| Milenium: | |
|---|---|
| Abad: |
Milenium ke-2 bermula dari 1 Januari 1001 hingga 31 Disember 2000 dalam kalendar Gregory. Milenium ini mungkin dianggap dengan lebih umum sebagai bermula dan berakhir setahun lebih awal dan oleh itu, bermula dari permulaan tahun 1000 dan tamat pada akhir tahun 1999.
Milenium ke-2 merangkumi Zaman Pertengahan Tinggi, Zaman Pembaharuan Eropah, Zaman Moden Awal, zaman Penjajahan, zaman Pengindustrian, serta kebangkitan negara-negara bangsa dan demokrasi, dan berakhir pada abad ke-20 dengan skala perang yang tidak pernah berlaku (Perang Dunia dan bom nuklear merupakan contoh), kemajuan teknologi (penjelajahan angkasa lepas), kemerosotan alam sekitar, dan pertumbuhan penduduk.
Sejak abad ke-16, pergerakan penduduk yang utama bermula, khususnya dari Eropah dan Afrika (melalui perdagangan abdi Atlantik) ke Dunia Baru dan mengawalkan zaman leluhur sama yang paling terkini untuk manusia serta memulakan proses globalisasi yang semakin memecut.
Jumlah penduduk dunia bertambah sekali ganda pada tujuh abad pertama dalam milenium ini dari 310 juta orang pada tahun 1000 sehingga 600 juta orang pada tahun 1700. Jumlah penduduk bertambah sepuluh kali ganda dalam tempoh tiga abad terakhir dan mencapai 6,070 juta orang pada tahun 2000.
Tokoh-tokoh
[sunting | sunting sumber]1000–1500
[sunting | sunting sumber]- Ferdowsi (935–1020), pemuisi Parsi
- Brian Boru (941–1014), Raja Besar Ireland
- Basil II (958 –1025), Maharaja Byzantin
- Murasaki Shikibu (973–1025), penulis Jepun
- William the Conqueror {1028–1087), penakluk Norman dari England, dan pemenang dalam Pertempuran Hastings
- Pierre Abélard (1079-1142), ahli falsafah Perancis
- Bhaskara (1114-1185), ahli matematik India, dan pengasas kalkulus pembezaan
- Bernart de Ventadorn (k.k.1130–k.k. 1190), trubadur
- Maimonides (1135 –1204), ahli falsafah Yahudi
- Saladin (1137 –1193), ketua Muslim Kurd
- Minamoto no Yoritomo (1147–1199), Shogun Jepun yang pertama
- Genghis Khan, (k.k. 1155/1162/1167–1227), penakluk Mongolia
- Jayavarman VII (k.k.1181 – k.k.1219) raja Kemboja
- Thomas Aquinas (1225–1274), ahli teologi Itali
- Dante Alighieri (1265–1321), pemuisi Itali
- John Wycliffe (k.k. 1320–1384), ahli teologi Inggeris, dan penyokong awal untuk pembaharuan Gereja Roman Katolik
- Mansa Musa (abad ke-14), ketua Mali
- Ibn Khaldun (1332-1406), ahli falsafah dan sejarah Tunisia
- Timurlang (1336–1405), pengasas Empayar Timuriyah
- Madhava of Sangamagrama (1350–1425), ahli matematik India, dan bapa analisis matematik
- Maharaja Yongle dari China (1360–1424) yang dianggap merupakan salah seorang maharaja Cina yang teragung
- Jan Hus (1369–1415), ahli fikir agama dan reformis Bohemia
- Zheng He (1371 –1435), penjelajah Cina
- Johannes Gutenberg (k.k. 1398–1468), pereka taip cerai
- St. Thomas Becket (1118–1170), Canselor, Ketua Biskop Canterbury, dan Santo
- Joan dari Arc (1412–1431), wirawati dan santa Perancis
- Lorenzo de' Medici (1492 –1519), negarawan, pemuisi, dan penaung Itali
1500–1800
[sunting | sunting sumber]- Isabella dari Castile (1451–1504) dan Ferdinand II dari Aragon (1452 - 1516), raja-raja Sepanyol
- Christopher Columbus (1451–1506), penjelajah Itali
- Leonardo da Vinci (1452–1519), pelukis, serta ahli falsafah dan sains Itali
- Vasco da Gama (1469–1524), ahli pelayaran Portugal
- Nicolaus Copernicus (1473–1543), ahli astronomi dan matematik
- Ferdinand Magellan (1480–1521), penjelajah Portugal
- Raphael (1483–1520), pelukis Itali
- Babur (1483–1530), pengasas Empayar Mughal India, dan keturunan Timur.
