| Tulisan Mohor | |
|---|---|
 | |
| Jenis tulisan | |
Tempoh masa | s. 700 SM – s. 200 M |
| Arah tulisan | Top-to-bottom  |
| Bahasa-bahasa | Bahasa Cina Kuno |
| Tulisan berkaitan | |
Sistem tulisan induk | Tulisan tulang ramalan
|
Sistem tulisan turunan | |
| Tulisan mohor | |||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 "Tulisan mohor" dalam tulisan biasa (kiri) dan tulisan mohor (kanan). | |||||||||||||||||||||||
| Nama Bahasa Cina | |||||||||||||||||||||||
| Tulisan Cina Tradisional | 篆書 | ||||||||||||||||||||||
| Tulisan Cina Ringkas | 篆书 | ||||||||||||||||||||||
| |||||||||||||||||||||||
| Vietnamese name | |||||||||||||||||||||||
| Vietnamese alphabet |
| ||||||||||||||||||||||
| Hán-Nôm |
| ||||||||||||||||||||||
Tulisan mohor atau tulisan sigil (Cina ringkas: 篆书; Cina tradisional: 篆書; pinyin: Zhuànshū; secara harfiahnya "tulisan ukiran hiasan") ialah gaya tulisan Cina bagi penulisan aksara Cina yang meluas digunakan sepanjang separuh kedua milenium pertama SM. Ia berkembang secara organik daripada tulisan gangsa semasa Dinasti Zhou (1046–256 SM). Varian tulisan mohor yang digunakan di negeri Qin akhirnya menjadi agak piawai, dan diambil sebagai tulisan rasmi di seluruh China semasa Dinasti Qin (221–206 SM). Ia masih digunakan secara meluas untuk ukiran hiasan dan mohor pada zaman Dinasti Han (202 SM – 220 M).[1][2][3]
Terjemahan literal di atas dicipta pada zaman Dinasti Han, dan mencerminkan peranan tulisan ini yang dihadkan kepada inskripsi upacara.
Jenis
Istilah tulisan mohor boleh merujuk kepada beberapa jenis berbeza, termasuk tulisan mohor besar dan tulisan mohor kecil. Tanpa penjelasan lanjut, tulisan mohor biasanya merujuk kepada tulisan mohor kecil iaitu keturunan yang berkembang di dalam negeri Qin semasa zaman Zhou Timur (771–221 SM), yang kemudiannya dipiawaikan di bawah Qin Shi Huang (r. 221–210 SM). Istilah tulisan mohor besar pula boleh merujuk kepada pelbagai bentuk yang luas, termasuk bentuk Qin yang lebih tua daripada tulisan mohor kecil malah bentuk awal Zhou Barat, atau bahkan aksara tulang ramalan. Disebabkan ketidaktepatan ini, para sarjana moden cenderung mengelakkan penggunaan istilah tulisan mohor besar.[4]
Perkembangan
Terdapat beberapa varian berbeza tulisan mohor yang berkembang secara bebas di setiap kerajaan semasa zaman Zhou Timur. Salah satunya, tulisan mohor burung-cacing, dinamakan kerana hiasannya yang rumit pada strok-strok utama, dan digunakan di negeri Wu, Chu, dan Yue. Ia ditemui pada beberapa artifak termasuk Lembing Fuchai dan Pedang Goujian. Sebagai sebuah negeri di selatan, Chu dipengaruhi oleh Wuyue. Chu menghasilkan pedang gangsa yang serupa dengan yang berasal dari Wuyue, tetapi tidak begitu rumit. Chu juga menggunakan gaya burung-cacing, yang dipinjam oleh negeri Wu dan Yue.
Tulisan mohor kecil yang disatukan
Tulisan Qin seperti yang ditunjukkan dalam inskripsi gangsa sebelum penyatuan telah berkembang secara organik daripada tulisan Zhou bermula pada zaman Musim Bunga dan Gugur. Bermula sekitar zaman Negeri-Negeri Berperang, ia menjadi lebih memanjang secara menegak dengan rupa bentuk yang seragam. Inilah tempoh kematangan bagi tulisan mohor kecil. Ia disistematikkan oleh perdana menteri Li Si semasa pemerintahan Qin Shi Huang melalui penghapusan kebanyakan varian aksara, dan dikenakan sebagai piawaian empayar.[5] Melalui ulasan Cina, diketahui bahawa Li Si telah menyusun Cangjiepian, sebuah buku perkataan yang sebahagiannya masih wujud, menyenaraikan kira-kira 3,300 aksara Cina dalam tulisan mohor kecil. Bentuknya dicirikan oleh rupa yang kurang berbentuk segi empat tepat dan lebih berbentuk hampir segi empat sama.
