| Nayakan | |
|---|---|
| Pengarah | Mani Ratnam |
| Penulis | Mani Ratnam Balakumaran |
| Dihasilkan oleh | Muktha Srinivasan Muktha V. Ramaswamy G. Venkateswaran |
| Dibintangi | Kamal Haasan Saranya |
| Sinematografi | P. C. Sreeram |
| Disunting oleh | B. Lenin V. T. Vijayan |
| Muzik oleh | Ilaiyaraaja |
Syarikat penerbitan | Muktha Films |
| Diedarkan oleh | GV Films |
Tarikh tayangan |
|
Masa tayangan | 155 minutes[1] |
| Negara | India |
| Bahasa | Tamil |
| Bajet | ₹1 crore[2] |
Nayakan (Tamil: நாயகன்,/nɑːjəɡən/; terjemahan: Wira) ialah sebuah filem drama jenayah epik berbahasa Tamil dari India yang ditulis dan diarahkan oleh Mani Ratnam, dan diterbitkan oleh Muktha Srinivasan. Filem ini dibintangi oleh Kamal Haasan dan Saranya (dalam penampilan sulungnya) sebagai teraju utama, bersama Janagaraj, Karthika, Vijayan, M. V. Vasudeva Rao, Delhi Ganesh, Nizhalgal Ravi, Nassar dan Tara dalam peranan sokongan. Filem ini mengisahkan perjalanan hidup Velu Naicker (Haasan) daripada penghuni setinggan biasa kepada ketua jenayah yang sangat dihormati di dunia gelap Bombay.
Nayakan diilhamkan secara longgar daripada kehidupan ketua jenayah dunia gelap Bombay, Varadarajan Mudaliar serta filem Amerika The Godfather (1972). Mani Ratnam pada awalnya diminta untuk mengarah semula filem Hindi Pagla Kahin Ka (1970), tetapi beliau menolak dan mencadangkan dua cerita lain, salah satunya dipersetujui oleh Kamal Haasan dan menjadi Nayakan. Sinematografi filem ini dikendalikan oleh P. C. Sreeram, manakala penyuntingan oleh B. Lenin dan V. T. Vijayan. Penggambaran bermula lewat tahun 1986 di Madras (kini Chennai) dan sebahagiannya di Bombay.
Nayakan ditayangkan pada 21 Oktober 1987 sempena perayaan Deepavali, dan menjadi kejayaan kritikal serta komersial, dengan tayangan melebihi 175 hari di pawagam. Filem ini memenangi Anugerah Filem Kebangsaan untuk Pelakon Lelaki Terbaik (Haasan), Sinematografi Terbaik (Sreeram), dan Reka Bentuk Seni Terbaik (Thota Tharani). Ia dipilih sebagai penyertaan rasmi India untuk Anugerah Akademi untuk Filem Bahasa Asing Terbaik di Anugerah Akademi ke-60, namun tidak tercalon. Filem ini turut disenaraikan dalam "100 Filem Terbaik Sepanjang Zaman" oleh majalah Time dan "100 Filem India Terhebat Sepanjang Zaman" oleh News18. Filem ini diolah semula dalam versi Hindi bertajuk Dayavan (1988).
Plot
Anak kepada seorang pemimpin kesatuan buruh anti-kerajaan, Sakthivel "Velu", ditahan polis untuk mendapatkan maklumat tentang ayahnya. Polis memperdayakan Velu dengan berpura-pura sebagai penyokongnya lalu melepaskannya. Namun apabila Velu bertemu semula dengan ayahnya, polis menembak mati ayahnya. Merasa dikhianati, Velu menikam pegawai polis itu dan melarikan diri ke Bombay, di mana dia dibesarkan oleh Hussain, seorang penyeludup berhati baik yang tinggal di kawasan setinggan Dharavi.
Suatu hari, ketika Hussain sakit, Velu kecil mengambil alih tugasan penyeludupan. Tindakannya meminta komisen lebih tinggi menyebabkan ketua penyeludup menggunakan seorang inspektor rasuah, Kelkar, untuk menangkap Hussain dan membunuhnya dalam tahanan. Kes kematian itu ditutup sebagai bunuh diri, namun Velu yang mengetahui kebenaran membunuh Kelkar. Dia kemudian menjaga keluarga Kelkar yang terdiri daripada seorang isteri dan anak lelaki kelainan upaya, Ajit. Isteri Kelkar mengetahui bahawa suaminya mati akibat perbuatannya sendiri.
