Alberta - Wikipedia Bahasa Melayu, ensiklopedia bebas

Alberta
Alberta
Provinsi
	Bendera Jata
	Cogan kata: Fortis et liber ("Kuat dan bebas")
	BC AB SK MB ON QC NB PE NS NL YT NT NU
	Koordinat: 54°30′N 115°0′W / 54.500°N 115.000°W
Negara	Kanada
Sebelum konfederasi	Daerah Alberta, Assiniboia, Athabasca, Saskatchewan
Konfederasi	1 September 1905; 120 tahun yang lalu (dipisahkan daripada Wilayah Barat Laut) (Ke-10, dengan Saskatchewan)
Ibu kota	Edmonton
Bandar terbesar	Calgary
Metro terbesar	Kawasan Calgary
Pentadbiran
• Jenis	Raja berperlembagaan berparlimen
• Leftenan Gabenor	Salma Lakhani
• Premier	Danielle Smith
Perundangan	Perhimpunan Perundangan
Wakil persekutuan	Parlimen Kanada
Kerusi di Dewan	37 daripada 343 (10.8%)
Kerusi di Senat	6 daripada 105 (5.7%)
Keluasan
• Jumlah	661,849 km2 (255,541 batu persegi)
• Tanah	640,082 km2 (247,137 batu persegi)
• Air	19,532 km2 (7,541 batu persegi) 3%
• Pemeringkatan	ke-6
	6.6% Kanada
Penduduk (2021)
• Jumlah	4,368,370
• Anggaran (Q2 2025)	4,980,659
• Pemeringkatan	ke-4
• Kepadatan	6.82/km2 (17.7/batu persegi)
Demonim
Bahasa rasmi	Inggeris
KDNK
• Kedudukan	ke-3 (provinsi)
• Jumlah (2023)	$459.288 bilion
• Per kapita	$101,818 (pertama (provinsi), ≈ke-4 (lihat Senarai negara mengikut KDNK (nominal) per kapita (global))
IPM
• HDI (2023)	0.955 (pertama (provinsi), ke-8 (global) (lihat Senarai negara mengikut Indeks Pembangunan Manusia))
Zon waktu	UTC−07:00 (Pergunungan)
• Musim panas (DST)	UTC−06:00 (DST Pergunungan)
Singkatan pos	AB
Awalan poskod	T
Kod ISO 3166	CA-AB
Bunga	Rosa acicularis
Pokok	Pinus contorta
Burung	Bubo virginianus
	Kedudukan meliputi semua provinsi dan wilayah

Alberta (البرتا) /ælˈbɜrtə/ adalah sebuah negeri di Kanada. Anggaran populasi negeri ini ialah 3.6 juta pada tahun 2011,^[2] menjadikanya negeri prairi paling padat penduduknya di Kanada. Alberta dan negeri jirannya, Saskatchewan telah ditubuhkan sebagai negeri pada 1 September 1905.^[7] Negeri Alberta terletak di Barat Kanada di mana ia bersempadanan dengan British Columbia di barat, Saskatchewan di timur, Wilayah Barat Laut di utara serta negeri Montana Amerika Syarikat (A.S.) di selatan. Ia juga adalah satu daripada tiga negeri dan wilayah yang bersempadanan dengan hanya sebuah negeri di A.S. dan salah satu daripada dua negeri yang dikelilingi oleh daratan.

Edmonton, ibu kota Alberta, terletak berhampiran dengan pusat geografi negeri dan ia merupakan hab perkhidmatan dan bekalan utama bagi minyak dan pasir di Kanada serta sumber dari bahagian utara negara yang lain. 300 kilometer (190 batu) ke selatan ibu kota ini terletaknya hab bagi pengangkutan dan pengedaran merangkap bandar terbesar di Alberta iaitu Calgary.

Nama Alberta diambil sempena nama Puteri Louise Caroline Alberta (1848–1939),^[8] anakanda perempuan ke-4 kepada Ratu Victoria, Ratu Kanada sehingga tahun 1901 dengan Putera Albert. Nama Gunung Alberta juga diambil daripada Puteri Louise sebagai tanda penghormatan.

Galeri

Panorama di Edmonton dan Calgary

Rujukan

^ Templat:Cite cgndb
^ ^a ^b "Census Profile, 2021 Census of Population Data table". Statistics Canada. February 9, 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada February 9, 2022. Dicapai pada February 9, 2022.
^ "Population estimates, quarterly". Statistics Canada. June 18, 2025. Dicapai pada June 19, 2025.
^ "Languages Act". Government of Alberta. Diarkibkan daripada yang asal pada May 2, 2021. Dicapai pada March 7, 2019.
^ Dupuis, Serge (February 5, 2020). "Francophones of Alberta (Franco-Albertains)". The Canadian Encyclopedia. Diarkibkan daripada yang asal pada August 10, 2020. Dicapai pada September 30, 2020. In 1988, as a reaction to the Supreme Court’s Mercure case, Alberta passed the Alberta Languages Act, making English the province's official language and repealing the language rights enjoyed under the North-West Territories Act, while allowing French in the Legislative Assembly and court.
^ "Gross domestic product, expenditure-based, provincial and territorial, annual". Statistics Canada. November 8, 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada April 27, 2024. Dicapai pada November 8, 2023.
^ "Alberta becomes a Province". Alberta Online Encyclopedia. Dicapai pada 2009-08-06.
^ "History". Government of Alberta. Diarkibkan daripada yang asal pada 2010-09-17. Dicapai pada 2010-07-26.

