Bahasa Luxembourg | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Lëtzebuergesch | |||||||
Asli kepada | Luxembourg, Belgium, Perancis, Jerman | ||||||
Kawasan | Eropah | ||||||
Penutur bahasa | 300,000 | ||||||
Indo-European
| |||||||
Status rasmi | |||||||
Bahasa rasmi di | Luxembourg | ||||||
Kod bahasa | |||||||
ISO 639-1 | lb | ||||||
ISO 639-2 | ltz | ||||||
ISO 639-3 | ltz | ||||||
|
Luxembourg (Perancis: Luxembourgeois, Jerman: Luxemburgisch, Luxembourg: Lëtzebuergesch) adalah bahasa Jermanik Barat yang dituturkan di Luxembourg. Ia telah diterima sebagai bahasa rasmi pada 1984. Ia juga dituturkan pada bahagian kecil Belgium, Perancis dan Jerman, baik juga dari sebilangan kecil keturunan imigran Luxembourg di Amerika Syarikat dan emigran ke Transylvania, Romania (Siebenbürgen). Terdapat sebanyak 300,000 orang yang bercakap Bahasa Luxembourg di seluruh dunia.
Luxembourg tergolong kepada kumpulan Jerman Tengah dari bahasa Jermanik Tinggi. Luxembourg telah membawa banyak perkataan Perancis. Contohnya, nama untuk pemandu bas ialah Buschauffeur (juga Belanda) , di mana akan menjadi Busfahrer dalam Jerman dan Chauffeur de bus dalam Perancis. Secara hubungannya begitu untuk penutur Jerman untuk memahami Bahasa Luxembourg, tetapi lebih sukar untuk bercakapnya secara betul disebabkan oleh pengaruh Perancis.
Bak kata lain, menulis Luxembourg selalunya menunjukkan tanda pengaruh dari Jerman Tinggi dalam bentuk susunan kata dan kiasan dan selalu menarik perhatian pembaca fasih Jerman pada dasarnya Jerman tulen menyamar sebagai bahasa asing. Seolah-olah idea bagaimana untuk betul-betul tulis dalam Luxembourg masih berat bergantung kepada tatabahasa Jerman yang lazim. Sebagai hormat ini, Luxembourg sungguh datang dekat untuk menjadi secara kecilnya sebuah dialek Jerman berbanding juga Belanda, di mana juga secara jelas tergolong dalam Jerman tetapi lebih mencapah tandanya dari bahasa itu dalam bentuk susunan kata, kata perintah dan kiasan.
Perkataan lain adalah khusus dalam Luxembourg, sebagai contoh perkataan untuk "Mancis" di mana adalah "Fixfeier".
Piawai Jerman adalah dipanggil "Däitsch", atau kadangkala "Preisësch" (Prussia, di mana ada sedikit xenophobik bunyi suara yang rendah) di Luxembourg. Kegunaannya yang biasa digunakan adalah pada suratkhabar Luxembourg, dan di sekolah rendah. Pentadbiran utama bahasa di Luxembourg ialah Perancis. Bahasa Luxembourg digunakan pada semua Stesyen Radio di Luxembourg dan ia dituturkan oleh kebanyakkan rakyatnya.
Huruf Luxembourg mengandungi 26 huruf Latin tambahan juga tiga huruf yang diubahsuai: é, ä, dan ë.
LaF (Lëtzebuergesch als Friemsprooch – Luxembourg sebagai Bahasa Asing) adalah empat set bahasa sijil kemahiran untuk Bahasa Luxembourg dan menurut ALTE rangka piawai peperiksaan bahasa. Ujian ini ditadbir oleh Centre de Langues Luxembourg di mana ia adalah ahli ALTE.
Setengah frasa
- Jo. Ya.
- Neen. Tidak.
- Villäicht. Mungkin.
- Moien. Hello.
- Äddi. Selamat tinggal.
- Merci. Terima kasih.
- Firwat? Mengapa
- Ech weess nët. Saya tidak tahu
- Watgelift? atau Ëntschëllegt? Maafkan saya?
- Metzleschjong. Anak(lelaki) pembunuh manusia. (suspek utama dalam pengeboman 1985 yang terkenal...)
- Schwätzt dier Däitsch/Franséisch/Englesch? Adakah awak bercakap Jerman/Perancis/Inggeris?
- Politeschen Anstand. Ketertiban Politik
- Sou. Jadi.
- Fräi. Bebas.
- Heem. Rumah( ayat muktamad diperlukan).
- Ech. Saya.
- Mat. Dengan.
- Kand. Budak/Kanak-kanak.
- Wee. Arah.
Pautan luar
Wikipedia Bahasa Luxembourg, ensiklopedia bebas |
- (Inggeris) Luxembourgish - English Dictionary
- (Inggeris) Introduction to the Luxembourgish Orthography - Schanen F. (pdf) Diarkibkan 2006-01-08 di Wayback Machine
- (Inggeris) Luxemburgische Orthographie - Memorial: 1999 Diarkibkan 2004-12-21 di Wayback Machine
- (Inggeris) Eng kleng Hëllef fir Lëtzebuergesch ze schreiwen Diarkibkan 2006-01-11 di Wayback Machine
- (Inggeris) Luxdico Diarkibkan 2006-02-13 di Wayback Machine
- (Inggeris) UNIVERSAL - DEKLARATIOUN VUN DE MËNSCHERECHTER
- (Inggeris) Gefahr oder Chance für das Luxemburgische? Diarkibkan 2006-02-19 di Wayback Machine
- (Inggeris) Centre for Luxembourg Studies (University of Sheffield, UK)[pautan mati kekal]
- (Inggeris) The Centre de Langues Luxembourg page at the ALTE site Diarkibkan 2006-02-07 di Wayback Machine
- Rencana bahasa dengan nombor penutur tidak bertarikh
- Bahasa tanpa kod warna keluarga
- Halaman artikel bahasa dengan sampel teks
- Bahasa yang memerlukan komen ISO 639-3
- Bahasa dengan kod ISO 639-2 code
- Bahasa dengan kod ISO 639-1 code
- Rencana bahasa tanpa medan rujukan
- Rencana bahasa tidak mempunyai kod Glottolog
- Bahasa
- Bahasa Jermanik
- Bahasa di Luxembourg
- Bahasa di Jerman
- Bahasa di Belgium
- Bahasa di Perancis