Velu bertemu Neela, seorang pelajar sekolah yang dipaksa menjadi pelacur tetapi bercita-cita untuk meneruskan pelajaran. Keberanian dan keikhlasan Neela memikat Velu, dan mereka akhirnya berkahwin. Mereka dikurniakan dua orang anak: Surya dan Charumathi. Kuasa Velu semakin meningkat apabila dia mula mempertahankan masyarakat tempatan dan menjadi sangat disanjungi. Apabila musuh penyeludupnya, saudara Reddy, kalah dalam perebutan barang dari kapal, mereka menjadi marah dan merancang membunuh Velu. Serangan itu menyebabkan Neela terbunuh. Velu membalas dendam dan menghantar anak-anaknya ke Madras untuk keselamatan.
Bertahun-tahun kemudian, Velu semakin berkuasa di Bombay dan dikenali sebagai "Velu Naicker". Surya dan Charumathi kembali ke Bombay setelah tamat belajar. Surya mengikut jejak langkah ayahnya, sesuatu yang pada mulanya ditentang Velu tetapi akhirnya diterima. Namun, Surya mati dalam letupan stesen minyak semasa melarikan diri daripada polis. Charumathi menyalahkan ayahnya dan memutuskan hubungan.
Beberapa tahun kemudian, seorang Penolong Pesuruhjaya Polis (ACP) bernama Patil dihantar ke Bombay untuk membanteras samseng. Sasaran pertamanya ialah Velu. Ketika menyiasat, Patil menyedari bahawa isterinya ialah anak Velu, Charumathi, dan mereka mempunyai seorang anak lelaki. Dia mula mencurigai isterinya akan membantu ayahnya melarikan diri.
Velu melarikan diri dan rakan-rakannya ditahan. Bagi menyelamatkan mereka daripada diseksa, Velu memutuskan untuk menyerah diri dengan bantuan Charumathi. Namun, Patil kecewa kerana tiada bukti kukuh dan tiada saksi awam tampil memberi keterangan terhadap Velu. Dia bertemu dengan balu Kelkar dan Ajit yang telah dewasa untuk mendapatkan kebenaran, tetapi balu Kelkar mempertahankan Velu.
Namun Ajit yang terkejut dengan kebenaran tampil ke mahkamah. Velu dibebaskan kerana kekurangan bukti. Selepas perbicaraan, beliau bertemu cucunya Shaktivel dan melangkah keluar dari mahkamah disambut sorakan penyokong. Tiba-tiba, Ajit menembak Velu untuk membalas dendam atas kematian ayahnya. Velu mati di tempat kejadian dan Ajit ditangkap.
Barisan Pelakon
- Kamal Haasan sebagai Sakthivel "Velu" Naicker
- Manikandan G. sebagai Sakthivel "Velu" muda
- Saranya sebagai Neela[3]
- Janagaraj sebagai Selvam[3]
- Delhi Ganesh sebagai Iyer[3]
- Karthika sebagai Charumathi[3]
- Neena sebagai Charumathi muda (tidak dikreditkan)[4]
- Nizhalgal Ravi sebagai Surya[3]
- Nassar sebagai ACP Patil[3]
- Tinnu Anand sebagai Ajit Kelkar[3]
- Vijayan sebagai Durai[5]
- M. V. Vasudeva Rao sebagai Hussain Bhai[3]
- |Tara sebagai Shakila[3]
- Kuyili (penampilan khas dalam lagu "Nila Adhu Vanathumele")[6]
- R. N. Sudarshan, R. N. K. Prasad dan R. N. Jayagopal sebagai saudara Reddy[3]
- Pradeep Shakthi sebagai Inspektor Kelkar[7]
- A. R. Srinivasansebagai Pesuruhjaya Raghavan[3]
- Raja Krishnamurthy sebagai Rathnavel Naicker, bapa Velu[3]
- Aditya V. Modi sebagai Sakthivel kecil[8]
Tayangan
Nayakan ditayangkan pada 21 Oktober 1987, iaitu pada hari Deepavali.[9] Lembaga Penapisan Filem India di Madras pada awalnya menolak untuk meluluskan tayangan filem ini kerana ia dikatakan berdasarkan kisah sebenar seorang individu yang masih hidup. Apabila Srinivasan merayu kepada jawatankuasa semakan di Bombay, mereka bersetuju untuk meluluskannya sekiranya beliau dapat mengemukakan surat yang menyatakan bahawa filem itu bukan berdasarkan kehidupan Mudaliar. Dengan bantuan penulis Mathioli Shanmugam, Srinivasan bertemu Mudaliar yang kemudiannya memberikan surat tersebut. Hasilnya, lembaga rayuan penapisan di Bombay meluluskan tayangan filem tersebut.[2]
