bercakap sebab saya berucap dengan orang yang saya kasihi dan saya sayang!" -- Diucap oleh Almarhum Ustaz Fadzil Mohd Noor ketika majlis penutupan Muktamar PAS ke-48, muktamar yang terakhir sebelum beliau menghembuskan nafasnya terakhir.
Rujukan
[sunting | sunting sumber]- ^ "Death of PAS leader leaves party facing difficult decisions (by Abd Rahman Koya) - Media Monitors Network". Diarkibkan daripada yang asal pada 2016-03-04. Dicapai pada 2010-08-26.
- ^ "The Passing of Datuk Fadzil Noor, a Great Malaysian". Aliran Monthly. Dicapai pada 2008-01-23.
- ^ Ustaz Fadzil Noor (1937-2002) dalam kenangan[pautan mati kekal]
- ^ "Fadzil Noor, a Malaysian Islamist, Dies at 65". The New York Times. June 25, 2002. Dicapai pada 2008-01-23.
- ^ a b Mengenang Pemergian Almarhum Ustaz Fadzil Noor, 23 Jun 2010. Laman blog Prioritize Loyalty @ L1™ (Ghazali). Dicapai 26 Ogos 2019.
Pautan luar
[sunting | sunting sumber]
| Penyandang Terdahulu | Presiden PAS 30 Mac 1989 – 23 Jun 2002 |
Penyandang Kemudian |
| Yusuf Rawa | Abdul Hadi Awang |
|
|
| Umum | |
|---|---|
| Perpustakaan negara | |
| Lain-lain | |
- Anggota Parti Islam Se-Malaysia
- Orang dari Kedah
- Ahli politik Malaysia berketurunan Melayu
- Muslim Malaysia
- Anggota Majlis Syura Ulama PAS
- Kematian akibat serangan jantung
- Presiden Parti Islam Se-Malaysia
- Ketua Pembangkang Dewan Rakyat Malaysia
- Ahli Dewan Rakyat, Parlimen Malaysia ke-10
- Alumni Universiti Al-Azhar
- Anggota Angkatan Belia Islam Malaysia
- Ahli Dewan Undangan Negeri Kedah ke-6
- Ahli Dewan Undangan Negeri Kedah ke-7
- Ahli Dewan Undangan Negeri Kedah ke-8
- Ahli Dewan Undangan Negeri Kedah ke-9
- Ahli Dewan Undangan Negeri Kedah ke-10