Silikon dioksida - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas

Silikon dioksida
Nama
	Nama IUPAC Silikon dioksida; Silicon dioxide
	Nama lain Kuarza; Silika
Pengecam
No. Pendaftaran CAS	7631-86-9 ;
ChEBI	CHEBI:30563 ;
ChemSpider	22683 ;
ECHA InfoCard	100.028.678
Nombor EC	231-545-4;
Nombor E	E551 (pengawal keasidan pH & agen antikerakan)
Rujukan Gmelin	200274
KEGG	C16459 ;
MeSH	Silicon+dioxide
PubChem CID	24261;
Nombor RTECS	VV7565000;
UNII	ETJ7Z6XBU4 ;
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID1029677 ;
	InChI InChI=1S/O2Si/c1-3-2 Key: VYPSYNLAJGMNEJ-UHFFFAOYSA-N ;
Sifat
Formula kimia	SiO2
Jisim molar	60.08 g/mol
Rupa bentuk	Pepejal lutsinar (amorf); Putih atau kuning keputihan (serbuk)
Ketumpatan	2.648 (kuarza-α), 2.196 (amorf) g·cm−3
Takat lebur	1,713 °C (3,115 °F; 1,986 K) (amorf) to
Takat didih	2,950 °C (5,340 °F; 3,220 K)
Kerentanan magnet (χ)	−29.6·10−6 cm3/mol
Kekonduksian haba	12 (\|\| paksi-c), 6.8 (⊥ paksi-c), 1.4 (am.) W/(m⋅K)
Indeks biasan (nD)	1.544 (o), 1.553 (e)
Bahaya
NFPA 704 (berlian api)	0 0 0
	NIOSH (Had pendedahan kesihatan AS):
PEL (Dibenarkan)	TWA 20 mppcf (80 mg/m3/%SiO2) (amorf)
REL (Disyorkan)	TWA 6 mg/m3 (amorf); Ca TWA 0.05 mg/m3
IDLH (Bahaya serta-merta)	3000 mg/m3 (amorf); Ca [25 mg/m3 (kristobalit, tridimit); 50 mg/m3 (quartz)]
Sebatian berkaitan
Diona berkaitan	Karbon dioksida; Germanium dioksida; Timah dioksida; Plumbum dioksida
Sebatian berkaitan	Silikon monoksida; Silikon sulfida
Termokimia
Entropi molar; piawai So298	42 J·mol−1·K−1
Entalpi pembentukan; piawai (ΔfH⦵298)	−911 kJ·mol−1
	Kecuali jika dinyatakan sebaliknya, data diberikan untuk bahan-bahan dalam keadaan piawainya (pada 25 °C [77 °F], 100 kPa).
	pengesahan (apa yang perlu: /?)
	Rujukan kotak info

Silikon dioksida, juga dikenali sebagai silika (daripada Latin, silex), ialah sejenis sebatian kimia yang merupakan salah satu oksida bagi silikon dengan formula Si O₂. Ia telah dikenali dengan kekerasannya sejak zaman purba lagi. Dalam alam semula jadi, silika paling banyak ditemui dalam bentuk pasir dan kuartza, dan boleh juga dijumpai di dalam dinding sel diatom.^[5]^[6]

Silika dihasilkan dalam beberapa bentuk termasuk kuartza terlakur, kristal, silika terwasap (atau silika pirogenik), silika koloid, gel silika dan aerogel.

Menyedut silika kristal yang halus adalah toksik dan boleh mengakibatkan keradangan teruk pada tisu paru-paru, silikosis, bronkitis, kanser paru-paru, dan penyakit autoimun sistemik, seperti lupus dan rheumatoid arthritis. Penyerapan silikon dioksida amorf, dalam dos yang tinggi, membawa kepada keradangan jangka pendek yang tidak kekal, di mana semua kesan sampingannya dapat sembuh.^[7]

Aplikasi

Kegunaan utama silika ialah di dalam penghasilan kaca untuk tingkap, cawan minum, botol minuman dan pelbagai kegunaan lain. Kebanyakan gentian optik yang digunakan untuk telekomunikasi juga dibuat daripada silika. Ia merupakan bahan utama dalam penghasilan pelbagai barangan seramik putih seperti barangan tembikar, porselin dan juga simen Portland yang digunakan dalam industri.

