Sistrum - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas

Sistrum (bentuk jamak: sistra atau (dalam Latin) sīstra;^[1] daripada Yunani σεῖστρον seistron dengan makna yang sama; secara harfiah "sesuatu yang digoncang", dari σείειν seiein, "menggoncang"^[2]^[3]^[4]) ialah alat muzik dalam keluarga perkusi, sejenis orok-orok, yang terkenal digunakan oleh orang Mesir purba. Ia terdiri daripada pemegang dan bingkai logam berbentuk U, diperbuat daripada loyang atau gangsa dan berukuran antara 30 hingga 76 cm (12–30 in) lebar. Bingkai ini menyokong palang-palang logam yang dapat bergelongsor yang boleh mempunyai cincin-cincin atau sesendal logam. Apabila digoncang, cincin kecil atau gelung logam nipis ini pada palang bergeraknya menghasilkan bunyi dari dentuman lembut hingga gemerincing kuat. Namanya dalam bahasa Mesir purba ialah sekhem (sḫm)^{[perlu rujukan]} atau sesheshet (sššt) kerana bunyi yang dihasilkannya ketika digerakkan.^{[nb 1]} Sistrum Mesir purba amat terhubung dengan amalan keagamaan dan ritual berkaitan pelbagai dewa muzik dan kegembiraan.^[5]

Sekhem ialah sistrum yang lebih ringkas, berbentuk gelung,^{[perlu rujukan]} manakala sesheshet (bunyi ajukan) ialah yang berbentuk seperti naos.^[6]

Bahasa Inggeris telah mengguna pakai nama sistrum untuk merujuk kepada alat orok-orok cakera moden Afrika Barat.^[7]^[8]

Sistrum Mesir

Sistrum ialah alat suci di Mesir purba. Mungkin berasal daripada pemujaan dewi Bat, ia digunakan dalam tarian dan upacara keagamaan, terutamanya dalam pemujaan dewi Hathor, dengan bentuk U pemegang dan bingkai sistrum dilihat menyerupai wajah dan tanduk dewi lembu itu.^[9] Jenis sistrum lain yang digunakan dalam pemujaan Hathor ialah berbentuk naos: sebuah kuil kecil dengan pemegang yang dihiasi indah dengan kepala Hathor di atasnya.^[10] Sistrum khususnya dibawa oleh wanita atau pendeta wanita muzik untuk amalan ritual, kecuali semasa perayaan apabila raja akan menggunakan sistrum untuk mempersembahkan sesuatu kepada Hathor.^[11] Bunyi yang dihasilkan oleh alat perkusi ini diiringi ritma muzik sangat penting untuk memanggil dewa-dewi, dengan bunyi berulangnya dipercayai membantu dalam penyembuhan ritual dan mengubah realiti.^[5] Sistrum juga digunakan di luar konteks keagamaan untuk jenis muzik, tarian, dan keseronokan lain sehingga dinasti ke-18, apabila sistrum semakin terhad penggunaannya, dan akhirnya hanya digunakan untuk tujuan keagamaan.^[11] Ia juga digoncang untuk menghalang banjir Nil dan menakutkan Set.^[12]

Isis dengan peranannya sebagai ibu dan pencipta digambarkan memegang baldi, melambangkan banjir Nil, di satu tangan dan sistrum di tangan yang lain.^[13] Dewi Bast juga sering digambarkan memegang sistrum, melambangkan peranannya sebagai dewi tarian, kegembiraan, dan perayaan.^[14]

Sistra masih digunakan dalam Ritus Alexandria dan Ritus Habsyah.^[15] Selain digambar dalam seni Mesir dengan tarian dan ekspresi kegembiraan, sistrum juga disebutkan dalam sastera Mesir.^[16] Hieroglif untuk sistrum ditunjukkan.

Sistrum Minos

Orang Minos purba juga menggunakan sistrum, dan beberapa contoh yang diperbuat daripada tanah liat tempatan telah ditemui di pulau Crete. Lima daripadanya dipamerkan di Muzium Arkeologi Agios Nikolaos. Sistrum juga digambarkan pada Pasu Tuaian, sebuah artifak yang ditemui di tapak Hagia Triada.