- Martin Luther (1483–1546), reformis agama Jerman
- Suleiman si Mulia (1495–1566), sultan, pemuisi, dan penaung Turki
- Jyeshtadeva (1500–1575), ahli matematik dan astronomi India, serta penulis teks kalkulus yang pertama di dunia
- Akbar (1542–1605) yang dianggap sebagai salah seorang maharaja Mughal yang teragung
- Miguel de Cervantes (1547–1616), penulis drama, dan novel Sepanyol
- Lope de Vega (1562–1635), penulis drama, dan pemuisi Sepanyol
- Christopher Marlowe (1564–1593), penulis drama, dan pemuisi Inggeris
- William Shakespeare (1564–1616), penulis drama, dan pemuisi Inggeris
- Galileo Galilei (1564–1642), ahli sains Itali
- Jahangir (1569–1627), salah seorang maharaja Mughal yang teragung
- Thomas Hobbes (1588–1679), pengasas Falsafah Politik moden
- Shah Jahan (1592–1666), salah seorang maharaja Mughal yang teragung, dan pembina Taj Mahal
- René Descartes (1596–1650), ahli falsafah, dan ahli matematik Perancis
- Pedro Calderón de la Barca (1600–1681), penulis drama, dan pemuisi Sepanyol
- Molière (1622–1673), penulis drama, pelakon, dan pengarah Perancis
- John Locke (1632–1704), ahli falsafah Inggeris
- Jean Racine (1639–1699), penulis drama Perancis
- Sir Isaac Newton (1642–1727), ahli sains (matematik & fizik)
- Matsuo Bashō (1644–1694), pemuisi Jepun
- Pyotr Agung (1672–1725) , Tsar Rusia
- Voltaire (1694–1778), ahli Perancis
- Benjamin Franklin (1706–1790), pengasas Amerika Syarikat serta ahli sains
- David Hume (1711–1776), ahli falsafah Scotland
- Denis Diderot (1713–1784), ahli falsafah Perancis
- Adam Smith (1723–1790), ahli falsafah Scotland
- Yekaterina Agung (1729–1796), Maharani Rusia
- George Washington (1732–1799), presiden Amerika Syarikat yang pertama
- Johann Wolfgang von Goethe (1749–1832), penulis novel dan drama, pemuisi, penyokong humanisme, serta ahli sains, falsafah, dan politik Jerman
- Wolfgang Amadeus Mozart (1756–1791), penggubah Austria
- Maximilien Robespierre (1758–1794), ketua Revolusi Perancis
- Friedrich Schiller (1759–1805), pemuisi, ahli falsafah, ahli sejarah, dan penulis drama Jerman
- Hokusai (1760–1849), pelukis Jepun
- Byron (1788–1824), pemuisi Inggeris-Scotland
- Arthur Wellesley, Duke Wellington
- John Wesley, penganut Protestan
- Henry VIII, bekas penganut Katolik
- Elizabeth I, penganut Protestan
- Oliver Cromwell, ahli Parlimen
- William dan Mary, Raja Bersama (memperkenalkan bil hak ke Ireland & England)
Abad ke-19
[sunting | sunting sumber]- Thomas Jefferson (1743–1826), pengasas dan presiden Amerika Syarikat
- Charles-Maurice de Talleyrand (1754–1838), ahli politik Perancis
- Napoleon I dari Perancis (1769–1821), penakluk dan maharaja Perancis
- Klemens Wenzel von Metternich (1773–1859), ahli politik Austria
- José de San Martín (1778–1850), ketua tentera Argentina
- Simón Bolívar (1783–1830), pemberontak dan ahli politik Amerika Selatan