Dalam sejarah popular aksara Cina, tulisan mohor kecil secara tradisional dianggap sebagai nenek moyang kepada tulisan leksikal, yang kemudiannya mendahului setiap bentuk tulisan lain yang digunakan hari ini. Walau bagaimanapun, penemuan arkeologi dan kajian ilmiah terkini telah membawa sesetengah sarjana membuat kesimpulan bahawa nenek moyang langsung kepada tulisan leksikal ialah tulisan proto-leksikal, yang seterusnya berkembang daripada bentuk penulisan vulgar atau popular pada penghujung zaman Negeri-Negeri Berperang hingga ke zaman Qin.[6]
Kamus aksara pertama yang diketahui ialah Erya dari abad ke-3 SM, yang disusun dan dirujuk oleh Liu Xiang dan anaknya Liu Xin; ia kini tidak lagi wujud. Tidak lama selepas itu, Shuowen Jiezi (s. 100 M) ditulis oleh Xu Shen. 9,353 entri dalam Shuowen memaparkan semula bentuk tulisan mohor kecil piawai bagi setiap entri, yang diatur di bawah 540 radikal.
-
Inskripsi mohor kecil pada prototaip berat piawai Qin diperbuat daripada besi, dan ditemui di Wendeng, Shandong pada tahun 1973 -
Titah Qin Er Shi dalam tulisan mohor. Dalam sejarah popular aksara Cina, tulisan mohor kecil secara tradisional dianggap sebagai nenek moyang kepada tulisan leksikal
Pengekodan komputer
Dijangkakan bahawa bentuk tulisan mohor kecil akhirnya akan dikodkan dalam Piawaian Unicode. Titik kod U+38000–U+3AB9F pada Pelan Ideografik Tertier telah diperuntukkan secara sementara.[7]
Tulisan Mohor dan Perbandingan dengan Fon Moden
-
一 satu -
二 dua -
三 tiga -
七 tujuh -
八 lapan -
九 sembilan -
十 sepuluh -
千 seribu -
萬 sepuluh ribu -
日 matahari / hari -
月 bulan -
光 cahaya -
世 dunia / generasi -
昔 dahulu -
今 sekarang -
天 langit / hari -
山 gunung -
川 sungai -
雨 hujan -
水 air -
夏 musim panas -
冬 musim sejuk -
人 manusia -
父 bapa -
母 ibu -
女 – perempuan -
子 – anak / anak lelaki -
主 – tuan / utama -
我 – saya / aku -
心 – hati -
生 – hidup / lahir -
死 – mati -
喪 – berkabung -
弔 – takziah -
目 – mata -
見 – melihat -
立 – berdiri -
舞 – menari -
弓 – busur -
矢 – anak panah -
犬 – anjing -
馬 – kuda -
鹿 – rusa -
牛 – lembu -
羊 – kambing / biri-biri -
魚 – ikan -
虫 – serangga -
高 – tinggi -
大 – besar -
小 – kecil -
食 – makan -
豆 – kacang -
皿 – pinggan / mangkuk -
色 – warna -
黃 – kuning -
黑 – hitam -
要 – mahu / perlu / penting -
到 – sampai -
止 – berhenti -
在 – berada / di -
有 – ada -
無 – tiada -
不 – tidak
- ^ Li Huiwen (李惠文); Han Lifen (韩丽芬); George Becker (贝可平) (2018-12-20). "Kaligrafi dan Teknik Penulisan pada Dinasti Qin dan Han".
- ^ "Jenis Tulisan". Dicapai pada 2023-09-28.
- ^ "Kategori Kaligrafi - Tulisan Mohor". Dicapai pada 2023-09-29.
- ^ Qiu 2000, m/s. 60.
- ^ Chen 2003.
- ^ Qiu 2000.
- ^ Everson, Michael; McGowan, Rick; Whistler, Ken; Umamaheswaran, V. S. (9 May 2023). "Peta jalan ke TIP". The Unicode Consortium. Dicapai pada 28 August 2023.