Penggunaan sistrum oleh orang Minos mungkin juga berpusat pada Hathor dalam ritual yang melibatkan kesuburan, aspek hiburan seperti muzik dan tarian, serta keseronokan.^[17] Sistra yang digunakan oleh Minos purba menunjukkan pertindihan dengan penggunaan Mesir purba melalui penggunaan serupa dalam konteks pengebumian.^[17] Bukti dua sistrum Minos gangsa mencadangkan bahawa ia dicipta dengan mencetak lengkung dan pemegang secara berasingan, menyambungkan kedua-duanya bersama dengan pasak kemudiannya.^[17]

Pengkaji masih tidak pasti jika sistra tanah liat itu alat sebenar yang digunakan untuk menghasilkan muzik ataupun model dengan kepentingan simbolik sahaja. Namun uji kaji dengan replika seramik menunjukkan bahawa bunyi keletak dihasilkan oleh reka bentuk tanah liat, jadi penggunaan dalam ritual mungkin lebih boleh jadi.^[18]

Penggunaan kemudian

Senasel (sistrum) dan kemudiannya crotalus terus sebagai alat liturgi dalam Gereja Ortodoks Habsyah^[19] berabad-abad lamanya dan masih dimainkan hari ini semasa tarian yang dilakukan oleh debtera (penyanyi) pada perayaan gereja yang penting. Ia juga kadang-kadang ditemui dalam pemujaan dan ritual Neopagan.^{[penjelasan diperlukan]}

Sistrum kadang-kadang dihidupkan semula dalam muzik orkestra Barat abad ke-19, muncul paling menonjol dalam Babak 1 opera Les Troyens (1856–1858) oleh penggubah Perancis Hector Berlioz. Namun kini, ia telah digantikan oleh alat muzik modennya yang setara, tamborin. Kesan yang dihasilkan oleh sistrum dalam muzik – apabila digoncang sehentak-sehentak mengikut ritma – adalah untuk membangkitkan pergerakan dan aktiviti. Goncangan beritma sistrum, seperti tamborin, dikaitkan dengan upacara keagamaan atau khayalan, digoncang sebagai orok-orok suci dalam pemujaan Hathor Mesir purba, ataupun dalam gemerincing kuat tamborin dalam Evangelikalisme moden, dalam lagu dan tarian Romani, di atas pentas konsert rock, atau untuk meningkatkan tutti orkestra skala besar.

Penggubah klasik Hans Werner Henze (1926–2012) meminta pemain seruling memainkan dua sistrum dalam karyanya 1988 Sonate für sechs Spieler (Sonata untuk enam pemain).

Afrika Barat

Pelbagai alat orok-orok moden Afrika Barat dan Gabon juga dipanggil sistra (jamak bagi sistrum): sistrum labu, sistrum Afrika Barat atau orok-orok cakera (n'goso m'bara) juga dipanggil orok-orok Wasamba atau Wassahouba. Ia biasanya terdiri daripada cabang berbentuk V dengan beberapa atau banyak cakera labu cekung yang dilekatkan, yang boleh dihiasi.^[20]

Galeri

Sistrum Mesir rosak
Nefertari, isteri Ramesses II, memegang sistrum jenis sekhem
Sistrum Mesir
Koleksi sistra di Louvre
Muzium Seni Walters, s. 380–250 BCE
Wanita duduk dengan sistrum pada syiling yang dicap pada zaman Hadrian
Isis yang diromawikan memegang sistrum, juga dari zaman Hadrian
Pemain pancaragam sekolah memegang dua orok-orok cakera (sistra), Ziguinchor, Senegal, 1973
2300–2000 SM, Anatolia (Turki), diperbuat daripada aloi tembaga.

Lihat juga

Kagura suzu (Shinto)

Nota kaki

^ "Dalam bahasa Mesir purba, nama alat ini ialah sesheshet (sššt), bunyi ajukan yang berasal daripada bunyi alat tersebut — iaitu bunyi gemerincing lembut yang menyerupai angin berdesir/menghembus melalui papirus."^[5]