- Michael Faraday (1791–1867), ahli sains dan pereka British
- Abraham Lincoln (1809–1865), presiden Amerika Syarikat
- Charles Darwin (1809–1882), ahli sains semula jadi British
- Otto von Bismarck (1815–1898), canselor Jerman
- Karl Marx (1818–1883), ahli falsafah politik Jerman
- Ratu Victoria (1819–1901), Ratu England & Maharani India
- Louis Pasteur (1822–1895), ahli mikrobiologi dan kimia Perancis
- Claude Monet (1840–1926), pelukis Perancis
- Friedrich Nietzsche (1844–1900), ahli falsafah Jerman
- Thomas Edison (1847–1931), pereka Amerika Syarikat
- Rhodes dari Africa (1853–1920)
- Vincent van Gogh (1853–1890), pelukis Belanda
- Arthur Rimbaud (1854–1891), pemuisi, penggembara, penjelajah, dan peniaga Perancis
- Sigmund Freud (1856–1939), ahli psikoanalisis Austria
- Nikola Tesla (1856–1943), pereka
- Mangal Pandey (maut 1857) yang dianggap sebagai orang yang mencetuskan Dahagi India
- Anton Chekhov (1860-1904), dramatis dan penulis Rusia
- Henry Ford (1863–1947), usahawan
- Mahatma Gandhi (1869–1948), ketua hak awam India
- Henri Matisse (1869–1954), pelukis Perancis
- Mustafa Kemal Atatürk (1881–1938), askar, pemberontak, dan ahli politik Turki
Abad ke-20
[sunting | sunting sumber]- Marie Curie (1867–1934), ahli fizik Perancis yang berasal dari Poland
- David Lloyd George (1863–1945), perdana menteri Liberal
- Vladimir Lenin (1870–1924), ketua Kesatuan Soviet yang pertama
- Winston Churchill (1874–1965), perdana menteri British
- Albert Einstein (1879–1955), ahli fizik Jerman
- Joseph Stalin (1879–1953), ketua Kesatuan Soviet
- Pablo Picasso (1881–1973), pelukis Sepanyol
- Franklin D. Roosevelt (1882–1945), presiden Amerika Syarikat
- Charles Chaplin (1889–1977), pelakon dan pengarah filem bisu
- Adolf Hitler (1889–1945), diktator Jerman
- Ho Chi Minh (1890–1969), ketua Vietnam
- Mao Zedong (1893–1976), pemberontak Cina
- Walt Disney (1901–1966), penerbit filem dan juruanimasi Amerika Syarikat
- Bhagat Singh (1907–1931), salah seorang syahid yang termasyhur dalam perjuangan kebebasan India
- Norman Borlaug (1914), bapa Revolusi Hijau
- Gamal Abdel Nasser (1918–1970), ketua Mesir
- Nelson Mandela (1918 – ), Presiden Afrika Selatan
- John Paul II (1920–2005), Paus Gereja Roman Katolik
- Martin Luther King, Jr. (1929–1968), ketua gerakan hak awam Amerika Syarikat
- Mikhail Gorbachev (1931), ketua Kesatuan Soviet yang terakhir
Perekaan, penemuan, dan pengenalan
[sunting | sunting sumber]- Makanan dan Minuman
- Matematik dan Perniagaan
- Sains
- Penemuan kaedah saintifik
- Teori evolusi
- Perekaan genetik dan teknologi DNA
- Teori kerelatifan
- Fizik kuantum & Laser
- Masyarakat
- Kitab Bible dalam bahasa Inggeris
- Agama Kristian (ke Amerika, Afrika, Hindia Timur, dll.)
- Abdi-abdi Negro dari Afrika
- Kapitalisme dan sosialisme
- Hak mengundi umum dan [[Kedaulatan Parlimen
- Perang
- Senjata nuklear dan kapal selam
- Penjenteraan perang