G. Venkateswaran daripada GV Films membeli hak filem tersebut selepas tayangan awal oleh Srinivasan, dan turut menerima kredit sebagai penerbit.[2][10] Filem ini dialih suara ke dalam bahasa Telugu sebagai Nayakudu dan ke dalam bahasa Hindi sebagai Velu Nayakan.[11] Walaupun telah dialih suara ke Hindi, filem ini kemudiannya diolah semula dalam versi Hindi sebagai Dayavan (1988).[12] Pada tahun 2015, Nayakan turut ditayangkan di Festival Filem Habitat.[13]
Prestasi Box Office
Nayakan mencapai kejayaan besar di beberapa negeri di India. Filem ini ditayangkan selama 214 hari di Tamil Nadu, dan melepasi tayangan 100 hari di Andhra Pradesh dan Karnataka. Antara pencapaian tayangan yang ketara termasuk:
- 25 minggu di Pawagam Anand, Madras
- 105 hari di Grelan dan Udhayam
- 175 hari di Minipriya, Madurai
- 100 hari di Salem dan Jupiter
- 85 hari di Kalaiyarangam, Trichy
- 105 hari di Archana, Coimbatore
- 100 hari di Dinora, Bombay
- 224 hari di Pallavi, Bangalore
Versi Telugu yang dialih suara, Nayakudu, turut mencatat tayangan selama 100 hari.[14]
Penerimaan Kritikal
Nayakan menerima pujian meluas daripada para pengkritik.[15]
Varadarajan Mudaliar, yang menonton pratonton filem ini di Madras, memuji hasilnya dan berkata bahawa filem itu "langsung tidak seperti yang saya jangka". Beliau turut berkata, "ia membuatkan saya sedar bahawa saya boleh menjadi seorang manusia yang lebih baik".[16]
Pada 23 Oktober 1987, N. Krishnaswamy dari The Indian Express menulis:
"Nayakan ialah sebuah filem Tamil yang jarang-jarang berlaku. Kepekaan adalah cirinya yang utama. Keaslian menjadi nadi filem ini. Ia sarat dengan nilai tempatan. Ia ada kelas. Namun, ini bukan filem seni. Ia boleh menjadi penanda aras dalam sinema Tamil – sebuah filem artistik yang juga boleh menjana keuntungan."[17]
Pada 1 November, majalah Ananda Vikatan menyatakan bahawa Kamal Haasan membawa wataknya dengan sederhana namun berkesan, menampilkan kehebatan lakonannya sebagai ketua samseng. Filem ini menonjol kerana set, teknik penggambaran, warna, kemewahan dan mutu sinematografi bertaraf antarabangsa. Majalah itu memberikan markah tinggi sebanyak 60 mata.[18]
Jayamanmadhan dari Kalki turut memuji filem ini, menyatakan bahawa ia boleh ditonton berulang kali.[19]
Ulasan pada tahun 1988 dalam Bombay: The City Magazine menyifatkan lakonan Haasan sebagai "lakonan penuh tenaga".[20]
Menulis untuk India Today pada tahun 1989, Madhu Jain menyatakan bahawa Nayakan layak diberi "tempat tetap dalam kanon sinema India" selepas menontonnya di Festival Filem Antarabangsa ke-12 di Delhi.[21]
Balumani dari akhbar Anna memuji lakonan Kamal Haasan dan Janagaraj, serta skor muzik latar oleh Ilaiyaraaja. Beliau turut menyatakan bahawa semua pelakon dan kru teknikal memberikan kerjasama padu dalam menghasilkan filem ini – semangat berpasukan yang jelas kelihatan dalam setiap bingkai.[22]
Pengiktirafan
| Anugerah | Kategori | Penerima | Keputusan | Templat:Abbreviation |
|---|---|---|---|---|
| Anugerah Filem Kebangsaan ke-35 | Pelakon Terbaik | Kamal Haasan | Menang | [23] |
| Penulis Lirik Terbaik | P. C. Sreeram | Menang | ||
| Arah Seni Terbaik | Thota Tharani | Menang | ||
| Anugerah Cinema Express ke-8 | Filem Terbaik – Tamil | Nayakan | Menang | [15] [24] |
| Pelakon Terbaik – Tamil | Kamal Haasan | Menang | ||
| Pengarah Terbaik – Tamil | Mani Ratnam | Menang |