Rujukan

^ Stein, Jess, penyunting (1988). The Random House College Dictionary (ed. Revised). New York: Random House. m/s. 1230. ISBN 0-394-43500-1.
^ sistrum. Charlton T. Lewis and Charles Short. A Latin Dictionary pada Perseus Digital Library.
^ σεῖστρον, σείω. Liddell, Henry George; Scott, Robert; A Greek–English Lexicon di Perseus Project.
^ "sistrum". Oxford English Dictionary (ed. 2nd). Oxford University Press. 1989.
^ ^a ^b ^c Tahya (July 2018). "Menemui Semula Sistrum" (PDF). tahya.com. Dicapai pada 26 July 2023.
^ Bandingkan:Ayad, Mariam F. (2 June 2009). "Ritus dan ritual: Sistrum, kalung menat dan objek suci Hathor". God's Wife, God's Servant: The God's Wife of Amun (ca.740–525 BC). Abingdon: Routledge. m/s. 37. ISBN 9781134127931. Dicapai pada 21 April 2023. Perbezaan antara dua jenis sistrum, naos atau gelung, adalah berdasarkan bentuk. [...] Yang membezakan dua jenis sistrum ialah bentuk dan komposisi bahagian atas. Sistrum gelung biasanya terdiri daripada dawai melengkung yang dilekatkan dengan tiga palang mendatar. [...] Sistrum naos dinamakan demikian kerana bahagian atasnya berbentuk tempat suci kuil, atau naos. [...] Dalam bahasa Mesir, tiga perkataan digunakan untuk merujuk kepada sistrum: sekhem, sesheshet, dan ib. [...] Kajian terbaru oleh Reynders menunjukkan bahawa perkataan Mesir sesheshet sentiasa digunakan dalam teks kapsyen yang mengiringi adegan memainkan sistrum, tanpa mengira jenis sistrum yang digambarkan dalam adegan. Pemerhatian ini membawanya kepada kesimpulan bahawa perkataan sesheshet merujuk kepada bunyi yang dihasilkan oleh sistrum, manakala sekhem, apabila digunakan untuk sistrum, merujuk khusus kepada penjelmaan atau manifestasi dewi Hathor.
^ Muzium Negara Seni Afrika Smithsonian.
^ Byghan, Yowann (12 March 2020). Sacred and Mythological Animals: A Worldwide Taxonomy. Jefferson, North Carolina: McFarland. m/s. 64. ISBN 9781476638874. Dicapai pada 21 April 2023. Sekhem (nama Mesir) atau σεῖστρον (nama Greek), kini dipanggil sistrum di Afrika Barat, ialah alat perkusi dengan bunyi berdering atau bergemerincing [...].
^ Hart (2005), m/s. 65.
^ Duchesne-Guillemin, Marcelle (February 1981). "Muzik dalam Mesopotamia dan Mesir Purba" (PDF). World Archaeology. 12 (3): 289. doi:10.1080/00438243.1981.9979803. JSTOR 124240.
^ ^a ^b de Garis Davies, N. (April 1920). "Sistrum Alabaster Didedikasikan oleh Raja Teta". The Journal of Egyptian Archaeology. 6 (2): 70–72. doi:10.2307/3853608. JSTOR 3853608.
^ Plutarch (1936), cap. 63.
^ Merchant (1992), m/s. 115.
^ Hart (2005), m/s. 47.
^ Borroff (1971), m/s. 9.
^ The Instruction of Amenemope dalam Lichtheim (2006), m/s. 149.
^ ^a ^b ^c Borowka, Dawid (2020). "Sistrum dan Tuannya. Beberapa pemikiran tentang penggunaan sistrum di Crete dan kaitannya dengan Hathor". Fontes Archaeological Posnanienses. 56: 37–53 – melalui Academia.edu.
^ Philip P. Betancourt, Costis Davaras, dan Eleni Stravopodi, "Penggalian dalam Gua Hagios Charlambos: Laporan Awal", Hesperia 77 (2008): 539–605.
^ Curl, James Stevens (7 March 2023). "Odyssey Marian". Anglicanism.org. Dicapai pada 6 April 2023.
^ Muzium Maya Kanada museevirtuel.ca/edu Sistra Labu, Gabon

Pustaka yang disebut

Hart, George (2005). The Routledge Dictionary of Egyptian Gods and Goddesses (ed. 2nd). Milton Park, UK: Routledge. ISBN 978-0-415-34495-1.
Merchant, Carolyn (1992). Radical Ecology: The Search for a Livable World. Routledge. ISBN 978-0-415-90650-0.
Plutarch (1936). Isis and Osiris. Loeb Classical Library. V.
Borroff, Edith (1971). Music in Europe and the United States: A History. Prentice-Hall. ISBN 9780136080831.
Lichtheim, Miriam (2006) [1976]. The New Kingdom. Ancient Egyptian Literature. 2. Berkeley, CA: University of California Press. ISBN 978-0-520-24843-4.

Pautan luar

Sistrum (Kamus Smith, 1875)
"Sistrum" . Encyclopædia Britannica (dalam bahasa Inggeris) (ed. ke-11). 1911.

[6] "Dalam bahasa Mesir purba, nama alat ini ialah sesheshet (sššt), bunyi ajukan yang berasal daripada bunyi alat tersebut — iaitu bunyi gemerincing lembut yang menyerupai angin berdesir/menghembus melalui papirus."^[5]

[randomhouse-1] Stein, Jess, penyunting (1988). The Random House College Dictionary (ed. Revised). New York: Random House. m/s. 1230. ISBN 0-394-43500-1.