Silika ialah bahan tambahan biasa yang digunakan dalam penghasilan makanan, di mana ia digunakan terutama sekali sebagai agen pengalir dalam makanan serbuk, atau untuk menyerap air dalam kegunaan higroskopi. Ia adalah bahan utama dalam tanah diatom yang mempunyai banyak kegunaan, daripada penapisan hingga ke kawalan serangga perosak.

Rujukan

^ ^a ^b ^c ^d ^e Haynes, William M., penyunting (2011). CRC Handbook of Chemistry and Physics (ed. 92). Boca Raton, FL: CRC Press. ISBN 1439855110.
^ ^a ^b ^c NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0552" (dalam bahasa Inggeris). National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
^ ^a ^b NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0682" (dalam bahasa Inggeris). National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).
^ ^a ^b Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. m/s. A22. ISBN 978-0-618-94690-7.
^ Iler, R. K. (1979). The Chemistry of Silica. Plenum Press. ISBN 978-0-471-02404-0.
^ Fernández LD, Lara E, Mitchell EA (2015). "Checklist, diversity and distribution of testate amoebae in Chile". Eur. J. Protistol. 51 (5): 409–24. doi:10.1016/j.ejop.2015.07.001. PMID 26340665.
^ Johnston, CJ et al. (2000), Toxicol Sci, 56(2): 405-413

Pautan luar

Rencana berkenaan kimia ini ialah rencana tunas. Anda boleh membantu Wikipedia dengan mengembangkannya.

[b92-1] Haynes, William M., penyunting (2011). CRC Handbook of Chemistry and Physics (ed. 92). Boca Raton, FL: CRC Press. ISBN 1439855110.

[PGCH0552-2] NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0552" (dalam bahasa Inggeris). National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).

[PGCH0682-3] NIOSH Pocket Guide to Chemical Hazards. "#0682" (dalam bahasa Inggeris). National Institute for Occupational Safety and Health (NIOSH).

[b1-4] Zumdahl, Steven S. (2009). Chemical Principles 6th Ed. Houghton Mifflin Company. m/s. A22. ISBN 978-0-618-94690-7.

[5] Iler, R. K. (1979). The Chemistry of Silica. Plenum Press. ISBN 978-0-471-02404-0.

[Fern-6] Fernández LD, Lara E, Mitchell EA (2015). "Checklist, diversity and distribution of testate amoebae in Chile". Eur. J. Protistol. 51 (5): 409–24. doi:10.1016/j.ejop.2015.07.001. PMID 26340665.

[7] Johnston, CJ et al. (2000), Toxicol Sci, 56(2): 405-413

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

l b s Sebatian silikon
Si(II)	SiO SiS
Si(IV)	SiBr₄ SiC SiCl₄ SiF₄ SiH₄ SiI₄ SiO₂ SiS₂ Si₃N₄