Filem ini merupakan penyertaan rasmi India bagi Anugerah Akademi untuk Filem Cetera Antarabangsa Terbaik pada tahun 1987 di Anugerah Akademi ke-60, namun tidak tersenarai dalam senarai akhir pencalonan.[25][26]
Legasi
Nayakan dianggap sebagai satu "penanda aras" dalam sejarah perfileman popular India.[15] Sebagai sebahagian daripada legasinya, filem ini dipuji kerana berjaya meraih kejayaan komersial dan kritikal secara serentak.[27] Wartawan Inggeris Phil Hardy menyatakan dalam bukunya tahun 1997 The BFI Companion to Crime, "Daripada semua filem yang muncul selepas kejayaan The Godfather, yang paling menarik ialah Nayakan (1987) arahan Mani Ratnam, lakonan [Kamal Haasan] dalam versi fiksyen kehidupan samseng Bombay, Varadarajan Mudaliar."[28]
Pada tahun 2005, majalah TIME menyenaraikan Nayakan dalam senarai mereka "100 Filem Terbaik Sepanjang Zaman".[29][30] Selepas filem ini dipilih oleh TIME, beberapa orang dalam majalah tersebut menyatakan tentang hasil kerja Mani Ratnam: "Ratnam tiada masalah menggabungkan melodrama dan muzik, keganasan dan komedi, realisme dan fantasi, menjadi sebuah demonstrasi selama dua setengah jam bahawa apabila kehidupan seorang samseng mula sengsara, penyelesaian paling semula jadi ialah menyanyi dalam hujan."[31] Slogan yang diberikan oleh TIME untuk filem ini ialah: "Sebuah epik samseng yang hebat dalam gaya Godfather."[32][33]
Filem ini juga menduduki tempat ke-82 dalam senarai "100 Filem Terbaik Sepanjang Zaman" oleh The Moving Arts Film Journal.[34] Nayakan turut tersenarai dalam senarai "20 Filem Terhebat India" oleh NDTV, di kedudukan nombor 13.[35] Pada April 2013, sempena 100 tahun perfileman India, News18 memasukkan filem ini dalam senarai "100 Filem India Terhebat Sepanjang Zaman".[36]
Apabila ditanya oleh Baradwaj Rangan sama ada beliau akan menghasilkan kesinambungan untuk Nayakan, Mani Ratnam menjawab: "Tidak sekali-kali. Apabila anda menyiapkan sesebuah filem, anda lega kerana akhirnya selesai. Anda gembira kerana tidak perlu kembali kepada skrip itu lagi. Sudah cukup."[37]
Dalam budaya popular
Babak dan dialog daripada filem ini telah diparodikan dalam pelbagai filem, termasuk Dumm Dumm Dumm (2001),[38] dan Chellamae (2004).[39]
Apabila pelawak dan pengacara televisyen Bosskey melancarkan sebuah pementasan berjudul Dada pada Oktober 2005, beliau menamakan watak-watak lakonan berdasarkan watak terkenal dalam filem Tamil. Oleh itu, Anniyan (salah satu watak Vikram dalam filem tersebut), Badshah (Rajinikanth dalam Baashha) dan Velu Naicker (watak lakonan Haasan dalam Nayakan) menjadi watak utama dalam keluarga adik-beradik tersebut.[40]
Begitu juga, dalam filem komedi 2013 bertajuk Onbadhule Guru, di mana watak-watak dinamakan berdasarkan protagonis popular filem Tamil, salah seorang pelakon pembantu dinamakan Velu Naicker.[41]
Menurut akhbar Telugu Eenadu, Rajinikanth, yang terkesan dengan filem Nayakan, telah meminta Mani Ratnam menulis skrip yang serupa, tetapi projek itu tidak direalisasikan; persamaannya dengan skrip Pa. Ranjith untuk filem Kabali (2016) menyebabkan beliau menerima tawaran membintangi filem tersebut.[42]
Dialog terkenal dalam filem ini, "Neenga Nallavara Kettavara?" (Adakah anda orang baik atau jahat?) telah digunakan dalam lagu "The Punch Song", sebuah lagu daripada filem Aaha Kalyanam (2014).[43]
Delhi Ganesh mengulangi peranannya sebagai Iyer dalam filem 2022 bertajuk Vendhu Thanindhathu Kaadu.[44]
Rujukan
- ^ Rajadhyaksha & Willemen 1998, m/s. 480.
