| Archaeopteryx Julat zaman: Jura Akhir (Tithon),
| |
|---|---|
.jpg)
| |
| Spesimen Archaeopteryx (A. siemensii) di Berlin | |
Pengelasan saintifik 
| |
| Domain: | Eukaryota |
| Alam: | Haiwan |
| Filum: | Chordata |
| Kelas: | Reptilia |
| Klad: | Dinosauria |
| Order: | Saurischia |
| Suborder: | Theropoda |
| Klad: | Paraves |
| Keluarga: | †Archaeopterygidae |
| Genus: | †Archaeopteryx Meyer, 1861 (nama pulihara) |
| Spesies jenis | |
| †Archaeopteryx lithographica Meyer, 1861 (nama pulihara)
| |
| Spesies lain | |
| |
| Sinonim[1] | |
|
Kesinoniman genus
Kesinoniman spesies
| |
Archaeopteryx (atau arkeopteriks) merupakan sebuah genus dinosaur berbulu pelepah yang menunjukkan peralihan kepada burung moden. Nama genus ini berasal daripada bahasa Yunani Purba ἀρχαῖος archaíos yang bermaksud "purba" dan πτέρυξ ptéryx yang bererti "sayap". Sejak akhir abad ke-19, ia secara umumnya diterima oleh para ahli paleontologi dan direkodkan dalam karya rujukan awam sebagai burung tertua yang diketahui (ahli kumpulan Avialae).[2] Namun, beberapa spesies Avialae berpotensi yang lebih tua telah dikenal pasti, termasuklah Anchiornis, Xiaotingia dan Aurornis.[3]
Archaeopteryx hidup pada zaman Jura Akhir, sekitar 150 juta tahun dahulu di kawasan yang dikenali sebagai selatan Jerman pada masa kini. Pada zaman itu, benua Eropah adalah sebuah kepulauan yang berada di laut tropika yang tohor dengan kedudukan yang lebih hampir dengan khatulistiwa berbanding sekarang. Mempunyai bentuk yang serupa dengan burung kerbau Erasia, dengan saiz terbesar mungkin mencapai saiz gaok,[4] Archaeopteryx boleh membesar sehingga kira-kira 0.5 meter (1.6 ka) panjang. Walaupun saiznya kecil, sayapnya lebar dan berupaya terbang dan meluncur, Archaeopteryx mempunyai lebih banyak persamaan dengan dinosaur kecil lain zaman Mesozoik berbanding burung moden. Secara khusus, ia berkongsi ciri-ciri dengan deinonikosaur (dromaeosaurid dan troodontid) seperti rahang dengan gigi yang tajam, tiga jari dengan cakar, ekor bertulang yang panjang, jari kaki kedua yang boleh direntang ("cakar membunuh"), bulu pelepah (yang juga dicadangkan merupakan homeoterma) serta pelbagai ciri rangka.[5][6]
Rujukan
- ^ "Troodontidae Gilmore, 1924". theropoddatabase.com. Diarkibkan daripada yang asal pada 3 April 2019.
- ^ Xing Xu, Hailu You, Kai Du and Fenglu Han (28 Julai 2011). "AnArchaeopteryx-like theropod from China and the origin of Avialae". Nature. 475 (7357): 465–470. doi:10.1038/nature10288. PMID 21796204.CS1 maint: multiple names: authors list (link)
- ^ doi:10.1038/nature12168
Petikan ini akan disiapkan secara automatik dalam beberapa minit. Anda boleh memotong barisan atau mengembangkannya sendiri - ^ Ralat petik: Tag
<ref>tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernamaErickson_etal_2009 - ^ Ralat petik: Tag
<ref>tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernamaYalden_1 - ^ Ralat petik: Tag
<ref>tidak sah; tiada teks disediakan bagi rujukan yang bernamaUCal_Chiappe
Ralat petik: Tag <ref> dengan nama "Erickson etal 2009" yang ditentukan dalam <references> tidak digunakan dalam teks sebelumnya.
Ralat petik: Tag <ref> dengan nama "Yalden 1" yang ditentukan dalam <references> tidak digunakan dalam teks sebelumnya.
<ref> dengan nama "UCal Chiappe" yang ditentukan dalam <references> tidak digunakan dalam teks sebelumnya.Bacaan lanjut
- G. R. de Beer (1954). Archaeopteryx lithographica: a study based upon the British Museum specimen. Trustees of the British Museum, London.
- P. Chambers (2002). Bones of Contention: The Fossil that Shook Science. John Murray, London. ISBN 0-7195-6059-4.
- A. Feduccia (1996). The Origin and Evolution of Birds. Yale University Press, New Haven. ISBN 0-300-06460-8.
- Heilmann, G. (1926). The Origin of Birds. Witherby, London.
- T. H. Huxley. (1871). Manual of the anatomy of vertebrate animals. London.
- H. von Meyer (1861). Archaeopteryx litographica (Vogel-Feder) und Pterodactylus von Solenhofen. Neues Jahrbuch für Mineralogie, Geognosie, Geologie und Petrefakten-Kunde. 1861: 678–679, plate V. [Article in German]. Full text, Google Books.
- P. Shipman (1998). Taking Wing: Archaeopteryx and the Evolution of Bird Flight. Weidenfeld & Nicolson, London. ISBN 0-297-84156-4.
- P. Wellnhofer (2008). Archaeopteryx — Der Urvogel von Solnhofen (in German). Verlag Friedrich Pfeil, Munich. ISBN 978-3-89937-076-8.
Pautan luar
 |
Wikispesies mempunyai maklumat berkaitan dengan Archaeopteryx |
 |
Wikimedia Commons mempunyai media berkaitan: Archaeopteryx. |
- Segalanya Tentang Archaeopteryx daripada Talk.Origins.
- Penggunaan sinar-X SSRL mengambil 'kelibat transformatif' — Melihat bahan kimia yang menghubungkan burung dan dinosaur.
- Archaeopteryx: Suatu Burung Awal — Muzium Paleontologi Universiti California
- Adakah Burung Sebenarnya Dinosaur? — Muzium Paleontologi Universiti California