l b s Oksida
Tahap pengoksidaan bercampur	Antimoni tetroksida (Sb₂O₄) Kobalt(II,III) oksida (Co₃O₄) Besi(II,III) oksida (Fe₃O₄) Plumbum(II,IV) oksida (Pb₃O₄) Mangan(II,III) oksida (Mn₃O₄) Argentum(I,III) oksida (Ag₂O₂) Triuranium oktoksida (U₃O₈) Karbon suboksida (C₃O₂) Anhidrida melitat (C₁₂O₉) Dikarbon monoksida (C₂O)
Tahap pengoksidaan +1	Kuprum(I) oksida (Cu₂O) Diklorin monoksida (Cl₂O) Galium(I) oksida (Ga₂O) Litium oksida (Li₂O) Kalium oksida (K₂O) Rubidium oksida (Rb₂O) Argentum oksida (Ag₂O) Talium(I) oksida (Tl₂O) Natrium oksida (Na₂O) Air (hidrogen oksida) (H₂O)
Tahap pengoksidaan +2	Aluminium(II) oksida (AlO) Barium oksida (BaO) Berilium oksida (BeO) Kadmium oksida (CdO) Kalsium oksida (CaO) Karbon monoksida (CO) Kromium(II) oksida (CrO) Kobalt(II) oksida (CoO) Tembaga(II) oksida (CuO) Besi(II) oksida (FeO) Plumbum(II) oksida (PbO) Magnesium oksida (MgO) Merkuri(II) oksida (HgO) Nikel(II) oksida (NiO) Nitrik oksida (NO) Paladium(II) oksida (PdO) Stronsium oksida (SrO) Sulfur monoksida (SO) Stanum(II) oksida (SnO) Titanium(II) oksida (TiO) Vanadium(II) oksida (VO) Zink oksida (ZnO)
Tahap pengoksidaan +3	Aluminium oksida (Al₂O₃) Antimoni trioksida (Sb₂O₃) Arsenik trioksida (As₂O₃) Bismut(III) oksida (Bi₂O₃) Boron trioksida (B₂O₃) Kromium(III) oksida (Cr₂O₃) Dinitrogen trioksida (N₂O₃) Erbium(III) oksida (Er₂O₃) Gadolinium(III) oksida (Gd₂O₃) Galium(III) oksida (Ga₂O₃) Holmium(III) oksida (Ho₂O₃) Indium(III) oksida (In₂O₃) Besi(III) oksida (Fe₂O₃) Lantanum oksida (La₂O₃) Lutesium(III) oksida (Lu₂O₃) Nikel(III) oksida (Ni₂O₃) Fosforus trioksida (P₄O₆) Prometium(III) oksida (Pm₂O₃) Rodium(III) oksida (Rh₂O₃) Samarium(III) oksida (Sm₂O₃) Skandium oksida (Sc₂O₃) Terbium(III) oksida (Tb₂O₃) Talium(III) oksida (Tl₂O₃) Tulium(III) oksida (Tm₂O₃) Titanium(III) oksida (Ti₂O₃) Tungsten(III) oksida (W₂O₃) Vanadium(III) oksida (V₂O₃) Iterbium(III) oksida (Yb₂O₃) Itrium(III) oksida (Y₂O₃)
Tahap pengoksidaan +4	Karbon dioksida (CO₂) Karbon trioksida (CO₃) Serium(IV) oksida (CeO₂) Klorin dioksida (ClO₂) Kromium(IV) oksida (CrO₂) Dinitrogen tetroksida (N₂O₄) Germanium dioksida (GeO₂) Hafnium(IV) oksida (HfO₂) Plumbum dioksida (PbO₂) Mangan dioksida (MnO₂) Nitrogen dioksida (NO₂) Plutonium(IV) oksida (PuO₂) Rodium(IV) oksida (RhO₂) Rutenium(IV) oksida (RuO₂) Selenium dioksida (SeO₂) Silikon dioksida (SiO₂) Sulfur dioksida (SO₂) Telurium dioksida (TeO₂) Thorium dioksida (ThO₂) Stanum dioksida (SnO₂) Titanium dioksida (TiO₂) Tungsten(IV) oksida (WO₂) Uranium dioksida (UO₂) Vanadium(IV) oksida (VO₂) Zirkonium dioksida (ZrO₂)
Tahap pengoksidaan +5	Antimon pentoksida (Sb₂O₅) Arsenik pentoksida (As₂O₅) Diklorin pentoksida (Cl₂O₅) Dinitrogen pentoksida (N₂O₅) Niobium pentoksida (Nb₂O₅) Fosforus pentoksida (P₂O₅) Tantalum pentoksida (Ta₂O₅) Vanadium(V) oksida (V₂O₅)
Tahap pengoksidaan +6	Kromium trioksida (CrO₃) Molibdenum trioksida (MoO₃) Renium trioksida (ReO₃) Selenium trioksida (SeO₃) Sulfur trioksida (SO₃) Telurium trioksida (TeO₃) Tungsten trioksida (WO₃) Uranium trioksida (UO₃) Xenon trioksida (XeO₃)
Tahap pengoksidaan +7	Diklorin heptoksida (Cl₂O₇) Mangan heptoksida (Mn₂O₇) Renium(VII) oksida (Re₂O₇) Teknetium(VII) oksida (Tc₂O₇)
Tahap pengoksidaan +8	Osmium tetroksida (OsO₄) Rutenium tetroksida (RuO₄) Xenon tetroksida (XeO₄) Iridium tetroksida (IrO₄)
Oksida berkaitan	Oksokarbon Suboksida Oksianion Ozonida
Oksida disusun berdasarkan tahap pengoksidaan. Kategori:Oksida