Bacaan lanjut

Berry, Susan (2004). Aboriginal Cultures in Alberta: Five Hundred Generations. Provincial Museum of Alberta. ISBN 0778528529. Unknown parameter |coauthor= ignored (|author= suggested) (bantuan)
Cavanaugh, Catherine Anne (2006). Alberta formed, Alberta transformed, Volume 1. University of Alberta Press. ISBN 1552381943. Unknown parameter |coauthors= ignored (|author= suggested) (bantuan)
Connors, Richard (2005). Forging Alberta's constitutional framework. University of Alberta - Centre for Constitutional Studies. ISBN 0888644574. Unknown parameter |coauthor= ignored (|author= suggested) (bantuan)CS1 maint: extra punctuation (link)
Holt, Faye Reineberg (2009). Alberta: A History in Photographs. Heritage House ; Lancaster : Gazelle. ISBN 9781894974875. Cite has empty unknown parameter: |coauthor= (bantuan)
Melnyk, George (1999). The literary history of Alberta. University of Alberta Press. ISBN 0888642962. Cite has empty unknown parameter: |coauthor= (bantuan)
Taylor, Alison (2001). The politics of educational reform in Alberta. University of Toronto Press. ISBN 0802048137. Cite has empty unknown parameter: |coauthor= (bantuan)

Pautan luar

Ketahui lebih lanjut tentang Alberta di Wikipedia:
	Maklumat dari Wikidata
	Takrifan dari Wikikamus
	Imej dan media dari Commons
	Sumber pembelajaran dari Wikiversity
	Berita dari Wikiberita
	Petikan dari Wikipetikan
	Teks sumber dari Wikisumber
	Buku teks dari Wikibuku

[1] Templat:Cite cgndb

[Alberta-2] "Census Profile, 2021 Census of Population Data table". Statistics Canada. February 9, 2022. Diarkibkan daripada yang asal pada February 9, 2022. Dicapai pada February 9, 2022.

[3] "Population estimates, quarterly". Statistics Canada. June 18, 2025. Dicapai pada June 19, 2025.

[Languages_Act-4] "Languages Act". Government of Alberta. Diarkibkan daripada yang asal pada May 2, 2021. Dicapai pada March 7, 2019.

[5] Dupuis, Serge (February 5, 2020). "Francophones of Alberta (Franco-Albertains)". The Canadian Encyclopedia. Diarkibkan daripada yang asal pada August 10, 2020. Dicapai pada September 30, 2020. In 1988, as a reaction to the Supreme Court’s Mercure case, Alberta passed the Alberta Languages Act, making English the province's official language and repealing the language rights enjoyed under the North-West Territories Act, while allowing French in the Legislative Assembly and court.

[6] "Gross domestic product, expenditure-based, provincial and territorial, annual". Statistics Canada. November 8, 2023. Diarkibkan daripada yang asal pada April 27, 2024. Dicapai pada November 8, 2023.

[Alberta_becomes_a_Province-7] "Alberta becomes a Province". Alberta Online Encyclopedia. Dicapai pada 2009-08-06.

[8] "History". Government of Alberta. Diarkibkan daripada yang asal pada 2010-09-17. Dicapai pada 2010-07-26.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

Alberta
Provinsi
Bendera Jata
Cogan kata: Fortis et liber ("Kuat dan bebas")
BC AB SK MB ON QC NB PE NS NL YT NT NU
Koordinat: 54°30′N 115°0′W / 54.500°N 115.000°W / 54.500; -115.000^[1]
Negara	Kanada
Sebelum konfederasi	Daerah Alberta, Assiniboia, Athabasca, Saskatchewan
Konfederasi	1 September 1905; 120 tahun yang lalu (1905-09-01) (dipisahkan daripada Wilayah Barat Laut) (Ke-10, dengan Saskatchewan)
Ibu kota	Edmonton
Bandar terbesar	Calgary
Metro terbesar	Kawasan Calgary

Pentadbiran
• Jenis	Raja berperlembagaan berparlimen
• Leftenan Gabenor	Salma Lakhani
• Premier	Danielle Smith
Perundangan	Perhimpunan Perundangan
Wakil persekutuan	Parlimen Kanada
Kerusi di Dewan	37 daripada 343 (10.8%)
Kerusi di Senat	6 daripada 105 (5.7%)

Keluasan
• Jumlah	661,849 km² (255,541 batu persegi)
• Tanah	640,082 km² (247,137 batu persegi)
• Air	19,532 km² (7,541 batu persegi) 3%
• Pemeringkatan	ke-6
	6.6% Kanada
Penduduk (2021)
• Jumlah	4,368,370^[2]
• Anggaran (Q2 2025)	4,980,659^[3]
• Pemeringkatan	ke-4
• Kepadatan	6.82/km² (17.7/batu persegi)
Demonim
Bahasa rasmi	Inggeris^[4]^[5]

KDNK
• Kedudukan	ke-3 (provinsi)
• Jumlah (2023)	$459.288 bilion^[6]
• Per kapita	$101,818 (pertama (provinsi), ≈ke-4 (lihat Senarai negara mengikut KDNK (nominal) per kapita (global))
IPM
• HDI (2023)	0.955 (pertama (provinsi), ke-8 (global) (lihat Senarai negara mengikut Indeks Pembangunan Manusia))
Zon waktu	UTC−07:00 (Pergunungan)
• Musim panas (DST)	UTC−06:00 (DST Pergunungan)
Singkatan pos	AB
Awalan poskod	T
Kod ISO 3166	CA-AB
Bunga	Rosa acicularis
Pokok	Pinus contorta
Burung	Bubo virginianus
Kedudukan meliputi semua provinsi dan wilayah