[2] sistrum. Charlton T. Lewis and Charles Short. A Latin Dictionary pada Perseus Digital Library.

[3] σεῖστρον, σείω. Liddell, Henry George; Scott, Robert; A Greek–English Lexicon di Perseus Project.

[4] "sistrum". Oxford English Dictionary (ed. 2nd). Oxford University Press. 1989.

[Tahya-5] Tahya (July 2018). "Menemui Semula Sistrum" (PDF). tahya.com. Dicapai pada 26 July 2023.

[7] Bandingkan:Ayad, Mariam F. (2 June 2009). "Ritus dan ritual: Sistrum, kalung menat dan objek suci Hathor". God's Wife, God's Servant: The God's Wife of Amun (ca.740–525 BC). Abingdon: Routledge. m/s. 37. ISBN 9781134127931. Dicapai pada 21 April 2023. Perbezaan antara dua jenis sistrum, naos atau gelung, adalah berdasarkan bentuk. [...] Yang membezakan dua jenis sistrum ialah bentuk dan komposisi bahagian atas. Sistrum gelung biasanya terdiri daripada dawai melengkung yang dilekatkan dengan tiga palang mendatar. [...] Sistrum naos dinamakan demikian kerana bahagian atasnya berbentuk tempat suci kuil, atau naos. [...] Dalam bahasa Mesir, tiga perkataan digunakan untuk merujuk kepada sistrum: sekhem, sesheshet, dan ib. [...] Kajian terbaru oleh Reynders menunjukkan bahawa perkataan Mesir sesheshet sentiasa digunakan dalam teks kapsyen yang mengiringi adegan memainkan sistrum, tanpa mengira jenis sistrum yang digambarkan dalam adegan. Pemerhatian ini membawanya kepada kesimpulan bahawa perkataan sesheshet merujuk kepada bunyi yang dihasilkan oleh sistrum, manakala sekhem, apabila digunakan untuk sistrum, merujuk khusus kepada penjelmaan atau manifestasi dewi Hathor.

[8] Muzium Negara Seni Afrika Smithsonian.

[9] Byghan, Yowann (12 March 2020). Sacred and Mythological Animals: A Worldwide Taxonomy. Jefferson, North Carolina: McFarland. m/s. 64. ISBN 9781476638874. Dicapai pada 21 April 2023. Sekhem (nama Mesir) atau σεῖστρον (nama Greek), kini dipanggil sistrum di Afrika Barat, ialah alat perkusi dengan bunyi berdering atau bergemerincing [...].

[10] Hart (2005), m/s. 65.

[:1-11] Duchesne-Guillemin, Marcelle (February 1981). "Muzik dalam Mesopotamia dan Mesir Purba" (PDF). World Archaeology. 12 (3): 289. doi:10.1080/00438243.1981.9979803. JSTOR 124240.

[:2-12] Garis Davies, N. (April 1920). "Sistrum Alabaster Didedikasikan oleh Raja Teta". The Journal of Egyptian Archaeology. 6 (2): 70–72. doi:10.2307/3853608. JSTOR 3853608.

[13] Plutarch (1936), cap. 63.

[14] Merchant (1992), m/s. 115.

[15] Hart (2005), m/s. 47.

[16] Borroff (1971), m/s. 9.

[17] The Instruction of Amenemope dalam Lichtheim (2006), m/s. 149.

[:3-18] Borowka, Dawid (2020). "Sistrum dan Tuannya. Beberapa pemikiran tentang penggunaan sistrum di Crete dan kaitannya dengan Hathor". Fontes Archaeological Posnanienses. 56: 37–53 – melalui Academia.edu.

[Hagios_Charalambos_excavation-19] Philip P. Betancourt, Costis Davaras, dan Eleni Stravopodi, "Penggalian dalam Gua Hagios Charlambos: Laporan Awal", Hesperia 77 (2008): 539–605.

[20] Curl, James Stevens (7 March 2023). "Odyssey Marian". Anglicanism.org. Dicapai pada 6 April 2023.

[21] Muzium Maya Kanada museevirtuel.ca/edu Sistra Labu, Gabon

[1]

[2]

[3]

[4]

[nb 1]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]

[17]

[18]

[19]

[20]

Kawalan kewibawaan
Perpustakaan negara	Jerman
Lain-lain	MusicBrainz (instrumen)