Kawalan kewibawaan
Perpustakaan negara	Sepanyol Perancis (data) Jerman Amerika Syarikat Latvia
Lain-lain	Aplikasi Berfaset Terminologi Subjek

Nama

Nama IUPAC Silikon dioksida Silicon dioxide
Nama lain Kuarza Silika
Pengecam
No. Pendaftaran CAS	7631-86-9^Y
ChEBI	CHEBI:30563^Y
ChemSpider	22683^Y
ECHA InfoCard	100.028.678
Nombor EC	231-545-4
Nombor E	E551 (pengawal keasidan pH & agen antikerakan)
Rujukan Gmelin	200274
KEGG	C16459^N
MeSH	Silicon+dioxide
PubChem CID	24261
Nombor RTECS	VV7565000
UNII	ETJ7Z6XBU4^Y
CompTox Dashboard (EPA)	DTXSID1029677
InChI InChI=1S/O2Si/c1-3-2^Y Key: VYPSYNLAJGMNEJ-UHFFFAOYSA-N^Y
Sifat
Formula kimia	SiO₂
Jisim molar	60.08 g/mol
Rupa bentuk	Pepejal lutsinar (amorf) Putih atau kuning keputihan (serbuk)
Ketumpatan	2.648 (kuarza-α), 2.196 (amorf) g·cm⁻³^[1]
Takat lebur	1,713 °C (3,115 °F; 1,986 K) (amorf)^[1]^(p4.88) to
Takat didih	2,950 °C (5,340 °F; 3,220 K)^[1]
Kerentanan magnet (χ)	−29.6·10⁻⁶ cm³/mol
Kekonduksian haba	12 (\|\| paksi-c), 6.8 (⊥ paksi-c), 1.4 (am.) W/(m⋅K)^[1]^(p12.213)
Indeks biasan (n_D)	1.544 (o), 1.553 (e)^[1]^(p4.143)
Bahaya
NFPA 704 (berlian api)	0 0 0
NIOSH (Had pendedahan kesihatan AS):
PEL (Dibenarkan)	TWA 20 mppcf (80 mg/m³/%SiO₂) (amorf)^[2]
REL (Disyorkan)	TWA 6 mg/m³ (amorf)^[2] Ca TWA 0.05 mg/m³^[3]
IDLH (Bahaya serta-merta)	3000 mg/m³ (amorf)^[2] Ca [25 mg/m³ (kristobalit, tridimit); 50 mg/m³ (quartz)]^[3]
Sebatian berkaitan
Diona berkaitan	Karbon dioksida Germanium dioksida Timah dioksida Plumbum dioksida
Sebatian berkaitan	Silikon monoksida Silikon sulfida
Termokimia
Entropi molar piawai S^o₂₉₈	42 J·mol⁻¹·K⁻¹^[4]
Entalpi pembentukan piawai (Δ_fH^⦵₂₉₈)	−911 kJ·mol⁻¹^[4]
Kecuali jika dinyatakan sebaliknya, data diberikan untuk bahan-bahan dalam keadaan piawainya (pada 25 °C [77 °F], 100 kPa).
Y pengesahan (apa yang perlu: Y/N?)
Rujukan kotak info