- ^ a b c Srinivasan, Muktha V. (28 October 2012). "Living in past glory". The Hindu. Diarkibkan daripada yang asal pada 7 May 2013. Dicapai pada 5 April 2013.
- ^ a b c d e f g h i j k l Rangan 2012, m/s. 290.
- ^ "'நாயகன்' கமல் மகள்.. நடிகை நீனாவை நினைவிருக்கா? இப்போ ஆளே மாறிட்டாங்க..!". News18 (dalam bahasa Tamil). 11 Januari 2024. Diarkibkan daripada yang asal pada 11 Januari 2024. Dicapai pada 3 Julai 2025.
- ^ "மக்கள் மனங்களை வென்ற குணச்சித்திரங்கள் : விஜயன்". Dina Thanthi (dalam bahasa Tamil). 13 Mac 2020. Diarkibkan daripada yang asal pada 17 Mac 2020. Dicapai pada 22 Oktober 2020.
- ^ Kumar, S. R. Ashok (29 April 2010). "Grill Mill – Kuyili". The Hindu. Diarkibkan daripada yang asal pada 19 Oktober 2014. Dicapai pada 19 Oktober 2014. no-break space character in
|title=at position 11 (bantuan) - ^ "'Chekka Chivantha Vaanam' and the history of violence in Tamil cinema". The News Minute. 29 September 2018. Diarkibkan daripada yang asal pada 29 Januari 2019. Dicapai pada 3 Mei 2020.
- ^ "Roads Less Travelled – 3: Sound Engineering". DAV Group of Schools. Chennai. 31 Oktober 2020. Diarkibkan daripada yang asal pada 23 Mei 2021. Dicapai pada 23 Mei 2021.
- ^ "The classic Nayakan is 25 years old". Sify. 21 Oktober 2012. Diarkibkan daripada yang asal pada 22 Jun 2016. Dicapai pada 22 Jun 2016.
- ^ Haasan, Kamal (20 October 2012). "'Of course Velu Nayakan doesn't dance'". The Hindu. Diarkibkan daripada yang asal pada 15 February 2013. Dicapai pada 20 October 2012.
- ^ "Kamal Haasan@60: His 10 Best Films". NDTV. 8 November 2014. Diarkibkan daripada yang asal pada 21 Mac 2021. Dicapai pada 17 Oktober 2020.
- ^ Rangan 2012, m/s. 118.
- ^ "The 10th Habitat Film Festival 2015" (PDF). Habitat Film Club. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 22 Mac 2017. Dicapai pada 22 Mac 2017.
- ^ "35 Years of Nayagan: This Oscar Entry From India Ran For Over 100 Days in 3 States". News18. 22 Oktober 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada 8 November 2022. Dicapai pada 27 Oktober 2022.
- ^ a b c Maderya, Kumuthan (3 November 2017). "Slumgod Millionaire: On 'Nayakan', the Godfather of Indian Gangster Films". PopMatters. Diarkibkan daripada yang asal pada 16 Mei 2021. Dicapai pada 28 November 2017.
- ^ Ralat petik: Tag
<ref>tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernama:0 - ^ Krishnaswamy, N. (23 Oktober 1987). "Authentic". The Indian Express. m/s. 5. Dicapai pada 20 Januari 2021 – melalui Google News Archive.
- ^ "சினிமா விமர்சனம்: நாயகன்" [Ulasan Filem: Nayakan]. Ananda Vikatan (dalam bahasa Tamil). 1 November 1987. Diarkibkan daripada yang asal pada 9 Mei 2020. Dicapai pada 9 Mei 2020.
- ^ ஜெயமன்மதன் (8 November 1987). "நாயகன்". Kalki (dalam bahasa Tamil). m/s. 17. Diarkibkan daripada yang asal pada 30 Julai 2022. Dicapai pada 20 Oktober 2021.
- ^ "Bombay's Own Godfather". Bombay: The City Magazine. Jil. 9 no. 17–22. India: Living Media. 1988. m/s. 76. Diarkibkan daripada yang asal pada 21 Mac 2021. Dicapai pada 19 Oktober 2020.
- ^ Jain, Madhu (15 Januari 1989). "12th International Film Festival: Commercial films dominate Indian Panorama". India Today. Diarkibkan daripada yang asal pada 17 Disember 2017. Dicapai pada 17 Disember 2017.
- ^ பாலுமணி (2 November 1987). "நாயகன்". Anna (dalam bahasa Tamil). m/s. 4. Dicapai pada 23 Julai 2025 – melalui Endangered Archives Programme.
- ^ "35th National Film Festival, 1988" (PDF). Directorate of Film Festivals. Diarkibkan daripada yang asal (PDF) pada 21 July 2011. Dicapai pada 30 April 2024.
- ^ "'Cinema Express' awards". Screen. 22 April 1988. m/s. 32. Diarkibkan daripada yang asal pada 21 September 2019. Dicapai pada 21 September 2019.
- ^ "Senarai pencalonan India bagi Anugerah Akademi untuk Filem Bahasa Asing Terbaik". Persekutuan Filem India. m/s. 2. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 Disember 2013. Dicapai pada 23 Oktober 2014.
- ^ "12 filem India yang sesuai dijadikan buku". News18. 12 Februari 2014. Diarkibkan daripada yang asal pada 19 Oktober 2014. Dicapai pada 19 Oktober 2014.
- ^ Joshi 2006, m/s. 72.
- ^ Hardy 1997, m/s. 180.
- ^ Corliss, Richard (14 Januari 2010). "Nayakan". TIME. Diarkibkan daripada yang asal pada 20 Oktober 2014. Dicapai pada 20 Oktober 2014.
- ^ Corliss, Richard (25 Mei 2005). ""All-Time 100 Best Films" – Nayakan". TIME. Diarkibkan daripada yang asal pada 25 Mei 2005. Dicapai pada 20 Oktober 2014. no-break space character in
|title=at position 26 (bantuan) - ^ "Apu Trilogy, Pyasa, Nayakan in Time list of 100 great films". Outlook. 23 Mei 2005. Diarkibkan daripada yang asal pada 24 Julai 2015. Dicapai pada 18 April 2012.
- ^ "Mani Ratnam honoured!". Sify. 24 Mac 2005. Diarkibkan daripada yang asal pada 14 Oktober 2015. Dicapai pada 18 April 2012.
- ^ "Best of Bollywood". TIME. Diarkibkan daripada yang asal pada 24 Disember 2019. Dicapai pada 8 April 2020.
- ^ "TMA's 100 Greatest Movies of All Time". The Moving Arts Film Journal. 13 November 2010. Diarkibkan daripada yang asal pada 20 September 2015. Dicapai pada 5 April 2013.CS1 maint: unfit URL (link)
- ^ "India's 20 greatest films". NDTV. Diarkibkan daripada yang asal pada 26 Februari 2012. Dicapai pada 5 April 2013.
- ^ "100 Years of Indian Cinema: The 100 greatest Indian films of all time". News18. 17 April 2013. Diarkibkan daripada yang asal pada 25 April 2013. Dicapai pada 6 Mei 2013.CS1 maint: unfit URL (link)
- ^ Rangan 2012, m/s. 66.
- ^ Dumm Dumm Dumm (motion picture) (dalam bahasa Tamil). Madras Talkies. 2001. Peritiwa berlaku pada 1:45:29.
- ^ Chellamae Tamil Movie Scenes – Vivek Interrogates Mumtaz – Vishal – Reema Sen – Bharath. AP International. 10 Julai 2012. Diarkibkan daripada yang asal pada 6 Jun 2015. Dicapai pada 2 Oktober 2015 – melalui YouTube. no-break space character in
|title=at position 29 (bantuan) - ^ "Bosskey all set to launch new play". The Hindu. 14 Oktober 2005. Diarkibkan daripada yang asal pada 19 Mac 2007. Dicapai pada 2 Oktober 2015.
- ^ Saraswathi, S. (8 Mac 2013). "Review: Onbadhula Guru is a collection of comic scenes". Rediff.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 11 Mac 2013. Dicapai pada 2 Oktober 2015.
- ^ "రజినీ మేనియా... ఇంతింత కాదయా!" [Kegilaan Rajini... tiada had!]. Eenadu (dalam bahasa Telugu). 21 Julai 2016. Diarkibkan daripada yang asal pada 21 Julai 2016. Dicapai pada 21 Julai 2016.
- ^ Lakshmi, V. (18 Januari 2014). "Selepas dialog punch, kini lagu punch dalam Kollywood". The Times of India. Diarkibkan daripada yang asal pada 19 Oktober 2014. Dicapai pada 19 Oktober 2014.
- ^ "வெந்து தணிந்தது காடு படத்தில் கமல்.. யாரும் எதிர்பார்க்காத ட்விஸ்ட்..!". Samayam (dalam bahasa Tamil). 16 September 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada 31 Julai 2023. Dicapai pada 16 Mei 2023.
